E)DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, tenkis istemine ilişkindir. İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiş, karar davacı vekili tarafından istinaf edilmiştir. Tenkis (indirim) davası, miras bırakının saklı payları zedeleyen ölüme bağlı veya sağlar arası kazandırmaların (bağış) yasal sınırına çekilmesini amaçlayan, öncesine etkili, yenilik doğurucu (inşai) davalardandır. Tenkis davasının, dinlenebilmesi için öncelikli koşul; miras bırakanın ölüme bağlı veya sağlar arası bir kazandırma işlemi ile saklı pay sahiplerinin haklarını zedelemiş olmasıdır. Saklı payların zedelendiğinden söz edilmesi ise kazandırma konusu tereke ile kazandırma (temlik) dışı terekenin tümüyle bilinmesiyle mümkündür. Tereke miras bırakının ölüm tarihinde bırakmış olduğu mal varlığı kıymetleri ile iadeye ve tenkise tabi olarak yaptığı kazandırmalardır. Bunlar terekenin aktifini oluşturur....
Hukukunun mu uygulanacağı, buna bağlı olarak da, davaya konu vasiyetnamenin geçerli olarak düzenlenip düzenlenmediği, iptalinin gerekip gerekmediği noktasında toplanmaktadır. 5718 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanunun 7.maddesinde" Hukuki işlemler, yapıldıkları ülke hukukunun veya o hukuki işlemin esası hakkında yetkili olan maddi hukuk hükümlerinn öngördüğü şekle uygun olarak yapılabilir. 20.maddenin 1.fıkrasında "Miras ölenin milli hukukkuna tabidir. Türkiye'de bulunan taşınmazlar hakkında Türk hukuku uygulanır. 4.fıkrasında ise; Ölüme bağlı tasarrufun şekline 7.madde hükmü uygulanır. Ölenin milli hukukuna uygun şekilde yapılan ölüme bağlı tasarruflar da geçerlidir." hükmüne yer verilmiştir. Ölüme bağlı tasarruflarda şekil konusu menkul miras, gayrimenkul miras ayrımı yapılmadan düzenlenmiştir. (Nomer/Şanlı Devletler Hususi Hukuku, s.288)....
Bunlar; 1-Ehliyetsizlik, 2-Vasiyetnamenin yanılma, aldatma, korkutma veya zorlama sonucunda yapılmış olması, 3-Tasarrufun içeriğinin bağlandığı koşullar veya yüklemelerin hukuka veya ahlaka aykırı olması, 4-Tasarrufun kanunda öngörülen şekillere uyulmadan yapılmış olması halleridir. ./.. -2- TMK'nun 557. maddesinde sayılan sebeplerin bulunması halinde vasiyetnamenin iptali gerekir. Bu sebepler dışında kalan durumlara dayanılarak ölüme bağlı tasarrufun iptali istenilemez. Somut olayda davacı, dava dilekçesi ile; murisin vasiyetnameye konu taşınmazların tamamı üzerinde tasarruf hakkı bulunmadığı iddiası ile vasiyetnamenin iptalini talep etmiştir. Bu iddianın, yukarıda açıklanan kanun hükmünde sayılan hallerden hiçbirine girmediği açıktır....
MAHKEME KARARI İlk Derece Mahkemesince, asıl davada tapu iptali ve tescili talebinin reddine, tenkis talebinin kabulüne, birleştirilen 2013/445 Esas sayılı davada 323 parsel sayılı taşınmazdaki 2 ve 4 numaralı bağımsız bölümler yönünden tapu iptali ve tescili talebinin kabulüne, fazlaya ilişkin talebin reddine, tenkis talebi hakkında asıl dava dosyası ile hüküm kurulduğu ve hükümde bu dava dosyasındaki tenkise tabi değerlerde dikkate alındığından, bu konuda karar verilmesine yer olmadığına, birleştirilen 2017/145 Esas sayılı davanın kabulüne karar verilmiştir. IV. İSTİNAF 1....
Dosya içeriği ve toplanan delillerden, mirasbırakan ...’ın 23.06.2007 tarihinde ölümü ile geriye mirasçı olarak davacı oğlu Muzaffer ve dava dışı kızı ...’yı bıraktığı, mirasbırakanın dava konusu 625, 671 ve 1082 parsel sayılı taşınmazlarını 06.01.1994 tarihinde Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğü’ne şartlı bağış yoluyla devrettiği anlaşılmaktadır. Bilindiği üzere, tenkis (indirim) davası, miras bırakanın saklı payları zedeleyen ölüme bağlı veya sağlar arası kazandırmaların (bağış) yasal sınıra çekilmesini amaçlayan, öncesine etkili, yenilik doğurucu (inşai) davalardandır. Tenkis davasının dinlenebilmesi için öncelikli koşul; mirasbırakanın ölüme bağlı veya sağlar arası bir kazandırma işlemi ile saklı pay sahiplerinin haklarını zedelemiş olmasıdır. Saklı payların zedelendiğinden söz edilmesi ise kazandırma konusu tereke ile kazandırma (temlik ) dışı terekenin tümüyle bilinmesiyle mümkündür....
E)DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, denkleştirme ( terekeye iade), aksi takdirde tenkis istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesince denkleştirme (terekeye iade) talebinin reddine, tenkis talebinin kabulüne karar verilmiş, karar davalı vekili tarafından istinaf edilmiştir. Tenkis (indirim) davası, miras bırakının saklı payları zedeleyen ölüme bağlı veya sağlar arası kazandırmaların (bağış) yasal sınırına çekilmesini amaçlayan, öncesine etkili, yenilik doğurucu (inşai) davalardandır. Tenkis davasının, dinlenebilmesi için öncelikli koşul; miras bırakanın ölüme bağlı veya sağlar arası bir kazandırma işlemi ile saklı pay sahiplerinin haklarını zedelemiş olmasıdır. Saklı payların zedelendiğinden söz edilmesi ise kazandırma konusu tereke ile kazandırma (temlik) dışı terekenin tümüyle bilinmesiyle mümkündür. Tereke miras bırakının ölüm tarihinde bırakmış olduğu mal varlığı kıymetleri ile iadeye ve tenkise tabi olarak yaptığı kazandırmalardır....
Tenkis (indirim) davası, mirasbırakanın saklı payları zedeleyen ölüme bağlı veya sağlar arası kazandırmaların (bağış) yasal sınıra çekilmesini amaçlayan, öncesine etkili, yenilik doğurucu (inşai) davalardandır. Tenkis davasının dinlenebilmesi için öncelikli koşul; mirasbırakanın ölüme bağlı veya sağlar arası bir kazandırma işlemi ile saklı pay sahiplerinin haklarını zedelemiş olmasıdır. Tasarruf oranının aşıldığı saptanır ise tasarrufun niteliğine göre icap ederse kazandırma işleminde, saklı payları zedeleme kastının bulunup bulunmadığı objektif (nesnel) ve sübjektif (öznel) unsurlar dikkate alınarak belirlenmelidir. Zira tasarruf oranını aşan her kazandırmada saklı payları zedeleme kastının varlığından söz edilemez. Bir başka deyişle, (mutlak olarak tenkise tabi kazandırmalar saklı kalmak kaydı ile) tenkis istenebilmesi için saklı payların ihlal edilmesinin yanı sıra murisin saklı payları ihlal kastı ile hareket etmiş olması gereklidir. Öte yandan, 4721 s. TMK'nun 6 ve 6100 s....
"İçtihat Metni"Davacılar ... ve ... ile davalılar ... ve ... aralarındaki vasiyetnamenin iptali olmadığı takdirde tenkis davasına dair Çifteler Asliye Hukuk Mahkemesinden verilen 25/10/2019 tarihli ve 2018/240 E. - 2019/219 K. sayılı hükmün onanması hakkında dairece verilen 10/06/2020 tarihli ve 2020/1742 E. - 2020/2869 K. sayılı ilama karşı davalı ... vekili tarafından kararın düzeltilmesi istenilmiştir. Düzeltme isteğinin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Y A R G I T A Y K A R A R I Davacılar; mirasbırakan babaları ...’ın ... Noterliğince düzenlenen 24/03/2011 tarihli ve 0603 yevmiye numaralı vasiyetnamesi ile kendilerine vasiyet edilen taşınmazların kurak ve değersiz, davalı ...'...
Tasarruf oranı aşılmış ise tasarrufun niteliğine göre icap ederse kazandırma işleminde, saklı payları zedeleme kastının bulunup bulunmadığı objektif (nesnel) ve sübjektif (öznel) unsurlar dikkate alınarak belirlenmelidir. Zira tasarruf oranını aşan her kazandırmada saklı payları zedeleme kastının varlığından söz edilemez. Mutlak olarak tenkise tabi tasarruflarda (ölüme bağlı tasarruflar veya TMK'nın 565. maddesinin 1, 2 ve 3 bentlerinde gösterilenler) veya saklı payın ihlal kastının varlığı kesin olarak anlaşılan diğerlerinde özellikle muayyen mal hakkında tenkis uygulanırken TMK'nın 570. maddesindeki sıralamaya dikkat etmek davalı mahfuz hisseli mirasçılardan ise aynı kanunun 561. maddesinde yer alan mahfuz hisseden fazla olarak almanla sorumluluk ilkesini gözetmek, dava konusu olup olmadığına bakılmayarak önce ölüme bağlı tasarruflarla davacının saklı payını tamamlamak, sonra sağlar arası tasarrufları dikkate almak gerekir....
Dava, miras payının iadesi veya tenkis istemlerine ilişkindir. Davacıların 29.05.2011 tarihinde vefat eden ...’in mirasçıları olduğu anlaşılmaktadır. TMK’nın 506/3. maddesinin yürürlükten kaldırılması nedeniyle davacıların saklı payı bulunmamakta ise de muris ....’nın vefatı anında TMK’nın 506/2. madde uyarınca saklı pay sahibi annesi .... sağ olup .....’nın mirasçısı olduğundan davacılar bu pay nedeniyle saklı paya sahiptirler. Bunun yanında, .... ve .... tarafından .... Noterliği’nde 04.02.1994 günü düzenlenen ölüme bağlı tasarrufun iptali için davacılar tarafından .... Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2013/123 ve 2013/224 esaslarında kayıtlı davalar açılmıştır. Ayrıca, davalı tarafından davacıların dayandığı mirasçılık belgesinin iptali için de .... Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2013/498 esasında kayıtlı dava açılmıştır....
