Vekâletsiz iş görme, yasal düzenleme uyarınca gerçek (caiz olan) vekaletsiz iş görme ve gerçek olmayan vekaletsiz iş görme olmak üzere ikili bir ayrıma tabiidir. TBK’nın 526 ncı maddesine göre, bir kimsenin vekâleti olmaksızın iş sahibinin menfaatine ve varsayılan iradesine uygun olarak veya onun hukuka ve ahlaka aykırı yasaklaması olmadan gördüğü iş, gerçek vekâletsiz iş görmedir. Gerçek vekâletsiz iş görmede, iş gören iş sahibinin menfaatine ve yararına iş görme iradesi ile hareket etmektedir. TBK'nın 530 uncu maddesinde ise iş görenin başkasının işini kendi menfaatine görmesi suretiyle oluşan gerçek olmayan vekâletsiz iş görme düzenlenmiştir. Bu hükme göre göre iş sahibi, kendi menfaatine yapılmamış olsa bile, iş görmeden doğan faydaları edinme hakkına sahiptir; ancak zenginleştiği ölçüde, iş görenin masraflarını ödemek ve giriştiği borçlardan onu kurtarmakla yükümlüdür....
ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 04.03.2021 NUMARASI : 2020/7 ESAS - 2021/117 KARAR DAVA KONUSU : İtirazın İptali (Vekaletsiz İş Görmeden Kaynaklı) KARAR : Taraflar arasında görülen davanın yapılan yargılaması sonucunda verilen nihai karara karşı davalı T2 tarafından istinaf kanun yoluna başvurulmuş olmakla, HMK'nın 353.maddesi uyarınca dosya incelendi....
Esas sayılı dosyası için) bankaya toplam 398.286,83 TL ödeme yapıldığını, müvekkilinin borçlu ve kefiller yararına yaptığı ödemelerden dolayı vekaletsiz iş görme hükümleri gereğince .... Ltd. Şti.'ne ödeme miktarının tamamı bakımından müteselsil kefiller ... ve ...'...
ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 01/02/2017 NUMARASI : 2016/953- 2017/63 DAVA KONUSU : Menfi Tespit (Vekaletsiz İş Görmeden Kaynaklanan) KARAR : Davacı vekilinin istinaf başvuru talebi üzerine dairemize gelen dosya incelendi; GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacının abonelik sözleşmesini imzalamadan ve fiilen kullanmadığı 0545 8444558 ve 0544 585 5044 Gsm hattına ait borca dayanılarak hakkında Diyarbakır 2. İcra Müdürlüğünün 2015/10544 esas sayılı dosya ile icra takibine girişildiğini, GSM aboneliğinin sahte imza atılarak elde edildiğinin İstanbul Bakırköy 28. Asliye Ceza Mahkemesinin 2015/570 esas sayılı dosyasından anlaşıldığını, belirterek takibe konu alacaktan dolayı davalıya borçlu olmadığının tespitine ve icra takibinin iptaline karar verilmesini talep etmiştir. Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle: müvekkil şirket Vodafone A.Ş....
Mahkemece; toplanan deliller ve tüm dosya kapsamına göre; davalının dava konusu senette ve icra dosyasında taraf olmadığı,senette imzasının bulunmadığı, bu davanın kendisine yöneltilemeyeceği, burada vekaletsiz iş görmeden bahsedilebileceği, davalının senedi iade etme yükümlülüğü olmadığı, vadeden sonra ödenen paranın bonodan kaynaklı borca karşılık olduğu; ancak vadesinde ödenmeyen senedin alacaklısının takip hakkı olduğu, davacının borcu senet alacaklısı ...’a ödeyip senedi ondan talep isteme özen ve yükümlülüğünü göstermediği, bu nedenle her ne kadar davasının reddi gerekir ise de senedin davacıya iade edilmesiyle davanın konusuz kaldığı gerekçesiyle karar verilmesine yer olmadığına, yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına karar verilmiştir. Davacı vekili; kararı temyiz etmiştir. Dava; bedeli ödenen bono nedeni ile borçlu olmadığının tespiti ve bononun iadesi istemine ilişkindir....
in istinaf dilekçesinde vekaletsiz iş görmeden bahsedilmiş, kendisi avukatının olmadığını belirtmiştir. Mahkemece davalı ...'ın ödeme emri tebliği üzerine vekili veya kendisi tarafından usulüne uygun olarak yapılmış bir itiraz olmadığından takibin durduğundan sözedilemez. Dava dosyasındaki cevap dilekçesindeki itirazını esas alarak, davalı ...' e karşı açılan itirazın kaldırılması ve tahliye davası hakkında esas bakımından hüküm kurulması isabetsiz olup bozmayı gerektirmiştir. İtirazın kaldırılması davasının ön şartı itirazın varlığıdır. Yapılmamış bir itirazın kaldırılmasından bahsedilemez. O halde, mahkemece davalı ... bakımından davanın usulden reddi kararı verilmesi gerekirken, yazılı şekilde karar verilmesi ve bu karara yönelik istinaf başvurusunun Bölge Adliye Mahkemesince yazılı gerekçe ile esastan reddine karar verilmesi isabetsiz olup, bozmayı gerektirmiştir. SONUÇ : Borçlu ...'...
Zira davacı tarafından yapıldığı iddia olunan harcama bedeli 6098 sayılı Borçlar Kanunu’nun 526 vd. maddelerinde düzenlenen vekaletsiz iş görme hükümlerine göre talep edilebilir. Nitekim ilgili kanunun 529. maddesine göre; "İş sahibi, işin kendi menfaatine yapılması hâlinde, işgörenin, durumun gereğine göre zorunlu ve yararlı bulunan bütün masrafları faiziyle ödemek ve gördüğü iş dolayısıyla üstlendiği edimleri ifa etmek ve hâkimin takdir edeceği zararı gidermekle yükümlüdür..."....
Maddi olayları ileri sürmek taraflara, hukuki nitelendirme yapmak ve uygulanacak kanun maddelerini belirlemek hakime ait olduğundan (6100 sayılı HMK m. 33) iddianın ileri sürülüş şekline göre dava, vekaletsiz iş görmeden kaynaklanan alacak istemine ilişkindir. Vekaletsiz iş görme halinde, 818 sayılı BK (6098 sayılı BK.), özel bir zamanaşımı süresi öngörmediğinden, BK'nın 125. maddesindeki (6098 sayılı yasa 146.madde) on yıllık genel zamanaşımı süresinin uygulanması gerekmektedir....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2021/396 Esas KARAR NO : 2023/231 DAVA : Alacak (Ticari Nitelikteki Vekaletsiz İş Görmeden Kaynaklanan) DAVA TARİHİ : 12/04/2019 KARAR TARİHİ : 07/04/2023 Mahkememizin ... sayılı dosyasının ... tarihli ara kararı ile tefrikine karar verilmiş olamakla dosya yukarıdaki esas sırasına kaydedildi. GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili Mahkememizin ... sayılı dosyasına sunduğu dava dilekçesinde özetle: Müvekkili banka tarafından davalı ... Ltd Şti lehine, diğer davalı/borçluların müteselsil kefaleti ile krediler açıldığını ve kullandırıldığını, sözleşme hükümlerinin yerine getirilmemesi üzerine kredi hesaplarının ... tarihi itibariyle kat edilerek borçlulara Beyoğlu ...Noterliği’nin ... tarihli ... yevmiye nolu ihtarnamesi gönderildiğini verilen sürede ve halen borcun ödenmediğini, müvekkili bankanın alacağının tahsilini teminen Fethiye ... Asliye Hukuk Mahkemesinin ... D.İş ve ......
Diğer bir anlatımla, vekaletsiz iş görmeden kaynaklanmakta olan dava, hizmetten yararlandığı ileri sürülen kat maliklerine karşı açılmalıdır. Bu durumda, mahkemece; davanın pasif husumet yokluğu nedeniyle usulden reddine karar verilmesi gerekirken, yanılgılı değerlendirme sonucu işin esasına girilerek yazılı gerekçeyle davanın reddine karar verilmiş olması doğru değildir. SONUÇ: HUMK. nun 438/9 maddesi uyarınca, sonucu itibariyle davanın reddine karar verilmesi doğru olduğundan, gerekçenin yukarıda açıklandığı şekliyle değiştirilmesi suretiyle hükmün ONANMASINA, 19.01.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi....
