"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi Taraflar arasındaki birleştirilen menfi tespit davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne, kısmen reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. - K A R A R - Davacı vekili, müvekkili şirketin ortağına ait araçtan boş çek yapraklarının çalınması üzerine Bakırköy Cumhuriyet Başsavcılığı'na suç duyurusunda bulunulduğunu sonrasında bu çeklerden bir adedinin 50.000 TL tutar üzerinden doldurulmak suretiyle çek üzerinde ciranta bulunan davalı tarafından müvekkili aleyhine takibe konu edildiğini oysa çekteki keşideci imzasının müvekkili şirket yetkilisine ait bulunmadığını belirterek takibe konu 50.000 TL tutarlı çekten ötürü müvekkilinin davalıya borçlu olmadığının tespitiyle, %40 oranında tazminatın davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin davalı bankanın müşterisi olup, 1999-2000 ve 2001 yıllarında bankadan teslim aldığı çek yapraklarından bir kısmının çalınmak suretiyle elden çıkması sonucunda çek yapraklarının bankaya iade edilemediğini, zamanaşımına uğrayan bu çekler sebebiyle müvekkilinin 83.000TL’lik hesabına bloke konulduğunu, kaybedilen boş çek yapraklarının çek olarak nitelendirilmesinin mümkün olmadığını, bankaya gönderilen ihtarnamede çek yapraklarının boş ve imzasız olarak kaybedildiği bildirilerek hesaptaki blokenin kaldırılmasının istendiğini, ancak blokenin kaldırılmadığını, bu bedelin ödenmesi için başlatılan icra takibine haksız olarak itiraz edildiğini ileri sürerek itirazın iptali ile icra takibinin devamına, asıl alacağın %20 oranından az olmamak üzere icra inkâr tazminatının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir. Davalı Cevabı: 5....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR ESAS NO : 2021/408 Esas KARAR NO : 2021/557 DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) DAVA TARİHİ : 05/07/2021 KARAR TARİHİ : 14/07/2021 Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Zayi Nedeniyle) davasının yapılan incelemesi sonunda: GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: DAVA : Davacı dava dilekçesinde özetle; ---- çek yapraklarının kaybolduğunu bu nedenle davaya konu çek yapraklarının iptal edilmesini talep ve dava etmiştir. DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava TTK.'nun 818/s, 757, 764 madde hükümlerine göre zayi nedeniyle çek iptali isteğine ilişkindir. Kıymetli evrakta hakkın senede bağlı olması nedeniyle senedin zayi olması halinde hak sahibine iptal kararı alarak, hakkını senetsiz olarak ileri sürme ya da yeni bir kıymetli evrak tanzimini isteme olanağı tanınmak istenmiştir. (TTK.652) Dava dilekçesi ve tüm dosya içeriğine göre; dava konusu çekin boş ve bedelsiz olduğu, çekin keşide edilmediği anlaşılmaktadır....
Diğer yandan, imzasız boş çek yaprağının kıymetli evrak niteliğinde olmaması nedeniyle iptalinin istenilmesinde hukuki yarar bulunmamaktadır. Açıklanan bu gerekçeyle, keşideci olan davacının zayi olduğunu ileri sürdüğü boş çek yapraklarının iptali davası açamayacağından, ilk derece mahkemesinin davanın reddi yönünde kurduğu hüküm isabetli olup, aksi yöndeki davacı vekilinin istinaf başvuru nedenleri yerinde görülmediğinden, davacı vekilinin istinaf başvurusunun HMK'nın 353/1.b.1. maddesi uyarınca esastan reddine dair aşağıdaki hüküm kurulmuştur....
Çek imzalı ise, doldurulması mümkün olduğundan iptali talep edilebileceği, yargı uygulamasında kabul edilmektedir. Ancak, imzalı çekin de iptalini yine hamil isteyebilecektir. Davacı keşideci ve çek hesabı sahibi olduğunu, çeklerin halen beş adedinin tamamen boş çek yaprakları, ikisinin imzalı ancak boş olduğu açıkça bildirildiğinden kıymetli evrak vasfı taşımayan boş çek yapraklarının ve imzalı olanlarında da keşidecisi davacı olduğundan davacı hamil sıfatını haiz olmadığından ilgili ilamların somut olayda uygulanmasının mümkün görülmemiştir. Zayii nedeniyle çek iptali davasını, ancak kıymetli evrak niteliğinde bulunan çek hamilinin açabileceği gözetildiğinde davanın gerek aktif husumet ehliyeti gerekse hukuki yarar yokluğu nedeniyle usulden reddine ilişkin karar verilmesinde isabetsizlik bulunmamıştır.Açıklanan nedenlerle; davacı vekilinin istinaf sebebleri yerinde olmadığından istinaf başvurularının esastan reddine karar verilmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi Taraflar arasındaki menfi tespit davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı banka vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. - K A R A R - Davacı vekili, müvekkiline ait boş çek yapraklarının çalındığını, sonrasında bunlardan bir tanesinin 33.000 TL.bedel üzerinden doldurularak davalılardan ... Otomotiv Ltd.Şti.cirosuyla diğer davalı bankaya intikal ettirildiğini ve davalı bankaca takas merkezine ibraz olunarak karşılıksız çıktığı saptanmış ise de çek üzerindeki keşideci imzasının müvekkiline ait olmadığını belirterek, çekten dolayı müvekkilinin davalılara borçlu bulunmadığının tespitiyle çekin iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2022/932 KARAR NO : 2022/833 DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) DAVA TARİHİ : 25/11/2022 KARAR TARİHİ : 05/12/2022 Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) dava dosyasının yapılan incelemesi sonunda; GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: DAVA: Davacılar vekili ------- dava dilekçesinde özetle; müvekkili ....---- şahsına -------- diğer müvekkili ----------- numaralı-------------- sahibi olduğunu,--------------- kırılmak suretiyle girildiğini ve işyerinde --------- içinde ------ iptalini talep ettiğimiz müvekkil şirkete ve diğer --------- çek yapraklarının bulunduğu kasanında çalındığını,---------- olayını bildirildiğini ve şikayetçi olunduğunu, çek yapraklarını çalınmak suretiyle eline geçiren kişi/kişilerin, doldurmak suretiyle -------- karşılığını bankadan tahsil etme tehlikesi söz olduğunu belirterek durumun müvekkilleri açısından telafisi imkânsız zararlar doğurabileceğinden ve boş çek yapraklarının doldurulmak suretiyle...
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR ESAS NO : 2021/336 Esas KARAR NO : 2021/378 DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) DAVA TARİHİ : 25/05/2021 KARAR TARİHİ : 08/06/2021 Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: İDDİA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; keşidecisi müvekkili ....-------- çeki kaybettiğini, boş çek yapraklarının kötü niyetli insanların eline geçip kullanmaları ihtimali olması nedeniyle ödemeden men kararı ve çeklerin iptaline karar verilmesini iddia ve talep etmiştir. DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE :Dava;Zayi nedeni ile çek iptali talebine ilişkindir. Davanın dayanağı, 6102 sayılı T.T.K.nun 818. maddesi delaletiyle aynı Kanunun 757, 762, 763, 764. maddeleridir....
Mahkememizce de benimsenen birçok yerleşik Yargıtay kararında belirtildiği gibi TTK nun 651. maddesinde genel hüküm ve özel hüküm niteliğindeki TTK. nun 818/s maddesi yollamasıyla 757. maddesi uyarınca ancak hamilin zayi nedeniyle çek iptal davası açabileceği ve keşideci olan davacının dava açma (aktif husumet) ehliyeti olmadığı anlaşılmıştır. Zayi olmuş çek hakkında keşideci, ibraz süresi geçtikten sonra çekten cayabilir veya çekte imzası yoksa her zaman muhatap banka şubesini çekteki imzanın kendisine ait olmadığı yönünde uyarabilir veyahut hamile karşı menfi tespit davası veyahut da lehtara karşı menfi tespit ve/veya istirdat davası açabilir. Davacının açıklamalarına göre dava konusu çekin boş olduğu anlaşılmaktadır. İlgili boş çek yaprağının bağlı bulunduğu hesap sahibi tarafından henüz keşide edilmemiş, çek vasfında olmayan tamamen boş çek yaprağı tedavüle konmuş sayılamayacağından iptal davası açılamaz....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2022/631 Esas KARAR NO : 2022/705 DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) DAVA TARİHİ : 20/09/2022 KARAR TARİHİ : 20/09/2022 Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili ... Şubesinden 10 yapraklı bir çek karnesi aldığını, 19.09.2022 tarihinde çek keşide etmek istediğinde çek karnesini bulamadığını, Müvekkili 10 yapraklı çek karnesinden ... ve ... çek numaralı 2 adet çeki kullandığını, 8 adet çek yaprağını ise tüm aramalarına rağmen bulamadığını, Kaybetmiş olduğu çeklerin seri numaraları ;... ... olan çeklerin tedavülünün önlenmesi bakımından ödeme yasağı konulmasını ve bu 8 adet çeklerin iptaline karar verilmesini talep ve beyan etmiştir....
