AİLE MAHKEMESİ TARİHİ : 23/03/2021 NUMARASI : 2017/195 ESAS 2021/196 KARAR DAVA KONUSU : Nafaka (Katılım Nafakası) KARAR : Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm istinaf edilmekle, dosya incelendi....
Eldeki bu davada velayet kendisinde bulunan anne tarafından açılan müşterek çocuk için istenilen iştirak nafakasına ilişkindir. TMK'nın 182/2 maddesinde; velayetin kullanılması kendisine verilmeyen eşin, çocuğun bakım ve eğitim giderlerine gücü oranında katılmak zorunda olduğu hükme bağlanmıştır. Velayet kendisine tevdi edilmeyen taraf,ekonomik imkanları ölçüsünde müşterek çocuğun giderlerine katılmakla yükümlüdür. Bu husus kamu düzeninden olup tarafların tarafların iradesine tabi kılınmamıştır. Bu nedenle velayetin değiştirilmesi davasında iştirak nafakası istenmemesi sonradan istenmesine engel değildir.Diğer taraftan,iştirak nafakası belirlenirken ana ve babanın ekonomik durumları gözönünde tutulmakla birlikte velayet hakkı kendisine tevdi olunmuş tarafın bu görev nedeniyle emeğinin ve yüklendiği sorumlulukların karşılığı olan harcamaların da dikkate alınması zorunludur....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi DAVA TÜRÜ :Velayetin Kaldırılması Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm davalı tarafından temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü: 28.10.2004 tarihinde kesinleşen boşanma kararı ile 2.8.1999 doğumlu küçük ...’nin velayeti anneye verilmiş, küçük üzerinde velayet hakkına sahip olan anne 26.2.2013 tarihinde ölmüştür. Bu halde çocuğun velayeti kendiliğinden babaya geçmez. Velayete sahip olan annenin ölümüyle küçük üzerindeki velayet son bulmuş, küçük, velisiz kalmıştır. Bu husus, velayet bakımından "durum değişikliği” olup, bu hal, hakimin re'sen harekete geçmesi ve gerekli önlemleri alması için yasal sebep oluşturur (TMK.md.183). Böyle bir durumda mahkeme, çocuğun menfaatine göre velayeti babaya verebileceği gibi, vasi atanması yoluna da gidilebilir....
Dava, velayetin değiştirilmesi, önceden hükmedilen iştirak nafakası ile yoksulluk nafakasının kaldırılması taleplerine ilişkindir. (TMK m.176,327 ila 331. ve 348 m.leri) Davacı vekilinin istinaf başvurusunun incelenmesinde; 4721 sayılı TMK'nun 348. m.sine göre, ana ve babanın çocuğa yeterli ilgi göstermemesi veya ona karşı yükümlülüklerini ağır biçimde savsaklaması, deneyimsizliği, hastalığı, başka bir yerde bulunması veya benzeri sebeplerden biri ile velayet görevini gereği gibi yerine getirememesi velayetin değiştirilmesi nedenleridir. Kuşkusuz velayet kendisinde bulunan anne ve babanın çocuk ile ilgili yapacağı her türlü iş ve işlemde çocuğun üstün yararını koruması gerektiği tartışmasızdır. Çocuğun üstün yararı, çocuğu ilgilendiren her işte göz önüne alınması zorunlu olan ve belirli bir somut olayda çocuk için en iyisinin ne olduğunu belirlemede dikkate alınan bir ölçüt bir kılavuzdur....
Mahkemece yapılan yargılama neticesinde; velayetin değiştirilmesi davasının reddine, iştirak nafakası talebi hakkında karar verilmesine yer olmadığına hükmedilmiştir. Davacı vekili verilen kararı; 17 yaşında olan ve kendisini ifade etme olgunluğuna ulaşan müşterek çocuğun beyanlarının dikkate alınmamasının hukuka, hakkaniyete ve vicdana uygun düşmeyeceğini belirterek istinaf etmiş, kararın kaldırılmasını, davanın kabulünü talep etmiştir. Davalı vekili istinaf başvurusuna cevap vermemiştir. Dava; velayetin değiştirilmesi ve iştirak nafakası istemine ilişkindir. Bilindiği üzere, 4721 sayılı TMK'nın 339- 347. maddeleri uyarınca velâyet, çocukların bakım, eğitim, öğretim ve korunması ile temsil görevlerini kapsar. Velayet, aynı zamanda ana babanın velayeti altındaki çocukların kişiliklerine ve mallarına ilişkin hakları, ödevleri, yetkileri ve yükümlülüklerini de içerir....
AİLE MAHKEMESİ TARİHİ : 04/02/2020 NUMARASI : 2017/1013 E 2020/77 K DAVA KONUSU : Velayetin Değiştirilmesi, Yoksulluk ve İştirak Nafakasının Kaldırılması KARAR : Yukarıda tarihi, konusu ve tarafları gösterilen mahkemenin kararına karşı, dava* vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulduğu, dosyanın istinaf incelemesi yapılmak üzere dairemize gönderildiği ve istinaf isteminin süresi içerisinde yapıldığı anlaşılmakla dosya incelendi. GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: HMK 355 maddesine göre, resen gözetilecek kamu düzenine aykırı haller dışında istinaf incelemesi, istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılır. Dava; Velayetin değiştirilmesi, yoksulluk ve iştirak nafakasının kaldırılması talebine ilişkindir....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE ; Dava, katılım nafakasının arttırılmasına istemine ilişkindir. Davacı tarafından istinaf kanun yoluna başvurulmakla inceleme, HMK'nun 355. maddesi gereğince istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır. Dosya kapsamı, mevcut delil durumu ve ileri sürülen istinaf sebepleri dikkate alındığında; TMK'nun 182/2.maddesinde; velayetin kullanılması kendisine verilmeyen eşin, çocuğun bakım ve eğitim giderlerine gücü oranında katılmak zorunda olduğu hükme bağlanmıştır. Velayet kendisine tevdi edilmeyen taraf, ekonomik imkanları ölçüsünde müşterek çocuğunun giderlerine katılmakla yükümlüdür. Katılım nafakası belirlenirken ana ve babanın ekonomik durumları gözönünde tutulmakla birlikte velayet hakkı kendisine tevdi olunmuş tarafın bu görev nedeniyle emeğinin ve yüklendiği sorumlulukların karşılığı olağan harcamaların da dikkate alınması zorunludur....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE : Dairemizce; resen gözetilecek kamu düzenine aykırı haller dışında duruşma açılmasına gerek görülmeksizin, istinaf sebepleriyle sınırlı olarak yapılan (HMK md. 353- 355) inceleme sonucunda; Asıl dava, velayet kendisinde bulunmayan anne tarafından açılan velayetin değiştirilmesi ( TMK 349 ), karşı dava ise velayet kendisinde bulunan baba tarafından açılan iştirak nafakası isteğine ilişkindir. Mahkemece yapılan yargılama sonunda asıl davanın reddine, karşı davanın kısmen kabulü ile kararın kesinleşmesinden itibaren aylık 400 TL iştirak nafakasının davacı-davalı anneden alınarak davalı-davacı babaya verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine karar verilmiştir. Asıl dava bakımından yapılan istinaf incelemesinde; Velayet hususu, çocukları ilgilendiren konuların en başında gelir. Velayet düzenlemesinde; çocukla ana ve baba yararının çatışması halinde, çocuğun yararına üstünlük tanınması gereklidir....
Velayet görevini ifa edemeyecek durumda olduğunu ilişkin bir iddia ve olgu yoktur. Babada bulunan velayetin kaldırılması talep edildiğine göre davanın anneye ihbar edilmesi, annenin velayeti talep etmemesi halinde veya velayet görevini ifa edemeyeceğinin tespiti halinde çocuğa vasi atanması yoluna gidilmesi gerekir. Davanın anneye ihbar edilmeden sonuca bağlanmasını doğru bulmuyorum. Hükmün bu sebeple bozulması gerektiği düşüncesiyle değerli çoğunluk görüşüne katılmıyorun....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Velayetin Kaldırılması Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm davacı tarafından temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü: Dava, velayetin kaldırılması isteğine ilişkin olup, babaanne tarafından açılmıştır. Davaya konu çocuk ... 2010 doğumludur. Çocuk Haklarının Kullanılmasına ilişkin Avrupa Sözleşmesi, çocukları ilgilendiren davalarda, iç hukuk gereğince, çocuklarla velayet sorumluluğuna sahip kişiler arasında çıkar çatışmasının söz konusu olması halinde çocukların, adli merci önündeki kendisini ilgilendiren davalarda bir temsilci atanmasını ön sorun olarak görmektedir....
