"İçtihat Metni"MAHKEMESİ:ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ Dava dilekçesinde muris ... tarafından düzenlenen vasiyetnamenin tenfizi, taşınmazın davacı adına tescili istenilmiştir. Mahkemece davanın kabulü cihetine gidilmiş, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir....

Mahkemece, davanın tüm davalılar yönünden zamanaşımı nedeniyle reddine karar verilmiş, hüküm davacılar vekili tarafından temyiz edilmiştir. 1)Vasiyetnamenin tenfizi (yerine getirilmesi) davasının görülebilmesi için, vasiyetnamenin açılıp okunmasından sonra itiraza uğramaması veya itiraz edilmiş ise buna ilişkin vasiyetnamenin iptali veya tenkisine yönelik davaların kesinleşmesi gerekir. 4722 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun Yürürlüğü ve Uygulama Şekli Hakkındaki Kanun'un 17. maddesi uyarınca; mirasçılık ve mirasın geçişi, miras bırakanın ölüm tarihinde yürürlükte olan hükümlere göre belirlenir. Yanların ortak murisi 01/04/1988 tarihinde vefat etmiştir. Bu durumda olayın çözümünde uygulanacak yasa hükmü 4721 sayılı Yasa hükümleri olmayıp, murisin ölüm tarihinde yürürlükte olan 743 sayılı Türk Medeni Kanunu hükümleridir. Bu Kanunun 580.maddesinde düzenlenen süre hak düşürücü süre değil, zamanaşımı süresidir....

Miras bırakanın tasarruflarının iptali veya tenkisi, mirasın paylaştırılması ve miras sebebiyle istihkak davaları bu yerleşim yeri mahkemesinde görülür.” düzenlemesi getirilmiştir. Öte yandan Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun 11.maddesinde; “Aşağıdaki davalar müteveffanın ikametgahı mahkemesinde görülür. 1.Terekenin taksimine ve kısmetin butlan ve feshine ve mirasçılar arasında terekenin idaresine ait iddialar, 2.Terekenin taksimi katisine kadar tereke aleyhine ikame olunan davalar….” hükmü yer almaktadır. Uyuşmazlığın çözümünde bu iki maddenin birlikte değerlendirilip yorumlanması gerekmektedir. Buna göre; vasiyetnamenin yerine getirilmesi (tenfizi) ile ilgili dava; lehine vasiyet yapılan kişi tarafından doğrudan doğruya diğer mirasçılara (miras ortaklığına, terekeye) karşı açılıyorsa ve tereke taksim edilmemişse, bu davanın miras bırakanın yerleşim yeri mahkemesinde açılması gerekir....

TMK'nun 600. maddesi gereğince "vasiyet alacaklısı, vasiyeti yerine getirme görevlisi varsa ona; yoksa yasal veya atanmış mirasçılara karşı kişisel bir istem hakkına sahip olur, bu alacak, tasarruftan aksi anlaşılmıyorsa vasiyet yükümlüsünün mirası kabul etmesi veya ret hakkının düşmesiyle muaccel olur. Vasiyet alacaklısı, yükümlülüğünü yerine getirmeyen vasiyet yükümlüsüne karşı, vasiyet edilen malın teslimini veya hakkın devrini; vasiyet konusu bir davranış ise, bunun yerine getirilmemesinden doğan zararın giderilmesini dava edebilir." Muayyen mal vasiyetlerinde vasiyet alacaklısı kişisel bir istem hak kazandığından bu hakkını dava yolu ile talep edebilir, uygulamada bu dava vasiyetnamenin tenfizi olarak adlandırılmaktadır. Türk Medeni Kanun'un 600. maddesi muayyen mal vasiyetini kapsayıp mirasçı atanmasını kapsamadığından davanın varsa vasiyetnamenin yerine getirilme görevlisine karşı yoksa yasal ve atanmış mirasçılara karşı açılması gerekir....

DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Boyabat Asliye Hukuk Mahkemesinin 2018/975 Esas, 2020/455 Karar sayılı dava dosyasında verilen Vasiyetnamenin Tenfizi (Yerine Getirilmesi) talebinin kabulüne karşı, davacı vekili tarafından istinaf yoluna başvurması üzerine, dosyanın yapılan inceleme sonucunda; İddia ve savunmaya mahkemece toplanıp değerlendirilen deliller ile duruşma tutanaklarına yansıyan bilgi ve belgelere göre; İstinaf incelemesine konu ve esas teşkil eden eldeki dava; Vasiyetnamenin Tenfizi (Yerine Getirilmesi)istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesince yapılıp bitirilen yargılama sonucunda, "......

İlk derece mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiş, karar bir kısım davalılar vekili tarafından istinaf edilmiştir. 1- Hukuk Genel Kurulunun 13/02/1991 gün, 648- 65 sayılı kararında da açıkça vurgulandığı üzere, vasiyetnamenin tenfizi diye adlandırılan davalar, bir ayni hakkın tesisi için değil, yalnızca Sulh Hukuk Mahkemesince açılan vasiyetnamenin, TMK'nın Madde 595 ve izleyen maddelerinde düzenlenen tebliğ işlemlerinin tamamlanmasından ve gerekli yasal sürelerin geçmesinden sonra, herhangi bir itiraza uğramadığı ve iptalinin istenmediği bu nedenle de kesinleşmiş olduğunun tespiti içindir. Diğer bir anlatımla "vasiyetnamenin tenfizi, vasiyetnamenin açılıp itiraza uğramadığı veya yapılan itirazların sonuçsuz kaldığının tespitinden ibarettir. Bu tespit başlı başına ayni bir hakkın geçirimini sağlamaz. Bilindiği üzere ölüme bağlı tasarrufla; mirasçılardan bir veya bir kaçı mirasçılıktan çıkarılabilir....

nun vefat ettiğini ve vasiyetnamesinin açılarak okunduğunu, vasiyetnamenin açılmasından sonra vasiyetnamenin iptali için herhangi bir dava açılmadığını, davalıların vasiyetin gereğini yerine getirmediklerini beyan ederek vasiyetnamenin tenfizi il..............köyü 135 ada 54 parsel, 137 ada 15 parsel, 138 ada 11 parsel, 138 ada 12 parsel, 154 ada 28 parsel, 154 ada 30 parsel, 154 ada 31 parsel, 154 ada 32 parsel, 154 ada 63 parsel, 163 ada 13 parsel, 1158 parsel, 101 ada 130 parsel, 101 ada 132 parsel, 114 ada 28 parsel, 115 ada 129 parsel, 119 ada 8 parsel, 119 ada 9 parsel, 121 ada 5 parsel, 133 ada 1 parsel, 167 ada 27 parsel, 169 ada 18 parsel, 198 ada 11 parsel, 199 ada 4 parsel, 115 ada 99 parsel, 118 ada 164 parsel, 190 ada 5 parsel, 101 ada 131 parsel parsel sayılı taşınmazların tapu kayıtlarının iptali ile adına tesciline karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalılar; davanın reddini dilemişlerdir. Mahkemece; davanın dayanağını oluşturan vasiyetnamenin ..........

Sayılı ilamı ile de muris Emine Biçici mirasçısının T1 olduğu tespit edildiği, her ne kadar vasiyetnamenin tenfizi talep edilmişse de dava konusu vasiyetnamenin içeriği itibariyle muayyen mal vasiyeti niteliğinde olmayıp mirasçı atanmasına ilişkin olduğu, bu haliyle davacının bu davayı açmakta hukuki yararı olmadığı bildirilerek davanın hukuki yarar yokluğundan reddine karar verilmiştir. Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; davanın 01.10.2013 tarihinde açıldığını, akabinde 2017 yılında vasiyetnamenin açıldığını, davayı açtıkları tarihte hukuki yarar olduğunu, her dava açıldığı tarihteki şartlara göre değerlendirildiğini, kabule göre de; yargılama giderleri ile vekalet ücretine T1 aleyhinde hükmedilmesinin adil olmadığını, çünkü davanın bu duruma gelmesinde kusuru olmadığını bildirerek yerel mahkeme hükmünün kaldırılması veya düzeltilmesi talep etmiştir. Dava, vasiyetnamenin tenfizi suretiyle tapu iptali ve tescile ilişkindir....

Vasiyet edilen mal, lehine mal vasiyet edilene doğrudan intikal etmeyeceğinden, anılan kişi tarafından vasiyet edilen malın adına tescili için vasiyetnamenin tenfizi davası açılması gerekir. Vasiyetnamenin tenfizi davasında verilen kararın kesinleşmesi ile vasiyet edilen mallar vasiyet edilene geçer. Borçlunun murisinden intikal eden mallar üzerine haciz konulduğu tarihte vasiyetnamenin tenfizi kararının henüz kesinleşmediği ve mallara haciz konulduğu tarihte davacı 3.kişi adına kayıtlı olmadığı açıktır. Davacı her ne kadar Mersin 2. Sulh Hukuk Mahkemesinin 08/05/2018 Tarih ve 2017/1672 Esas, 2018/368 Karar sayılı kararına dayanmış ise de anılan davanın vasiyetnamenin açılmasına ilişkin olduğu, vasiyetnamenin tenfizi davası olmadığı, vasiyetnamenin tenfizi davasının Mersin 10. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2019/160 Esas sayılı dosyası olup davada 12/12/2019 tarihinde vasiyetnamenin tenfizine karar verildiği ve kararın 02/03/2020 tarihinde kesinleştiği anlaşılmaktadır....

Mahkemece, davanın kabulü ile; 1027 Ada 3 parselde kayıtlı taşınmazın tapusunun iptali ile 45/240 hissenin ... adına, 27/240 hissesinin Neşide Karakaş adına, 27/240 hissesinin ... adına, 47/240 hisseninin ... adına tesciline, 97 parsel nolu taşınmazın tapusunun iptali ile 5/20 hissenin ..., 3/20 hissenin Neşide Karakaş, 3/20 hissenin ..., 3/20 hissenin ..., 3/20 hissenin ..., 3/20 hissenin ... adına tesciline karar verilmiştir. Davacı, vasiyetnamenin yerine getirilmesi istemiyle bu davayı açmıştır. TMK.nun 600.maddesi, kendisine belli şey vasiyet edilen kimsenin, vasiyeti yerine getirmeyen mirasçılar aleyhine vasiyet edilen şeylerin teslimi için dava açabileceğini hükme bağlamıştır. Vasiyetnamenin tenfizi davaları (tapu kaydının iptali ile davacı adına tescilini de kapsadığından) nisbi harca tabidir....