"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi Taraflar arasındaki menfi tespit davasının yapılan yargılaması sonunda kararda yazılı nedenlerden dolayı talebin reddine yönelik olarak verilen kararın süresi içinde ihtiyati tedbir isteyen (davacı) vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. - K A R A R - İhtiyati tedbir isteminde bulunan (davacı) vekili, karşı tarafın edimini yerine getirmemesi nedeniyle bedelsiz kaldığını iddia ettiği icra takibine konu çekten müvekkilinin borçlu olmadığının tespiti istemiyle açmış olduğu menfi tespit davasında ihtiyati tedbir yoluyla icra takibinin durdurulmasına karar verilmesini talep etmiştir. Mahkemece, İİK.nun 72.maddesi uyarınca icra takibinin durdurulması isteminin reddine karar verilmiş, kararı ihtiyati tedbir isteyen vekili temyiz etmiştir....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Davacı ... vekili Avukat ... tarafından, davalı ... aleyhine 11/11/2013 gününde verilen dilekçe ile menfi tespit ve ihtiyati tedbir istenmesi üzerine mahkemece yapılan yargılama sonunda; ihtiyati tedbir talebinin kabulüne dair verilen 15/11/2013 günlü kararın Yargıtay’ca incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği görüşüldü. Dava menfi tespit ve ihtiyati tedbir istemine ilişkindir. Mahkemece arar karar ile ihtiyati tedbir isteminin reddine karar verilmiş; hüküm, davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Yargıtay İçtihatları Birleştirme Hukuk Genel Kurulu'nun 21/02/2014 tarih ve 2013/1 Esas, 2014/1 Karar sayılı içtihadı birleştirme kararıyla da ihtiyati tedbir talebinin kabulü veya reddine ilişkin mahkemece verilen kararlara karşı temyiz yolunun kapalı olduğu karara bağlanmıştır. Bu sebeple, davalının temyiz isteminin reddine karar vermek gerekmiştir....
İcra takibinden önce açılan menfi tespit davasına bakan mahkeme, talep üzerine alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere gösterilecek teminat mukabilinde, icra takibinin durdurulması hakkında ihtiyati tedbir kararı verebilir (İİK 72/2.f). İİK'nın 72/3.maddesinde ise; "İcra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemez. Ancak, borçlu gecikmeden doğan zararları karşılamak ve alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere göstereceği teminat karşılığında, mahkemeden ihtiyati tedbir yoluyle icra veznesindeki paranın alacaklıya verilmemesini isteyebilir" hükmü bulunmaktadır. Yukarıda da belirtildiği gibi, İİK.'nın 72/3.maddesine göre, icra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilmesi mümkün değildir....
Takip dayanağı senedin 15/10/2011 vade tarihli olduğu, menfi tespit davasının 10/12/2013 tarihinde açıldığı, 08/03/2018 tarihinde davanın reddedildiği, menfi tespit davası açılmasıyla zamanaşımının kesildiği, menfi tespit davasına karşı savunmada bulunulması nedeniyle alacak iradesinin ortaya konulduğu, takipten sonra zamanaşımına koşullarının oluşmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir....
İNCELEME VE GEREKÇE Dava, İİK'nın 72.maddesi hükmü uyarınca icra takibinden önce açılan menfi tespit davası içinde ihtiyati tedbir talebine ilişkindir. İlk derece mahkemesinin verdiği ihtiyati tedbir kararına itiraz üzerine, itirazın reddine dair verilen ara karar, itiraz eden davalı vekilince yasal süre içinde istinaf edilmiştir. İstinaf incelemesi, HMK'nın 355.maddesi uyarınca, ileri sürülen istinaf başvurusu nedenleriyle ve kamu düzeni yönüyle sınırlı olarak yapılmıştır....
Asliye Ticaret Mahkemesi'nin 22.02.2021 tarihli, 2021/83 Esas sayılı kararıyla; "Davacının İhtiyati tedbir ile icra takibinin durdurulması talebinin İİK 72 uyarınca, yaklaşık ispata kanaat getirilmemesi, tedbir ile Mahkememizden yasal çerçevede takibin durdurulmasına dair ihtiyati tedbir kararının verilemeyeceği dikkate alınarak, 'takip sonrası menfi tespit davasında teminat gösterilse bile ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemeyeceği' yasal hükmü gereği ihtiyati tedbir talebinin reddine" karar verilmiştir....
Davacı - kiracı 08.03.2023 tarihinde bu menfi tespit davasını açmış ve 20.03.2023 tarihli dilekçe ile ihtiyati tedbir talep etmiştir. Dairemizce öncelikle Yalova İcra Hukuk Mahkemesi'nin 2022/705 Esas, 2022/751 Karar sayılı dosyasında tahliyeye karar verilip bu karar kesinleştikten sonra açılan menfi tespit davasında tahliyenin önlenmesi yönünden ihtiyati tedbir kararı verilip verilemeyeceği değerlendirilmiş olup, dairemizce icra hukuk mahkemesi kararlarının kesin hüküm teşkil etmemesi ve bu mahkemece yapılan incelemenin dar kapsamlı olması nedeniyle icra hukuk mahkemesince tahliyeye karara verildikten sonra açılan menfi tespit davasında tahliyeye yönelik kararın icrasının önlenmesi için ihtiyati tedbir kararı verilebileceği kabul edilmelidir. Ancak, İcra ve İflas Kanunu'nun 72/3.maddesinde "İcra takibinden sonra açılan menfi tesbit davasında ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemez....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE; Dava eser sözleşmesi kapsamında verilen çeke ilişkin menfi tespit ve tedbir talebine ilişkidir. Talep, icra takibinden evvel açılan menfi tesbit davasında, icra takibinin durdurulması talebinin kabulüne dair kararın kaldırılması istemine ilişkindir. İİK’nun 72/2 maddesi, “İcra takibinden önce açılan menfi tesbit davasına bakan mahkeme, talep üzerine alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere gösterilecek teminat mukabilinde, icra takibinin durdurulması hakkında ihtiyati tedbir kararı verebilir.” hükmünü içermektedir. Bunun yanında menfi tespit davalarında ihtiyati tedbir koşulları değerlendirilirken İİK 72 maddesi yanında, HMK 389 vd. maddelerinin de gözönünde bulundurulması gerekir....
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI Mahkemece; talep dilekçesi ve eki belgeler, ihtiyati tedbir talebinin içeriği de nazara alınarak, İİK'nun Madde 72/3 cümle 1 uyarınca icra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında takibin durdurulması yönünde tedbir kararı verilemeyeceğinden davacı vekilinin icra takiplerinin durdurulmasına yönelik tedbir taleplerinin reddine karar verilmiştir....
GEREKÇE: Davacı tarafından davalı aleyhine açılan menfi tespit davasına ilişkin yargılama sırasında davacının talebi üzerine ilk derece mahkemesi tarafından 1.11.2019 tarihinde ihtiyati tedbir talebinin kabulü ile icra takibi yapılmaması yönünde karar verilmiş, davalının ihtiyati tedbire itirazı da 5.12.2019 tarihli ara kararıyla reddedilmiştir. 6100 sayılı HMK'nın ihtiyati tedbiri düzenleyen 389. Maddesinde "(1) Mevcut durumda meydana gelebilecek bir değişme nedeniyle hakkın elde edilmesinin önemli ölçüde zorlaşacağından ya da tamamen imkânsız hâle geleceğinden veya gecikme sebebiyle bir sakıncanın yahut ciddi bir zararın doğacağından endişe edilmesi hâllerinde, uyuşmazlık konusu hakkında ihtiyati tedbir kararı verilebilir." denilmiştir....
