"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki asıl dosyada ehliyetsizlik ile muris muvazaası hukuksal nedenlerine dayalı tapu iptali ve tescil olmadığı takdirde tenkis, birleştirilen Bolu 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2008/206 Esas sayılı davasında ve birleştirilen Bolu 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2008/335 Esas sayılı davasında vasiyetnamenin iptali olmadığı takdirde tenkis, birleştirilen Bolu 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2008/220 Esas sayılı dosyasında vasiyetnamenin tenfizi davasından dolayı mahal mahkemesinden verilen yukarıda gün ve sayısı yazılı hükmün; Dairemizin 26.01.2023 gün ve 2022/5795 Esas, 2023/532 Karar sayılı ilamı ile bozulmasına karar verilmişti....
Şekle aykırılık, hukuka ahlaka aykırılık, irade sakatlığı ve ehliyetsizlik sebepleriyle vasiyetnameler iptal edilebilir. Anılan hüküm dışında bir sebeple vasiyetnamenin iptali mümkün değildir. Somut olayda; davacı vekili yargılamadaki ....05.2013 tarihli celsedeki beyanında “…saklı pay hissesi oranında tenkis talepleri bulunmadığını” bildirmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ :TAPU İPTALİ VE TESCİL -VASİYETNAMENİN İPTALİ-TENKİS Taraflar arasında görülen tapu iptali ve tescil davası sonunda, yerel mahkemece davanın reddine ilişkin olarak verilen karar davacılar vekili tarafından yasal süre içerisinde duruşma istekli temyiz edilmiş olmakla, duruşma isteği değerden reddedildi, dosya incelendi, Tetkik Hakimi ...'nun raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü; -KARAR- Dava, tapu iptal ve tescil, vasiyetnamenin iptali, olmadığı takdirde tenkis istemlerine ilişkindir. Davacılar, mirasbırakanları ...’nun ... ada ..., ... ada ... ve ... ada ... parsel sayılı taşınmazlarını ölünceye kadar bakma akdi ile davalı ...'...
Sulh Hukuk Mahkemesi'nin 2006/771 Esaslı dosyasında açılıp okunduğunu,murisin ilgili vasiyetnamesi ile malvarlığının çoğunluğunu davalı vakfa bıraktığını,ancak bu vasiyetnamenin şekil şartlarını haiz olmadığını,nitekim vasiyetnamenin düzenlenmesine tanık olarak katılanların davalı vakfın çalışanları olduğunu,TMK ve Noterlik Kanunu uyarınca bu durumun vasiyetnameyi geçersiz kıldığını,yine murisin vasiyetnamenin yapıldığı tarih olan 14.11.2000 tarihinde hukuki işlem ehliyetine sahip olmadığını,yine davalı vakfın murisin bakım yükümlülüğünü de yerine getirmediğini,vasiyetnamenin bu haliyle gerekli şekil şartlarını taşımadığını,irade fesadı altında yapıldığını belirterek,vasiyetnamenin iptali olmaz ise davacıya ait mahfuz hisseyi aşan işlemin saklı paylar tutarında tenkise karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
Davalı vekili, cevap dilekçesinde; murisle evlenmek için herhangi bir şart koşulmadığını, murisin kendi iradesi ile vasiyetname düzenlediğini, murisin vasiyetnamenin tanziminden sonra en az 5 yıl sağlıklı olarak yaşadığını, murisin 5 yıllık zaman dilimi içinde vasiyetnameyi iptal ettirebileceği halde iptal ettirmediğini, vasiyetnamenin aldatma iddiasını ispat etme yükünün davacı tarafta olduğunu savunarak; davanın reddini istemiştir. Mahkemece; vasiyetname tarihinde murisin halen evli olduğu, aldatmanın ispatlanamadığı, murisin 2004-2005 yılında sağlığı bozulana dek vasiyetnameyi iptal etme imkanı olduğu halde, iptal etmemiş olmasının vasiyetnameyi ayakta tutma iradesini gösterdiği gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiş; hüküm, davacı vekili tarafından süresi içerisinde temyiz edilmiştir. Dava, vasiyetnamenin iptaline ilişkindir. TMK 557.maddesinde, vasiyetnamenin iptali sebepleri sınırlı olarak sayılmıştır....
TMK’nın 557’nci maddesinde vasiyetnamenin iptali sebepleri sınırlı olarak sayılmış olup, bunlar; 1- Ehliyetsizlik, 2- Vasiyetnamenin yanılma, aldatma, korkutma veya zorlama sonucunda yapılmış olması, 3- Tasarrufun içeriğinin bağlandığı koşullar veya yüklemelerin hukuka veya ahlâka aykırı olması, 4- Tasarrufun kanunda öngörülen şekillere uyulmadan yapılmış olması hâlleridir. TMK'nın 557. maddesinde sayılan sebeplerin bulunması halinde vasiyetnamenin iptali gerekir. Bu sebepler dışında kalan durumlara dayanılarak ölüme bağlı tasarrufun iptali istenilemez....
Ancak; TMK. nun 557. maddesinde vasiyetnamenin iptali sebepleri gösterilmiştir. Bu davada ileri sürülen sebepler TMK.' nun 557.maddede gösterilenler yanında istem TMK.' nun 542. maddesinde yer alan ve vasiyetnamenin varlığına hâkim hükmüne gerek kalmadan son veren hukuki işlemin bulunup bulunmadığının tesbitine ilişkindir. TMK 557.maddesinde, vasiyetnamenin iptali sebepleri sınırlı olarak sayılmıştır. Bunlar; 1- Ehliyetsizlik, 2- Vasiyetnamenin yanılma, aldatma, korkutma veya zorlama sonucunda yapılmış olması, 3- Tasarrufun içeriğinin bağlandığı koşullar veya yüklemelerin hukuka veya ahlaka aykırı olması, 4- Tasarrufun kanunda öngörülen şekillere uyulmadan yapılış olması olarak dört tanedir....
Derdest olduğu iddia edilen dava ise; TMK. nun 557. maddesi uyarınca ehliyetsizlik, irade sakatlığı ve şekil eksikliği nedenleri ile belirli mal vasiyetinin iptali, bu istemin kabul edilmemesi halinde ise saklı payları zedelediği ileri sürülen mirasbırakana ait belirli mal vasiyetinin (teberru) yasal sınıra çekilmesini amaçlayan tenkis (indirim) istemlerine ilişkindir. Görüldüğü üzere; temyize konu dava ile derdest olduğu iddia edilen (ilk) davanın konuları ve dava sebepleri aynı değildir. Ne var ki vasiyetnamenin iptali davasının sonucunda verilecek hüküm, vasiyetnamenin yerine getirilmesine ilişkin bu davanın sonucunu etkileyecek niteliktedir. O halde mahkemece; vasiyetnamenin iptali davasının bu dava yönünden bekletici mesele sayılarak neticesinin beklenilerek, ve ulaşılacak sonuç uyarınca karar verilmesi gerekirken, yanılgılı değerlendirme ile davanın reddine karar verilmiş olması usul ve yasaya aykırıdır....
Dava; ehliyetsizlik ve irade fesadı nedenlerine dayalı vasiyetnamenin iptali, olmazsa tenkis istemine ilişkindir. Bilindiği üzere, TMK’nun 557. maddesinde vasiyetnamenin iptali sebepleri sınırlı olarak sayılmıştır. Bunlar; 1- Ehliyetsizlik, 2- Vasiyetnamenin yanılma, aldatma, korkutma veya zorlama sonucunda yapılmış olması, 3- Tasarrufun içeriğinin bağlandığı koşullar veya yüklemelerin hukuka veya ahlaka aykırı olması, 4- Tasarrufun kanunda öngörülen şekillere uyulmadan yapılmış olması halleridir. TMK.nun 557. maddesinde sayılan sebeplerin bulunması halinde vasiyetnamenin iptali gerekir. Bu sebepler dışında kalan durumlara dayanılarak ölüme bağlı tasarrufun iptali istenilemez. Somut olayda davacı taraf, ehliyetsizlik ve irade fesadı ve şekil eksiği sebebine dayanmıştır. Dava konusu Üsküdar 1. Noterliğinin 14/01/2010 tarih 00931 yevmiye numarası ile düzenlenen vasiyetnamenin, Üsküdar 1....
a ait, Gerze Noterliği'nce düzenlenen 19/07/2007 tarih ve 01597 yevmiye numaralı vasiyetnamenin, yasanın aradığı şekil şartlarını taşımadığını; ayrıca, murisin vasiyetnamenin düzenlendiği tarihte 79 yaşında olduğunu ve sağlık kurulu raporu yerine, Gerze Sağlık Ocağı Tabipliği'nden alınan rapora dayalı olarak murisin hukuki işlem ehliyetine haiz olduğuna karar verildiğini; yine, murisin işlem tarihinde davalı ile birlikte yaşadığını ve davalı tarafından yanıltılmış olabileceğini ileri sürerek; vasiyetnamenin, ehliyetsizlik, irade fesadı ve şekil eksikliği nedenleri ile iptalini; bunun mümkün olmaması halinde ise, tenkisine karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı vekili, cevap dilekçesinde; dava konusu vasiyetnamenin tüm şekil şartlarını taşıdığını ve vasiyetnamenin iptalini gerektirir hiçbir sebep bulunmadığını; ayrıca, murisin ölüm tarihindeki malvarlığı göz önüne alındığında, davacıların saklı payına tecavüzün söz konusu olmadığını savunarak; davanın reddini istemiştir....
