Ücretsiz onarım veya malın ayıpsız misli ile değiştirilmesi hakları üretici veya ithalatçıya karşı da kullanılabilir. Bu fıkradaki hakların yerine getirilmesi konusunda satıcı, üretici ve ithalatçı müteselsilen sorumludur. Üretici veya ithalatçı, malın kendisi tarafından piyasaya sürülmesinden sonra ayıbın doğduğunu ispat ettiği takdirde sorumlu tutulmaz. (3) Ücretsiz onarım veya malın ayıpsız misli ile değiştirilmesinin satıcı için orantısız güçlükleri beraberinde getirecek olması hâlinde tüketici, sözleşmeden dönme veya ayıp oranında bedelden indirim haklarından birini kullanabilir. Orantısızlığın tayininde malın ayıpsız değeri, ayıbın önemi ve diğer seçimlik haklara başvurmanın tüketici açısından sorun teşkil edip etmeyeceği gibi hususlar dikkate alınır.......'' şeklindedir....

HMK'nun 111/1. maddesi ile terditli dava açılması yönünde bir düzenleme yapılmış ise de, aynı hükmün 2. fıkrasında açıkça “Mahkeme, davacının asli talebinin esastan reddine karar vermedikçe, fer’i talebini inceleyemez ve hükme bağlayamaz.”denilmiştir. Mahkemece, fotokopi makinesinin imkan bulunması halinde ayıpsız misli ile değiştirilmesine, bunun mümkün olmaması halinde fotokopi makinesinin satıcıya iade edilmesi kaydı ile satış bedelinin davacıya iadesine karar verilmiş ise de HMK'nun 111/2. ve 297/2. maddeleri ile yasa koyucu tarafından, terditli bir şekilde hüküm kurulmasına cevaz verilmemiş olup; karar bu hali ile infaz kabiliyeti taşımamaktadır. Somut olaya emsal olabilecek bir Yargıtay İlamında "Davacı, dava konusu aracın gizli ayıplı olduğu gerekçesiyle misli ile değişimine bunun mümkün olmaması halinde ise sözleşmenin iptali ile araç için ödenen bedelin iadesine karar verilmesini talep etmiştir....

Merkez tarafından cihazda kullanım kılavuzunda yer alan talimatlara aykırı olarak yetkili olmayan kişiler tarafından yapılmış değişiklikler veya orjinal olmayan parçalar ve bunlara bağlı hasarlar tespit edilmiştir." ibaresi belirtilerek ürünün yine geri gönderildiğini, müvekkilinin son kez tekrar göndermesi üzerine yine KVK dan aynı rapor geçerlidir şeklinde geri gönderildiğini, tüm bu süreçler sonunda ürünün müvekkiline çalışmaz, açılmaz ve hiçbir şekilde şarj olmaz vaziyette teslim edildiğini, bu nedenle telefonun satım bedelinin satım tarihinden itibaren işleyecek olan ticari temerrüt faizi ile iadesine, mümkün olmadığı takdirde malın ayıpsız misliyle değiştirilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir....

Davacı vekili tarafından dosyaya sunulan 23/12/2021 tarihli dilekçe ile davaya konu ayıplı ürünlerin ayıpsız misli ile değiştirilmesi talep edilmiştir. SAVUNMA :Davalı vekili tarafından ilk derece mahkemesine sunulan cevap dilekçesinde özetle; davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI VE GEREKÇESİ :Antalya 2. Tüketici Mahkemesi 'nin 2021/92 Esas, 2022/49 Karar sayılı, 24/01/2022 Tarihli kararı ile; "Davanın kabulü ile, Dava konusu edilen Lena Üçlü Koltuk takımı, 2 adet Lena Tekli Koltuk ve 4 adet Lena Sandalye ile Lena sabit masanın ayıplı olduğunun tespiti ile davalı firma tarafından ayıpsız misli ile değiştirilmesine, " karar verilmiştir....

Davacının seçimlik hak kullandığı ve hakkaniyet gereği yasada sayılan seçimlik haklardan bir başkasının uygun olduğunun takdir edilmesi sebebiyle davanın kabulüne, ayıpsız misli ile değiştirilmesi talebinin reddine, Bedelde indirim talebinin kabulü ile 15.000,00 TL'nin dava tarihi olan 04/03/2021 tarihinden itibaren işleyecek ticari avans faizi ile davalılardan müşterek ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur....

Davacının seçimlik hak kullandığı ve hakkaniyet gereği yasada sayılan seçimlik haklardan bir başkasının uygun olduğunun takdir edilmesi sebebiyle davanın kabulüne, ayıpsız misli ile değiştirilmesi talebinin reddine, Bedelde indirim talebinin kabulü ile 15.000,00 TL'nin dava tarihi olan 04/03/2021 tarihinden itibaren işleyecek ticari avans faizi ile davalılardan müşterek ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur....

- K A R A R - Davacı vekili, davalıdan satın alınan otomatik plastik torba makinası ve film makinasının ayıplı çıktığını, davaya konu makinadaki ayıplar ve noksanlar tespit edilip, giderileceğine ilişkin taahhüt verilmesine rağmen taahhüdün yerine getirilmediğini iddia ederek, makinanın ayıpsız misli ile değiştirilmesini veya ücretsiz onarılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Yargılama sırasında, makinanın ayıpsız misli ile değiştirilmesini istemiştir....

Dava konusunun tüketici işlemine ilişkin ayıplı ürünün ayıpsız misli ile değişimi asıl talebine ilişkin olması ve 6502 sayılı Yasanın 11. Maddesi uyarınca tüketicinin seçimlik haklara sahip olması dikkate alındığında, davanın HMK' nın 112.maddesinde düzenlenen seçimlik dava kapsamında kalmadığı görülmektedir. Buna göre ilk derece mahkemesince alınan bilirkişi raporuna dayanılarak davanın kısmen kabulüne, ürünün ayıpsız misli ile değişimine, söz konusu hüküm gereği yerine gelmediği takdirde ürün bedelinin iadesine karar verilmiş ise de söz konusu karar, taleple bağlılık ilkesine ve hüküm usulüne aykırı olacak şekilde hatta infazda tereddüt yaratacak biçimde ihdas edilmiştir....

ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2023/693 Esas KARAR NO : 2024/277 DAVA : Tazminat (Ticari Satımdan Kaynaklanan) DAVA TARİHİ : 13/09/2023 KARAR TARİHİ : 30/04/2024 Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili tarafından satın alınan araçta gizli ayıp bulunduğunu belirterek öncelikle müvekkili şirkete ait ... model,...plakalı aracın ayıpsız misli ile değiştirilmesine, misli ile değişimin mümkün olmaması halinde sözleşmeden dönme ile aracın iadesine, aracın rayiç bedelinin davalıdan alınmasına, satın alındığı tarihten itibaren yapılan 1.000,00 TL masrafın, ticari hayatında yaşadığı aksamalar nedeniyle 1.000,00 TL hak ve kazanç kaybının, 1.000,00 TL munzam zararın ve 30.000,00 TL manevi tazminatın davalıdan alınmasına, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir....

Mahkemece; davanın kısmen kabulü ile; davalı ... Oto A.Ş. tarafından 03/06/2015 tarih 256159 sayılı fatura ile satılan (16 DA 168 plakalı) otomobil, davacı tarafından her türlü hukuki ayıptan arındırıldıktan sonra davalı ... Oto A.Ş. tarafından geri alınarak, aynı aracın ayıpsız mislinin davalılardan alınarak davacıya verilmesine, davacının (40.000,00 TL) tazminat talebinin reddine karar verilmiş; hüküm, davanın taraflarınca temyiz edilmiştir. 1-Davacı, sıfır km satın aldığı araçtaki üretimden kaynaklanan ... bir hata nedeniyle satılanın ayıpsız misli ile değişimi istemi ile eldeki dava açmıştır. Satışa konu araç üzerinde yaptırılan hükme esas alınan bilirkişi raporu ile dava konusu otomobilin “... elektronik kontrol ünitesi” arızası ile karşı karşıya olunduğu ve bu ünitenin değişim maliyetinin 1.492,60.-TL olduğu mütalaa edilmiştir....