Dava, vasiyetnamenin tenfizi talebine ilişkindir. İlk derece mahkemesince yapılan yargılama neticesinde davanın kabulüne karar verilmiş, davacı vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulmuştur. Hukuk Genel Kurulu'nun 13/02/1991 gün, 648- 65 sayılı kararında da açıkça vurgulandığı üzere, vasiyetnamenin tenfizi diye adlandırılan davalar, bir ayni hakkın tesisi için değil, yalnızca Sulh Hukuk Mahkemesince açılan vasiyetnamenin, TMK.nun m.595 ve izleyen maddelerinde (MK.nun 535 ve izleyen maddelerinde düzenlenen tebliği işlemlerinin tamamlanmasından ve gerekli yasal sürelerin geçmesinden sonra) herhangi bir itiraza uğramadığı ve iptalinin istenmediği bu nedenle de kesinleşmiş olduğunun tesbiti içindir. Yargıtay 3. Hukuk Dairesinin 11/05/2015 tarih ve 2014/14974 E, 2015/8213 K sayılı kararında da aynı şekilde belirtildiği üzere "Vasiyetnamenin tenfizi, vasiyetnamenin açılıp itiraza uğramadığı veya yapılan itirazların sonuçsuz kaldığının tesbitinden ibarettir....
Vasiyetnamenin tenfizi (yerine getirilmesi) davaları, Yargıtay Hukuk Genel Kurulu'nun 13.02.1991 gün, 648-65 sayılı kararında açıklandığı gibi, bir ayni hakkın tesisi için değil, yalnızca Sulh Hukuk Mahkemesince açılıp okunan vasiyetnamenin TMK.nun 595 vd. (MK.nun 535. vd.) maddelerinde düzenlenen tebliğ işlemlerinin tamamlanmasından ve gerekli yasal sürelerin geçmesinden sonra, herhangi bir itiraza uğramadığı ve iptalinin istenmediği (istenmiş ise reddedildiği) bu nedenle de kesinleşmiş olduğunun tespiti içindir. Diğer bir anlatımla, vasiyetnamenin tenfizi, vasiyetnamenin açılıp itiraza uğramadığı veya yapılan itirazların sonuçsuz kaldığının tespitinden ibarettir. Bu tespit başlı başına ayni bir hakkın geçirimini sağlamaz. Kendisine belirli bir mal vasiyet edilen kişi, vasiyeti yerine getirmekle yükümlü olan varsa ona, yoksa yasal ve seçilmiş mirasçılara karşı açacağı istihkak davası ile malın kendisine teslimini isteyebilir....
Vasiyetnamenin tenfizi davası vasiyet alacaklısı tarafından açılabilir. (a.g.e.sh.1062- 1064.) Vasiyetnamenin tenfizi davası, "vasiyeti yerine getirme görevlisi" varsa ona, yoksa "yasal" veya "atanmış" mirasçılara karşı açılır. Vasiyetnamenin tenfizi davası hasımsız olarak açılamaz. Vasiyetnamenin tenfizi davası "pasif husumet ehliyeti" olmayana karşı da açılamaz. Vasiyetnamenin tenfizi davasına koşulları varsa müdahil olunabilir. (a.g.e.sh.1070- 1071) Ancak, müdahale talebi için taraf sıfatına uyulması gerekir. Ayrıca, müdahale talebinde bulunan için hüküm ittihaz olunamaz. (Prof.Dr.Baki Kuru H.M.U.K. 2100. İstanbul sh.3472- 3479 c.4) (Yargıtay 3. Hukuk Dairesinin 2012/10030 Esas - 2012/14072 Karar) Dava, belirli mal bırakmaya ilişkin vasiyetnamenin yerine getirilmesi isteğine (4721 s. TMK m. 600) ilişkin olup, değer esasına göre nispi harca tabidir. Değer ölçüsüne göre harca tabi işlemlerde (1) sayılı tarifede yazılı değerler esas alınır....
ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 16/07/2020 NUMARASI : 2018/345 ESAS 2020/198 KARAR DAVA KONUSU : Vasiyetnamenin Tenfizi KARAR : Bakırköy 1....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ:ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ Dava dilekçesinde vasiyetnamenin tenfizi istenilmiştir. Mahkemece davanın kabulü cihetine gidilmiş, hüküm davacılılarda ... ve ... tarafından temyiz edilmiştir. Y A R G I T A Y K A R A R I Davada, muris ... tarafından noterde düzenlenen 03.06.1999 tarih ve 19562 sayılı vasiyetnamenin tenfizi ile vasiyete konu Taşınmazların davacı adına tescili istenilmiştir. Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm, bir kısım davalılar tarafından temyiz edilmiştir.Miras, murisin ölüm günündeki hükümlere göre mirasçılara intikal eder ( 4722 S.K. md.17 ).Muris ... 06.11.1999 tarihinde vefat etmiş olup bu durumda 743 sayılı Medeni Kanunun ve yine Medeni Kanunun velayet, vesayet ve miras hükümlerinin uygulanmasına dair Tüzüğün ilgili maddeleri hükümleri gereğince vasiyetnamenin tenfizine karar verilmesi gerekir....
Vasiyetnamenin tenfizi davasında öncelikle dava konusu vasiyetnamenin açılıp açılmadığı araştırılarak vasiyetnamenin açılmasına ilişkin kararın kesinleşme tarihi şerhini içerir onaylı sureti ilgili mahkemeden getirtilerek dava dosyası içerisine konulmalı, 1 yıllık hak düşürücü süre içerisinde vasiyetnamenin iptali davası açılmış ise, vasiyetnamenin tenfizi talebi reddedilmemeli, vasiyetnamenin iptali davasının sonucu beklenerek, oluşan sonuca göre karar verilmelidir. Somut olayda tenfizi istenen vasiyetnamenin, Boğazlıyan Sulh Hukuk Mahkemesi'nin 09/10/2003 tarih, 1998/3 Esas 2003/7 Karar sayılı dosyası ile açılıp okunduğunun tespitine karar verilmiş ve kararın 21/01/2004 tarihinde kesinleştiği ancak davalı tarafça davacı aleyhine Boğazlıyan 2. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 1999/21 Esas sayılı dosyasıyla açılan vasiyetnamenin iptali davasının akıbeti hakkında herhangi bir araştırma yapılmadığı anlaşılmaktadır....
Hukuk Genel Kurulu'nun 13.2.1991 gün 648-65 sayılı kararında vurgulandığı üzere, vasiyetnamenin tenfizi diye adlandırılan davalar bir aynı hakkın tesisi için değil, yalnızca Sulh Hukuk Mahkemesince açılan vasiyetnamenin Türk Medeni Kanunun 596 ve izleyen maddelerinde düzenlenen tebliğ işlemlerinin tamamlanmasından ve gerekli yasal sürelerin geçmesinden sonra, herhangi bir itiraza uğramadığı ve iptalinin istenmediği veya itirazların sonuçsuz kaldığının, bu nedenle de kesinleşmiş olduğunun tespiti içindir. Bu tespit başlı başına aynı bir hakkın geçirimini sağlamaz. Kendisine belirli bir mal vasiyet edilen kimsenin bu vasiyeti yerine getirmekle yükümlü olan varsa ona, yoksa yasal ve seçilmiş mirasçılara karşı açacağı istihkak davası ile malın kendisine teslimini istemesi gerekir (TMK.md.600). Vasiyetnamenin yerine getirilebilmesi için herşeyden önce vasiyetnamenin açıldığının ve iptali için yasada öngörülen sürenin geçtiğinin belirlenmesi gerekir....
Vasiyet edilen mal, lehine mal vasiyet edilene doğrudan intikal etmeyeceğinden, vasiyet edilen malın adına tescili için vasiyetnamenin tenfizi davası açılması gerekir. Bu nedenle, öncelikle davacının açtığı vasiyetnamenin tenfizi davasında dava konusu taşınmazların davacı adına tesciline karar verilmelidir. Ancak, vasiyetnameye konu taşınmazın Hazineye ait yerde Tapu Tahsis Belgesine dayalı gecekondu niteliğinde bulunduğuna göre bu belgeye dayanarak infazının mümkün olup olmadığının araştırılması gerekir. Bu husus kamu düzeni ile ilgili olduğundan mahkemece re'sen araştırılarak oluşacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde vasiyetnamenin itiraza uğramadığının tespitine ilişkin hüküm kurulması doğru görülmemiştir....
Mahkemece; muris tarafından düzenlenen vasiyetnamenin açılarak okunduğu, 20/08/2015 tarihinde kesinleştiği, davalılarca süresinde vasiyetnamenin iptali davası açılmadığı gerekçesiyle davanın kabulü ile vasiyetnamenin tenfizine, 17 parselde murise ait ½ hissenin tapusunun 1/5 oranında iptali ile davacı adına tapuya tesciline, kalan kısmın muris üzerinde bırakılmasına karar verilmiş, hüküm süresi içerisinde davalılar ... vekili tarafından temyiz edilmiştir. Dava; vasiyetnamenin tenfizi istemine ilişkindir....
Kendisine belirli bir mal vasiyet edilen kimsenin bu vasiyeti yerine getirmekle yükümlü olan varsa ona, yoksa yasal ve seçilmiş mirasçılara karşı açacağı istihkak davası ile malın kendisine teslimini istemesi gerekir (TMK.md.600).Vasiyetnamenin yerine getirilebilmesi için herşeyden önce vasiyetnamenin usulüne uygun açılıp okunduğunun ve iptali için yasada öngörülen sürenin geçtiğinin belirlenmesi gerekir.TMK'nın 596.maddesinde vasiyetnamenin mirasbırakanın yerleşim yeri sulh hakimi tarafından açılıp, ilgililere okunacağı, 597.maddesinde de, mirasta hak sahibi olanların herbirine gideri terekeye ait olmak üzere vasiyetnamenin kendilerine ilişkin kısımlarının onaylı bir örneğinin tebliğ edileceği hükme bağlanmıştır....
