Saklı paylı mirasçıların bu haklarını ortadan kaldıracak ölüme bağlı tasarruflarda bulunamaz. Sağlar arası veya ölüme bağlı bir tasarruf ile saklı pay sahibi mirasçının saklı payına el atıldığı takdirde, yapılan o tasarruf, tenkis davası yolu ile saklı paylı mirasçının saklı payı sağlanıncaya kadar indirime tabi tutulacaktır. Başka bir anlatımla; saklı paylı mirasçılar, miras bırakanın saklı paylarına el atması halinde onun, ölümünden sonra bu el atmanın ortadan kaldırılmasını, saklı paylarının tamamlanmasını talep ve dava edebileceklerdir. Dolayısıyla, mahfuz hisse, muristen mirasçısına intikal edecek olan bir miras hakkıdır. Bu açıklamalar ışığında dava konusu vasiyetnameye dönecek olursak, muris R. D. , vasiyetinde "....gayrimenkullerdeki mahfuz hisselerimden..." ifadesini kullanmak suretiyle, bu mevkide kendisine intikal edecek taşınmazlardaki hisselerini davacılara vasiyet etmektedir....
nün 17.1.1998 tarihli vasiyetname ile davacının mirastaki saklı payını ortadan kaldırıp, TMK hükümlerine aykırı olarak 2 çocuğuna bıraktığını, TMK 506.maddesi hükmüne göre saklı payında müteveffanın tasarruf yetkisi bulunmadığını, davalıların açtığı vasiyetnamenin tenfizi davasında kendisine vasiyetnamenin iptali davası açmak üzere süre verildiğini belirterek; vasiyetnamede saklı payına tecavüz eden kısmın iptali ile yasada kendisine tanınan saklı payın iadesine ve bu payın korunması ile vasiyetnamenin bu yönde iptali yönünde karar verilmesini talep etmiştir. Davalılar cavabında, davacının miras için babaları ile evlendiğini belirterek davanın reddini dilemişlerdir. Mahkemece, vasiyetnamenin aynen uygulanmasının sağ kalan eşin saklı payını ortadan kaldırdığı gerekçesi ile vasiyetnamenin iptaline karar verilmiştir. Vasiyetnamenin iptali sebepleri TMK'nun 557 ve 558.maddelerinde sınırlı bir şekilde gösterilmiştir....
in tek mirasçısının Hazine olduğunu ileri sürerek Recep Sönmez'e ait vasiyetnamenin tenfizine, vasiyet konusu gayrimenkulün davacı kurum adına tesciline karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı vekili, davanın reddini talep etmiştir. Mahkemece, Davanın kabulü ile,dava konusu İstanbul İli Maltepe İlçesi Bağlarbaşı Mahallesi 30/1 pafta 269 ada 945 parsel sayılı 469,00 m² alanlı arsa üzerinde bulunan, 24/240 arsa paylı 1 nolu dükkan'ın 1/2 payının, 24/240 arsa paylı 2 nolu dükkan'ın 1/2 payının, 36/240 arsa paylı 7 nolu dairenin 1/2 payının, 36/240 arsa paylı 8 nolu dairenin 1/2 payının tapusunun iptali ile, davacı kurum adına tapuya tesciline karar verilmiş, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Vasiyetnamenin tenfizi (yerine getirilmesi) davaları, Yargıtay Hukuk Genel Kurulu'nun 13.02.1991 gün, 648-65 sayılı kararında açıklandığı gibi, bir ayni hakkın tesisi için değil, yalnızca Sulh Hukuk Mahkemesince açılıp okunan vasiyetnamenin TMK.nun 595 vd....
Bir tasarrufun iptali bir öncekinin yürürlüğe girmesini sağlarsa, süreler iptal kararının kesinleşmesi tarihinden işlemeye başlar. Tenkis iddiası, def'i yoluyla her zaman ileri sürülebilir." hükmünü içermektedir. Yukarıda açıklanan maddelerde ; ölüme bağlı bir tasarruf olan vasiyetnamenin iptali ve tenkisi davalarını açmak için belirtilen süreler, hak düşürücü süre olarak düzenlenmiştir. Ancak gerek 559. maddenin 2. fıkrasında, gerekse 571. maddenin 3. fıkrasında ; vasiyetnameye ilişkin açılmış bir davada hükümsüzlük ve tenkis iddiasının, def'i yoluyla her zaman ileri sürülebileceği belirtilmiştir. Dosyanın incelenmesinde ; istinaf eden davalı vekilinin 19/09/2018 havale tarihli dilekçesiyle ve 19/09/2018 tarihli duruşmada, vasiyetnamenin geçersiz olduğu ve saklı payların ihlal edildiği ifade edilmiştir. Bu beyanların hükümsüzlük ve tenkis def'i niteliğinde olduğu açıktır. Mahkemece, hükümsüzlük ve tenkise yönelik inceleme yapılmadığı anlaşılmaktadır....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ Taraflar arasında görülen vasiyetnamenin iptali davasının yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Y A R G I T A Y K A R A R I Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü. Davacı vekili temyiz dilekçesinde, müvekkilinin babası vasiyetçi...'ın 02.10.1997 tarihinde noterde düzenlediği vasiyetnamenin şekil şartlarını taşımadığını, ayrıca vasiyetnamenin düzenlendiği sırada murisin akıl ve şuurunun yerinde olmadığından tasarruf ehliyetinin bulunmadığını ileri sürerek, vasiyetnamenin iptalini talep ve dava etmiştir....
Mahkemece davanın kabulüne, ... 1.Noterliğinin 16/07/2012 tarih ve 5009 yevmiye nolu vasiyetnamenin tenfizine, vasiyetnameye konu ... ili ... ilçesi ... mahallezi 25 pafta 574 ada 69 parselde kayıtlı 18/330 arsa paylı 2. Katta kain 5 nolu bağımsız bölümün muris adına olan tapusunun iptali ile davacı ... TC nolu ... adına tapu kayıt ve tesciline karar verilmiş, hüküm davalı ... tarafından temyiz edilmiştir. 1-) Dava; vasiyetnamenin tenfizine ve vasiyetnameye konu taşınmazın tapu kaydının iptali ve tesciline ilişkindir.Vasiyet, genellikle ivazsız bir tasarruftur. Vasiyet alacaklısı, mirasbırakanın külli halefi olmayıp, cüzi halefi olduğu için vasiyet olunan mal üzerinde doğrudan hak kazanması mümkün değildir. Vasiyet alacaklısının alacak hakkının hukuki sebebi olan vasiyet her ne kadar mirasbırakanın sağlığında yapılıyorsa da, bu bir ölüme bağlı tasarruf olduğundan, vasiyet alacağı ancak mirasbırakanın ölümü ile doğar....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE HUKUKİ GEREKÇE: Dava ehliyetsilzik, şekil eksikliği, irade fesadının sakatlanması hukuksal nedenlerine dayalı olarak açılan vasiyetnamenin iptali veya tenkis talebine ilişkindir. Vasiyet, bir kimsenin ( gerçek kişi ) bizzat yapacağı ölüme bağlı bir tasarruf olup, amacı bütün mamelekini veya muayyen bir malını gerçek veya tüzel bir şahsa mülkiyetinin devrinin yapılmasıdır. TMK'nın 557'nci maddesinde vasiyetnamenin iptali sebepleri sınırlı olarak sayılmış olup, bunlar; 1- Ehliyetsizlik, 2- Vasiyetnamenin yanılma, aldatma, korkutma veya zorlama sonucunda yapılmış olması, 3- Tasarrufun içeriğinin bağlandığı koşullar veya yüklemelerin hukuka veya ahlâka aykırı olması, 4- Tasarrufun kanunda öngörülen şekillere uyulmadan yapılmış olması hâlleridir. TMK'nın 557'nci maddesinde sayılan sebeplerin bulunması hâlinde vasiyetnamenin iptali gerekir....
nin 05/05/1993 yılında yapmış olduğu vasiyetnamenin hile, tehdit ve baskı altında yaptırıldığını; vasiyetnamede tanık olarak belirtilen tanıkların tanıklıklarına itibar edilmesi mümkün olmayan kişiler olduğunu; vasiyetname yapıldığında murise ait doktor raporunun alınmadığını; tanıkların kişilikleri ve rapor alınmamış olmasının bu vasiyetnamenin baskı altında alınmış olabileceğinin bir kanıtı olduğunu ileri sürerek; vasiyetnamenin ipt...ne,vasiyetnamenin geçerli sayılması h...nde ise mahfuz hissesine tecavüz eden kısmın tenkisine karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalılar ... ve ... asıl davaya cevaplarında; ilgili vasiyetnamenin resmi bir belge olduğunu, ipt...nin istenmesinin hukuken geçerli bir belge ile ispatı gerektiğini,davacının iptal talebinin mücerret iddiadan ibaret olduğunu, yapılacak keşifte murisin yaptığı tasarruf ile davacının mahfuz hissesine bir tecavüz olmadığının anlaşılacağını savunarak; davanın reddini istemişlerdir....
(TMK.md.596) Vasiyetnamenin açılışını müteakip mirasta hak sahiplerinin her birine, vasiyetnamenin kendilerine ilişkin kısımlarının onaylı bir örneği tebliğ olunur. (TMK.md.597) Lehlerine karşılıksız kazandırma yapılan kimselerin ve mirasçıların adresleri belli değilse kendilerine vasiyet ilanen tebliğ edilir. (TMK.md.597/2) Sulh Hakimi, vasiyetnamenin kendisine teslimini müteakip gerekli koruma önlemlerini alır, olanak varsa ilgilileri dinleyerek yasal mirasçılara terekenin geçici olarak teslimine yahut resmen yönetilmesine karar verir.( TMK. md. 595/3) 2. Vasiyetnamenin açılıp okunduğunun tespit edilmesinin amacı, mirasçıları ve lehine kazandırma yapılan kişileri bilgilendirme ve yasal haklarını kullanmayı temine yönelik bir işlemdir. 3. Bu nedenle, Sulh Hakiminin görevi, 4721 ... ......
TMK'nun 539.maddesi gereğince düzenlenen sözlü vasiyetnamenin, aynı kanunun 540/1.maddesi gereğince "vakit geçirmeksizin" sulh hakimine başvurulacağı açıklanmıştır. Davada, 6 gün sonra Sulh Hukuk Mahkemesine başvurulduğundan kurulan hükümde bir isabetsizlik görülmemiştir. Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre, davalı vekilinin sair temyiz itirazları yerinde değildir. Ancak, vasiyetname, tek taraflı olarak düzenlenen ölüme bağlı bir tasarruftan ve lehdarına vasiyetçi tarafından kendisine bırakılan malları ilgilisinden talep etme olanağı veren kişisel bir hak sağlar. Vasiyetnamenin iptali davalarında ise genel olarak vasiyetname konusu taşınmazların aynına ilişkin ihtilaf yoktur. Belirlenmesi gereken, kişisel hakkın bulunup bulunmadığı ve vasiyetnamenin geçerli olup olmadığının tespitinden ibarettir....