Hizmet tespit davası, yalnızca yurt içi hizmetler bakımından değil yurt dışında geçen hizmet sürelerinin tespiti amacı ile de açılabilir. Uygulamada uzun vadeli sigortalı kolları için açılsa da davanın açılacağı sigorta dalları bakımından herhangi bir ayrım yapılmamaktadır(SÖZER, Ali Nazım: Türk Sosyal Sigortalar Hukuku, 3. Bası, ... 2017 s: 478-479). 6. Yurt dışı işyerinde çalışan işçinin sosyal güvenlik hakkı: 6.1. Sosyal Güvenlik Hakkının niteliği: Anayasa’nın 60. Maddesi uyarınca “Herkes, sosyal güvenlik hakkına sahiptir. Devlet, bu güvenliği sağlayacak gerekli tedbirleri alır ve teşkilatı kurar”. Belirtmek gerekir ki; Sosyal devlet olmanın bir gereği ve sonucu, sosyal güvenlik hakkının tüm bireylere sağlanması ve güvence altına alınmasıdır. Sosyal güvenlik hakkı vazgeçilmez bir anayasal haktır ve kamu düzenindendir. 6.2....
Yukarıdaki açıklamalar ışığında; mahkemece, davacının, 5997 sayılı Yasanın yürürlük tarihi olan 19.06.2010 tarihinden önceki yaşlılık aylıklarından sosyal güvenlik destek primi kesintisi yapılıp yapılmadığı Kurumdan araştırılıp, sosyal güvenlik destek primi kesintisine tabi çalışmasının tespit edilmesi halinde, Kurum’un, yaşlılık aylığı alan davacının çalıştığını bildiği ve sosyal güvenlik destek primi ödendiği halde, yaşlılık aylığını kesmesi ve ödenen aylıkları borç çıkarması, Medeni Kanunun 2. maddesinde belirtilen iyiniyet ve hakkaniyet kurallarına aykırı olacağı, 5997 sayılı Yasanın yürürlük tarihi olan 19.06.2010 tarihinden sonrasında ise davacının çalışmalarının sosyal güvenlik destek primine tabi olacağı gözetilmesi gerekmektedir. Açıklanan bu maddî ve hukuki esaslar gözetilmeden, eksik inceleme ile ve yazılı gerekçelerle davanın reddine karar verilmesi, usül ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir....
Hukuk Dairesi 2013/15088 E. , 2014/5524 K."İçtihat Metni"Mahkemesi :İş Mahkemesi Dava, emekli aylığından yapılan sosyal güvenlik destek primi kesintisinin iptali ile sosyal güvenlik destek prim borcu bulunmadığının ve sosyal güvenlik destek primi kesintilerinin iadesi gerektiğinin tespiti istemine ilişkindir. Mahkemece, ilâmında belirtildiği şekilde davanın kabulüne karar verilmiştir. Hükmün, davalı Kurum avukatı tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi....
Hukuk Dairesi 2020/1521 E. , 2020/4863 K."İçtihat Metni"Mahkemesi :Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi Dava, hizmet tespiti istemine ilişkindir. Mahkemece bozma sonrası ilamında belirtildiği şekilde davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir. Hükmün, davalılardan Sosyal Güvenlik Kurumu vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi. 1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillere ve hükmün dayandığı gerektirici sebeplere göre davalılardan Kurum vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine, 2-Mahkemenin davanın esasıyla ilgili kararında bir isabetsizlik bulunmamakta ise de, davalı Sosyal Güvenlik Kurumunun dava sırasında vekille temsil edilmesine karşın lehine vekalet ücretine hükmedilmemesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir....
SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle; gerekçeli karar başlığında yer alan “Sosyal Güvenlik Kurumu Nevşehir İl Müdürlüğü“ sözcükleri silinerek, yerine “Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı” sözcüklerinin yazılmasına, hükmün bu şekliyle DÜZELTİLEREK ONANMASINA, 13/06/2022 gününde oybirliğiyle karar verildi....
SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle; gerekçeli karar başlığında yer alan “Sosyal Güvenlik Kurumu Nevşehir İl Müdürlüğü“ sözcükleri silinerek, yerine “Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı” sözcüklerinin yazılmasına, hükmün bu şekliyle DÜZELTİLEREK ONANMASINA, 13/06/2022 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Buna göre, 5510 sayılı Kanunun yürürlük tarihinden önce sosyal güvenlik mevzuatı içerisinde yer alan sosyal güvenlik destek primi kesilmesine ilişkin uygulamanın devamı amaçlanmış olup 5510 sayılı Kanunun yürürlük tarihinden önce 1479 sayılı Kanunun Ek 20/3. maddesi uyarınca sosyal güvenlik destek primi ödeme yükümü altında olanlar hakkında, Ek 20. maddenin uygulanmasına ve sosyal güvenlik destek primi kesilmesine ilişkin Kurum işlemlerinde isabetsizlik bulunmamaktadır....
Cumhuriyeti arasında imzalanan sosyal güvenlik sözleşmesinin 29/4. maddesi gereğince" davacının ... sigortasına giriş tarihinin Türkiye'de sigortalılık başlangıcı olarak kabulü, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir. Ne var ki; bu aykırılıkların giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden hüküm bozulmamalı, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun geçici 3. maddesindeki atıf gözetilerek, Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun 438. maddesi gereğince düzeltilerek onanmalıdır. S O N U Ç : Hüküm gerekçesinde yazılı, "Türkiye Cumhuriyeti ile ... Cumhuriyeti arasında imzalanan sosyal güvenlik sözleşmesinin 29/4 maddesi gereğince" ibaresinin silinerek yerine, "Türkiye Cumhuriyeti ile ... arasında imzalanan Sosyal Güvenlik Sözleşmesinin 15/a maddesi gereğince" ibaresinin yazılarak eklenmesine ve hükmün bu şekilde DÜZELTİLEREK ONANMASINA, 14.09.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Ne var ki; bu hususun düzeltilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden hüküm bozulmamalı; 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun geçici 3. maddesindeki düzenleme gereği, Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun 438. maddesi uyarınca düzeltilerek onanmalıdır. SONUÇ: 1- Hükmün karar başlığındaki “Davalı - 1- ... Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü” ibaresinin silinerek yerine “İhbar Edilen – Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı” ibaresinin yazılmasına, 2-Hükmün karar başlığında davalı olarak gösterilen vakfın ünvanının başındaki “2” ibaresinin silinerek hükümden çıkarılmasına ve hükmün bu şekliyle DÜZELTİLEREK ONANMASINA, aşağıda yazılı temyiz harcının davalı ...'nden alınmasına, 21.04.2021 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Taraflar arasındaki uyuşmazlık, davacının almakta olduğu yaşlılık aylığından sosyal güvenlik destek primi kesilip kesilmeyeceği noktasındadır. 506 sayılı yasanın 63. maddesinin B bendinin ikinci fıkrası 4447 sayılı yasanın 8. maddesi ile yapılan düzenleme ile , yaşlılık aylığı almakta iken serbest avukat veya noter olarak çalışmalarını sürdürenlerin , sosyal yardım zammı dahil, almakta oldukları aylıklarından %15 oranında sosyal güvenlik destek primi kesileceğini öngörmüştür. Dosya kapsamına göre, serbest avukat olarak çalışmakta olan davacıya 04.02.1998 tarihli yaşlılık aylığı tahsis talebine istinaden yaşlılık aylığı bağlanmıştır. 01.10.1999 tarihinde yürürlüğe giren 4447 sayılı yasa uyarınca bu tarihten itibaren davacının almakta olduğu yaşlılık aylığından sosyal güvenlik destek primi kesintisi yapılması gerektiği halde Kurum tarafından bu kesinti yapılmadan aylıklarının ödendiği anlaşılmaktadır....
