Amasya şubesine ait olan ve ... seri numaralı çeke ilişkin ihtiyati tedbir istemine gelince; İİK'nın 72/2. maddesinde "İcra takibinden önce açılan menfi tesbit davasına bakan mahkeme, talep üzerine alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere gösterilecek tazminat mukabilinde, icra takibinin durdurulması hakkında ihtiyati tedbir kararı verilebilir" denilerek, icra takibinden önce açılan menfi tespit davalarında icra takibinin durdurulması için ihtiyati tedbir kararı verilmesini özel olarak düzenlenmiştir. Davacı vekili mahkememizi sunmuş olduğu 29.03.2022 tarihli dilekçesi ile ihtiyati tedbir talep ettiği 31/03/2022 vadeli 35.700,00 TL bedelli ...Amasya şubesine ait olan ve ...seri numaralı çekin kimin elinde bulunduğunu bilmediğini beyan etmiştir. Bu şekilde ihtiyati tedbir talep edilen çek yönünden hasım gösterilerek açılmış bir menfi tespit davası olmadığı anlaşılmıştır. Kanun lafzında açıkça "......
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Talep, ticari kredi sözleşmesinde müteselsil kefalete dayalı alacak için yapılan takibin iptali istemli menfi tespit davası içinde takibin durdurulmasına yönelik ihtiyati tedbir talebine ilişkindir. Mahkemece; yukarıda yazılı gerekçelerle ihtiyati tedbir isteminin reddine karar verildiği, bu ara karara karşı ihtiyati tedbir talep eden/davacı vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulduğu anlaşılmıştır. Dosya kapsamındaki bilgi ve belgelerin incelenmesinde; bilindiği gibi, İİK'nın 72/3. maddesinde; "İcra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemez. Ancak, borçlu gecikmeden doğan zararları karşılamak ve alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere göstereceği teminat karşılığında, mahkemeden ihtiyati tedbir yoluyla icra veznesindeki paranın alacaklıya verilmemesini isteyebilir." şeklinde düzenleme yapılmıştır....
Borçlu, belirtilen şekilde takipten önce veya sonra alacaklıya karşı bir menfi tespit davası açar ve bu davayı kazanırsa, hakkındaki icra takibi iptal edilir ve borcu ödemekten kurtulur. İcra takibinden önce açılan menfi tesbit davasına bakan mahkeme, talep üzerine alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere gösterilecek teminat mukabilinde, icra takibinin durdurulması hakkında ihtiyati tedbir kararı verebilir.” hükmü düzenlenmiştir. Yine icra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemez. Ancak, borçlu gecikmeden doğan zararları karşılamak ve alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere göstereceği teminat karşılığında, mahkemeden ihtiyati tedbir yoluyla icra veznesindeki paranın alacaklıya ödenmemesini isteyebilir." hükmünü düzenlemiştir....
Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2013/350 E. sayılı dosyasında görülen menfi tespit davasında, 18.12.2013 tarihinde, takip konusu alacağın %15'i oranında teminatın yatırılması halinde satış işlemlerinin tedbiren durdurulması konusunda ihtiyati tedbir kararı verildiği görülmüştür. İİK'nun 72/3. maddesine göre; “İcra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemez. Ancak, borçlu gecikmeden doğan zararları karşılamak ve alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere göstereceği teminat karşılığında, mahkemeden ihtiyati tedbir yoluyla icra veznesindeki paranın alacaklıya verilmemesini isteyebilir.”...
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ TARİHİ : 10/03/2022 Tarihli İhtiyati Tedbir Talebinin Reddi Kararı NUMARASI : 2022/150 Esas İHTİYATİ TEDBİR TALEP EDEN/ DAVACI : ... VEKİLİ : Av.... KARŞI TARAF/ DAVALI : (İFLAS NEDENİYLE) TASFİYE HALİNDE ASYA KATILIM BANKASI ANONİM ŞİRKETİ - . VEKİLİ : Av..... DAVANIN KONUSU : Bankalarca Kullandırılan Ticari Kredilerden ve Ticari Kredili Mevduatlardan Kaynaklanan Davalar (Menfi Tespit) DAVA TARİHİ : 09/03/2022 KARAR TARİHİ : 19/04/2022 KR. YAZIM TARİHİ : 20/04/2022 6100 sayılı HMK'nın 352. maddesi gereğince istinaf incelemesine konu dosya üzerinde yapılan ön inceleme sonucunda; GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Yukarıda esas-karar numarası yazılı yerel mahkeme kararına karşı istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine dosya istinaf incelemesi için dairemize gönderilmiştir. Karara karşı, ihtiyati tedbir talep eden davacı vekili tarafından istinaf yoluna başvurulmuştur....
Öte yandan iş bu dava menfi tespit davası olup, menfi tespit davası 2004 sayılı İİK'nın 72. maddesinde düzenlenmiştir. 2004 sayılı icra iflas kanununun "Menfi tesbit ve istirdat davaları" kenar başlıklı 72. maddesine göre; "(1) Borçlu, icra takibinden önce veya takip sırasında borçlu bulunmadığını ispat için menfi tesbit davası açabilir. (2) İcra takibinden önce açılan menfi tesbit davasına bakan mahkeme, talep üzerine alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere gösterilecek teminat mukabilinde, icra takibinin durdurulması hakkında ihtiyati tedbir kararı verebilir. (3) İcra takibinden sonra açılan menfi tesbit davasında ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemez. Ancak, borçlu gecikmeden doğan zararları karşılamak ve alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere göstereceği teminat karşılığında, mahkemeden ihtiyati tedbir yoluyle icra veznesindeki paranın alacaklıya verilmemesini isteyebilir. ..."...
Değişik İş esas ve karar numaralı dosyadan verilmiş olan ihtiyati tedbir kararının devamı ile icra takibinin ihtiyaten durdurulmasını talep ve dava etmiştir. Mahkemece 17/01/2024 tarihli ara karar ile; "... Antalya 2. Asliye Ticaret Mahkemesi ... D. İş sayılı dosyasında özetle; alacaklı karşı taraf ... aleyhine icra takip dayanağı bonodan kaynaklı ihtiyati tedbir isteyen müvekkili ... borçlu olmadığının tespiti ( menfi tespit) davası açacaklarını, Antalya Genel İcra Müdürlüğü ... sayı numaralı dosyaya yatan paraların menfi tespit davası sonuçlanıncaya kadar alacaklı ... ödenmemesi konusunda ihtiyati tedbir kararı verilmesini talep ettiği, 78.000,00-TL nakdi veya kesin süresiz sınırlamasız teminat mektubu sunulması halinde tedbiren icra veznesine girecek paranın alacaklıya ödenmemesine karar verilmiştir. Mahkememizin ... D. İş 19/12/2023 tarihli d. İş kararı ile davacının dava açmadan evvel tedbir kararı aldığı görülmekle ilgili tedbir kararının aynen devamına" karar verilmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi Taraflar arasındaki ihtiyati tedbir talebinin incelenmesi sonunda kararda yazılı nedenlerden dolayı ihtiyati tedbir isteminin reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde tedbir talep eden davacılar vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. - K A R A R - İhtiyati tedbir isteyenler (davacılar) vekili, çeklerin bedelsiz kaldığı iddiasıyla açmış olduğu menfi tespit davasında müvekkillerine yöneltilebilecek icra takiplerinin önlenmesi bakımından ihtiyati tedbir isteminde bulunmuştur. Mahkemece, asıl uyuşmazlığı çözecek nitelikte ihtiyati tedbir kararı verilemeyeceği, aksi durumda tedbirin davanın yerine geçeceği, davacının talebinin yargılamayı gerektirdiği gerekçesiyle ihtiyati tedbir isteminin reddine karar verilmiş, kararı ihtiyati tedbir isteyen vekili temyiz etmiştir....
Esas sayılı dosyasının tedbiren durdurulmasına karar verilmesini talep etmişse de, İİK.72/3 maddesindeki "icra takibinden sonra açılan menfi tesbit davasında ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemez..." düzenlemesi gereğince icra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemeyeceği anlaşılmakla takibin durdurulmasına karar verilmesi talebinin reddine karar vermek gerekmiştir.Davalı ...'...
Mahkemece, "...davacı takipten sonra açmış olduğu menfi tespit istemli davada ihtiyati tedbir talep etmiştir. 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunun 72/3. maddesi gereğince takipten sonra açılan menfi tespit davasında mahkemenin ihtiyati tedbir yoluyla takibin durdurulmasına karar verilmeyecek olması, mevcut bir durumda meydana gelebilecek değişme nedeniyle hakkın elde edilmesinin önemli ölçüde zorlaşacağından ya da tamamen imkansız hale geleceğinden veya gecikme sebebiyle bir sakıncanın veyahut ciddi bir zararın doğacağından endişe edilmesi hallerinde ihtiyati tedbir kararı verilebilecek olması, ihtiyati tedbir talep eden tarafın dilekçesinde dayandığı ihtiyati tedbir sebebini ve türünü açıkça belirtmek ve davanın esası yönünden kendisinin haklılığını yaklaşık olarak ispat etmek zorunluluğu bulunması; talep eden tarafından ortaya konulan delillerle geçici hukuki koruma için yaklaşık ispata yeter mahiyette olması, muhtemel menfi tespit davası kazanılsa dahi sonuçsuz kalmasının önlenmesi amacıyla...
