YETİM AYLIĞI 4958 S. SOSYAL SİGORTALAR KURUMU KANUNU [ Madde 35 ] 5386 S. SOSYAL SİGORTALAR KANUNUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMAS... [ Madde 2 ] 506 S. SOSYAL SİGORTALAR KANUNU(MÜLGA) [ Madde 68 ] "İçtihat Metni" Davacı, mevcut muarazanın giderilerek yetim aylığının devam etmesine ve borçlandırma işleminin iptaline tesbitine karar verilmesini istemiştir. Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin reddine karar vermiştir. Hükmün, davacı vekilince temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve tetkik hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi. Davacı, yetim aylığını kesen Kurum işleminin iptali ile 24.08.2003-23.08.2004 tarihleri arasındaki ödenen aylıklar sebebiyle borcu bulunmadığının tesbitini istemiş, mahkeme yazılı gerekçelerle istemin reddine karar vermiştir....
Kurulunun 07.10.1998 tarih ve 2-656 E.-688 K.sayılı kararında yeme, giyinme, barınma, sağlık, ulaşım, kültür gibi bireyin maddi varlığını geliştirmek için zorunlu ve gerekli görülen harcamaları karşılayacak düzeyde geliri olmayanların yoksul kabul edileceği belirtilmiştir. Yine; Hukuk Genel Kurulunun yerleşik kararlarında "asgari ücretle çalışılmakta bulunulması" yoksulluk nafakası bağlanmasını imkansız kılan bir olgu olarak kabul edilmediği gibi, yoksulluğu ortadan kaldıracak bir gelir seviyesi olarak kabul edilmemektedir (... 07.10.1998 gün 1998/2-656 G.688 K., .... 28.02.2007 gün ve 2007/3-84 E.-95 K.sayılı kararları). Somut olayda, boşanma kararından sonra davalı lehine aylık 250,00 TL yetim aylığı bağlanmıştır. Davalıya bağlanan yetim aylığı yoksulluğu ortadan kaldırmamkla birlikte, davalının mali durumunu olumlu yönde değiştirdiği de açıktır....
ın, emekli aylığı alan babasının ölümünden sonra yetim aylığı almak amacıyla evli olduğu diğer sanık ...'dan 27/04/2005 tarihinde boşanıp, birlikte aynı evde yaşamaya devam ederek 15/05/2005 ve 20/06/2008 tarihleri arasında yetim maaşı alarak haksız çıkar sağladıklarının iddia olunduğu olayda suçun unsurlarının oluşmadığına dair mahkemenin kabulünde bir isabetsizlik bulunmamıştır. Yapılan yargılamaya, toplanıp karar yerinde gösterilen delillere, mahkemenin kovuşturma sonuçlarına uygun olarak oluşan kanaat ve takdirine, incelenen dosya kapsamına göre, katılan vekilinin yerinde görülmeyen temyiz itirazlarının reddiyle hükmün ONANMASINA, 05.02.2013 gününde oybirliğiyle karar verildi....
< Davacının, 2.3.1333 tarihinde askerdeyken lekeli hummadan ölen …'ın kızı olduğundan bahisle şehit yetim aylığı bağlanması istemi, davacının aylığa hak kazandığı tarihten sonra yaptığı yaş tashihinin geçerli sayılamayacağı, 1.3.1334 olan eski doğum tarihi ile babasının ölüm tarihi arasında onbir ay fark olup bu doğum tarihine göre, askerde ölen …'nın kızı olamayacağı öne sürülerek reddedilmiş, bu işlemin iptali istemiyle açılan dava sonucunda İdare Mahkemesi davacının nüfus kayıt örneğinde …'nın kızı olarak görülmekle birlikte, doğum tarihinin 1.3.1334 olarak yazıldığının anlaşıldığı, yanlış yazılan doğum tarihinin Asliye Hukuk Mahkemesi kararıyla 1.10.1333 olarak düzeltildiği, bu düzeltmenin 5434 sayılı Kanunun 105.maddesinde kasdedilen yaş tashihi niteliğinde olmadığından doğum tarihinin 1.10.1333 olarak kabulünün gerektiği, bu nedenle yetim aylığı bağlanması isteminin reddinde isabet olmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemi iptal etmiştir....
Y A R G I T A Y K A R A R I Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkili kurumdan (Emekli Sandığından) 04.279.720.1 sicil numarasıyla yetim aylığı alan davalıya 15/08/1998-31/10/2007 tarihleri arasında yersiz olarak ödenen 43.317,43 TL ve 45.450 TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 88.767 TL'nin tahsili için ... ....
Öte yandan Uyuşmazlık Mahkemesinin 9.4.2012 tarihli 2012/38. ve 2012/76 K sayılı yine 4.9.2012 tarihli 2012/64-83 Esas ve Karar sayılı kararlarında 5510 sayılı Yasanın yürürlüğe girmesinden önce iştirakçi sıfatıyla çalışmakta olan memurlar ve diğer kamu görevlileri ile emekli sıfatıyla 5434 sayılı Kanuna göre emekli, dul ve yetim aylığı almakta olanlar ve ayrıca memurlar ve diğer kamu görevlilerinden ileride emekliliğe hak kazanacaklar yönünden Sosyal Güvenlik Kurumunca tesis edilen işlem ve yapacağı muamelelerin “idari işlem” ve “idari eylem” niteliğini korumaya devam edeceği, dolayısıyla, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 2/1-a maddesinde belirtilen idari işlemler hakkında yetki, şekil, sebep, konu ve maksat yönlerinden biri ile hukuka aykırı olduklarından dolayı iptalleri için menfaatleri ihlal edilenler tarafından açılan iptal davaları kapsamında bulunan, emekli kamu personeli olan davacı tarafından açılan davanın, görüm ve çözümünün idari yargı yerinde görüleceği, 5510 sayılı...
bağlanmasını talep etmesi üzerine kendisine 5434 sayılı Kanun hükümleri uyarınca yetim aylığı bağlanmıştır....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İş Mahkemesi Davacı, davalı Kuruma yetim aylığı sebebiye borçlu olmadığının tespitine, Kurumun yetim aylığını iptal eden işleminin iptaline, yetim aylığına hak kazandığının tespitine karar verilmesini istemiştir. Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kısmen kabulüne karar vermiştir. Hükmün, davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi....
Fıkrasının c bendinde yer alan ''Emekli, malul, dul, veya yetim aylığı almamak'' şartının yer aldığını, bu şartın, TYP'ye başvurduğu tarihte kişinin SGK sistemi üzerinden yapılacak sorgulamasında emekli, malul, dul ve yetim aylığı almamasını ifade ettiğini, davalının dul veya yetim aylığı aldığı SGK sisteminde yapılan sorgulama neticesinde ortaya çıktığını, Toplum Yararına Programı Genelgesine göre TYP devam ederken şartları taşımadığından dolayı ilişiğinin kesildiğini, Kurum tarafından hazırlanan Aktif İşgücü Hizmetleri Yönetmeliği'nin 60/2. maddesi gereğince davalı tarafa Toplum Yararına Programı için 13.04.2015- 31.12.2015 tarihleri arasında ödenen kursiyer cep harçlığı ve Genel Sağlık Sigortası primlerinin tahsili amacıyla 18/05/2016 tarihinde ihtarname gönderildiğini, davalı tarafın ihtarnameye rağmen ödeme yapmaması sebebiyle müvekkil kurumca 01/08/2016 tarihinde borçlu aleyhine 13.297,10 TL asıl alacak, 118,03- TL İşlemiş Faiz olmak üzere toplam 13.415,13 TL değerinde icra takibi...
Bununla birlikte, 5434 sayılı Kanun'un ilgili maddelerindeki düzenlemeler, Kanun kapsamında bulunan iştirakçilerin sosyal ve ekonomik haklarının kazanılmasına ve korunmasına yönelik düzenlemeler olduğundan, kazanılmış bu hakların korunması ve devamlılığı, bu hakların kazanılması sırasında aranan hukuka uygunluk ve iyi niyet kriterinin, hakların devamlılığında da aranması şartına bağlıdır. Bu noktada, fiilen birlikte yaşadıkları ve evlilik birlikteliklerini devam ettirdikleri halde, yetim aylığı bağlanmasını temin için resmi olarak boşanmış görünen kişilerin durumu önem taşımaktadır....
