Öte yandan 4721 sayılı Türk Medeni Kanununun 282 nci maddesinde, anne ile çocuk arasındaki soybağı doğumla, baba ile çocuk arasındaki soybağının ise “anne ile evlenme”, “tanıma” ve “hâkimin hükmü” ile kurulacağı düzenlenmiştir. Yine aynı Kanunun 285 inci maddesinde ise “babalık karinesi” uyarınca, evlilik devam ederken veya evliliğin sona ermesinden başlayarak üçyüz gün içinde doğan çocuğun babasının koca olduğu belirtilmiştir....
Çocuk Hasan 04.06.2007 tarihinde anne beyanı üzerine davacı ... hanesine tescil edilmiştir. Boşanma davası sırasında çocuk Hasan nüfusa kayıtlı değildir. Davacı, Hediye tarafından açılan nafaka davası sırasında Hasan'ın kendi nüfsuna kaydedildiğini öğrendiğini açıklamış, nafaka dosyasının bu dosya içindeki suretine göre 02.02.2015 tarihinde, eldeki davanın ise 25.06.2015 tarihinde açıldığı dikkate alındığında, çocuk Hasan yönüyle davanın 1 yıllık sürede açıldığının kabulü ile işin esasının incelenmesi gerekirken küçük Hasan için de davanın hak düşürücü süreden reddi doğru görülmemiştir....
Mahkemece, talebin anne ve baba yönünden incelenmesi gerektiği, çocuk ile ana arasındaki soybağının doğumla kurulduğu, anaya yönelik açılan davanın soybağının düzeltilmesi davası olmayıp gerçeğe aykırı tutulan nüfus kaydının düzeltilmesine ilişkin olduğu 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanunu'nun 36. maddesinden kaynaklandığı, anneye yönelik soybağına ilişkin bir davanın TMK'de düzenlenmemiş olması ve anaya yönelik böyle bir davanın açılamaması nedeniyle davanın Asliye Hukuk Mahkemesinde görülmesi gerektiği, HMK'nin 114/c maddesi gereği Mahkemenin görevli olmasının dava şartı olduğu, bu nedenle anne ......
Nüfus kaydının düzeltilmesi davası; aleyhine nüfus kaydının düzeltilmesi istenen kişi ile bu davadan hukuku etkilenecek olan tüm ilgililere karşı açılır. Aynı zaman bu davalarda, ilgili nüfus müdürlüğü de kanuni hasımdır. Soybağının reddi davası TMK’nın 286. maddesine göre ancak baba ve çocuk tarafından açılabilir. Türk Medeni Kanununun 286. maddesi uyarınca, kocanın açtığı soybağının reddi davasında; davalı ana ve çocuk iken, çocuğun açtığı soybağının reddi davasında; davalı ana ve koca olmak zorunda olup, davalılar zorunlu dava arkadaşıdırlar. Türk Medeni Kanununun 291/f.1. maddesinde, belirli şartlarla koca ve çocuk dışındaki kişilere de soybağının reddi davası açma hakkı tanınmıştır. Evlilik haricinde doğan çocukla baba arasındaki soybağı hakim hükmüyle de kurulabilir. Bunu sağlayan dava ise babalık davasıdır ( TMK md. 301). Bu dava, ana ve çocuk tarafından babaya, baba ölmüş ise mirasçılarına karşı açılır....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Soybağının Reddi Taraflar arasında görülen ve yukarıda açıklanan davada yapılan yargılama sonunda Mahkemece, feragat nedeniyle davanın reddine karar verilmiş olup hükmün davacı tarafından temyiz edilmesi üzerine, Dairece dosya incelendi, gereği düşünüldü. KARAR Davacı ... dava dilekçesinde, evlilik birliği içinde doğan...yönünden soybağının reddine karar verilmesini istemiş, 12.05.2015 tarihli dilekçesi ile de davadan feragat etmesi nedeniyle mahkemece davanın feragat nedeniyle reddine karar verilmesi üzerine davacı, davadan feragat esnasında iradesinin sakatlandığı gerekçesi ile hükmü temyiz etmiştir. Dava, 4721 Sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 286 ve devamı maddelerinde düzenlenen baba tarafından çocuk ve anne aleyhine açılan soybağının reddi davasıdır. Davadan feragat, davacının açmış olduğu davada talep sonucundan kısmen veya tamamen vazgeçmesidir (6100 sayılı HMK m. 307)....
Anılan düzenleme uyarınca; ana ile çocuk arasındaki soybağının “doğum” ile kurulacağı; baba ile çocuk arasındaki soybağının “babanın ana ile evlenmesi, babanın çocuğu tanıması veya hâkim hükmüyle” kurulacağı ve son fıkrada da “evlat edinme” yoluyla da soybağının kurulabileceği kabul edilmiştir. 20. Soybağı diğer bir ifadeyle nesep; birbirinin soyundan gelen kişiler arasındaki ilişkiyi ifade eder. Bu kavram; çocuk ile ana-baba arasında doğumla oluşan kan bağının (doğal nesep) yanında, hukuk düzeninin aradığı koşullar içerisinde aranan şartların gerçekleşmesi ile bir çocuğun hukukî olarak bir anne ve babaya bağlanması (hukukî nesep) sonucunda oluşan, bir kimse ile ana ve babası arasındaki hukukî bağı tanımlamaktadır. TMK’nın 282. maddesinin 1. fıkrasına göre çocuk ile ana arasındaki soybağının kurulabilmesi için çocuğun, ana olduğu iddia edilen kadın tarafından doğurulduğunun tespit edilmesi yeterlidir....
Soybağının reddi davasının başarıya ulaşarak çocuk ile babası arasındaki soybağının ortadan kalkması sonucunda çocuk, baba yönünden soybağı bulunmayan çocuk statüsüne girer. Anayasa Mahkemesinin 25.06.2009 tarihli ve 2008/30 Esas, 2009/96 Karar sayılı kararında belirtildiği üzere, kişinin genetik-biyolojik kökeni kendisine ait olmayan çocuğu reddetme hakkı en temel haklarından birisidir. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 286. maddesinde, koca ile çocuğun açacağı soybağının reddi davası ile babalık karinesini çürütebileceği; 291. maddesinde ise soybağının reddi dava açma süresinin geçmesinden önce kocanın ölmesi veya gaipliğine karar verilmesi ya da sürekli olarak ayırt etme gücünü kaybetmesi hâllerinde kocanın altsoyu, anası, babası veya baba olduğunu iddia eden kişinin de soybağının reddi davasını açabileceği düzenlenmiştir. Türk Medeni Kanunu'nun 301. maddesinde; ''Çocuk ile baba arasındaki soybağının mahkemece belirlenmesini ana ve çocuk isteyebilirler....
HMK 312/2 (eski HUMK 94/2) maddesi hükmüne göre davalının yargılama gideri ve avukatlık ücreti ile sorumlu tutulmamasının koşulları; davanın açılmasına kendi hal ve davranışıyla sebebiyet vermemiş ve yargılamanın ilk duruşmasında da davacının talep sonucunu kabul etmiş olmasına bağlıdır. Bu iki koşulun bir arada gerçekleşmiş olması gerekir. HMK'nun 323. maddesine göre, karar ve ilam harcı, vekalet ücreti, tebligat ve keşif giderleri yargılama giderlerindendir. Dosya kapsamından, soybağının reddi istenilen küçük Işık, dava dilekçesinde belirtildiği üzere davalı anne ile davalı babanın yaklaşık iki yıla yakın fiilen ayrı oldukları ve annenin biyolojik baba olduğu açıklanan...ile evlilik ...dışı ilişkisinden dünyaya geldiği ve anne tarafından çocuğun baba hanesine tescilinin sağlandığı, anlatılan bu olaylarda davalı ...'...
Somut olayda, davacı anne tarafından çocuğa velayeten açılan davada küçük ...’in gerçek babasının davalı ... olmadığının tespiti ile soybağının reddine karar verilmesinin istendiği ve davanın küçüğe kayyım tayin ettirilmeden karara bağlandığı anlaşıldığından; yukarıda gösterilen yasal düzenlemeler dikkate alındığında, her ne kadar soybağının reddi davası anne tarafından açılamayacak ise de eldeki davanın küçük ...’ya velayeten anne tarafından açıldığı gözönünde bulundurulduğunda, mahkemece küçüğe kayyım tayin ettirilip davanın kayyıma yöneltilmesinden, gösterdiği takdirde delillerinin toplanmasından sonra bütün delillerin birlikte değerlendirilerek oluşacak sonuca göre bir karar verilmesi yerine eksik hasımla yargılama yapılarak davanın reddi doğru görülmemiştir....
Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme Dava, soybağının reddi istemine ilişkin olup, uyuşmazlık, yargılama gideri ve vekâlet ücretinin davalı ... aleyhine hükmedilmesinin yerinde olup olmadığı noktasında toplanmaktadır. 2. İlgili Hukuk 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun (4721 sayılı Kanun) 286 ncı, 289 uncu, 291 inci, maddeleri. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 323 üncü, 369 uncu, 370 inci ve 371 inci maddeleri. 3. Değerlendirme Çocuk tarafından açılan soybağının reddi davası, 4721 sayılı Kanun'un 286 ncı maddesinin ikinci fıkrası gereğince "ana ve kocaya" karşı açılır. 6100 sayılı Kanun'un 59 uncu maddesi gereğince bir hakkın birden fazla kimseye karşı birlikte ileri sürülmesi ve tamamı hakkında tek hüküm verilmesi gereken hâllerde, mecburi dava arkadaşlığı vardır. 6100 sayılı Kanun'un 326 ncı maddesi gereğince yargılama giderleri haksız olan taraftan alınır....
