adına tanzim ediliş iki adet çek aslı ile, ...'a ait ... sayıh.30/04/2020 tarihili (... San.Tic. Ltd. Şti) adına tanzim edilmiş, 14.600-TL Değerli çek aslı olma üzere toplam üç adet çek arkasında bulunan davacı şirket kaşe izleri üzerine atılmış ciranta imzalarının, ... ve ...'nun elleri mahsulü Olmadığı kanaatine vardığına dair rapor sunmuştur....

Dava konusu istirdadı talep edilen çeklere ilişkin muhatap bankalara müzekkere yazılmış, gelen yazı cevapları dosyamız arasına alınmıştır. Antalya ... Ticaret Mahkemesinin ... Esas, ... Karar sayılı çek iptaline ilişkin dava dosyası dosyamız arasına alınmıştır. DEĞERLENDİRME VE GEREKÇE: Dava, TTK 792. Maddesi uyarınca açılan çek istirdadı davasıdır. Davacı tarafından Antalya ... Ticaret Mahkemesinin ... Esas, ... Karar sayılı TTK 757. Maddesi gereğince hasımsız olarak açılan zayi nedeniyle çek iptali davasında, 3. Kişi davalı tarafından çeklerin elinde bulunduğu bildirilerek müdahale isteminde bulunulmuş, mahkemece davacıya çeki elinde bulunduran 3. Kişi aleyhine istirdat davası açmak üzere süre verilmiş, davacı tarafından mahkememizin yukarıdaki esas sırasında açılan dava ile iptali istenen çeklerin davalıdan istirdadı talep edilmiştir. TTK 792....

Delillerin Değerlendirilmesi, Davanın Hukuki Niteliği ve Gerekçe ; Dava konusu çek sureti, ticaret sicil gazetesi kayıtları, çeke yönelik ilan suretleri, muhatap banka yazı cevabı celp edilmiş, incelenmiştir. Dava, zayi nedeniyle kıymetli evrakın iptali istemine ilişkindir. Zayi nedeniyle kıymetli evrakın iptaline ilişkin davalar özelliği itibarıyla hasımsız şekilde açılan davalardandır. İşbu davada yapılan yargılama sırasında çek hamilinin ortaya çıkması durumunda, çek iptali davasını açan davacıya, mevcut çek hamiline karşı çek istirdadı davası açması konusunda süre verilmeli, istirdat davası açılması halinde çek iptali davasının konusuz kaldığından bahisle karar verilmesine yer olmadığına, istirdat davası açılmaması halinde ise çek iptali davasının reddi yönünde hüküm kurulmalıdır. Nitekim 6102 sayılı TTK sistematiği ile Yargıtay Dairesinin yerleşik uygulaması da bu yöndedir....

Çek iptali davaları, özelliği itibari ile hasımsız açılan davalardan olup, yapılan yargılama sırasında çek hamilinin ortaya çıkması durumunda, çek iptali davasını açan davacıya, mevcut çek hamiline karşı çek istirdadı davası açması konusunda süre verilmeli, istirdat davasının açılması halinde, çek iptali davasının konusuz kaldığından bahisle karar verilmesine yer olmadığına, açılmaması halinde ise çek iptali davasının reddi yönünde hüküm kurulmalıdır. --- sayıl kararları) Hasımsız olarak açılan davalarda, üçüncü kişilerin davaya müdahaleleri halinde davanın çekişmeli duruma gelmesi mümkün ve gerekliyse de, çek iptali davalarında yukarıda ---- kararda üçüncü kişilerin hakkını zedeleyen hükümler bulunsa dahi karar onun bakımından kesin hüküm teşkil etmeyeceğinden, hasımsız şekilde açılan davaya üçüncü kişilerin asli ya da fer'i müdahale imkanı bulunmamaktadır....

Dava konusu çeklerin ortaya çıkması üzerine davacı tarafa çeki elinde bulundurana karşı istirdat davası açması amacıyla 1 hafta kesin süre verilmiş ise de ; davacı tarafın çek istirdadı davası açmadığı anlaşılmış, yargılama sırasında ihtiyati tedbir de kaldırılmıştır. İncelenen dosya kapsamı ve toplanan deliller bir bütün halinde değerlendirildiğinde; Dava “zayi nedeniyle çek iptali” davasıdır. 6102 s. TTK.nın 818/1-s yollamasıyla çeklerde de uygulanması gereken TTK.nun 758. maddesine göre, "(1) Poliçeyi eline geçiren kişi bilindiği takdirde, mahkeme, dilekçe sahibine iade davası açması için uygun bir süre verir. (2) Dilekçe sahibi verilen süre içinde davayı açmazsa, mahkeme, muhatap hakkındaki ödeme yasağını kaldırır."...

sürerek, dava konusu çekin istirdadı ile müvekkiline iadesine, çek hakkında ödeme yasağı konulmasına, icra takibinin dava sonuna kadar durdurulmasına karar verilmesini talep ve dava etmiş, 26.03.2007 tarihli dilekçe ile çek bedeli icra dosyasına ödendiği için 4.143,21 YTL’nin istirdadım talep etmiştir....

Davaya konu çek hakkında TTK 762. madde gereğince Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinde gerekli ilanlar yaptırılmıştır. Tüm Dosya Kapsamı Birlikte Değerlendirildiğinde Dava, 6102 sayılı TTK.nun 818/s maddesi yollamasıyla aynı yasanın 757 ilâ 764 maddelerine göre kaybolan çekin iptaline karar verilmesi talebine ilişkindir. Uyuşmazlık, dava konusu edilen çeklerin iptal koşullarının oluşup oluşmadığı konularından ibarettir. Çek iptali davaları, özelliği itibari ile hasımsız açılan davalardan olup, yapılan yargılama sırasında çek hamilinin ortaya çıkması durumunda, çek iptali davasını açan davacıya, mevcut çek hamiline karşı çek istirdadı davası açması konusunda süre verilmeli, istirdat davasının açılması halinde, çek iptali davasının konusuz kaldığından bahisle karar verilmesine yer olmadığına, açılmaması halinde ise çek iptali davasının reddi yönünde hüküm kurulmalıdır....

Hukuk Dairesi'nin 2017/488 esas, 2017/490 karar sayılı emsal kararı da gözetildiğinde; çek istirdadı istemi bakımından yasada yetkili mahkemeye ilişkin özel bir düzenleme bulunmadığı bu haliyle yetkinin kesin yetki olmadığı açıktır. Davalının yetki itirazının süresinde olması halinde 6102 sayılı TTK'da ve HMK'da çek istirdadı davalarında yetkili mahkemeye ilişkin özel bir düzenleme bulunmaması bu durumda açılan davanın HMK'nın 6. maddesi uyarınca genel yetkili mahkeme olan, davalının davanın açıldığı tarihteki yerleşim yeri mahkemesinde görülmesi gerektiği belirtilmiştir. Somut olayda davalı ...'in yerleşim yeri adresinin İstanbul ilinde olması ve yetki itirazının süresinde yapılmış olması nedeniyle mahkememizin yetkisizliğine, İstanbul Asliye Ticaret Mahkemeleri'nin yetkili olduğuna karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki hüküm kurulmuştur....

"İçtihat Metni"Mahkemesi :Sulh Hukuk Mahkemesi - K A R A R - Uyuşmazlığın çek istirdadı talebinden kaynaklanmış bulunmasına menfi tespit niteliğinde bir talep bulunmamasına göre, kararın temyiz incelemesi Dairemizin görevi dışındadır. SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle dosyanın temyiz incelemesini yapmakla görevli Yüksek 11.Hukuk Dairesi Başkanlığına gönderilmesine, 30.6.2011 gününde oybirliğiyle karar verildi....

"İçtihat Metni"Mahkemesi :Sulh Hukuk Mahkemesi - K A R A R - Uyuşmazlık çek istirdadı istemine ilişkin olup, davanın menfi tespit ve itirazın iptali şeklinde açılmamış bulunmasına göre, dosyanın temyiz incelemesi Dairemizin görevi dışındadır. SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle dosyanın temyiz incelemesini yapmakla görevli Yüksek 11. Hukuk Dairesi Başkanlığına gönderilmesine, 27.06.2011 gününde oybirliğiyle karar verildi....