Davalının yetki itirazı ise mahkemece ön sorun şeklinde incelenmeden karara bağlanmıştır. Bu nedenle, mahkemece davalının yetki itirazının Hukuk Muhakemeleri Kanununun 164. maddesinde gösterilen şekilde incelenmesi için taraflara yetki konusunda delillerini gösterme olanağı tanınması, gösterildiği takdirde toplanması ve gerçekleşecek sonucuna göre yetki itirazı hakkında bir karar verilmesi gerekirken; eksik incelemeyle yazılı şekilde karar verilmiş olması bozmayı gerektirmiştir. SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda gösterilen sebeple BOZULMASINA, temyiz peşin harcının istek halinde yatırana geri verilmesine oybirliğiyle karar verildi. 07.05.2015 (Prş.)...
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Karşılıklı Boşanma Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm davalı-karşı davacı erkek tarafından, her iki boşanma davası ve yetki yönünden temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü: Davalı-karşı davacı erkek usulünce yetki itirazında bulunmuştur. 01.10.2011 tarihinde yürürlüğe giren 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu kesin olmayan yetki itirazının bir ilk itiraz (HMK m. 116/1 -a) olduğunu, ilk itirazların bir ön sorun gibi incelenmesi ve karara bağlanması gerektiğini (HMK m. 117/3) düzenlemiştir. Ön sorunun incelenme yöntemi Hukuk Muhakemeleri Kanununun 164. maddesinde gösterilmiştir. Davalı-karşı davacının yetki itirazı mahkemece hadise şeklinde incelenmeden karara bağlanmıştır....
işyeri yetki tespit başvurusunda bulunan ......
Ne var ki davalı tarafın yetki itirazında, yerleşim yerinin bulunduğu Konya Mahkemelerinin yetkili olduğunu ileri sürmesine göre, yetkili mahkemenin doğru olarak gösterilmediği anlaşıldığından artık HMK 19. maddesi kapsamında usulüne uygun yetki itirazının varlığından sözedilemez. Yetki itirazının usulüne uygun olmaması halinde, yine HMK 19. maddesi uyarınca yetkisiz mahkeme yetkili hale gelecektir. Davada kesin yetki kuralları uygulanamayacağına göre, davalının yetki itirazının usulüne uygun olmadığı dikkate alınarak yetki itirazının reddi ile davanın esasına girilmesi gerekirken yazılı şekilde davanın yetki yönünden reddine karar verilmesi isabetli olmadığından davalı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına ve yeniden yargılama yapılmak üzere dosyanın mahkemesine gönderilmesi gerekmiştir....
Ancak birisi cevap dilekçesi verip yetki ilk itirazında bulunmazsa diğer davalının süresinde cevap dilekçesi verip yetki itirazında bulunması geçerli değildir. Artık zorunlu dava arkadaşları arasında yetki konusunda uyuşmazlık bulunduğu kabul edilerek yetki itirazı reddedilip davaya bakmaya devam edilmelidir. Hukuk Muhakemeleri Kanununun 116 ve 117. maddeleri uyarınca yetki ilk itirazının ilk cevap veren davalı tarafından sonraki cevap dilekçesinde ileri sürülmesi de mümkün değildir. Dolayısıyla yerel mahkemece yetki itirazı reddedilip davaya bakmaya devam edilmesi gerekirken yetkisizlik kararı verilmesi isabetsizdir. Tüm bu sebeplerle aşağıdaki şekilde karar verilmiştir. HÜKÜM : Gerekçeleri yukarıda açıklandığı üzere; 1. Davacı vekilinin istinaf başvurusunun KABULÜNE, Balıkesir 1. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2018/406 Esas 2019/105 Karar sayılı 27/02/2019 tarihli kararının HMK.nun 353/1- a.6. maddesi gereğince KALDIRILMASINA, 2....
Yalnız bir davalı tarafından ileri sürülen yetki itirazı hukukî sonuç doğurmaz. HMK'nın 6/1. maddesi uyarınca "(1) Genel yetkili mahkeme, davalı gerçek veya tüzel kişinin davanın açıldığı tarihteki yerleşim yeri mahkemesidir." Bu yetki kuralı kesin olmadığından HMK'nın 19. maddesinde belirlenen süre ve yöntemle yetkisizlik itirazında bulunulmaz ise davanın açıldığı mahkeme yetkili hale gelir ve mahkemece kendiliğinden yetkisizlik kararı verilemez. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun "Yetki itirazının ileri sürülmesi" başlıklı 19/2. maddesinde; "Yetkinin kesin olmadığı davalarda, yetki itirazının, cevap dilekçesinde ileri sürülmesi gerekir. Yetki itirazında bulunan taraf, yetkili mahkemeyi; birden fazla yetkili mahkeme varsa seçtiği mahkemeyi bildirir. Aksi takdirde yetki itirazı dikkate alınmaz" hükmünü içermektedir....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :İş Mahkemesi DAVA : Davacı, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının 29.04.2014 tarih ve 103.02/7094 sayılı " yetki isteminin kabulü" işleminin iptali ile yetki tespitinin hükümsüzlüğünün tespitine karar verilmesini istemiştir. Mahkeme, isteğin reddine karar vermiştir....
Her iki davalı vekili, cevap dilekçelerinde yetki itirazında bulunarak, davanın reddini istemişlerdir. Mahkemece, iddia, cevap ve toplanan deliller doğrultusunda taraflar arasında imzalanan sözleşmeye göre; yetkili mahkemenin Ankara Mahkemeleri olarak belirlendiği gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiş, hüküm davacı vekilince temyiz edilmiştir. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 116.maddesinde" yetki itirazının kesin olmadığı durumlarda yetki itirazının ilk itiraz olarak yapılabileceği", 117.maddesinde; "ilk itirazların ancak cevap dilekçesi ile ileri sürülebileceği" 19.maddesinin 2.fıkrasında; "yetkinin kesin olmadığı hallerde yetki itirazının cevap dilekçesiyle ileri sürülebileceği, yetki itirazında bulunan tarafın yetkili mahkemeyi göstermesinin zorunlu olduğu, aksi durumda yetki itirazının dikkate alınamayacağı" açıkça düzenlenmiştir....
Davalı, yetki itirazında bulunarak davanın reddini dilemiştir. Mahkemece, yetki itirazının kabulü ile mahkemenin yetkisizliğine, talep halinde dosyanın yetkili nöbetçi ... Asliye Hukuk Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiş,hüküm davacı tarafından temyiz edilmiştir. Davacı, mülkiyeti kendisine ait aracın kullanım için davalıya verildiğini, davalının aracı iade etmek istemediğini ileri sürerek aracın aynen iadesi olmadığı takdirde eşdeğer sıfır km araç bedelinin tahsili istemi ile eldeki davayı açmıştır. Davalı, yer belirtmeksizin yetki itirazında bulunmuş, mahkemece yetkisizlik kararı verilmiştir.Mahkemece davalının vekilinin vekaletnamesinde yazılı adresi esas alınarak yetki itirazının kabulü ile ... Asliye Hukuk Mahkemesinin yetkili olduğu belirtilerek yetkisizlik kararı verilmiştir. Davalı yetki itirazında hangi mahkemenin yetkili olduğunu bildirmemiştir. Yetki itirazında bulunan taraf yetkili mahkemeyi açıkça göstermek zorundadır....
Mahkemece delil tespiti talebi kabul edilerek 22.09.2022 tarihinde mahallinde keşif yapılmış, bilirkişi raporu dosyaya sunulmuş, mahkemece 14.10.2022 tarihli müzekkere ile davacı vekillerine marketin ruhsatlandırılması için gerekli işlemleri yapmak üzere yetki verilmiştir. Ancak, bu yetki belgesinin herhangi bir ara kararına dayanmadığı ve yetki belgesi verilme sebebinin gerekçesinin dosya kapsamında açıklanmadığı görülmektedir. Herhangi bir yargılama işlemi yapılmadan ve yasal dayanakları gösterilmeden yetki belgesi verilemez. Mahkemece verilen yetki belgesi ihtiyati tedbir niteliğinde ise davacı vekilinin ihtiyati tedbir talebinin bulunmadığı görülmektedir. Ayrıca, ihtiyati tedbir talebi olsa bile tensip veya ayrı bir ara karar yazılarak gerekçesi gösterilmeden ihtiyati tedbir kararı yazılmadan yetki belgesi verilmesi hatalıdır. Yetki belgesi ihtiyati tedbir talebinin kabulü niteliğinde ise buna ilişkin itirazın duruşma açılmadan dosya üzerinden incelenmesi de hatalıdır....
