ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 29/12/2020 NUMARASI : 2020/388 2020/292 DAVA KONUSU : Velayet Hakkına Sahip Davacı Annenin Çocuğun Soyadının Haklı Nedenle Değiştirilmesi İstemli KARAR : KONYA 3. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ'nin 2020/388 Esas, 2020/292 Karar sayılı dosyasında 29/12/2020 tarihli kararına karşı davalı temsilcisinin istinaf başvurusu üzerine dosya dairemize tevzi edilmekle yapılan inceleme sonucunda; GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ; DAVA: Davacı dava dilekçesinde özetle; davacı T1 2008 yılında Ömer Kaya aleyhine Anvers Mıntıkası Asliye 3. Mahkemesinde boşanma davası açıldığını, Belçika da kesinleşen boşanma davasının Türkiye'de tanınması için Konya 5....
katlı müstakil ve bahçeli bir evde yaşadığını, babasıyla yaşadığı sitede birçok arkadaşının bulunduğunu, yaşı küçüğün sevgi dolu bir ortamda büyüdüğünü, davalının velayet kurallarını hiçe sayarak yaşı küçüğün eğitimiyle ilgili olarak davacı eğitimci olmasına rağmen tek başına kararlar aldığını, bu kararlar neticesinde yaşı küçüğün notlarının düştüğünü ve psikolojik olarak da olumsuz etkilendiğini, bu nedenlerle ilk derece mahkemesi kararının kaldırılarak yaşı küçüğün velayetinin davacıya verilmesi için istinaf kanun yoluna başvurduğu anlaşılmıştır....
Madde uyarınca anne ve baba evli değil ise velayet anneye aittir. Velayeti yasal olarak annede olan çocuğun velayetinin değiştirilerek babaya verilmesi için belli koşulların varlığı aranacaktır. Sosyal Çalışmacı tarafından tanzim edilen 08/06/2021 tarihli Sosyal İnceleme Raporu'nda, küçüğün anne ilgi ve bakımına ihtiyaç duyacak yaşta olduğu, çocuğun üstün yararı gereği velayetinin anneye verilmesi yönünde tespit yapılmıştır. Velayetin değiştirilmesi için velayet hakkına sahip tarafın bakım ve gözetim görevini yerine getirmemesi, ihmal etmesi gerekmektedir. Konu kamu düzenine ilişkin olup verilecek kararda tarafların analık babalık duygularından önce çocuğun menfaati, bedeni ve fikri gelişimi dikkate alınmalıdır. Yasal mevzuat ve yerleşik Yargıtay uygulamasına göre velinin velayet hakkını ihmal ettiği, bakım ve gözetim sorumluluğunu yerine getirmediği, çocuğa karşı yükümlülüklerinin savsaklandığı kanıtlanamamış ise davanın reddi gerekmektedir....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Davacı vekili dava dilekçesinde, boşanma nedeni ile velayeti davacı anneye verilen ...'in adının ..., soyadının da ... olarak değiştirilmesini istemiştir. Mahkemece adın değiştirilmesi isteminin kabulüne, soyadının değiştirilmesinin reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Y A R G I T A Y K A R A R I Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı kanıtlar ile yasal gerektirici nedenlere göre, yerinde görülmeyen temyiz itirazlarının reddi ile usule ve yasaya uygun olan hükmün ONANMASINA, 05.12.2013 gününde oybirliğiyle karar verildi....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve HUKUKİ SEBEPLER : Dava velayetinin değiştirilmesi davasıdır. İlk derece mahkemesince verilen karara karşı, davacı taraf süresinde istinaf talebinde bulunmuştur. Mahkememizce; re'sen gözetilecek kamu düzenine aykırı haller dışında istinaf sebepleriyle sınırlı olarak yapılan (HMK.nun 355. maddesi) inceleme sonucunda; İlk derece mahkemesince davanın esasıyla ilgili hükme etki edecek tüm delillerin toplanıp değerlendirildiği, usulü işlemler Hukuk Muhakemeleri Kanununa uygun olarak yerine getirildiği, kanunun olaya uygulanmasında hata edilmediği saptanmıştır. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu uyarınca velayet, çocukların bakım, eğitim, öğretim ve korunması ile temsil görevlerini kapsar. Velayet, aynı zamanda ana babanın velayeti altındaki çocukların kişiliklerine ve mallarına ilişkin hakları, ödevleri, yetkileri ve yükümlülükleri de içerir....
Dosya kapsamında özellikle talimatla alınan küçüğün gözlemlendiği uzman raporu ve bütün deliller birlikte değerlendirildiğinde davalı babanın velayet görevini kötüye kullandığı ya da ihmal veya istismar ettiği ispatlanamadığı, yine babanın velayeti kullanmasına engel bir durumun bulunmadığı, küçüğün boşanma davasından sonra gelişen süreçte velayetinin değiştirilmesini gerektirir bir durumun ispatlanamadığı, velayetin değiştirilmesinin küçüğün menfaatine olmadığı, TMK'nın 183, 349 ve 351/1. maddelerinde düzenlenen velayetin değiştirilmesini gerektirir yasal şartların gerçekleşmediği dikkate alındığında ilk derece mahkemesince verilen davanın reddine ilişkin karar usul, yasa ve dosya kapsamına uygundur. Bu haliyle davacının istinaf talebinin reddine dair aşağıdaki hüküm kurulmuştur....
SONUÇ: Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun 427/6. maddesine dayalı kanun yararına bozma isteğinin açıklanan sebeple kabulü ile hükmün sonuca etkili olmamak üzere BOZULMASINA, oyçokluğuyla karar verildi. 24/10/2011 KARŞI OY YAZISI Bir işte yasal temsilcinin menfaati ile küçüğün veya kısıtlının menfaati çatışıyorsa vesayet makamı ilgilisinin isteği üzerine veya res'en temsil kayyımı atar (TMK.md.426/2). Ana ve/veya baba da, velayeti altında bulunan çocukları adına mirası reddebilirler. Aralarında menfaat zıtlığı bulunuyorsa veya velayet hakkına haiz olan şahsın, bu hakkı kullanması bakımından hukuki veya fiili bir engel varsa, bu takdirde velayet altındaki kimseye kayyım atanmalıdır. Olayda, ana ile çocukların menfaatlerinin çatıştığına ilişkin bir olgu ve delil bulunmadığına göre, çocuklar için kayyım atanmasına gerek bulunmadığı kanaatindeyim. Açıklanan sebeple değerli çoğunluğun bozma düşüncesine iştirak etmiyorum....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi Küçük hakkında vesayet hukukuna ilişkin olarak açılan davada Mardin Sulh Hukuk ve Mardin Aile Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü: K A R A R Dava, boşanma davası sonucunda velayet kendisine verilen annenin vefatı nedeniyle küçüğe Türk Medenî Kanununun 337. maddesi uyarınca vasi tayin edilmesi istemine ilişkindir. Mardin Sulh Hukuk Mahkemesince küçüğün babasının sağ olduğu ve velayet düzenlenebilecekken vasi atanmasına yer olmadığı gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir. Mardin Aile Mahkemesi ise baba tarafından açılmış bir velayet davası bulunmadığı gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir....
Sulh Hukuk Mahkemesince küçüğün babasının sağ olduğu ve velayet düzenlenebilecekken vasi atanmasına yer olmadığı gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir. ... Asliye Hukuk Mahkemesi (Aile Mahkemesi sıfatıyla) ise baba tarafından açılmış bir velayet davası bulunmadığı gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir. Dava, boşanma davası sonucunda velayet kendisine verilen annenin vefatı nedeniyle küçüğe Türk Medenî Kanununun 337. maddesi uyarınca vasi tayin edilmesi istemine ilişkindir. TMK'nın 337/2. maddesinde "ananın, küçük, kısıtlı veya ölmüş ya da velayetin kendisinden alınmış olması durumunda hâkimin çocuğun menfaatine göre vasi atayacağı veya velayeti babaya tevdii edeceği" öngörülmüştür. Somut olayda öncelikle tartışılarak değerlendirilecek konu velayetin babaya tevdi edilip edilmeyeceğine yönelik olacaktır....
Elazığ Sulh Hukuk Mahkemesince yetkili mahkemenin küçüğün yerleşim yerinin yetkili olduğu gerekçesi le yetkisizlik kararı vermiştir. Küçükçekmece Sulh Hukuk Mahkemesince, vesayet altına alınması istenen küçüğün annesinin velayeti altında olması nedeniyle Aile Mahkemesinin görevi içinde olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir. Asliye Hukuk Mahkemesi ise, davanın vesayete ilişkin olup Asliye Hukuk Mahkemesinin görevine girmediğini belirterek, görevsizlik yönünde karar vermiştir. Velayet altında bulunmayan her çocuk vesayet altına alınır.( TMK 409. m.) Somut olayda vesayeti istenilen çocuk, babasının velayeti altında iken babası hayatını kaybetmiştir. Annesi sağ olduğu için velayet hükümleri Aile Mahkemesinin görevine girmektedir. Bu durumda uyuşmazlığın Küçükçekmece 1 Aile Mahkemesinde görülüp, sonuçlandırılması gerekmektedir....
