İSTİNAF SEBEPLERİ : Davacı vekili istinaf dilekçesinde; Her ne kadar mahkemece dava çek iptali davası olarak değerlendirilmiş ise de davanın menfi tespit davası olduğunu, mahkemece verilen kararın maddi hataya dayalı olduğunu, bahse konu belgenin çek vasfı bulunmadığından müvekkilinin keşideci olarak addedilemeyeceğini, bahse konu ödeme yasağı taleplerinin olası bir takibe karşı ihtiyati tedbir talebi niteliğinde olduğunu, müvekkilinin daha fazla mağdur olmaması açısından ivedi olarak ihtiyati tedbir kararı verilmesi gerektiğini belirterek kararın kaldırılmasını talep etmiştir. GEREKÇE :Davacı vekili, müvekkili adına düzenlenen çek defterinin matbaadan ilgili bankaya gönderilmesi aşamasında kaybolması nedeniyle bahse konu çek defterinde yer alan çek yapraklarının kıymetli evrak niteliğinde olmadığının tespitini ve bu çek yapraklarının iptalini talep etmiş olup, bahse konu çek yapraklarına ödeme yasağı konulması talebinde bulunmuştur. TTK.'...
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2022/707 Esas KARAR NO : 2022/652 DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) DAVA TARİHİ : 15/09/2022 KARAR TARİHİ : 22/09/2022 Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının incelenmesi sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili şirketin ---------- sayılı hesabına ait -------------- kaybolduğunu, kaybolan çeklerin, 3. kişilerce kötü niyetli olarak doldurulması ve müvekkil şirketi borçlandırma ihtimali bulundugunu, bu nedenle ilgili çeklerin iptali ile çeklerin zayi olduğunun tespitine karar verilmesini talep etmiştir. DELİLLERİN İNCELENMESİ VE GEREKÇE: Dava, hukuki niteliği itibariyle TTK' nın 818/s atfıyla uygulanması gereken 757-764. Madde hükümlerine göre açılmış zayi nedeniyle çek iptali isteğine ilişkindir. TTK.' nın 757-764. Maddelerinde yer alan yasal düzenlemelere göre, çek keşidecisinin zayi nedeniyle iptal davası açma hakkı bulunmamaktadır....
Mahkemece, iddia ve tüm dosya kapsamına göre, Türk Ticaret Kanunu'nda keşidecinin çek iptali davası açabileceğine dair herhangi bir düzenlemenin bulunmadığı, çek vasfında olmayan ve keşidecisi tarafından henüz keşide edilmemiş boş çek yapraklarının tedavüle konmuş sayılamayacağı, üçüncü şahıslar tarafından kaybolan çek yapraklarının imzalanıp doldurulması halinde çeke dayalı hak iddia edene karşı menfi tespit davası da açılabileceği gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir. Kararı, davacı vekili temyiz etmiştir. Dava dosyası içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre, davacı vekilinin tüm temyiz itirazları yerinde değildir....
Dava dilekçesi içeriğinden davaya konu çek yapraklarının boş ve imzasız olduğu, bu durumda henüz keşide edilmemiş, çek vasfında olmayan tamamen boş çek yaprağının tedavüle konmuş sayılamayacağı, bu nedenle de çek hesabı sahibi davacının zayi nedeniyle iptal davası açamayacağı, ileride ele geçirenlerce doldurulup imzalanması ve hak iddia edilmesi halinde hesap sahibinin menfi tespit davası açma hakkı olduğu, TTK'nun hükümleri açık olup, zayi nedeniyle hasımsız çek iptali davası açma hakkının hamile tanındığı, hamile tanınan bu hakkın keşideci, hatta henüz boş ve imzasız çek yaprakları olması nedeniyle keşideci sıfatı bile olmayan hesap sahibine tanımasının hukuka aykırı olacağı sonucuna varılarak davanın reddine dair aşağıdaki şekilde karar verilmiştir....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ TARİHİ: 18/11/2020 NUMARASI: 2019/610 Esas - 2020/577 Karar DAVA: Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımlı) İSTİNAF KARAR TARİHİ: 28/09/2023 Davanın kabulüne ilişkin kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine düzenlenen rapor ve dosya kapsamı incelenip gereği görüşülüp düşünüldü; DAVA: Davacı vekili, davalı banka tarafından 3 ayrı hesaptan müvekkiline verilen çeklerden kullanılmayan boş çek yapraklarının kaybedildiğini, ancak davalı bankanın müvekkilinin talebine rağmen çek yapraklarını iptal etmemekte ve çek yaprakları sorumluluk bedeli kadar teminatın karşılanmasını istemekte olduğu, oysa 5941 sayılı yasanın geçici 3.m. 4.f. uyarınca davalının sorumluluğunun 30.06.2018 tarihi itibariyle sona erdiğini ileri sürerek çek yapraklarının iptali ile çek hesaplarının kapatılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2023/233 Esas KARAR NO : 2023/280 DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) DAVA TARİHİ : 10/04/2023 KARAR TARİHİ : 14/04/2023 Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesi ile, müvekkilinin ... Bankası A.Ş.' nin ... şubesi'nin ... numaralı hesabına ait ... - ... - ... - ... - ... - ... - ... numaralı çek yapraklarının zilyedinde olduğunu, ancak söz konusu çek yaprakları davacının ... Mahallesi... Caddesi ..." adresinde kain işyerinde bulunamadığını, müvekkiline ait olan ve kayıp oları çek yaprakları, boş oldukları için, üzerleri doldurularak karşılıklarını bankadan tahsil etme veya yazdırılarak icra tehdidi ile ticari hayatının sekteye uğratılması tehlikesi bulunduğunu, beyanla çeklere ilişkin ödeme yasağı karar verilerek işbu çeklerin iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
Dava dilekçesi içeriğinden ve davacının beyanından anlaşıldığı üzere davaya konu çek yapraklarının boş ve imzasız olduğu, bu durumda henüz TTK ve Çek Kanunu uyarınca unsurları tamam bir şekilde keşide edilmemiş, çek vasfında olmayan boş çek yapraklarının tedavüle konmuş sayılamayacağı, bu nedenle de çek hesabı sahibi davacının zayi nedeniyle iptal davası açamayacağı, ileride ele geçirenlerce doldurulup imzalanması ve hak iddia edilmesi halinde hesap sahibinin menfi tespit davası açma hakkı olduğu, TTK'nun hükümleri açık olup, zayi nedeniyle hasımsız çek iptali davası açma hakkının hamile tanındığı, hamile tanınan bu hakkın keşideci, hatta henüz boş çek yaprakları olması nedeniyle keşideci sıfatı da olmayan hesap sahibine tanımasının hukuka aykırı olacağı anlaşılmakla davanın reddine karar verilmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur....
Dava dilekçesi içeriğinden davaya konu çek yapraklarının boş ve imzasız olduğu, bu durumda henüz keşide edilmemiş, çek vasfında olmayan tamamen boş çek yaprağının tedavüle konmuş sayılamayacağı, bu nedenle de çek hesabı sahibi davacının zayi nedeniyle iptal davası açamayacağı, ileride ele geçirenlerce doldurulup imzalanması ve hak iddia edilmesi halinde hesap sahibinin menfi tespit davası açma hakkı olduğu TTK'nun hükümleri açık olup, zayi nedeniyle hasımsız çek iptali davası açma hakkının hamile tanındığı, hamile tanınan bu hakkın keşideci, hatta henüz boş ve imzasız çek yaprakları olması nedeniyle keşideci sıfatı bile olmayan hesap sahibine tanımasının hukuka aykırı olacağı sonucuna varılarak davanın reddine dair aşağıdaki şekilde karar verilmiştir....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2022/254 Esas KARAR NO : 2022/282 DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) DAVA TARİHİ : 13/04/2022 KARAR TARİHİ : 14/04/2022 Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı asil dava dilekçesinde özetle; TC ... AŞ ... Şubesinde çek koçanından 10 adet boş imzasız TL ve 10 adet boş imzasız USD çek yapraklarının boş, imzasız olarak bilmediği bir şekilde kaybolduğunu, çek yapraklarının üçüncü kişiler tarafından bulunması ve çeklerin bulunup piyasada kullanılması ihtimali olduğundan öncelikle çekler hakkında ödeme yasağı konulmasını ve çeklerin iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir. DELİLLER , TAHKİKAT VE GEREKÇE: Dava; çek iptali davasıdır....
Dava, TTK'nun 818/s maddesi yollaması ile çeklerde de uygulanması gereken TTK 757 ve devamı maddeleri uyarınca açılmış zayi nedeniyle çek iptali davasıdır. Davacının; iptali istenen çek yapraklarının keşidecisi konumunda olduğu anlaşılmaktadır. TTK'nun 651. maddesi gereğince; kıymetli evrakın zayi olduğu veya ziyaın ortaya çıktığı anda senet üzerinde hak sahibi olan kişi senedin iptaline karar verilmesini isteyebilir. Aynı kanunun 652. maddesine göre de; kıymetli evrakı zayi eden kimse, iptal kararı alarak hakkını senetsiz olarak da ileri sürebilir veya yeni bir senet düzenlenmesini isteyebilir. Keşidecinin senet üzerinde ileri sürebileceği bir hakkı mevcut değildir. Kaldı ki, çek iptali davası hasımsız olup, dava sonunda verilecek iptal kararı çek hamili üçüncü kişileri bağlamaz. Çekin iptal kararından sonra takibe konu olması halinde de, keşidecinin yine menfi tespit davası açarak bu çekten dolayı borçlu olmadığını ispat etmesi gerekir....
