Vasiyetnamenin tenfizi ve buna bağlı olarak tapu iptal ile tescil davası vasiyetnamenin açılıp okunduğu, itiraza uğramadan veya itiraz edilmiş ise itirazların reddedilmesi sonucunda kesinleştiğine dair bir tespit davasıdır....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ, HUKUKİ SEBEPLER ve GEREKÇE: Taraflar arasındaki dava, Tenkis (Ölüme Bağlı Tasarruf) istemine ilişkindir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Davacılar vekili tarafından, davalılar aleyhine 03.07.2013 gününde verilen dilekçe ile ölüme bağlı tasarruf (vasiyetnamenin iptali) talebi üzerine yapılan muhakeme sonunda; davanın kısmen kabulüne dair verilen 24.11.2015 günlü hükmün Yargıtayca, duruşmalı olarak incelenmesi davacılar vekili tarafından istenilmekle dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: KA R A R ... Sulh Hukuk Mahkemesinin 06.06.2013 tarih ve 2012/436 Esas - 2013/240 Karar sayılı dosyanın gerekçeli karar suretinin getirtilerek Dairemize gönderilmesi için dosyanın MAHALLİNE İADESİNE, 04.05.2017 tarihinde oybirliği ile karar verildi....
Tasarruf oranı aşılmış ise tasarrufun niteliğine göre icap ederse kazandırma işleminde, saklı payları zedeleme kastının bulunup bulunmadığı objektif (nesnel) ve sübjektif (öznel) unsurlar dikkate alınarak belirlenmelidir. Zira tasarruf oranını aşan her kazandırmada saklı payları zedeleme kastının varlığından söz edilemez. Mutlak olarak tenkise tabi tasarruflarda (ölüme bağlı tasarruflar veya TMK'nin 565. maddesinin 1, 2 ve 3 bentlerinde gösterilenler) veya saklı payın ihlal kastının varlığı kesin olarak anlaşılan diğerlerinde özellikle muayyen mal hakkında tenkis uygulanırken TMK'nin 570. maddesindeki sıralamaya dikkat etmek davalı mahfuz hisseli mirasçılardan ise aynı Kanunun 561. maddesinde yer alan mahfuz hisseden fazla olarak alınanla sorumluluk ilkesini gözetmek, dava konusu olup olmadığına bakılmayarak önce ölüme bağlı tasarruflarla davacının saklı payını tamamlamak, sonra sağlar arası tasarrufları dikkate almak gerekir....
Tasarruf oranı aşılmış ise tasarrufun niteliğine göre icap ederse kazandırma işleminde, saklı payları zedeleme kastının bulunup bulunmadığı objektif (nesnel) ve sübjektif (öznel) unsurlar dikkate alınarak belirlenmelidir. Zira tasarruf oranını aşan her kazandırmada saklı payları zedeleme kastının varlığından söz edilemez. Mutlak olarak tenkise tabi tasarruflarda (ölüme bağlı tasarruflar veya TMK'nin 565. maddesinin 1, 2 ve 3 bentlerinde gösterilenler) veya saklı payın ihlal kastının varlığı kesin olarak anlaşılan diğerlerinde özellikle muayyen mal hakkında tenkis uygulanırken TMK'nin 570. maddesindeki sıralamaya dikkat etmek davalı mahfuz hisseli mirasçılardan ise aynı Kanunun 561. maddesinde yer alan mahfuz hisseden fazla olarak alınanla sorumluluk ilkesini gözetmek, dava konusu olup olmadığına bakılmayarak önce ölüme bağlı tasarruflarla davacının saklı payını tamamlamak, sonra sağlar arası tasarrufları dikkate almak gerekir....
in dava dışı kaldığı, mirasbırakanın kayden maliki bulunduğu 6 ada, 47 parsel sayılı taşınmazını, 10/12/1993 tarihli “Vasiyetnamedir” başlıklı adi yazılı belge ile davalılara vasiyet ettiği, anılan vasiyetnamenin ... Sulh Hukuk Mahkemesinin 2003/632 Esas sayılı dava dosyası ile 02/04/2004 tarihinde açıldığı,henüz vasiyetnamenin tenfiz edilmediği, taşınmazın halen muris adına kayıtlı olduğu anlaşılmaktadır. Davacılar; vasiyetnamenin elyazısı ile hazırlanmadığı, geçerlilik koşullarını taşımadığı iddiası ile vasiyetnamenin iptali olmadığı taktirde tenkis isteği ile eldeki davayı açmışlardır. Açıklamak gerekir ki; vasiyetnamenin geçerlilik koşullarını taşıdığı kabul edilerek tenkis bakımından kurulan hüküm sadece davalılar tarafından temyiz edilmiş, Yargıtay 2. Dairesince de vasiyetnamenin geçerli olduğu benimsenerek tenkis bakımından araştırma bozması yapılmıştır....
Temyiz Sebepleri Davacılar vekili, murisin vasiyetnamelerle davacıların saklı paylarını ihlal ettiğini, farklı tarihlerde yaptığı vasiyetnamelerde tutarsızlık olduğunu, vasiyet edilen bir kısım taşınmazın murisin adına kayıtlı olmadığını, eksik araştırma sonucunda karar verildiğini, davanın sadece vasiyetnamenin iptali talebi olmadığını, ikinci kademede tenkis istemlerinin olduğunu, ilk derece mahkemesi ve bölge adliye mahkemesince bu durumun dikkate alınmadığını belirterek bölge adliye mahkemesi kararını temyiz etmiştir. C. Gerekçe 1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme Uyuşmazlık, vasiyetnamenin iptali istemine ilişkindir. Uyuşmazlık çözümünde; vasiyetnamenin iptali ilişkin olarak Türk Medeni Kanunu’nun 557. maddesi esas alınmıştır. 3. Değerlendirme İncelenen bölge adliye mahkemesi kararının usul ve yasaya uygun olduğu, bu nedenle davacılar vekilinin temyiz itirazlarının yerinde olmadığı değerlendirilmiştir. VI....
İlk derece mahkemesince, birleşen dosyadaki dava dilekçesinde belirtilen vasiyetnamenin iptali sebepleri bakımından yeterli bir araştırma ve değerlendirme yapılmadan ayrıca gerekçesi tam olarak açıklanmadan sadece vasiyetnamenin iptali talebinin yerinde görülmediğinin belirtilmesi suretiyle hüküm kurulması 6100 sayılı HMK md. 294 ve 297'ye aykırılık oluşturduğundan kararın bu nedenle de kaldırılması gerekmiştir. 3- ) Tenkis, 4721 sayılı TMK'nun 560- 562 maddelerinde düzenlenen, mirasbırakanın saklı payları zedeleyen gerek ölüme bağlı ve gerekse sağlararası kazandırmalarının kural olarak saklı paylarının karşılığını alamayan mirasçılar tarafından mirasbırakanın tasarruf edebileceği sınıra çekilmesini amaçlayan, öncesine etkili, yenilik doğurucu davalardandır. Bu yönüyle bakıldığında tenkis davası Miras Hukukuna özgü bir iptal davası olarak kabul edilmelidir....
İlk derece mahkemesince, birleşen dosyadaki dava dilekçesinde belirtilen vasiyetnamenin iptali sebepleri bakımından yeterli bir araştırma ve değerlendirme yapılmadan ayrıca gerekçesi tam olarak açıklanmadan sadece vasiyetnamenin iptali talebinin yerinde görülmediğinin belirtilmesi suretiyle hüküm kurulması 6100 sayılı HMK md. 294 ve 297'ye aykırılık oluşturduğundan kararın bu nedenle de kaldırılması gerekmiştir. 3- ) Tenkis, 4721 sayılı TMK'nun 560- 562 maddelerinde düzenlenen, mirasbırakanın saklı payları zedeleyen gerek ölüme bağlı ve gerekse sağlararası kazandırmalarının kural olarak saklı paylarının karşılığını alamayan mirasçılar tarafından mirasbırakanın tasarruf edebileceği sınıra çekilmesini amaçlayan, öncesine etkili, yenilik doğurucu davalardandır. Bu yönüyle bakıldığında tenkis davası Miras Hukukuna özgü bir iptal davası olarak kabul edilmelidir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ:ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ: TAPU İPTALİ VE TESCİL - TENKİS Taraflar arasında görülen tapu iptali ve tescil- tenkis davası sonunda, yerel mahkemece davanın reddine ilişkin olarak verilen karar davacılar vekili tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi ......
