nin dava konusu çeki ağır kusurlu olarak iktisap edip icra takibine başladığını belirterek; davacının dava konusu çekten dolayı davalıya borçlu olmadığının tespitine ve dava konusu çekin meşru hamili davacı olduğundan çekin istirdadı ile davacıya verilmesine ve davalıların kötüniyet tazminatıyla sorumlu tutulmasına karar verilmesini istemiştir. Davalı......vekili, dava konusu çek nedeniyle davacı aleyhine yapılan bir takip olmadığından menfi tespit davası bakımından davacının aktif dava ehliyetinin bulunmadığını, çek istirdadı davası bakımından ise davacının çek üzerinde sıfatının bulunmadığını ve bu davalının çekin meşru hamili ve iyiniyetli üçüncü kişi olduğunu belirterek davanın reddini istemiştir. Diğer iki davalı, davaya cevap vermemiştir....
ne yapılan satışların karşılığında aldığının sabit olduğu, davalının çek üzerinde hak sahipliğini kanıtlanamadığı gerekçesiyle davanın kabulü ile 30.000,00 TL'nin 11.313,23 TL'sine 04.11.2013 tarihinden itibaren, 18.686,77 TL'sine 27.12.2013 tarihinden itibaren avans faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmiştir. Kararı, davalı vekili temyiz etmiştir. Dava, 6102 sayılı TTK'nın 792. maddesi uyarınca açılmış çek istirdadı istemine ilişkin olup, yargılama sırasında istirdadı istenen çek bedelinin ödenmiş olması sebebiyle istem, çek bedelinin istirdadı olarak değiştirilmiş, mahkemece, davalının çek üzerindeki hak sahipliğini kanıtlayamadığı gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir. TTK'nın 792. maddesi uyarınca, çek eline geçmiş bulunan yeni hamil ancak çeki kötüniyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu takdirde o çeki geri vermekle yükümlüdür....
Çek iptali davaları, özelliği itibari ile hasımsız açılan davalardan olup, yapılan yargılama sırasında çek hamilinin ortaya çıkması durumunda, çek iptali davasını açan davacıya, mevcut çek hamiline karşı çek istirdadı davası açması konusunda süre verilmeli, istirdat davasının açılması halinde, çek iptali davasının konusuz kaldığından bahisle karar verilmesine yer olmadığına, açılmaması halinde ise çek iptali davasının reddi yönünde hüküm kurulmalıdır. Mahkememizin -----tarihli oturumu---- numaralı ara karar ile davacı vekiline dava konusu çekle ilgili hamil bankaya karşı TTK. 758-(1) maddesi uyarınca çek istirdadı davası açmak üzere (2) haftalık kesin süre verilmiştir. Verilen kesin süre içerisinde İstanbul Anadolu -----. Asliye Ticaret Mahkemesi ---- Esas sayılı dosyası ile çek istirdadı davası açıldığı anlaşıldığından, aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir....
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Davalı şirket dava konusu çeki--------- iade etmiş olduğundan çekin davalı şirketin elinde olmadığını, dava konusu çek davalı şirketin elinde olmadığından çekin davalı şirketten istirdadı mümkün olmadığını, davalı şirket hakkında dava konusuz kaldığını, davalı şirketin davalı sıfatı olmadığını, bu nedenle davanın reddi gerektiğini, davalı şirket, -----kapsamında ------ ekinde listelenen faturaları temlik alarak ----- finansman kullandırmış, ödeme vasıtası olarak da, içinde dava konusu çekin de bulunduğu -------yazılı çekleri teslim aldığını, dava konusu çek davalı şirket tarafından takasa verilmiş, ---- sayılı dosyasından verilen ödeme yasağı kararı nedeniyle ödenmediğini, davalı şirket, dava konusu ----- tahsil ettiğini, davalı şirket, dava konusu çeki -- ----- tarihinde iade ettiğini, dava konusu çek bedeli davalı şirket tarafından tahsil edilerek ------- iade edildiğinden, çek iptal davasına çek ibraz edilerek müdahil olunamadığını, çek iptal...
TTK’nin 792. maddesi “Çek, herhangi bir suretle hamilin elinden çıkmış bulunursa, ister hamile yazılı, ister ciro yoluyla devredilebilen bir çek söz konusu olup da hamil hakkını 790'ıncı maddeye göre ispat etsin, çek eline geçmiş bulunan yeni hamil ancak çeki kötüniyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu takdirde o çeki geri vermekle yükümlüdür” şeklindedir. Anılan madde hükmüne göre açılan davada davacının talebi, bir miktar paranın ödenmesi, alacak veya tazminat değil kıymetli evrak olarak çeki haksız olarak elinde bulundurduğu iddia edilen hamilden çekin iadesidir. Bu itibarla TTK’nin 792. maddesi kapsamında açılan çek istirdadı davasında arabulucuya başvurmak dava şartı değildir. Bu itibarla ilk derece mahkemesinin ve bölge adliye mahkemesinin çek istirdadı davasında arabulucuya başvurulmasının dava şartı olduğu yönündeki değerlendirmeleri yerinde değildir....
nun 818/s.bendinin atfıyla aynı yasanın 758.maddesi gereğince iptali istenen çeki elinde bulunduran bilindiği takdirde mahkemece, davacıya istirdat davası açmak üzeri süre verilmesi, bu süre içerisinde dava açılmaması halinde muhatap hakkındaki ödeme yasağının kaldırılması gerekmektedir..." şeklinde belirtilmiştir Yargıtay 11.Hukuk Dairesi'nin 19/01/2015 gün, 2014/15256 Esas, 2015/601 Karar sayılı emsal içtihadında "...Çek iptali davaları, özelliği itibari ile hasımsız açılan davalardan olup, yapılan yargılama sırasında çek hamilinin ortaya çıkması durumunda, çek iptali davasını açan davacıya, mevcut çek hamiline karşı çek istirdadı davası açması konusunda süre verilmeli, istirdat davasının açılması halinde, çek iptali davasının konusuz kaldığından bahisle karar verilmesine yer olmadığına açılmaması halinde ise çek iptali davasının reddi yönünde hüküm kurulmalıdır....
GEREKÇE : Dava, zayi nedeniyle çek iptali istemine ilişkindir. Çek iptali davaları, özelliği itibari ile hasımsız açılan davalardan olup, yapılan yargılama sırasında çek hamilinin ortaya çıkması durumunda, çek iptali davasını açan davacıya, mevcut çek hamiline karşı çek istirdadı davası açması konusunda süre verilmeli, istirdat davasının açılması halinde, çek iptali davasının konusuz kaldığından bahisle karar verilmesine yer olmadığına, açılmaması halinde ise, çek iptali davasının reddi yönünde hüküm kurulmalıdır. Somut olayda, yargılama sırasında çek hamili ortaya çıkmıştır. Bunun üzerine davacı tarafa çek istirdadı davası açması için süre verilmiş ancak davacı taraf çek istirdadı davası açmadığından davanın reddine karar verilmiş ve aşağıdaki hüküm kurulmuştur....
GEREKÇE : Dava, zayi nedeniyle çek iptali istemine ilişkindir. Çek iptali davaları, özelliği itibari ile hasımsız açılan davalardan olup, yapılan yargılama sırasında çek hamilinin ortaya çıkması durumunda, çek iptali davasını açan davacıya, mevcut çek hamiline karşı çek istirdadı davası açması konusunda süre verilmeli, istirdat davasının açılması halinde, çek iptali davasının konusuz kaldığından bahisle karar verilmesine yer olmadığına, açılmaması halinde ise, çek iptali davasının reddi yönünde hüküm kurulmalıdır. Somut olayda, yargılama sırasında çek hamili ortaya çıkmıştır. Bunun üzerine davacı tarafa çek istirdadı davası açması için süre verilmiş ancak davacı taraf çek istirdadı davası açmadığından davanın reddine karar verilmiş ve aşağıdaki hüküm kurulmuştur....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi - K A R A R - Dava, çekin istirdadı istemi ile açılmış çek istirdadı davası olması sebebiyle temyiz incelemesi Dairemizin görevi dışındadır. SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle dosyanın temyiz incelemesini yapmakla görevli Yüksek 11. Hukuk Dairesi Başkanlığına gönderilmesine, 12.12.2013 gününde oybirliğiyle karar verildi....
CEVAP / Davalı vekili 11/09/2019 tarihli cevap dilekçesinde ve özetle; Davacının istirdat talebinin Türk Ticaret Kanunu’nun 792. maddesinde düzenlenen çek istirdadı mı olduğu yoksa İcra İflas Kanunu’nun 72. maddesi ve devamında düzenlenen çek bedelinin istirdadı mı olduğu belli olmadığını, her iki durumda da davanın reddi gerektiğini, çek istirdadı yönünden davacının çeklerin müvekkili yönünden kötü niyetli olarak iktisap ettiği yönünde beyanı olmadığını, bu nedenle davacının şartları oluşmayan talebinin reddi gerektiğini, çek bedelinin istirdadı yönünden ise borçlu aleyhine müvekkili tarafından yürütülen kesinleşmiş icra takibi, takip konusu borcun davacı tarafından ödenmiş olması, davacının borçlu olmadığı bir parayı ödemiş olması, gerektiğini, eldeki davada bu şartların hiçbiri mevcut olmadığını, Davacı aleyhine müvekkili tarafından icra takibi başlatılmadığını ve davacı tarafından icra tehdidi altında borç ödemesi gerçekleşmediğini, şartları oluşmayan dayanaktan yoksun davanın reddi...
