Sulh Hukuk Mahkemesinin 2023/618 Esas, 2023/1040 Karar sayılı dosyasında, kısıtlı adayı T1 TMK'nun 429. maddesi gereğince korunması bakımından fiil ehliyetinin sınırlandırılmasına, TMK'nun 429/1. maddesi gereğince kendisine Yeliz Karayel'in yasal danışman olarak atanmasına karar verildiği, kararın istinaf edilmesi üzerine dosyanın Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesinin arşivinde inceleme beklediği anlaşılmıştır. Görüldüğü gibi davacı hakkında vasi atanması talepli dava mevcut olup, henüz kesinleşmediği görülmektedir. O halde, mahkemece, davacı erkeğin vesayet dosyası hakkında verilecek kararın sonucunun beklenilmesi ve bu sonuca göre karar verilmesi, şayet yasal danışman atanma kararı kesinleşirse yasal danışmanın da dava hakkında onay ve icazetinin alınması zorunludur....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ :Vasi Tayini Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen ve yukarıda tarih numarası gösterilen hüküm temyiz edilmekle evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü. 1-Türk Medeni Kanununun 431.maddesi uyarınca vasi tayininde usul yasal danışman için de uygulanır....
Bu yasal düzenleme ve açıklamalar karşısında somut olayda kayyım atanması istenilen kayyım adayı Dörtyol Defterdarı vekili olarak beyanda bulunan Hazine vekili yazılı beyanlarında, kendisine kayyım atanması istenilen T4 ile Halide Pakize Benlidayı'nın aynı kişi olduğunu, kayyım atanmasında Hazine'nin hak ve menfaati bulunmadığını belirterek davanın reddini talep etmiş olmakla bu yönüyle davanın reddine dair verilen kararda herhangi bir isabetsizlik bulunmamaktadır....
Bu hususta da tarafların tüm delilleri toplanıp sonucuna göre karar vermek gerekirken, yetersiz araştırma ve eksik inceleme ile Türk Medeni Kanunu'nun 406. maddesi gereğince yasal danışman atanmasına karar verilmesi doğru görülmemiştir. Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, 18.11.2013 gününde oybirliğiyle karar verildi....
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ : Mahkemece "Mahkememizce yapılar yargılama toplanan deliller, tarafların beyanları, tapu kayıtları ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; sulh hukuk mahkemesinin 22/05/2017 tarihli kararıyla davacıya eşi Meral Başmaya'nın yasal danışman olarak atandığı ve kararın 08/09/2017 tarihinde kesinleştiği; davaya konu satış vaadi işleminin 03/05/2018 tarihinde Kırklareli 1. Noterliğinin 04693 yevmiye nolu işlemiyle davacıya yasal danışman atandıktan sonra yasal danışman Meral'in imzası ve onayıyla davaya konu işlemi yapan İrfan Engin'in 16/04/2018 tarihli Kırklareli 1. Noterliğinin 04148 yevmiye nolu işlemiyle vekil tayin edilerek yapıldığı anlaşıldığından davanın reddine" şeklinde karar verilmiştir....
Yasal danışman atanmasını gerektirecek bir rahatsızlığı bulunmamaktadır." ve Süleyman Demirel Üniversitesi Hastanesinden alınan 19/01/2023 tarih ve E-28016161- 850- 432252 sayılı raporunda "akıl dengesinin akıllıca yaşam sürmek için yeterli olduğu, vasi tayini gerekmediği, vasi tayini gerekmediğinden hakimlikçe dinlenmesinde yarar olup olmadığı konusunda değerlendirme yapılmasına yer olmadığı" yönüde rapor düzenlendiği, görülmekte olup bu raporlar kapsamında kısıtlanması istenenin akıl sağlığının yerinde olduğu anlaşılmaktadır. TMK'nun 405. ve 429. maddeleri yönünden karar verilebilmesi için söz konusu sağlık kurulu raporları yeterli olup dosya kapsamı ile çelişkili bir durum bulunmadığından mahkemece akıl hastalığı ve akıl zayıflığı hukuki sebebine bağlı kısıtlama talebi ile yasal danışman atanması talebinin reddine karar verilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön görülmemiştir....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi Dava ve birleşen dava dilekçesinde, vasi atanması istenilmiştir. Mahkemece davanın reddine karar verilmiş, hükmün temyiz incelemesinin duruşmalı olarak yapılması birleşen davada davacı vekili tarafından yasal süresi içinde verilen temyiz dilekçesi ile istenilmekle taraflara yapılan tebligat üzerine duruşma için tayin olunan 07.06.2016 gününde temyiz eden birleşen davada davacı vekili Av.... ile aleyhine temyiz olunan kısıtlı adayı vekili Av..... geldiler. Gelen vekillerin sözlü açıklamaları dinlendikten sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunarak, tetkik hakiminin açıklamaları dinlenip, gereği düşünüldü: Y A R G I T A Y K A R A R I Dava ve birleşen dava dilekçelerinde, ...'...
Türk Medeni Kanunu'nun 431. maddesi gereğince vasinin atanması usulüne ilişkin kurallar, kayyım ve yasal danışman atanmasında da uygulanır. Öyle ise, kayyım tarafından ileri sürülen kaçınma sebepleri öncelikle vesayet makamı tarafından değerlendirilip, vesayet makamınca itiraz ve özür nedenleri yerinde görülmediği takdirde, buna ilişkin kararla birlikte evrakın bu konuda kesin bir karar verilmek üzere denetim makamına gönderilmesine karar verilmesi gerekmekte olup talebin istinaf talebi olarak değerlendirilmesi usul ve yasaya aykırı bulunmuştur. Açıklanan nedenlerle; eksik inceleme ile karar verilmiş olması nedeniyle kayyım tarafından yapılan istinaf başvurusunun kabulü ile kararın Hukuk Muhakemeleri Kanunu 353/1- a(6) maddesi uyarınca kaldırılmasına dair aşağıdaki hüküm kurulmuştur....
Bir davada dava ehliyeti olmayanlar, yasal temsilcileri eliyle temsil edilirler (HMK. m.52). Bu sebeple, küçük veya kısıtlı olan kişinin, kendisi dava açamaz; kanuni temsilcisi olan velisi, vasisi veya kayyımının onun adına dava açması ve bu tür kişinin davalı olarak gösterildiği bir davada, usul işlemlerini onun adına yasal temsilcisi yapması gerekir. ..., dava açıldıktan sonra taraflardan biri vesayet altına alınır veya kendisine yasal danışman (kanuni müşavir) atanması söz konusu olursa, bu durumda hakim, yasal temsilci atanmasına kadar yargılamayı erteleyebilir (HMK. m.56/1; m.165). HMK'nın 56/1. maddesi, “Taraflardan birinin vesayet altına alınması veya kendisine yasal danışman atanması talebi mahkemece uygun bulunur ya da mahkemece gerekli görülürse, bu konuda kesin bir karar verilinceye kadar yargılama ertelenebilir.” hükmünü içermektedir. Bu düzenlemenin yapılmasının nedeni, anılan kişilerin yargılamadaki haklarının korunmasıdır....
D)İSTİNAF NEDENLERİ: Kayyım adayı vekili istinaf dilekçesinde özetle; ilk derece mahkemesince, kayyım atanması talep edilen şahsın kim olduğunun tespit edilmesi için yeterli bilgi ve belgelere ulaşmadan, yeterli araştırma yapılmadan karar verildiğini belirterek ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasını talep etmiştir. E)DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, kayyım atanması istemine ilişkindir. İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiş, karar kayyım adayı vekili tarafından istinaf edilmiştir. TMK'nun 431. maddesinde, " vasinin atanması usulüne ilişkin kuralların kayyım ve yasal danışman atanmasında da uygulanır. " 430. maddesinde, " temsil kayyımı kendisine kayyım atanacak kimsenin yerleşim yeri vesayet makamı tarafından atanır. Yönetim kayyımı, mal varlığının büyük bölümünün yönetildiği veya temsil edilen kimsenin payına düşen malların bulunduğu yer vesayet makamı tarafından atanır. " hükümleri getirilmiştir....
