"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Yargılamanın İadesi Talebi Taraflar arasında görülen ve yukarıda açıklanan davada yapılan yargılama sonunda Mahkemece, davalı vekilinin yargılamanın iadesi talebinin kısmen kabulüne karar verilmiş olup hükmün davalı vekilince ve davacılar vekilince de süresinde duruşma istekli olarak temyiz edilmiş, duruşma isteğinin miktar itibariyle reddiyle; Dairece dosya incelendi, gereği düşünüldü....
düzenlendiği, yargılamanın iadesi davasına konu olan mahkememizin 20.09.2021 tarih ve ......
CEVAP: Asıl davada aleyhine yargılamanın iadesi talep edilen davacı ... vekili; yargılamanın iadesini talep eden ...'...
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ: Mahkemece, Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 375. maddesinde yargılamanın iadesi sebeplerinin düzenlendiği, yargılamanın iadesi talebinde bulunan tarafın, davasını HMK 375/ç maddesine dayandırdığı, davacı Şirketin 25. sınıfta öncelik hakkının olduğunu belirten kesinleşmiş yargı kararları olduğunu, bu nedenle yargılamanın iadesini talep ettiğini belirttiği, yargılamanın iadesi talebinde bulunan tarafın isteminin, HMK'nın 375 ve devamı maddesinde sınırlı olarak belirtilen yargılamanın iadesi nedenlerinden hiçbirine uymadığı, dayanılan yargı kararlarının bu kapsamda olmadıkları, sunulan kararların bir tanesi hariç tamamının, işbu davadaki Yargıtay 11. Hukuk Dairesinin 20.11.2019 tarihli kararından önceki tarihli oldukları gerekçesiyle yargılamanın iadesi talebinin reddine karar verilmiştir....
Mahkemenin yargılamanın iadesi talebi sonucunda verdiği karar temyiz edilebilir. Ancak aleyhine yargılamanın iadesi yoluna başvurulan karar kanundan dolayı kesin ise yargılamanın iadesi üzerine verilen karar da asıl karar gibi kesindir; yani temyiz edilemez (Baki Kuru, Hukuk Muhakemeleri Usulü, 6. Baskı, Cilt: V, ..., 2001, s. 5263). Her ne kadar Bölge Adliye Mahkemesince temyiz yolu açık olmak üzere verildiği belirtilen karar hakkında yargılamanın iadesini talep eden taraf vekilince temyiz dilekçesi verilmiş ve dosya incelenmek üzere Dairemize gönderilmişse de yargılamanın iadesi talebine ilişkin davanın yeni ve bağımsız bir dava olduğu, işe iade talepli davanın ise 7036 sayılı Kanun'un 8 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi uyarınca kesin olduğu anlaşılmaktadır....
Bölge Adliye Mahkemesi kararı yargılamanın iadesini talep eden vekili tarafından temyiz edilmekle; yapılan ön inceleme sonucunda gereği düşünüldü: Miktar veya değeri kesinlik sınırını geçmeyen davalara ilişkin nihai kararlar, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 362 nci maddesi uyarınca temyiz edilemez. Temyize konu edilen miktarın kesinlik sınırının altında kalması hâlinde anılan Kanun’un 366 ncı maddesi atfıyla aynı Kanun’un 352 nci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi uyarınca temyiz dilekçesinin reddine karar vermek gerekir. Mahkemenin yargılamanın iadesi talebi sonucunda verdiği karar temyiz edilebilir. Ancak aleyhine yargılamanın iadesi yoluna başvurulan karar kanundan dolayı kesin ise yargılamanın iadesi üzerine verilen karar da asıl karar gibi kesindir; yani temyiz edilemez (Baki Kuru, Hukuk Muhakemeleri Usulü, 6. Baskı, Cilt: V, ..., 2001, s. 5263)....
nun 379. maddesi gereğince ileri sürülen sebeplerin kanunda yazılı yargılamanın iadesi sebebi olmadığından davanın usulden reddine karar verilmiş, hüküm davacı tarafından temyiz edilmiştir. Davacı, 22.03.2013 tarihli dilekçe ile Daire tarafından onanarak kesinleşen reddi hâkim talebine ilişkin HUMK'nun 445 ( H.M.K.'nun 374) maddesinde düzenlenen yargılamanın iadesi kanun yoluna başvurmuştur. Yargılamanın iadesi kanun yolu, kanunda düzenlenen tahdidi hallerin bulunması halinde, taraflar arasındaki uyuşmazlığı nihai olarak çözümleyen, maddi anlamdaki kesin hükmün bertaraf edilmesini sağlayan olağanüstü nitelikte bir kanun yoludur. 6100 sayılı Kanunun geçici 3. maddesi atfıyla H.U.M.K'nun 445. maddesi gereğince yargılamanın iadesine ancak uyuşmazlığın esasına ilişkin kesin olarak verilen veya kesinleşmiş bulunan nihaî kararlara karşı başvurulabilir. Somut olayda, davacı tarafından reddi hâkim talebine karşı yargılamanın iadesi yoluna başvurulmuştur....
Davalı vekili, iddiaların doğru olmadığını, davacı vekilinin ileri sürdüğü hususların HMK’da öngörülmüş yargılamanın iadesi sebepleri arasında yer almadığını savunarak, davacının yargılamanın iadesi isteminin reddine karar verilmesini istemiştir. Mahkemece, iddia, savunma, toplanan deliller ve tüm dosya kapsamına göre; davacının talebine konu ileri sürdüğü hususların HMK’da öngörülen yargılamanın iadesi sebepleri içerisinde yer alamadığı gerekçesiyle, davacının yargılamanın iadesi isteminin reddine dair verilen karar, Dairemizin ....02.2013 tarih ve 2012/6843 Esas, 2013/717 Karar sayılı ilamı ile onanmıştır. Bu kez, davacı vekili karar düzeltme isteminde bulunmuştur. Dosyadaki yazılara, mahkeme kararında belirtilip ... ilamında benimsenen gerektirici sebeplere göre, HUMK'nın 440. maddesinde sayılan hallerden hiçbirisine uymayan karar düzeltme isteminin reddi gerekmiştir....
Yargılamanın iadesi talepli davaların Bölge Adliye Mahkemelerine açılabileceğini (İlk Derece Mahkeme kararlarının kaldırılarak HMK 353/1- b-2 uyarınca kesin olarak karar verilen durumlar bakımından) kabul etmek, yargılamanın iadesi davası bakımından, iki aşamalı yargı incelemesini ortadan kaldırmak sonucunu doğuracağı gibi, kanuni dayanak bulunmamasına rağmen İlk Derece Mahkemesinde dava açılıp, yargılama yapılmasını engelleme sonucunu doğuracaktır. Açıklanan nedenlerle Yargılamanın İadesi talebi yeni bir dava olup, ilk derece mahkemesine açılması ve o mahkemece incelenip karara bağlanması gerekli olup, davacı vekilinin ilk derece mahkemesinin görevli olmadığına yönelik istinaf sebebi yerinde görülmemiştir. Yargılamanın iadesi olağanüstü bir kanun yolu olup, 6100 sayılı HMK'nın 374 vd. maddelerinde düzenlenmiş ve yargılamanın iadesi sebepleri aynı yasanın 375. Maddesinde tahdidi olarak belirtilmiştir....
İleri sürülen yargılamanın iadesi sebebinin kanunda yazılı sebeplerden olup olmadığı, yönünden mahkemece resen incelenmelidir. Bu koşullardan biri eksik ise hâkim davayı esasa girmeden reddeder. O halde mahkemece öncelikle yargılamanın iadesi isteminin koşulları olup olmadığı yönünden incelenmeli, koşulları var ise yargılamanın iadesi istemi kabul edildikten sonra davanın esası hakkında bir karar verilmelidir. 6100 sayılı Kanunun anılan 377'nci maddesinde yargılamanın iadesi süresi düzenlenmiş olup, bu süre hak düşürücü süre niteliğindedir. Buna bağlı olarak hakim tarafından kendiliğinden gözetililir....
