DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE Asıl ve birleşen dava davacı ... şirket ortağının ortaklıktan çıktığının tespiti, tescil ve ilanı istemine ilişkindir. Taraflar arasındaki uyuşmazlık; "... nün ... sicil numarasında kayıtlı 200 adet 5.000 TL ederli hisselerden oluşan davalı ... Ltd Şti nin 20 adet ve 500 TL ederli hisse sahibi davacı ... in -şirket hisselerini ... noterliğinin 17/04/2018 tarih ve ... yevmiye numaralı devir sözleşmesi ile şirket müdürü ve ortağı ... (... )a devir ettiğinin tespiti ile bu tespitin ticaret sicile tescil ve ilanına -bunun mümkün olmaması halinde davacı şirketten çıkmakta haklı olduğundan hisse devir tarihi 07/04/2018 trh den itibaren şirketten çıkmasına karar verilerek ticaret sicilde tescil ve ilanı istemi " olarak tespit edilmiştir. Mahkememizce davalı şirketin ticaret sicil dosyası alınıp incelenmiştir. Davalı ......
Ve Ticaret Limited Şirketi yönünden müvekkiline ait pay defterleri kontrol edilerek 1998 yılında gerçekleştirilen Limited Şirket Hisse Devri Sözleşmelerinin geçmişten günümüze kadar etkili olacak şekilde ticaret sicil müdürlüklerinde tescil ve ilan edilmesine karar verilmesi gerektiğini, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak üzere pay defterlerinin kontrol edilerek 1998 yılında gerçekleştirilen limited şirket hisse devri sözleşmeleri kapsamında ticaret sicil müdürlüklerinde tescil ve ilan edilmesine karar verilmesini dava ve talep etmiştir. CEVAP : Davalı taraf süresinde cevap dilekçesi sunmamıştır. YARGILAMA VE GEREKÇE: Dava, davalı şirkete ait karar defterlerinde yer alan hisse devir sözleşmesinin ticaret siciline tescili ve ilanına karar verilmesi talebinden ibarettir. 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunun 4/1-a maddesine göre davaya bakmaya Mahkememiz görevlidir. 6545 sayılı yasanın 45/3. maddesi uyarınca yargılama Tek Hakim tarafından yürütülmüş ve sonuçlandırılmıştır....
TTK'nın 5/3. maddesi, "Asliye ticaret mahkemesi ile asliye hukuk mahkemesi ve diğer hukuk mahkemeleri arasındaki ilişki görev ilişkisi olup, bu durumda göreve ilişkin usul hükümleri uygulanır." hükmünü haizdir. Limited şirket pay devir sözleşmesine bağlı olarak tarafların edimlerini ve haklarını düzenleyen pay devir sözleşmesinin eki olan özel protokole dayalı olarak cezai şart alacağının talep edildiği bu dava, TTK’nın 4. ve 5. maddeleri gereğince mutlak ticari davalardandır. Uyuşmazlık, hisse devir sözleşmesinin eki olan protokol hükümlerine göre çözümlenecek olup, hisse devrinin de TTK da düzenlenmiş olması ve bu nedenle davanın mutlak ticari dava olması karşısında, nispi ticari dava koşulları olan, " tarafların tacir olması ve ticari işletmeleri ile ilgili bir ihtilafın bulunması" şartlarının gerçekleşmemesinin bir önemi bulunmamaktadır....
Asliye Ticaret Mahkemesi ise, taraflar arasındaki uyuşmazlığın 3. kişiye ait olan kooperatif üyeliğinin iptali ile davacı şirket adına tespit ve tescili isteminden kaynaklandığı, kooperatif ortağı ile ortaklık ilişkisinden doğan davaların 1163 sayılı Kanunu'nun 99. maddesinde ticari dava olduğu kabul edilmiş ise de, anılan yasa maddesinde münhasıran Asliye Ticaret Mahkemesinin görevli olduğunun öngörülmediği gerekçesiyle görevsizlik yönünde hüküm kurulmuştur. 1163 Sayılı Kooperatif Yasasının 99. maddesinde, bu yasadan doğan uyuşmazlıkların ticari dava olduğu olduğu hususu düzenlenmiştir. Somut olayda davacı, dava dışı ... ile aralarında yaptıkları kooperatif hisse devir sözleşmesi uyarınca dava dışı ...'...
a devrettiğinin, şirkette hissedarlığının ve yönetim yetkisinin kalmadığının tespit ve tescili talebiyle davalı yeni hissedar, davalı şirket ve İstanbul Ticaret Sicili Müdürlüğü aleyhine eldeki dava yöneltilmiştir. TTK'nın 595. maddesine göre; (1) Esas sermaye payının devri ve devir borcunu doğuran işlemler yazılı şekilde yapılır ve tarafların imzaları noterce onanır. Ayrıca devir sözleşmesinde, ek ödeme ve yan edim yükümlülükleri; rekabet yasağı ağırlaştırılmış veya tüm ortakları kapsayacak biçimde genişletilmiş ise, bu husus, önerilmeye muhatap olma, önalım, geri alım ve alım hakları ile sözleşme cezasına ilişkin koşullara da belirtilir. (2) Şirket sözleşmesinde aksi öngörülmemişse, esas sermaye payının devri için, ortaklar genel kurulunun onayı şarttır. Devir bu onayla geçerli olur. (3) Şirket sözleşmesinde başka türlü düzenlenmemişse, ortaklar genel kurulu sebep göstermeksizin onayı reddedebilir....
Davalıya usulüne uygun tebligat yapılmış olup, davalı vekili ibraz ettiği cevap dilekçesinde özetle; davanın konusunun limited şirket hisse devirlerine ilişkin olmadığını, davacıların tacir olmadığını, ortada limited şirket hisse devrinden kaynaklı bir uyuşmazlığın bulunmadığını, şirket hisselerinin noter huzurunda yapılan sözleşmeler ile usulüne uygun şekilde devredildiğini, uyuşmazlık konusu olan devir bedellerinin şirket hissesi devir bedellerine değil proje devir bedellerine ilişkin olduğunu, proje devir bedellerinin belirlenen vadelere göre fazlası ile ödendiğini, davacıların taahhütlerini ve vekaleten üstlenmiş oldukları yükümlülüklerini yerine getirmediğini belirterek müvekkili şirketin davacılardan olan tüm alacak ve tazminat talep ve dava hakları saklı kalmak kaydı ile davacıların davasının reddine, vekalet ücreti dahil yargılama giderlerinin davacılara yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir....
İNCELENEN DOSYANIN MAHKEMESİ : ANKARA BATI ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ TARİHİ : 27/01/2021 NUMARASI : 2019/213 Esas 2021/29 Karar DAVACI : VELİSİ : VEKİLİ : DAVA : Şirket Hisse Devrinin İptali, Hisse Payının Tescili DAVA TARİHİ : 12/11/2018 KARAR TARİHİ : 21/09/2023 GEREKÇELİ KARARIN YAZILDIĞI TARİH : 22/09/2023 Taraflar arasındaki hisse devrinin iptali, hisse payının tescili istemine ilişkin davanın yargılaması sonunda ilamda yazılı gerekçelerle davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükme karşı davalı vekilince süresinde istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. DAVA Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin ... Şirketi'nin kurucu ortağı olan ...'nın mirasçısı olduğu, şirket hissesinin murisin vefatının ardından müvekkiline ve müvekkilinin annesi olan ...'...
Dosyaya celbedilen kayıtlar ve beyanlar ile davalı tarafça sunulan hisse devir sözleşmesi ve devrin tescili talepli ihtarnamenin hep birlikte değerlendirilmesinde; davalı şirket hisselerinin pay senedine bağlanmadığı, çıplak pay olduğu, davacı tarafça da davalı şirket hissesinin dava dışı ------- yazılı hisse devir sözleşmesi ile devredilmiş olduğu, devir sözleşmesinin davacı tarafça hiçbir aşamada inkar edilmediği, ancak devrin tescil edilmediğinin ileri sürüldüğü, ne var ki çıplak payın devri yönünden pay defterine işlenmesinin kurucu unsur olmadığı, hisse devrinin koşullarının oluştuğu Mahkememizce değerlendirilmiş olup, davalı şirketteki tüm hisselerini devretmiş olan davacının, davalı şirketin feshini talep etmekte aktif husumetinin kalmadığı kanaatiyle davanın, dava şartı yokluğu nedeniyle usulden reddine dair aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir....
CEVAP VE SAVUNMA : Davalı vekili sunduğu cevap dilekçesinde özetle; dava konusu hisse devir sözleşmesinde hisse devir bedelinin ve sözleşme konusu miktarın belirlendiğini, bu nedenle HMK. 107. maddesi gereğince uyuşmazlıkta belirsiz alacak hükümlerinin uygulanamayacağını, eksik peşin harcın ikmali gerektiğini, dava konusu şirketin teknik anlamda iflasta olan bir şirket olduğunu, hisse alım-satım sözleşmesini V-5.2 maddesi kapsamında hisse alım-satım bedelinin satıcılara ödenmeyeceği, hisse bedeli ile şirket öz sermayesi arasındaki farkın arttırılarak bir sonraki yıla devredileceği, şirketin öz kaynakları ve sermayesi dikkate alındığında 2017-2018 yıllarında zarar ettiğini, 2019 ve 2020 yıllarında şirket kâr elde etmiş ise de öz sermayesinin yine ekside kalmaya devam ettiğini, bu nedenle davacının iddialarının temelsiz olduğunu beyanla davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir....
MUHALEFET ŞERHİ Dava hukuksal niteliği itibariyle, hisse devrinin şekle aykırılığı ve muris muvazaasına dayalı olarak hisse devir sözleşmesinin butlanının tespiti ile devrin iptali istemine ilişkindir. Davada davalılar aleyhine, murisin davalılardan... ve...ile yapmış olduğu 29/03/1989 tarihli adi yazılı hisse devir sözleşmesinin kurucu ve geçerlilik şartlarının noksanlığı ile muvazaalı olarak davacı vereselerden mal kaçırma kastıyla sözleşmenin muvzaalı olduğu iddiasında bulunulmuştur. Bu nedenle TBK'nın 19/1 maddesi ve anonim şirket hisse devir sözleşmesine ilişkin kuralların birlikte değerlendirilmesi gerekmektedir. Burada esasında hakların telahuku söz konusu olup, birbirinden bağımsız iki ayrı hukuksal sebebe dayalı olarak her durumda sözleşmenin geçersizliğinin ileri sürülmektedir. Uyuşmazlığın esasından önce görevli mahkemenin hangisi olduğu sorunu karşımıza çıkmaktadır....
