"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Velayetin Değiştirilmesi Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm davalı tarafından temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü: Tarafların 05.06.2015 tarihinde kesinleşen ilamla Türk Medeni Kanunun 166/3. maddesi gereğince boşandıkları, ortak çocuklar 09.02.2012 doğumlu .... velayetinin davalı anneye verildiği, baba tarafından 22.12.2015 tarihinde açılan velayetin değiştirilmesi davasında mahkemece tarafların anlaşmış oldukları gerekçe gösterilerek velayetin anneden alınarak babaya verilmesine karar verildiği, hükmün davalı anne tarafından temyiz edildiği anlaşılmaktadır. Velayetin düzenlenmesinde asıl olan çocuğun "üstün yararı"dır (Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Sözleşmesi m. 3; Çocuk Haklarının Kullanılmasına İlişkin....Sözleşmesi m. 6)....
Davacı vekili istinaf dilekçesinde, davalarında haklı olduklarını, davalının çocuklara bakacak durumda olmadığını, babanın çocuklarla anneyi görüştürmediğini, mahkemenin velayetin değiştirimesine ilişkin davalar kamu düzenine ilişkindir gerekçesiyle yetkisizlik kararı verdiğini, seçimlik yetkileri olup davacı annenin ikametinde dava açmalarının doğru olduğu gibi velayetin değiştirilmesi davasının çekişmesiz yargı işi olup HMK 382/2- 13 madde ve HMK 384 madde gereğince annenin kendi ikametinde dava açmasının kanunen mümkün olduğunu belirterek kararın kaldırılmasına, dava dilekçesi doğrultusunda davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir. Davalı taraf istinafa cevap vermemiştir. Dava, velayetin değiştirilmesi ve iştirak nafakası davasıdır. Velayetin kaldırılması, velayetin eşlerden birinden alınarak diğerine verilmesi ve kaldırılan velayetin geri verilmesi davası çekişmesiz yargı işidir. (HMK 382/2- a-13 mad.) İştirak nafakası davası basit yargılama usulüne tabidir....
Her ne kadar davalı vekili tarafından yerel mahkeme kararına karşı velayetin değiştirilmesi kararının usul ve yasaya aykırı olduğu yönünde istinaf başvurusunda bulunulmuş ise de, dosya üzerinde yapılan incelemede, yerel mahkemece yapılan yargılama ve toplanan deliller neticesinde; velayetin değiştirilmesi davasına konu çocuk Mustafa Kemal'in, (dava tarihi itibariyle) 9 yaşında ve idrak çağında olduğu, kendisi, babasıyla yaşamak istediğini dile getirdiği, gerek duruşma esnasında saptanan beyanlar, mahkemece yaptırılan mali sosyal durum araştırma tutanaklarına yansıyan gelir durumları ve gerekse dosyaya sunulan sosyal inceleme raporları gözetildiğinde; davacı babanın, çocuğun velayet görevini taşımasına manî bir halinin bulunmadığı ve velayetin babaya verilmesinde herhangi bir sakınca olmadığı anlaşıldığı, ayrıca dosya kapsamından; çocuğun velayetinin davacı babaya tevdi edilmesinin, onun bedeni, fikri, ahlaki gelişimine engel olacağı yönünde ciddi ve inandırıcı delil bulunmadığı gibi...
KARŞI OY YAZISI Velayetin kaldırılması, velayetin eşlerden birinden alınarak diğerine verilmesi ve kaldırılan velayetin geri verilmesi, çekişmesiz yargı işleri arasında [HMK m.382-(2)-b)-13)] sayılmasına karşın, kişisel ilişki düzenlenmesine ilişkin dava ve işler, çekişmesiz yargı işleri (HMK m.382) arasında sayılmamıştır. Diğer yandan velayete ilişkin dava ve işler, basit yargılama usulüne tabi işler [HMK m. 316-(1)-ç)] arasında sayılırken, kişisel ilişki düzenlenmesine ilişkin dava ve işler, basit yargılama işleri (HMK m.316) arasında da gösterilmemiştir (Dairemizin 05.05.2015 gün ve 2014/26409 E. - 2015/9454 K. kararı emsal niteliktedir). Görülüyor ki kanun koyucu velayet davasına ilişkin dava ve işler ile kişisel ilişki düzenlenmesine ilişkin dava ve işleri usul açısından birbirinden ayrı tutmuştur. HMK’nin 362. maddesine göre çekişmesiz yargı işleri temyiz edilemez [HMK m.362-(1)-ç)]....
ilişki yaşadığını,velayetlerin davalıdan alınarak müvekkiline verilmesine karar verilmesini"talep ve dava etmiştir....
HUKUK DAİRESİ DOSYA NO : 2021/593 KARAR NO : 2021/619 T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A İ S T İ N A F K A R A R I İNCELENEN KARARIN MAHKEMESİ : VAKFIKEBİR ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 09/10/2020 NUMARASI : 2020/476 ESAS - 2020/299 KARAR DAVA KONUSU : VELAYET (VELAYETİN DEĞİŞTİRİLMESİ) KARAR : Taraflar arasındaki davada mahkemece yapılan yargılama sonucunda verilen hüküm aleyhine süresi içerisinde istinaf kanun yolu başvurusunda bulunulmuş olmakla, dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda; GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı dava dilekçesinde özetle; davalı ile Vakfıkebir Asliye (Aile) Mahkemesinin 2018/985 E., 2018/1143 K. sayılı ilamı ile boşandıklarını, boşanma ile müşterek çocukların velayetinin davalıya verildiğini, davalı babanın da davayı kabul ettiğini belirterek; çocukların velayetinin tarafına verilmesini talep ve dava etmiştir....
GEREKÇE : Dava velayetin değiştirilmesi, bu talep yerinde görülmediği taktirde çocuk ile baba arasında şahsi ilişki kurulması talebine ilişkindir. HMK'nun 355.maddesine göre re'sen gözetilecek kamu düzenine aykırı haller dışında istinaf incelemesi, istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılır. Dava velayetin değiştirilmesi, bu talep yerinde görülmediği taktirde çocuk ile baba arasında şahsi ilişki kurulması talebine ilişkindir. Terditli dava 6100 sayılı HMK'nın 111.maddesinde düzenlenmiştir. Terditli davalarda aynı davalıya karşı birden fazla talep aralarında bir aslilik, fer'ilik ilişkisi kurmak suretiyle aynı dava dilekçesinde ileri sürülebilir. Ancak bu talepler arasında hukuki bağlantının bulunması şarttır....
(TMK.m.21) Dava, velayet altında bulunan küçüğün velayetinin değiştirilmesi talebine ilişkindir. Velayet altına alınması dava edilen küçük halen velayet altındadır. Dolayısı ile küçüğün velayetinin değiştirilmesi için Aile Mahkemesince öncelikle velayetin kaldırılmasına karar verilmesi gerekmektedir; ki, küçüğe yeni velayet veya vasi tayin edilmesinin gerekip gerekmediği velayetin kaldırılması davasının sonucuna bağlıdır. Somut olayda; davacı, yaş küçüklüğü nedeniyle anne şefkatine muhtaç olan müşterek çocuğu uzak yerlerde yaşamaları nedeniyle göremediği ve davalının çalışmadığı iddiasıyla müşterek çocuğun velayetinin eşinden alınarak kendisine verilmesini talep ettiği anlaşılmaktadır. Dosya kapsamından, dava tarihi itibariyle küçüğün babası ile birlikte “... Mah. ... Cad. No:... .../...” adresinde oturduğunun adrese dayalı nüfus kayıt sistemi bilgilerinden anlaşıldığından, uyuşmazlığın ... Aile Mahkemesinde görülüp, sonuçlandırılması gerekmektedir....
AİLE MAHKEMESİ TARİHİ : 19/01/2023 NUMARASI : 2022/683 ESAS 2023/58 KARAR DAVA KONUSU : Velayet (Velayetin Değiştirilmesi) KARAR : Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm istinaf edilmekle, dosya incelendi. GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ: Dava dilekçesi: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müşterek çocuklar Alihan Özdemir ile Duygugül Özdemir'in davalı da olan velayetin değiştirilerek anne T1 verilmesine, her iki çocuk için ayrı ayrı 1.000.00'er TL olmak üzere dava tarihinden itibaren tedbiren, karar kesinleştikten sonra da devam edecek şekilde iştirak nafakasına hükmedilmesine, her yıl TÜFE oranında arttırılmasına karar verilmesini talep etmiştir....
AİLE MAHKEMESİ TARİHİ : 10/11/2022 NUMARASI : 2022/410 ESAS 2022/663 KARAR DAVA KONUSU : Velayet (Velayetin Değiştirilmesi) KARAR : Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm istinaf edilmekle, dosya incelendi. GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ: Dava dilekçesi: Davacı dava dilekçesinde özetle; davalı ile boşandıklarını ortak çocuklardan Utku ve Habib'in velayetinin kendisine verildiğini, Ayşe Ecrin'in velayetinin davalı anneye verildiğini, buna rağmen müşterek çocuğun velayetini fiilen kendisinin kullandığını, çocuğun kendisi ile yaşadığını, yaşam koşullarının gayet iyi olduğunu, davalının da velayeti verme konusunda istekli olduğunu belirterek küçük Ayşe Ecrin'in velayetinin tarafına verilmesini talep ve dava etmiştir....