Hukuk Dairesi 2016/10870 esas ve 2018/3487 karar sayılı ilamında belirtildiği gibi "Çek iptali davaları, özelliği itibari ile hasımsız açılan davalardan olup, yapılan yargılama sırasında çek hamilinin ortaya çıkması durumunda, çek iptali davasını açan davacıya, mevcut çek hamiline karşı çek istirdadı davası açması konusunda süre verilmeli, istirdat davasının açılması halinde, çek iptali davasının konusuz kaldığından bahisle karar verilmesine yer olmadığına, açılmaması halinde ise çek iptali davasının reddi yönünde hüküm kurulmalıdır. " Eldeki davada da davacıya kesin süre, sonuçları ve ayrıntılı ihtarat davacı vekiline yapılmış ancak davacı vekili verilen kesin süre içerisinde çek istirdatı davasını açtığına dair belgeyi mahkemeye sunmadığı anlaşılmış olup davanın reddine karar vermek gerekmiş ve de aşağıdaki gibi hüküm kurulmuştur....
Dava, çek iptali istemine ilişkindir. Davacı vekili, davaya konu çekin yetkili hamili olan müvekkili tarafından zayi edildiğini ileri sürerek, çekin iptalini istemiş, mahkemece yapılan yargılama sonunda, açıklanan gerekçe ile talebe konu çeklerin zayi nedeniyle iptaline karar verilmiştir. Çek iptali davaları, özelliği itibari ile hasımsız açılan davalardan olup, yapılan yargılama sırasında çek hamilinin ortaya çıkması durumunda, çek iptali davasını açan davacıya, mevcut çek hamiline karşı çek istirdadı davası açması konusunda süre verilmeli, istirdat davasının açılması halinde, çek iptali davasının konusuz kaldığından bahisle karar verilmesine yer olmadığına açılmaması halinde ise çek iptali davasının reddi yönünde hüküm kurulmalıdır....
- K A R A R - Davacı vekili müvekkili tarafından 23.02.2012 keşide tarihli ... ait 8.000 TL'lik çekin düzenlenerek çek lehdarı davalı ... AŞ.'ne verildiğini, davalı ... AŞ.'nin 15.02.2012 tarihli ödemeden men yasağı üzerine çek tutarını 28.02.2012 tarihinde EFT yaparak ödediğini, daha sonra davalı ... tarafından icra takibine başlanıldığını, hukuki ve mali yönden her türlü sorumluluğun davalı ... AŞ.'de bulunduğunu ileri sürerek borçlu olmadığının tespitini talep ve dava etmiştir. Davalı ... AŞ. vekili, müvekkilinin iyiniyetli hamil olduğunu, dava tarihinde çek bedelinin ödenmediğini belirterek davanın reddini istemiştir. Diğer davalı ... AŞ. vekili, davanın Ticaret Mahkemesinde görülmesinin gerektiğini, ... Mahkemelerinin yetkili olduğunu ve müvekkiline husumet düşmeyeceğini, davacı tarafından verilen çekin rızası dışında elinden çıkması üzerine, ihtiyati tedbir kararı alarak çek istirdadı davası açtıklarını, takibe konu çek bedelini dava dışı ......
Mahkeme benimsenen bilirkişi raporu doğrultusunda davaya konu çek arka yüzündeki ciro imzasının davacı şirket yetkilisine ait olmadığının saptandığı, bu durumda ciro silsilesinde kopukluk bulunduğu gibi, imzaya itirazın mutlak def'ilerden olup, üçüncü kişilere de ileri sürülebileceği böylece davalının iyiniyetinin korunmasının mümkün bulunmadığı ve davacının çek üzerinde meşru hamil olması nedeniyle icra dosyasında davalı yanca yapılan tahsilatın da davacı yararına davalıdan istirdadı gerektiğinden bahisle davanın kabulüne, dava konusu 10.000,00 TL tutarlı çekin davacı yararına davalıdan istirdadına, davalı yanca keşideciden tahsil edilen 10.265,00 TL'nin davalıdan tahsiline karar verilmiş, hüküm davalı vekilince temyiz edilmiştir....
Bahçelievler Ankara Şubesi'nin 0000000084671550 hesap nodan 0335918 seri nolu, 30/11/2021 keşide tarihli, 0335919 seri nolu, 31/12/2021 keşide tarihli, 0335926 seri nolu, 31/12/2021 keşide tarihli, 0335927 seri nolu, 31/01/2022 keşide tarihli, 0335920 seri nolu, 31/01/2022 keşide tarihli, 0335921 seri nolu, 28/02/2022 keşide tarihli, 0335922 seri nolu, 30/03/2022 keşide tarihli, 0335923 seri nolu, 30/04/2022 keşide tarihli, 0335924 seri nolu, 30/05/2022 keşide tarihli, çeklerin istirdadı ile müvekkiline iadesine, tarafları konusu ve maksatı aynı olan 0335925 seri nolu çek ile ilgili açmış oldukları Ankara ... Ticaret Mahkemesi'nin ... Esas sayılı istirdat dava dosyanın işbu dava dosyası ile birleştirilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir. KABUL VE GEREKÇE : Dava, çek istirdadı istemine ilişkindir. Ankara ... Ticaret Mahkemesi'nin ... Esas sayılı dosyasının dava dilekçesine ekli evraklarının tetkikinden; davacı ......
Zayi olan çek bedelinin istirdadı talebiyle açılan işbu davada ispat yükü davacıda olup, davacının öncelikle çekin yedinde iken rızası hilafına elinden çıktığını ardından da çeki elinde bulunduran hamilin kötüniyetli veya iktisabında ağır kusurlu olduğunu ispat etmesi gerekir.(Yargıtay 11. Hukuk Dairesi 2016/2945 E. 2017/5190 K.) Çalıntı çekin hamilinden istirdadı için davacının çeki elinde bulunduran davalının iktisapta kötü niyetli veya ağır kusurlu olduğunu ispat etmesi gerekmektedir. (Yargıtay Hukuk Genel Kurulu 1996/11- 354 E. 1996/502 K. 16.9.1996 T. Karar,Yargıtay Hukuk Genel Kurulu 2011/19- 228 Esas, 2011/328 K. 8.05.2011 Tarihli karar ). Bu madde hükmü ve Yargıtay kararlarına göre dava konusu çekteki görünürdeki şekli ciro silsilesine göre davalının yetkili hamil konumunda olduğu çek bedelinin de keşideci tarafından takip dosyasına ödendiği anlaşılmaktadır....
in cirosunun bulunduğu görülmektedir. 6102 Sayılı TTK'nın 790. maddesinde "Cirosu kabil bir çeki elinde bulunduran kişi, son ciro beyaz ciro olsa bile, kendi hakkı müteselsil ve birbirine bağlı cirolardan anlaşıldığı taktirde yetkili hamil sayılır." denilmiştir. 6102 Sayılı TTK’nın 792. (6762 Sayılı TTK m.704) maddesine göre, "Çek, herhangi bir suretle hamilin elinden çıkmış bulunursa, ister hamile yazılı, ister ciro yoluyla devredilebilen bir çek söz konusu olup da hamil hakkını 790'ıncı maddeye göre ispat etsin, çek eline geçmiş bulunan yeni hamil ancak çeki kötüniyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu takdirde o çeki geri vermekle yükümlüdür.'' Zayi olan çek bedelinin istirdadı talebiyle açılan işbu davada ispat yükü davacıda olup, davacının öncelikle çekin yedinde iken rızası hilafına elinden çıktığını ardından da çeki elinde bulunduran hamilin kötüniyetli veya iktisabında ağır kusurlu olduğunu ispat etmesi gerekir.(Yargıtay 11....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2021/511 Esas KARAR NO : 2022/557 DAVA : Çek İstirdadı DAVA TARİHİ : 02/08/2021 KARAR TARİHİ : 21/09/2022 Mahkememizde görülmekte olan Çek İstirdadı davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: DAVA VE TALEP : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davacı şirketin ticari ilişki sebebiyle ...– ...’ndan teslim aldığı ve son hamili olduğu çekin davacı şirket tarafından ticari ilişkide bulunduğu ... Tic. A.Ş.'ye verilmek üzere ... takip numarası ile ... Kargo firmasına verildiğini fakat kargoya verilen çekin 13.01.2021 tarihinde dağıtım sırasında çalındığını, çekin keşidecisinin ... Tic. Ltd. Şti. olduğu, ... A.Ş. emrine düzenlendiğini, keşide tarihinin 8.05.2021, düzenlenme yerinin ..., çek numarasının ..., tutarının 18.566,20 TL olduğunu ve ... Bankası ... Şubesinden çıkmış olduğunu, kargoya verilen çekin çalınmasına ilişkin olarak aynı tarihte ... Kargo çalışanı ... tarafından ......
"… 6102 sayılı TTK’nın 792. maddesinde; "Çek, herhangi bir suretle hamilin elinden çıkmış bulunursa, ister hamile yazılı, ister ciro yoluyla devredilebilen bir çek söz konusu olup da hamil hakkını 790'ıncı maddeye göre ispat etsin, çek eline geçmiş bulunan yeni hamil ancak çeki kötüniyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu takdirde o çeki geri vermekle yükümlüdür.'' hükmü düzenlenmiştir. Zayi olan çekin istirdadı talebiyle açılan işbu davada ispat yükü davacıda olup, davacının öncelikle çekin yedinde iken rızası hilafına elinden çıktığını, ardından da çeki elinde bulunduran hamilin kötüniyetli veya iktisabında ağır kusurlu olduğunu ispat etmesi gerekir (Bu yönde bknz. Yargıtay ----- HD -----)....
"… 6102 sayılı TTK’nın 792. maddesinde; "Çek, herhangi bir suretle hamilin elinden çıkmış bulunursa, ister hamile yazılı, ister ciro yoluyla devredilebilen bir çek söz konusu olup da hamil hakkını 790'ıncı maddeye göre ispat etsin, çek eline geçmiş bulunan yeni hamil ancak çeki kötüniyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu takdirde o çeki geri vermekle yükümlüdür.'' hükmü düzenlenmiştir. Zayi olan çekin istirdadı talebiyle açılan işbu davada ispat yükü davacıda olup, davacının öncelikle çekin yedinde iken rızası hilafına elinden çıktığını, ardından da çeki elinde bulunduran hamilin kötüniyetli veya iktisabında ağır kusurlu olduğunu ispat etmesi gerekir (Bu yönde bknz. Yargıtay ----- HD -----)....
