Ağa (Deliağazade) Vakfı'nın galle fazlasına müstahak vakıf evladı olduklarının tespitine ve galle fazlasının davacılara ödenmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı vekili ise davanın reddini savunmuştur. İlk Derece Mahkemesince yapılan yargılama sonunda, davanın kabulü ile davacılar ... ve ...'nın Ser Tuna-i Es-Seyid ... Ağa Vakfı’nın galleye müstehak vakıf evladı olduklarının tespiti ile galle fazlasının davacılara ödenmesine karar verilmiş; hükme karşı davalı vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir. Davalı vekilince bu kez, istinaf başvurusunun esastan reddine dair verilen karar temyiz edilmiştir....
Dava, davacının dava konusu mülhak vakfın evladı ve tevliyetine ehil vakıf evladı olduğunun tespiti istemine ilişkindir. 1-Dosya muhtevasına, dava evrakı ile yargılama tutanakları münderecatına ve mevcut deliller mahkemece takdir edilerek karar verildiğine, takdirde bir isabetsizlik bulunmadığına göre, aşağıdaki bent kapsamı dışında kalan davacılar vekilinin sair temyiz itirazları yerinde görülmemiştir. 2-Galle fazlasına müstehak vakıf evladı olduğunun tespiti yönünden; 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 26. maddesi gereği, hakim, tarafların talep sonuçlarıyla bağlıdır; ondan fazlasına veya başka bir şeye karar veremez....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Vakfın Malvarlığı ve Gelirlerinin Tespiti, Gelir Fazlasının Tahsili Taraflar arasında görülen Mülhak ... Kerimesi Saliha Sultan Vakfı ile ilgili olarak yukarıda açıklanan davada yapılan yargılama sonunda Mahkemece, davanın reddine karar verilmiş olup hükmün davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, Dairece dosya incelendi, gereği düşünüldü....
açıklamanın, c)Vakfın galle, tevliyet ücreti almaya hak kazanmış vakıf evladı olduğuna dair kesinleşmiş mahkeme kararı alan evlat listesinin ve dayanak belgelerinin, ....nden, 2-....sayılı dosyalarının mahkemelerinden, 3-Davacının gidebildiği kadar üst soyunu gösterir açıklamalı nüfus kayıt aile tablosunun ilgili nüfus müdürlüğünden, Getirtilerek dosyaya konulmasından sonra temyiz incelemesi yapılmak üzere iadesi için dosyanın mahkemesine GERİ ÇEVRİLMESİNE, 16.05.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Dava dilekçesinde, galle fazlasına müstehak vakıf evladı olduklarının tespiti istenilmiştir. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Y A R G I T A Y K A R A R I 1-a) Davaya konu...’nın 950 tarihli vakfiyesinin günümüz Türkçesine çevrilmiş (özellikle galle ve tevliyet ücretinin evlatlara bırakılmış olup olmadığı, bunun yanında evlatlara maktu bir maaş, ücret vs. tahsis edilip edilmediği ve varsa bu şartların da ayrıntılı olarak gösterildiği) vakfiyesinin onaylı bir örneğinin, b)Bu vakıftan şimdiye kadar evlatlara yapılan ödemelerin sebebi ve niteliğine ilişkin (tevliyet ücreti veya maaş vs.) açıklamanın, c)Vakfın "galle, tevliyet ücreti almaya hak kazanmış vakıf evladı" olduğuna dair kesinleşmiş mahkeme kararı alan evlat listesinin ve dayanak belgelerinin, ..'nden, 2-...1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2010/751 Esas ile ... 5....
Galle fazlası evlada şart kılınan vakıflarda, galle fazlasının alınabilmesi için açılan davada öncelikle vakfeden ile soybağının ispatlanması, sonra da vakfiyede öngörülen şartların gerçekleşmesi gerekir. Yani bu tür davalarda incelenecek ilk husus; davacı ile vakfeden arasında iddia edildiği üzere kan bağı yolu ile soybağı mevcut olup olmadığı, eğer soybağı kurulabiliyorsa ikinci aşamada vakfiyelerde galle fazlası için öngörülen şartların somut olayda davacı yönünden gerçekleşip gerçekleşmediğinin araştırılması olacaktır. Bir vakfın evladı olunabilmesi için vakfın kurucusuna kadar soy bağının götürülmesi zorunlu olmayıp, daha önceden kesinleşmiş mahkeme kararı ile evlat olduğuna karar verilen kişilerle veya 1943 tarihli Yargıtay İçtihatı Birleştirme Kararına göre tevliyeti evlada bırakılan vakıflarda mütevellilik yapan kişilerle yöntemince kanbağı ilişkisinin kurulması yeterlidir....
Dava, davacıların dava konusu mazbut ......ların ...... evladı ile galle fazlasına müstehak ...... evladı olduklarının tespiti istemine ilişkindir. 5737 sayılı ......lar Yasası’nın 3. maddesine göre mazbut ......lar, bu kanun uyarınca Genel Müdürlükçe (...) yönetilecek ve temsil edilecek ......lar ile mülga 743 sayılı Türk Kanunu Medenisinin yürürlük tarihinden önce kurulmuş ve 2762 sayılı ......lar Kanunu gereğince ......lar Genel Müdürlüğünce yönetilen ......lar olarak tanımlanmıştır. ......lar Kanunu ve ......lar Yönetmeliğine göre, mazbut ve mülhak ......larda vakfedenin soyundan gelen ve bu nedenle vakfın gelirinden (gallesinden) yararlanma hakkına sahip olan kişiler için öncelikle dava açılması ve bu haklarının dava ile tespit edilmesi aranmıştır. Uygulamada bu dava, ......larda evladiye davaları, ...... evladı ya da galleye müstehak evlat olduğunun tespiti davası şeklinde isimlendirilmiştir....
(Muhalif) KARŞI OY 19.09.2013 tarihli azınlık oyumu aynen tekrar ediyorum. 1-Davalılar vekili dava açtığı 21.07.2008 tarihli dilekçesinde, müvekkillerinin Yargıtay'dan da geçerek kesinleşen mahkeme kararı ile dava konusu Vakfın galle fazlasına müstehak vakıf evladı olduklarının tespitine karar verildiğinden ödenmeyen alacaklarının faizi ile birlikte davalıdan tahsilini istemiştir. ... Vakfına ait olup çeşitli tarihleri taşıyan vakfiyelerde; öncelikle kızı ...'a bir hizmet karşılığı olmadan günlük 300 Rayicül ... ... ödenmesini, adı geçenin ölümü halinde bu ücretin kız ve erkek çocuklarına verilmesini, mütevelliye de hizmeti karşılığı olarak günlük 50 akçe ödenmesini belirttikten sonra, galle fazlasının kendi soyundan gelen kişilerden seçilecek mütevelliye bırakttığı anlaşılmaktadır. Görüldüğü gibi, vakfın elde edilen gelirlerinden hayır şartları ve bütün masraf çıktıktan ve ...'...
Vakıfnameye göre şartları taşıyan kimselerin vakfın gelirinden faydalanma imkanları bakidir. 5737 sayılı Kanunun 7/2. maddesi esasen vakıfların hukuki durumunun ve yönetim boşluğunun giderilmesi amacıyla düzenlenmiş bir maddedir. 2762 sayılı mülga kanunun 39. maddesinin 1. fıkrasına göre 10 seneden beri mütevelliliği kimseye tevcih edilmemiş olan vakıflarda artık tevcih yapılmayacağı belirtilmiş ve dava konusu Şimşir Kaşık Susi (Zade) Mehmet Efendi Vakfının ise son mütevellisi Osman oğlu Osman'ın 15/05/1935 tarihinde vefat etmiş olması nedeniyle 39 yıllık sürede vakfa mütevelli tayin edilmediğinden Vakıflar İdare Meclisinin 28/08/1974 tarihli kararıyla mazbut vakıflar arasına alınarak vakıftaki yönetim boşluğu giderilmiştir. Bahse konu meclis kararını tamamen vakfın yönetiminin boşlukta bırakılmaması amacına yönelik olarak yapılan bir tasarruf olarak kabul etmek gerekmektedir....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Dava dilekçesinde galle fazlasına müstahak vakıf evladı olduklarının tespiti istenilmiştir. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm davalı tarafından temyiz edilmiştir. Y A R G I T A Y K A R A R I 1-Davaya konu vakıftan galle ... evlat listesi ile dayanakları evrakın, 2-Vakfın mazbutaya alınıp alınmadığı konusunda alınacak yazı cevabının, ... Genel Müdürlüğünden, 3-Urfa Asliye Hukuk Mahkemesinin 1946/400-660 sayılı dosyasının, dosya bulunamadığı takdirde sözü edilen kararın esas defteri de incelenmek suretiyle kesinleşme şerhini içerir onaylı karar örneğinin mahkemesinden, Getirtilip dosyasına konulduktan sonra temyiz incelemesi yapılmak üzere gönderilmesi için dosyanın mahkemesine GERİ ÇEVRİLMESİNE, 25.03.2008 gününde oybirliğiyle karar verildi....
