Bu maddelerde düzenlenen davalar ile, zilyet; zilyetliğinin bir hakka [dayandığını ispat külfetine katlanmadan yalnızca zilyetliğini öne sürerek, sulh mahkemelerinde dava açar ve bu mahkemelerde uygulanan basit yargılama usulünün sağladığı kolaylıklardan yararlanır. Zilyet, zilyetliğinin arkasında bulunan nesnel veya kişisel bir hakka dayandığında ise dava, bir hak davası niteliğini kazanır; o takdirde mahkemenin görevi, yalnız zilyetliğin korunması davasından farklı olarak, dava olunan şeyin değerine göre belirlenir. Diğer taraftan, Hazine'ye ait taşınmaz mal üzerine, izinsiz olarak, hafif yapı niteliğinde olmayan yapı kuran zilyetlerin, arsa maliki Hazine'den başka kişiler aleyhine açtıkları davalar, arkasında barındırdığı bir hakka dayanmakla, Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun 8/II-3. madde ve fıkrasında yazılı zilyetliğin korunması davası olmayıp, temelinde bir hak davasıdır....
Köyü çalışma alanında bulunan 1015 parsel sayılı 448.67 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, kadastro tutanağının beyanlar hanesine, 6831 sayılı Yasa'nın 2/B maddesi uyarınca orman sınırları dışına çıkarıldığı ve ...'in fiili kullanımında bulunduğu şerhi yazılarak arsa vasfıyla Hazine adına tespit ve tescil edilmiştir. Davacı ..., taşınmazda zilyet olduğunun tespiti istemiyle dava açmıştır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne, çekişmeli 1015 parsel sayılı taşınmazda davacı ...'nin zilyet olduğunun tespitine karar verilmiş; hüküm, davalı Hazine vekili ile davalı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir. Mahkemece çekişmeli taşınmazda davacının zilyet olduğunun toplanan deliller ile belirlendiği gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiş ise de; varılan sonuç dosya kapsamına uygun düşmemiştir....
Taraflar arasındaki uyuşmazlık kadastro öncesi nedene dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir. 6.2.İlgili Hukuk 3402 sayılı Kadastro Kanunu’nun tapuda kayıtlı taşınmaz malların tespiti başlıklı 13. maddesinde “A) Kayıt sahibi veya mirasçıları zilyet bulunuyorsa; a) Kayıt sahibi adına, b) Kayıt sahibi ölmüş ise mirasçıları adına, c) Mirasçılar tayin olunamazsa, ölü olduğu yazılmak suretiyle kayıt sahibi adına, B) Kayıt sahibi veya mirasçılarından başkası zilyet bulunuyorsa; a) Kayıt sahibi veya mirasçılarının kadastro teknisyeni huzurunda muvafakatları halinde zilyet adına, b) Zilyet, taşınmaz malı, kayıt malikinden veya mirasçılarından veya mümessillerinden tapu dışı bir yolla iktisap ettiğini, onların beyanı veya herhangi bir belge ile veya bilirkişi veyahut tanık sözleriyle ispat ettiği ve ayrıca en az on yıl müddetle çekişmesiz, aralıksız ve malik sıfatıyla zilyet bulunduğu takdirde zilyet adına, c) (Değişik: 3/5/2012-6302/4 md.)...
in nizalı taşınmaz için işgal tazminatı ödedikleri, ödenen işgal tazminatı nedeniyle miras bırakan ... mirasçılarının malik sıfatıyla zilyetliğinin kesintiye uğradığı, bu nedenle nizalı parselde miras bırakan ...'in mirasçılarına intikal edecek bir zilyetliğin bulunmadığı ve miras bırakan ... mirasçılarının taşınmaza zilyet olmadıkları gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiş ise de, varılan sonuç dosya kapsamına uygun düşmemektedir. Dava konusu taşınmaza öncesinde miras bırakan ...'in zilyet olduğu, onun adına zaman zaman davalıların taşınmazı kullandığı, miras bırakanın ölümünden sonra taşınmaz fiilen davalılar tarafından kullanılmış ise de, mirasçılar arasında usulünce bir paylaşım yapıldığının kanıtlanamadığı, bu hususların mahkemenin de kabulünde olduğu göz önüne alındığında, taşınmazın maliki olan ...'ye ödenen ecrimisil bedelinin tereke adına ödendiği ve taşınmaz üzerinde fiilen sürdürülen zilyetliğin tereke adına olduğu kuşkusuzdur....
Mahkemece; dava konusu taşınmazda davacının zilyet olduğu gerekçesi ile yazılı şekilde hüküm kurulmuştur. Dava kullanım kadastrosuna itiraz niteliğindedir. "Kullanım kadastrosu"nun amacı, 2/B sahalarını, fiili kullanım durumlarını dikkate alarak parsellere ayırmak ve bu taşınmazları 2/B alanı olarak Hazine adına tescil ederken, taşınmazlar üzerinde tespit günü itibariyle fiili kullanımı bulunanları ve muhdesatları tespit ederek tapunun beyanlar hanesinde göstermektir. Ne var ki; mahkemece çekişmeli taşınmaz ile ilgili kullanım kadastrosu veya güncelleme çalışması yapılıp yapılmadığı üzerinde durulmamış, davacının tespit günü itibari ile çekişmeli taşınmaz üzerinde ne suretle zilyet olduğu kesin olarak belirlenmemiştir. Bu şekilde eksik araştırma ve inceleme ile hüküm kurulamaz....
HUKUK DAİRESİ DOSYA NO : None KARAR NO : 2021/1097 T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A İ S T İ N A F K A R A R I İNCELENEN KARARIN MAHKEMESİ : ÇARŞAMBA 2.ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 10/03/2021 NUMARASI : 2020/91 ESAS, 2021/58 KARAR DAVA KONUSU : Elatmanın Önlenmesi (Zilyet Olunan Taşınmaza) KARAR : Çarşamba 2....
DAVA Davacılar vekili; davacıların ...ili, ... ilçesi, ...köyünde kain 121 ada 24 ve 25 parsel sayılı taşınmazların uzun süreden beri malik sıfatıyla zilyedi olduklarını, taşınmaz üzerindeki evin davacıların mirasbırakanı olan ...'ya ait olduğu yönünde tapunun beyanlar hanesinde şerh bulunduğunu, ancak kadastro çalışmalarında taşınmazların hatalı olarak Hazine adına tespit ve tescil edildiğini ileri sürerek dava konusu taşınmazların tapu kayıtlarının iptali ile davacılar adına miras payları oranında tescil edilmesini talep etmiştir. II. CEVAP Davalı Hazine temsilcisi; davanın reddini savunmuştur. Davalı ... Eğitim Bakanlığı vekili; davanın reddini talep etmiştir. III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI İlk Derece Mahkemesinin 19.10.2021 tarihli ve 2015/375 Esas, 2021/462 Karar sayılı kararıyla; 20 yılı aşkın süredir zilyet olan davacıların malik değil icarcı sıfatıyla zilyet olduğu, bu kapsamda ......
Zilyedin elde ettiği ürünler, yaptığı giderler sebebiyle doğan alacaklarına mahsup edilir.” şeklinde, Yine aynı Kanun’un 995. maddesi de “İyiniyetli olmayan zilyet, geri vermekle yükümlü olduğu şeyi haksız alıkoymuş olması yüzünden hak sahibine verdiği zararlar ve elde ettiği veya elde etmeyi ihmal eylediği ürünler karşılığında tazminat ödemek zorundadır. İyiniyetli olmayan zilyet, yaptığı giderlerden ancak hak sahibi için de zorunlu olanların tazmin edilmesini isteyebilir. İyi niyetli olmayan zilyet, şeyi kime geri vereceğini bilmediği sürece ancak kusuruyla verdiği zararlardan sorumlu olur.” şeklinde düzenleme içermektedir. TMK. 994 maddesi ve 10.7.1940 tarihli 77 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı gereğince zilyet satış nedeniyle ödediği bedeli geri alana kadar, şeyi vermekten kaçınarak taşınmaz mal üzerinde hapis hakkını kullanabilecektir. Verdiği bedel iade edilmeyen taraf, parası geri verilinceye kadar ecrimisil ödemekle yükümlü tutulamaz....
Mahkemece yapılan yargılama sonunda, davanın kısmen kabulüne, taşınmazın kadastro tutanağının iptaline, taşınmazın uzman fen bilirkişilerinin raporlarına ekli krokide (A) harfi ile gösterilen bölümünün 1.679,45.m² yüzölçümü ve tarla niteliği ile tespit gibi 102 ada 27 parsel numarası verilerek Maliye Hazinesi adına tapuya kayıt ve tesciline, taşınmazın tespit tutanağının beyanlar hanesine "Bu taşınmaz ... ve ... oğlu, 04.03.1957 doğumlu ... mirasçılarının zilyet ve tasarrufundadır." şerhinin yazılmasına, aynı krokide (B) harfi ile gösterilen bölümün 5.279,12.m² yüzölçümü ve tarla niteliği ile tespit gibi 102 ada ve son parsel numarası verilerek Maliye Hazinesi adına tapuya kayıt ve tesciline, taşınmazın tespit tutanağının beyanlar hanesine "Bu taşınmaz ... ve ... oğlu, 01.02.1936 doğumlu ... mirasçılarının zilyet ve tasarrufundadır." şerhinin yazılmasına karar verilmiş; hüküm, davacılar ... ve ... vekili, davalılar ... ve ... vekili ile davalı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir....
İncelenen dosya kapsamına kararın dayandığı gerekçeye ve kesinleşmiş orman kadastrosunun uygulanmasına dayalı araştırma inceleme ve keşif sonucu düzenlenen uzman bilirkişi raporuyla çekişmeli taşınmazın kesinleşmiş orman kadastrosu sınırları dışında bırakıldığı, 1963 yılı genel arazi kadastrosunda çalılık ve taşlık olarak tapulama dışı bırakıldığı, her ne kader ziraat uzmanı bilirkişi tarafından çekişmeli taşınmazın çalılık ve taşlık araziden en az 45 yıl önce imar ihya edildiği ve tarım alanı olarak zilyet edildiği bildirilmiş, yerel bilirkişi ve tanıklar taşınmazın öncesinde tarla olarak, daha sonrada sebze bahçesi olarak 20 yıldan fazla süreyle zilyet edildiğini bildirmişlerse de, çekişmeli taşınmaz tapuda, 89 nolu kadastro parselinden ifrazen Hazine adın akayıt edilen 600 sayılı parselin çap krokisi sınırları içinde kaldığı, tapuda kayıtlı yerlerin Medeni Yasanın 713....
