ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR ESAS NO : 2021/207 Esas KARAR NO : 2021/711 DAVA : Çek İstirdatı Davası DAVA TARİHİ : 01/04/2021 KARAR TARİHİ : 05/10/2021 Mahkememizde görülmekte olan Çek İstirdatı Davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: İDDİA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkilin işyerinden çalınan bir kısım çek için tarafımızca---- ödeme yasağı ve çek iptali istemli ticari dava -----.dosya ile dava ikame olunduğunu, Söz konusu dosyaya ekte sunulan banka cevabı ile----davalı şirketçe ödemeye İbraz olunduğu bildirilmesi üzerine mahkeme tarafından ,çek istirdatı davası açmamız hususunda tarafımıza kesin mehil verildiğini, -----. bedelli çekin istirdatını, yargılama gideri ve ücreti vekaletin davalı tarafa tahmiline karar verilmesini talep etmiştir....
a karşı çek istirdatı davası açılması ve açıldığına ilişkin bilgilerin mahkememize sunulması için davacı vekiline 04/03/2024 tarihinde muhtıra çıkartıldığı, davacı vekilinin Bakırköy 2. Asliye Ticaret Mahkemesi'nin 2024/230 esas sayılı dosyasında işbu çeke ilişkin11.03.2024 tarihinde çek istirdatı davası açtığının bildirildiği, davacı tarafından ... ve ...'ne ait, ...'in keşidecisi olduğu, ... seri nolu ... keşide tarihli, ... TL bedelli çek yönünden Bakırköy 2. Asliye Ticaret Mahkemesi'nin 2024/230 esas sayılı dosyasında çek istirdatı davası açıldığı anlaşıldığından karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur. HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklanan nedenlerle: 1-... ve ... Şubesi'ne ait, ... A.Ş.'in keşidecisi olduğu, ... seri nolu ... keşide tarihli, ......
in ya da diğer davalılar ile birlikte iş bu davalının davaya konu çek dışında başkaca çekleri de benzer suretle edindiğine ilişkin savunma olmadığı, davacı ile davalı arasında doğrudan ciro ilişkisi olmadığından davacının ticari defterinin incelenmesinin sonuca etki etmeyeceği, çekin illetten mücerret olduğu, bu nedenle davalıların ticari defterlerini sunmamasının çek istirdatı talebi için yeterli olmadığı, davacının çek istirdatı davasında pasif husumeti olan davalı ...'in çeki ağır kusur veya kötüniyetle iktisap ettiğini ispat etmesi gerektiği, her ne kadar davacı dilekçesinde yemin deliline dayanılmış ise de davalının kendisini ceza soruşturması ya da kovuşturmasına uğratabilecek şekilde yemin etmesinin mümkün olmayacağından iş bu davaya konu uyuşmazlıkta yemin hakkının hatırlatılmadığı, davacının dosya kapsamındaki tüm belgelerin incelenmesi neticesinde iddiasını ispat edemediği değerlendirilerek aşağıdaki şekilde hüküm kuruldu....
Mahkememizce davacı vekiline çeki elinde bulunduran bankaya karşı çek istirdatı davası açmak üzere kesin süre verilmiş, verilen kesin sürede davacı yanca------dosyasında çek istirdatı davası açıldığı anlaşılmıştır. Böylelikle işbu dava ile kayıp olduğu bildirilerek iptali talep edilen çekin kayıp olmadığı anlaşıldığından çek istirdatı davası açıldığı anlaşılmakla dava konusuz kaldığından karar verilmesine yer olmadığına ilişkin karar vermek gerekmiş buna dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur....
Hukuk Dairesi'nin yerleşmiş içtihatlarında da belirtildiği üzere; zayi nedeniyle çek iptali davaları özelliği itibari ile hasımsız açılan davalardan olup, yapılan yargılama sırasında çek hamilinin ortaya çıkması durumunda, çek iptali davasını açan davacıya mevcut çek hamiline karşı “çek istirdatı” davası açması konusunda süre verilmeli, istirdat davasının açılması halinde çek iptali davasının konusuz kaldığından bahisle karar verilmesine yer olmadığı, istirdat davasının açılmaması halinde ise çek iptali davasının reddi yönünde hüküm kurulmalıdır. (Yargıtay 11....
Ltd.Şti olan 20.07.2023 keşide tarihli, hesap no: ..., çek no:... nolu, 350.000,00-TL bedelli çek ile ilgili olarak TTK'nın 816/1-s bendi yollaması ile TTK'nın 758 maddesi gereğince çekin iadesi (istirdatı) davası açmak üzere iki haftalık kesin süre verilmesine 2 haftalık kesin süre içerisinde dava açılmadığı takdirde ödeme yasağının kaldırılacağı ve huzurdaki davanın reddine karar verileceği ihtar edilmiş, davacı tarafa 01.08.2023 tarihinde ihtar dilekçesinin tebliğ edildiği, ancak kesin süreye rağmen istirdat davasının açılmadığı görülmüştür. Somut olayda; dava konusu çekin kayıp olmadığı, kimin elinde olduğunun artık bilindiği anlaşıldığından, mahkememizce çek iptali davasını açan davacı tarafa mevcut çek hamiline karşı “çek istirdatı davası” açmak üzere kesin süre verilmesine karşın, davacı tarafça verilen kesin sürede çek istirdatı davası açılmadığından aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir....
A.Ş olan, ... numaralı, 68.146,51-TL bedelli çek ile ilgili olarak çek istirdatı davası açmak ve davayı açtığına dair derkenarı sunmak üzere iki haftalık kesin süre verildiği ihtar edilmiş, davacı tarafa 24.04.2023 tarihinde ihtar dilekçesinin tebliğ edildiği, ancak kesin süreye rağmen istirdat davasının açılmadığı görülmüştür. Somut olayda; dava konusu çekin kayıp olmadığı, kimin elinde olduğunun artık bilindiği anlaşıldığından, mahkememizce çek iptali davasını açan davacı tarafa mevcut çek hamiline karşı “çek istirdatı davası” açmak üzere kesin süre verilmesine karşın, davacı tarafça verilen kesin sürede çek istirdatı davası açılmadığından aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir....
Mahkememizce ---- tarihli celsede davacı vekilinin yüzüne karşı söz konusu 3 çeki elinde bulunduran ----- çek istirdatı davası açmak üzere usule uygun kesin süre verilmiş, davacı yanca verilen kesin süre içinde dava açılmamıştır. Buna dair hiçbir belge sunulmamıştır. -------- iptali davaları, özelliği itibari ile hasımsız açılan davalardan olup, yapılan yargılama sırasında çek hamilinin ortaya çıkması durumunda, çek iptali davasını açan davacıya, mevcut çek hamiline karşı çek istirdadı davası açması konusunda süre verilmeli, istirdat davasının açılması halinde, çek iptali davasının konusuz kaldığından bahisle karar verilmesine yer olmadığına, açılmaması halinde ise çek iptali davasının reddi yönünde hüküm kurulmalıdır." belirtmiştir. ----------- TTK'nın 758.maddesi şu şekildedir : ''Poliçeyi eline geçiren kişi bilindiği takdirde, mahkeme, dilekçe sahibine iade davası açması için uygun bir süre verir....
GEREKÇE : Dava çek istirdatına ilişkindir. Davacı çekin rızası dışında elinden çıktığından bahisle çeki elinde kötü niyetli olarak bulundurduğunu iddia ettiği davalıya kambiyo hukuku çerçevesinde çek istirdatı davası açmıştır. Bu davasına terditli talepler de eklemiş ise de asıl talep çekin istirdatına yöneliktir. Çek istirdatı davalarında ; TTK ve HMK normları incelendiğinde özel bir yetki kuralı öngörülmüş değildir. Dolayısıyla çek istirdatı davalarında HMK'nın genel yetki kuralı olan davalının yerleşim yeri mahkemeleri yetkili mahkeme olarak karşımıza çıkacaktır. Davacı vekili her ne kadar cevaba cevap başlıklı dilekçesinde İcra ve İflas Kanunu 72/8 uyarınca takibin yapıldığı yer icra dairelerinin de yetkili olduğunu ileri sürmüş ise de, oradaki istirdat davaları ile çekin istirdatı davalarının dayanağı farklı kanunlar ve farklı sebeplerdir. Çek istirdatı davaları ile, haksız ödenen paradan kaynaklı istidat davalarını birbirinden ayırmak gerekir. Nitekim Yargıtay 11....
Hukuk Dairesi'nin yerleşmiş içtihatlarında da belirtildiği üzere; zayi nedeniyle çek iptali davaları özelliği itibari ile hasımsız açılan davalardan olup, yapılan yargılama sırasında çek hamilinin ortaya çıkması durumunda, çek iptali davasını açan davacıya mevcut çek hamiline karşı “çek istirdatı” davası açması konusunda süre verilmeli, istirdat davasının açılması halinde çek iptali davasının konusuz kaldığından bahisle karar verilmesine yer olmadığı, istirdat davasının açılmaması halinde ise çek iptali davasının reddi yönünde hüküm kurulmalıdır. (Yargıtay .... HD.’nin 23/10/2017 tarihli, 2016/... E. ve 2017/......
