Delillerin Değerlendirilmesi, Davanın Hukuki Niteliği ve Gerekçe ; Dava, 6102 sayılı TTK.nun 818/s maddesi yollamasıyla TTK. 757 ila 764 maddelerine göre, kaybolan 1 adet çekin iptali talebine ilişkindir. Davacı vekilinin talebi yerinde görüldüğünden davaya konu çek hakkında ödeme yasağı konulmuş, TTK 762. madde gereğince Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi'nde gerekli ilanlar yaptırılmıştır. Davacının talebi sunulan deliller kapsamında yerinde görüldüğünden, ödemeden men tedbir talebi teminat karşılığı kabul edilmiş, teminat yasal sürede yatırılmış, çek keşidecisine ilgili banka şubesine müzekkere yazılarak ödemeden men tedbir kararı verildiği bildirilmiş, TTK md 760 gereği Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi'nde gerekli üç ilan yaptırılmış, ilk ilanın ve çek vadesinin üzerinden üç ay geçmiş, yargılama sürecinde çekin elinde olduğunu bildirerek mahkememize ibraz eden olmamıştır....
Kaldı ki müvekkil şirketin çeke ilişkin ödemeden men kararı alması, ardından çeki fiilen elinde bulunduran davalı ...Sanayi ve Ticaret Limited Şirketinin bankaya başvurduğunda; ödemeden men kararına rağmen çekle işleyen hesapta yeterli karşılığın bulunması halinde çeki elinde bulunduranın müracaat hakkı doğmaz; dolayısıyla çek borçlularına karşı bir talepte bulunması, bu bağlamda bir icra takibi yapması mümkün değildir. Şu halde ödemeden men kararı alınması ardından çeki fiilen elinde bulunduranın çekle işleyen hesapta yeterli karşılık olmasına rağmen ödemeden men kararı nedeniyle çek bedelini tahsil edememesi durumunda, çek borçlularına karşı başlatacağı bir icra takibi iptale mahkumdur. Yapılan icra işlemleri bu yönüyle de usul ve yasaya aykırılık teşkil etmektedir. Dolayısıyla tüm bu süreç sonucu, alacaklı olan müvekkil şirket, kargoda çalınan davaya konu çeki, kötüniyetli olarak elinde bulunduran davalı şirkete borcu olmadığı halde ödemek zorunda kalmıştır....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2022/67 Esas KARAR NO : 2022/236 DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) DAVA TARİHİ : 27/01/2022 KARAR TARİHİ : 31/03/2022 Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, DAVA : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; ---- hesap nolu keşideci --- çek ve aynı bankanın ------ iki adet çekin kaybolduğunu belirterek taktir edilecek teminat karşılığında ödeme yasağı konularak çekin iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir. DELİLLER VE GEREKÇE :Davacı zayi nedeniyle --- çek ve aynı bankanın aynı keşideci aynı hesaptan keşidel--- keşide tarihli --- hesap nolu keşideci --- davacı vekilince teminat yatırıldığı ve bankaya ödemeden men kararı yazıldığı, davacı vekilince 04/02/2022 tarihli dilekçesi ile çekin işyerinde bulunduğunu çek için tedbir kararının kaldırılmasını talep ettiği görüldü....
Bu sebeple ödemeden men kararının çeki fiilen elinde bulunduran yönünden bağlayıcı olmadığının kabulü mümkün olmayıp tarafımızca alınan ihtiyati tedbir kararına rağmen davalı şirketin kaybolan çeke ilişkin haciz uygulaması yasalara açıkça aykırıdır. Kaldı ki müvekkil şirketin çeke ilişkin ödemeden men kararı alması, ardından çeki fiilen elinde bulunduran davalı C-Y T1 başvurduğunda; ödemeden men kararına rağmen çekle işleyen hesapta yeterli karşılığın bulunması halinde çeki elinde bulunduranın müracaat hakkı doğmaz; dolayısıyla çek borçlularına karşı bir talepte bulunması, bu bağlamda bir icra takibi yapması mümkün değildir. Şu halde ödemeden men kararı alınması ardından çeki fiilen elinde bulunduranın çekle işleyen hesapta yeterli karşılık olmasına rağmen ödemeden men kararı nedeniyle çek bedelini tahsil edememesi durumunda, çek borçlularına karşı başlatacağı bir icra takibi iptale mahkumdur. Yapılan icra işlemleri bu yönüyle de usul ve yasaya aykırılık teşkil etmektedir....
Şb. 02.11.2022 vadeli ... nolu 150.000 TL bedelli çeklerin ödenmesini önlemek için ödeme yasağı konulmasını, söz konusu çeklerin iptaline karar verilmesini talep etmiştir. 6102 sayılı TTK m.757 maddesine atfen rızası olmaksızın elinden kıymetli evrakı çıkan kimse borçlunun ödemeden men edilmesini mahkemeden talep edebilir. Önleyici tedbir niteliğinde olan ödeme yasağı kararı iptal talebinin ilk aşamasını teşkil eder. Ancak iptal talebi ve ödemeden men kararı verilmesi kıymetli evrak niteliğinde bulunan belgeler için mümkündür. Gerek Yargıtay uygulaması gerek kanun hükümleri çerçevesinde çeklerin zayii olması halinde iptal talebinde bulunma hakkı ise sadece yetkili hamile ait olup ilgili hamil olmadığından talep hakkı bulunmamaktadır. Zira ilgili keşideci olup hukuki yararı bulunmayan kişi konumundadır. Bu nedenlerle ilgilinin talebinin usulden reddine karar vermek gerekmiştir....
Şb. 02.11.2022 vadeli ... nolu 150.000 TL bedelli çeklerin ödenmesini önlemek için ödeme yasağı konulmasını, söz konusu çeklerin iptaline karar verilmesini talep etmiştir. 6102 sayılı TTK m.757 maddesine atfen rızası olmaksızın elinden kıymetli evrakı çıkan kimse borçlunun ödemeden men edilmesini mahkemeden talep edebilir. Önleyici tedbir niteliğinde olan ödeme yasağı kararı iptal talebinin ilk aşamasını teşkil eder. Ancak iptal talebi ve ödemeden men kararı verilmesi kıymetli evrak niteliğinde bulunan belgeler için mümkündür. Gerek Yargıtay uygulaması gerek kanun hükümleri çerçevesinde çeklerin zayii olması halinde iptal talebinde bulunma hakkı ise sadece yetkili hamile ait olup ilgili hamil olmadığından talep hakkı bulunmamaktadır. Zira ilgili keşideci olup hukuki yararı bulunmayan kişi konumundadır. Bu nedenlerle ilgilinin talebinin usulden reddine karar vermek gerekmiştir....
Şb. 02.11.2022 vadeli ... nolu 150.000 TL bedelli çeklerin ödenmesini önlemek için ödeme yasağı konulmasını, söz konusu çeklerin iptaline karar verilmesini talep etmiştir. 6102 sayılı TTK m.757 maddesine atfen rızası olmaksızın elinden kıymetli evrakı çıkan kimse borçlunun ödemeden men edilmesini mahkemeden talep edebilir. Önleyici tedbir niteliğinde olan ödeme yasağı kararı iptal talebinin ilk aşamasını teşkil eder. Ancak iptal talebi ve ödemeden men kararı verilmesi kıymetli evrak niteliğinde bulunan belgeler için mümkündür. Gerek Yargıtay uygulaması gerek kanun hükümleri çerçevesinde çeklerin zayii olması halinde iptal talebinde bulunma hakkı ise sadece yetkili hamile ait olup ilgili hamil olmadığından talep hakkı bulunmamaktadır. Zira ilgili keşideci olup hukuki yararı bulunmayan kişi konumundadır. Bu nedenlerle ilgilinin talebinin usulden reddine karar vermek gerekmiştir....
130.000 TL bedelli çek, Halkbankası Yalvaç/Isparta şubesi 31/12/2022 tarih ve 8542439 seri numaralı 50.000 TL bedelli çekler üzerine ödemeden men yasağı konulmasını ve anılan çeklerin iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2021/64 Esas KARAR NO : 2022/57 DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) DAVA TARİHİ : 30/01/2021 KARAR TARİHİ : 08/02/2022 Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: DAVA /TALEP: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davaya konu çekin müvekkili davacı adına düzenlendiğini ve davacının davaya konu çekin lehdarı ve yetkili hamili olduğunu, tüm yasal unsurlarının tam olduğunu, söz konusu çekin davacının elinde iken ----- tarihinde kaybolduğunu, davacının çekle --- olan alacak hakkının kaybolmaması ve çeki bulabilecek kötü niyetli üçüncü kişiler tarafından tahsile konu olmaması -------- tutarındaki çek hakkında öncelikle tedbiren ödeme yasağı kararı verilmesini, yargılama sonucunda da zayi ve iptal kararı verilmesini istemiştir. DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, TTK 757 vd....
Somut olayda talep eden, talep konusu boş çek koçanının rızası dışında elden çıktığını, iş bu çekler için "ödemeden men" kararı verilmesi yönünde ihtiyati tedbir kararı verilmesini talep etmiştir.Talebin İİK' nın 72. maddesi kapsamında menfi tespit davası öncesinde ihtiyati tedbir talebi olduğu kabul edilse bile, talep edenin rızası dışında alındığını iddia ettiği çek yapraklarının boş ve imzasız olduğu, TTK'nun 780.maddesi gereğince kıymetli evrak vasfını taşımadığı, boş çek yapraklarının talep edene ait hesap üzerinden verildiği, talep konusu evrakın boş çek koçanı olduğu, boş çek koçanının kambiyo senedi niteliğinde olmadığı, talep edenin iddiaları yargılamayı gerektirip henüz ispatlanmamıştır. Dosya içine sunulan deliller ihtiyati tedbir kararı verilmesi için gerekli olan yaklaşık ispata yeterli değildir....
