n bizzat paylı olarak tespit maliklerinden olduğu gibi diğer 148 ada 10 parsel sayılı taşınmazda paylı olarak tespit maliki olan babası ... oğlu ...’dan dolayı hak sahibi olduğu, maddi hataya dayalı olarak bozma ilamının devamında 148 ada 10 parselin hakkındaki hükmün de bozulması gerektiğinin yazılmadığı anlaşılmaktadır. Diğer yandan; davacı ... tarafından verilen dava dilekçesinde tespit maliklerinden yalnızca ...’ın davalı olarak gösterildiği görülmektedir....
Ayrıca davacının tespit davasına konu edilen hukuki ilişkisinin hemen tespit edilmesinde hukuki yararının bulunması şarttır. Bir hakkın veya hukuki ilişkinin varlığı yahut yokluğu, tespit davası açılabilmesi için yalnız başına yeterli değildir. Bundan başka, o hukuki ilişkinin var olup olmadığının mahkemece hemen tespit edilmesinde, davacının korunmaya değer, meşru bir hukuki yararının bulunması şarttır. Bu şartın gerçekleşmesi ise, davacının bir hakkı veya hukuki durumu güncel (halihazır) bir tehlike ile tehdit edilmiş olmasına; bu tehdit nedeniyle, davacının hukuki durumu tereddüt içinde olması ve bu hususun davacıya zarar verebilecek nitelikte bulunmasına; yalnız kesin hüküm etkisine sahip olup, icraya konulamayan tespit hükmünün, bu tehlikeyi ortadan kaldırmaya elverişli olmasına bağlıdır. Davacının tespit davası ile istediği hukuki koruma diğer dava çeşitlerinden biri ile sağlanabiliyorsa, o zaman da davacının tespit davası açmakta hukuki yararı yoktur....
Davanın hukuki niteliği yukarıda açıklamalara göre tespit davası niteliğindedir. 6100 Sayılı HMK'nun 106.maddesi gereğince tespit davaları bir hakkın veya hukuki ilişkinin var olup olmadığının tespitine ilişkin davalar olup, bu yol ile mahkemeden bir hakkın veya hukuki ilişkinin varlığı veya yokluğu yahut belgenin sahte olup olmadığının belirlenmesi talep edilir. Tespit davası, eda davasının öncüsü konumundadır. Tespit davasının işlevi bir hukuki ilişkinin var olup olmadığının tespiti olup, bundan ileri gidemez. Tespit davasının dinlenebilmesi için genel dava şartlarından başka hak ve hukuki ilişki ile hukuki yarar şartının da bulunması zorunludur. 6100 Sayılı HMK'nun 106/2.fıkrasına göre tespit davasını açan davacının davayı açmakta hukuken korunmaya değer güncel bir yararı bulunmalıdır. Bir hukuki ilişkinin hemen tespit edilmesinde hukuki yararın bulunması şu üç şartın birlikte varlığına bağlıdır....
Öte yandan; 01.10.2011 tarihinde yürürlüğe giren 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun “Tespit Davası” başlıklı 106’ncı maddesiyle; “(1) Tespit davası yoluyla, mahkemeden, bir hakkın veya hukuki ilişkinin varlığının ya da yokluğunun yahut bir belgenin sahte olup olmadığının belirlenmesi talep edilir. (2) Tespit davası açanın, kanunlarda belirtilen istisnai durumlar dışında, bu davayı açmakta hukuken korunmaya değer güncel bir yararı bulunmalıdır. (3) Maddi vakıalar, tek başlarına tespit davasının konusunu oluşturamaz.” hükmü getirilmiştir. Söz konusu hüküm uyarınca tespit davası açmak isteyen davacı yönünden eda davasından farklı olarak korunmaya değer hukuki yarar bulunduğunun ispatı şartı korunmuştur....
Daha önce de ifade edildiği gibi tespit davasına hukuki ilişkilerde yaşanan kaygı, güvensizlik ve endişe durumlarında başvurulmalıdır. Belirtmek gerekir ki, davacının hukuki durumuna ilişkin her türlü tehdit değil ancak zarara yol açacağına kanaat getirilen bir tehdit sebebiyle tespit davası açılabilir. 23. Üçüncü koşul ise yalnız kesin hüküm etkisine sahip olup cebri icraya yetki vermeyen (icraya konulamayan) tespit hükmü, bu tehlikeyi ortadan kaldırmaya elverişli olmalıdır. Tespit davası neticesinde verilen hükümler, kesin hüküm niteliği taşımakla birlikte davacıya icra yetkisi vermez. Bu sebeple davacının hukuki belirsizliğini ortadan kaldırmak için tespit hükmünün en uygun ve en elverişli olduğu durumlarda, davacının tespit davası açmakta hukuki yararının bulunduğu sonucuna varılabilir....
Davacının tespit davası ile istediği hukuki koruma diğer dava çeşitlerinden biri ile sağlanabiliyorsa, o zaman davacının tespit davası açmakta hukuki yararı yoktur. Somut uyuşmazlıkta; menfi tespit veya borca ilişkin olarak dava açılmadan, sadece istiap haddinin aşılmamış olduğunun tespiti istemiyle açılan davada HMK'nın 106.maddesinde belirtilen tespit davasının şartlarının oluşmadığı, görülmekte olan ya da açılacak bir davada, iddia ve savunma olarak ileri sürülebilecek konular için ayrı bir tespit davası açmakta hukuksal yarar bulunmadığı anlaşılmakla ilk derece mahkemesince hukuki yarar dava şartı yokluğundan davanın reddine karar verilmesinde bir isabetsizlik görülmemiş olup davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar vermek gerekmiştir....
Ancak uygulama, sanki tespit davalarını düzenleyen genel bir kanun hükmü varmış gibi gelişmiş ve istikrar bulmuştur (YHGK 17.3.1965 gün ve E:9/656 K:120, 20.4.1968 gün ve E:4/437 K:272) O halde tespit davasının, bir uyuşmazlığın halli zımnında başvurulacak nizalı kazadaki üç dava çeşidinden biri olduğu, her türlü duraksamadan uzaktır. Bu noktada tespit davasının işlevi, bir hukuki ilişkinin var olup olmadığının tespiti olup, bundan ileri gidemez. Eda davalarında ise tespit işlevinden başka, ikinci bir (eda) bölüm vardır ki, bu bölüm tespit davalarında mevcut değildir. İşte bu nedenledir ki eda davası, aynı konudaki tespit davasını da (talebini) içeren geniş kapsamlı bir davadır. Kısaca tespit davası, eda davasının öncüsüdür....
Bilindiği üzere mahkemeden istenen hukuki korunmaya göre davalar; eda davaları, tespit davaları belirsiz alacak ve tespit davaları ile inşai davalar olarak ayrılmaktadır. Tespit davası, eda davasının öncüsü olup, işlevi bir hukuki ilişkinin var olup olmadığının tespitinden ibarettir. Tespit davasının konusu bir hukuki ilişki olmalı ve davacının, bu hukuki ilişkinin var olup olmadığının hemen tespit edilmesinde hukuken korunmaya değer güncel bir menfaati bulunmalıdır. Bir hukuki ilişkinin hemen tespit edilmesinde hukuki yararın bulunduğunun kabulü için ise; davacının bir hakkı veya hukuki durumunun hali hazır bir tehlike ile tehdit edilmiş olması, bu tehdit sebebiyle davacının hukuki durumunun tereddüt içinde bulunması, tespit davasının bekletilmesinin davacıya zarar vermesi ve tespit hükmünün bu tehlikeyi ortadan kaldıracak kabiliyette olması gerekir. Bir davada hukuki yararın bulunup bulunmadığı dava şartıdır....
Marka ... seri no.lu sayacın S ve ... fazlarına ait çıkış kablolarının ucunun izole bant ile bantlanarak boşta bırakıldığı, ... ve ... fazlarının direkt bağlantı yapılarak kaçak elektrik kullanıldığının” tespit edildiği, tespite istinaden davacı adına 05.10.2021 tarihli ... seri numaralı kaçak elektrik tespit tutanağı elektrik bağlantısına ilişkin tespit esnasında çekilmiş video görüntülerinin dosya içerisinde mevcut olduğu, tespit öncesi tesisata ait kW bazında tüketim ekstresi kayıtlarındaki ortalama aylık tüketim miktarları ile tespit esnasında belirlenen ortalama aylık tüketim miktarı karşılaştırıldığında; tespit öncesindeki aylık ortalama tüketim miktarlarının fark edilebilir şekilde düşük değerde olduğu ve tespit öncesi dönemde tesisat üzerinden eksik tüketim kaydedildiğinin anlaşıldığı, işbu tespitlerin aksini gösterecek herhangi bir belgenin dosya kapsamında mevcut olmadığı, yerleşik Yargıtay içtihatlarına göre davalı şirketçe düzenlenen kaçak elektrik tüketimi tespit tutanaklarının...
Köyü/Mahallesi çalışma alanında bulunan 125 ada 1 parsel sayılı 1.210,11 m² ve 124 ada 2 parsel sayılı 688,11 m² yüzölçümündeki taşınmazlar, tarla vasfıyla davalılar adına tespit edilmiştir. Asıl davanın davacıları ... ve ..., 124 ada 2 parselin adlarına tespit edilmesi gerekirken, davalılar adına tespit edildiğini belirterek, tespitin iptali ile 124 ada 2 parsel sayılı taşınmazın adlarına tespit ve tescili; birleşen 2018/65 Esas sayılı dava dosyasının davacısı ...., 125 ada 1 ve 124 ada 2 parsellerin adına tespit edilmesi gerekirken davalılar adına tespit edildiğini belirterek, 125 ada 1ve 124 ada 2 parsel sayılı taşınmazların adına tespit ve tescili; birleşen 2018/107 Esas sayılı dava dosyasının davacısı ..., 124 ada 2 ve 125 ada 1 parsellerin muris .... ... kaldığını, kendisinin de mirasçı olduğunu belirterek, miras payı oranında taşınmazların adına tespit ve tescili; birleşen 2018/76 Esas sayılı dava dosyasının davacısı .... 124 ada 2 parselin davalılara değil kök murisi ...'...
