A.Ş. ile feri müdahil Kurum vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi. Dairemizin 20.01.2021 tarihli bozma ilamında “......
"İçtihat Metni"Mahkemesi :İş Mahkemesi Dava, prime esas kazancın tesbiti istemine ilişkindir. Mahkemece, bozmaya uyularak davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir. Hükmün, taraf vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi. Önceki bozma ilamında "Davanın yasal dayanağı, sigortalı ve işverenin ... ödeyecekleri primlerin matrahını teşkil eden sigortalı kazançlarının nelerden ibaret olduğu ve istisnalarını gösteren (mülga) 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun 77/I. maddesidir. Anılan maddede prime esas kazançlar üç bent halinde gösterilmiştir....
katkı payları tutarları, prime esas kazanca tabi tutulmaz....
Her ne kadar, mahkemece; davalının taraflar arasında imzalanan ve kabul edilen protokole uymadığı, bu sebeple verilen senedin tahsili gerektiğinden davanın kabulüne karar verilmişse de; yargılama sürecinde SGK, Bağkur ve Vergi Dairesine yazılan müzekkere cevaplarından davalının SGK, Bağkur ve Vergi Dairesine olan bir kısım borçlarını ödediği anlaşılmakla; sözkonusu ödemelere ilişkin herhangi bir inceleme yapılmadığı, davalı vekilinin davaya konu ve davacıya teminat olarak müvekkili tarafından verilen senet miktarının tahsil edilmesi durumunda, müvekkilinin hem kurumlara olan borçları üstlenmiş olacağı, hem de bu borçlar nedeni ile teminat olarak verilen senedi tahsil ederek davacının haksız zenginleşmesine neden olacağına dair beyanları dikkate alınmamıştır....
"İçtihat Metni"Mahkemesi :İş Mahkemesi Dava, çalıştırılan sigortalılara yapılan yol ve yemek yardımlarının kurumca prime esas kazanç matrahına dahil edildiği gerekçesi ile 506 sayılı Yasa kapsamında yersiz ödenen primlerin iadesi istemine ilişkindir. Mahkemece, hükümde belirtilen gerekçelerle davanın kabulüne karar verilmiştir. Hükmün, davalı Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi. 1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillere ve hükmün dayandığı gerektirici sebeplere göre, davalı Kurum vekilinin sair temyiz itirazlarının reddi gerekir. 2-Kabule göre de; Davanın yasal dayanağı ihtilaf konusu prim kesintilerinin yapıldığı dönem itibariyle 506 sayılı Kanunun 77 ve 5510 sayılı Kanunun 80. maddeleridir....
Yapılacak iş, davacının tüm tarımsal varlığı tespit edilerek yıllık tarımsal faaliyet gelirlerinden, bu faaliyete ilişkin masraflar düşüldükten sonra kalan tutarın aylık ortalamasının, uyuşmazlık konusu 01/10/2008 tarihinden önceki dönem yönünden 2926 sayılı Yasanın 4/c maddesinde belirtilen 16 yaşından büyükler için belirlenen asgari ücret tutarından az olup olmadığını, 01/10/2008 tarihinden sonraki dönem yönünden ise 5510 sayalı Yasanın 6/ı maddesinde tanımlanan prime esas günlük kazanç alt sınırının otuz katından az olup olmadığını (5510 S.Y. geçici 16. maddesinde belirtilen oranlar dikkate alınarak) konusunda uzman ziraatçi bilirkişi marifetiyle tespit ettirip davacının muafiyet kapsamında olup olmadığını saptamak ve sonucuna göre karar vermekten ibarettir. O halde, davalı Kurumun bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır. SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA 07.11.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Zira maddeye göre “Ücretler hak edildikleri aya mal edilmek suretiyle prime tabi tutulur. Diğer ödemeler ise öncelikle ödendiği ayın kazancına dahil edilir ve ücret dışındaki bu ödemelerin yapıldığı ayda üst sınırın aşılması nedeniyle prime tabi tutulamayan kısmı, ödemenin yapıldığı ayı takip eden aydan başlanarak iki ayı geçmemek üzere üst sınırın altında kalan sonraki ayların prime esas kazançlarına ilâve edilir. Toplu iş sözleşmelerine tabi işyerleri işverenlerince veya kamu idareleri veya yargı mercilerince verilen kararlara istinaden, sonradan ödenen ücret dışındaki ödemelerin hizmet akdinin mevcut olmadığı veya askıda olduğu bir tarihte ödenmesi durumunda, 82 nci madde hükmü de nazara alınmak suretiyle prime esas kazancın tabi olduğu en son ayın kazancına dahil edilir”. Görüldüğü gibi son aya mal edilecek ödeme, ücret dışındaki ödemelerdir....
I-İSTEM: Davacı vekili, müvekkilinin 1479 sayılı Kanunu tabi olarak esnaf çalışmaları nedeniyle oda kaydına da dayanılarak tescilinin yapıldığını, bağkur ve isteğe bağlı sigortalılık süresi üzerinden 1998 yılından itibaren yaşlılık aylığı alırken davalı Kurum tarafından yıllar sonra oda kaydı geçersiz kabul edilerek bir kısım bağkur hizmetlerinin iptal edildiğini, aylığın kesildiğini, oda kaydına ilişkin tespit edilen usulsüzlükte müvekkilinin hiçbir dahlinin bulunmadığını, haksız işlemin iptali ile kesilen yaşlılık aylığının kesildiği tarihten itibaren yeniden bağlanarak ödenmeyen aylıkların yasal faizleriyle ödenmesi gerektiğine karar verilmesini istemiştir....
"İçtihat Metni"Mahkemesi :İş Mahkemesi Dava, prime esas kazanç tutarının tespiti istemine ilişkindir. Mahkemece, bozmadan sonra ilâmında belirtildiği şekilde davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir. Hükmün, davalılar vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi. 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun Geçici 7. maddesi uyarınca davanın yasal dayanağı 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun 77 ve 5510 sayılı Kanunun 80. maddesidir....
Yukarıdaki yasal düzenleme ve açıklamalar ışığında; ilave tediye ve TİS'de öngörülen ikramiyelerin nitelik olarak ücret kapsamı içinde değerlendirilmesi ve ait olduğu aylara mal edilmesinin gerektiği, ayrıca zamanında ödenmediklerine ilişkin bir uyuşmazlık bulunmadığı, 6772 sayılı Yasa uyarınca ödenen ilave tediyelerin 01.10.2008 den öncesi prime esas kazanca dahil edilmesine yasal engel bulunduğu, 01.10.2008 sonrasında ise 80/3- c bendine göre, prime esas kazanca dahil edilmesi, dosya içinde bulunan TİS'lerine göre her yılın mayıs ve kasım aylarında ödenen ikramiyelerin ait oldukları ayın prime esas kazancına mal edilmesi gerektiği yönünde mahkemenin yaklaşımı yerinde ise de; 14.11.2016 tarihli bilirkişi ek raporunda ikramiye ve ilave tediye ödemeleri yönünden her aya ilişkin olarak belirlenen ilave kazanç tutarlarının kümülatif toplamları esas alınarak hüküm kurulması ve fark aylıklara ilişkin bir talep bulunmadığı halde taleple bağlılık kuralı ihlal edilerek karar verilmesi yerinde...
