İŞ MAHKEMESİ TARİHİ : 10/02/2021 NUMARASI : 2018/197 E., 2021/30 K., DAVA KONUSU : Tespit (Sosyal Güvenlik Hukuku İle İlgili Tespit Davaları) KARAR : GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ : İDDİANIN ÖZETİ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacının, davalı Kültür Bakanlığı İdari Mali İşler Başkanlığında 12.07.1993 tarihinde geçici işçi statüsünde şoför olarak çalışmaya başladığını, 3 ay süreyle bu iş yerinde çalıştığını, ancak emeklilik işlemleri ile ilgili Kuruma başvurduğunda işe giriş tarihinin 03.07.1995 göründüğünün bildirildiğini, bu nedenle davalı Kültür Bakanlığı İdari Mali İşler Başkanlığında 12.07.1993 tarihinden itibaren 3 ay süreyle çalıştığının ve sigorta başlangıç tarihinin 12.07.1993 tarihi olduğunun tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
Şti.’de çalışmadığı halde sigortalı olarak gösterildiği Kurum incelemesi ile tespit edilen İbrahim Özsoy’a yapılan yersiz sağlık ödemesinin şirket muhasebecisi davalıdan tahsili amacıyla yapılan icra takibine vaki itirazdan kaynaklanmaktadır. Bu durumda davanın, somut olayın özelliğine göre haksız fiilden kaynaklandığı anlaşılmaktadır. Yukarıda belirtilen hukuki ve fiili durumlar ışığında, somut olayda, uyuşmazlığın, haksız fiilden kaynaklandığı, sosyal güvenlik hukukundan kaynaklanmadığı belirgin olup, bu yönde, davada 5510 sayılı Kanunun uygulama yeri bulunmadığı gibi, uyuşmazlığın 5510 sayılı Kanunun uygulanmasından kaynaklandığını ortaya koyacak başka bir hüküm de mevcut değildir. Bu nedenle, davanın İş Mahkemesinde değil, genel mahkemede görülmesi gerekir. O hâlde, davacı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır....
Somut olayda iş kazası olduğu iddia olunan olayın Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirilmediği anlaşılmaktadır. Kurumca hak sahibi anneye gelir bağlanabilmesi için öncelikle zararlandırıcı olayın iş kazası niteliğince olup olmadığının tespiti ön sorundur. İş kazasının tespiti ile ilgili ihtilaf Sosyal Güvenlik Kurumunun hak alanının doğrudan ilgilendirmekte olup tazminat davasında kurum taraf değildir. Yapılacak iş; davacılara iş kazasını Sosyal Güvenlik Kurumuna ihbarda bulunmak, olay Kurumca iş kazası olarak kabul edilmemesi halinde Sosyal Güvenlik Kurumuna ve hak alanını etkileyeceğinden işveren aleyhine “iş kazasının tespiti” davası açması için önel vermek, tespit davasını bu dava için bekletici sorun yaparak çıkacak sonuca göre, olayın Kurumca iş kazası olduğunun kabul edilmesi halinde ise davacı anneye Kuruma müracaat ederek iş kazası sigorta kolundan ölüm geliri bağlanmasını istemesi için önel vermek ve çıkacak sonuca göre bir karar vermektedir....
Kaldı ki davaya konu sosyal güvenlik hakkı, bireylerin geleceğe güvenle bakmalarını sağlayan bir insan hakkıdır. Aynı zamanda sosyal güvenlik, sosyal hukuk devleti içerisinde yer alan ve bu ilkeyi oluşturan temel kavramlardan birisidir. Bu esası göz önüne alan 2709 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasası (Anayasa) “Sosyal ve Ekonomik Haklar ve Ödevler” başlığı altında “sosyal güvenlik hakkını” düzenlemiş ve 60. madde ile “Herkes sosyal güvenlik hakkına sahiptir. Devlet, bu güvenliği sağlayacak gerekli tedbirleri alır ve teşkilatı kurar” hükmünü getirmiştir. Görüldüğü gibi vatandaşlara bu konuda anayasal bir hak tanınırken, Devlete de, onların bu haktan yararlanmasını sağlayacak şartları hazırlama görevi yüklenmiştir. Bu anayasal görevin yerine getirilmesi için getirilen yasal düzenlemeler ve kurulan kurumların görevleri de bu bilinçle değerlendirilmelidir....
İŞ MAHKEMESİ TARİHİ : 16/01/2018 NUMARASI : 2016/231 E., 2018/5 K., DAVA KONUSU : Tespit (Sosyal Güvenlik Hukukundan Kaynaklanan) KARAR : GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ: İDDİANIN ÖZETİ Davacı vekili 10/06/2013 tarihli dava dilekçesinde özetle; davacının 01/04/2008 – 31/05/2013 tarihleri arasında davalı T3 ait işyerinde hizmet akdi ile vize memuru olarak çalıştığını, işverence sigorta girişinin yapılmadığını, iş sözleşmesinin haksız olarak feshedildiğini, davacıya Bulgaristan’daki isimleri ile sözleşme imzalattırıldığını, Ankara C. Başsavcılığının 2013/70243 soruşturma numarası ile suç duyurusunda bulunduğunu, davacının Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığına 16/05/2013 tarihinde başvurduğunu, davacının 01/04/2008 tarihinde işe başladığına dair tutanağın ekte olduğunu belirterek; fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak üzere davacının, davalı T3 01/04/2008 – 31/05/2013 tarihleri arasında hizmet akdi ile vize memuru olarak çalıştığının tespitine karar verilmesini istemiştir....
Somut olayda, T5 Ankara Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü Kocatepe Sağlık Sosyal Güvenlik Merkezi'nin 01/08/2018 tarihli kararında; sigortalının %50 Meslekte kazanma gücü kaybettiğinin tespit edildiği, alınan Sosyal Sigorta Yüksek Sağlık Kurulu'nun 14/01/2019 tarihli kararında davacının 10/10/2016 tarihinde geçirdiği iş kazası nedeni ile %50 oranında meslekte kazanma gücünü kaybettiği ve kontrol muayenesi gerekmediğine karar verildiği, Adli Tıp Kurumu 3.İhtisas Kurulu'nun 09/12/2019 tarihli mütalaasında; sigortalının 10/10/2016 tarihinde geçirdiği iş kazasına bağlı arızası nedeni ile %40 oranında meslekte kazanma gücünü kaybetmiş sayılacağının bildirildiği Sosyal Sİgortalar Yüksek Sağlık Kurulu raporu ile Adli Tıp 3. İhtisas kurulu kararı arasında çelişki olduğundan Adli Tıp 2. Üst Kuruldan alınan raporda 12/11/2020 tarihli raporda davacının 10/10/2010 tarihinde geçirdiği iş kazası nedeni ile %40 oranında meslekte kazanma gücünü kaybettiğini belirtildiği anlaşılmaktadır....
İŞ MAHKEMESİ TARİHİ : 07/09/2021 NUMARASI : 2017/362E - 2021/245K DAVA KONUSU : Tespit (Sosyal Güvenlik Hukuku İle İlgili Tespit Davaları) KARAR : Antalya 2. İş Mahkemesinin 2015/47 Esas, 2017/146 Karar sayılı kararı, Dairemizin 26.10.2017 gün ve 2017/2553 Esas, 2017/2175 Karar sayılı ilamı ile; HMK'nın 353/1- a-6 maddesi gereğince ortadan kaldırılarak dosyanın mahkemesine iadesine karar verilmiş, Dairemiz kararı gereğince ilk derece mahkemesince yeniden yargılama yapılarak verilen karara karşı davalı kurum tarafından istinaf başvurusunda bulunulmakla yapılan inceleme sonunda: GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ : İDDİA: Davacı vekili dava dilekçesinde özet olarak; davalı işyerinde 02.04.2011- 14.06.2013 tarihleri arasında geçen ve Kurum'a bildirilmeyen hizmetlerin tespitini talep ve dava etmiştir....
İŞ MAHKEMESİ TARİHİ : 11/10/2021 NUMARASI : 2021/2 ESAS 2021/306 KARAR DAVA KONUSU : Tespit (Sosyal Güvenlik Hukuku İle İlgili Tespit Davaları) KARAR : DAVALININ CEVABI : Davalı vekili ibraz etmiş olduğu cevap dilekçesinde özetle ; Bağ-Kur hizmetlerinin borçlanılması ile ilgili olarak çeşitli dönemlerde süreli yasalar konulduğunu sigortalı olarak kayıt ve tescili bulunmak kaydıyla vergi dairelerine kayıtlı olarak kendi nam ve hesabına bağımsız çalıştıklarını belgeleyen sigortalılar belgeledikleri süreyi bu kanunlarda öngörülen sürelerde borçlanabileceklerini, süresinde borçlanılmayan veya borçlanılıp da ödenmeyen sürelerin tekrar borçlanılmasının veya dava yolu ile tespitinin mümkün olamayacağını bu yasaların 1479 sayılı Kanuna, 20.04.1982 tarihinde yürürlüğe giren 2654 sayılı Kanun ile eklenen ve “Tescilini Yaptırmayanlar Hakkında Yapılacak İşlemler “ başlığını taşıyan Ek Geçici 13....
Mahkemece, davacının 14/02/2005 günü gerçekleşen olayın mülga 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu Madde 11 anlamında ( Sosyal Sigorta Hukuku açısından) İş kazası olarak kabulüne yönelik açtığı davanın reddine, davacının 14/02/2005 günü gerçekleşen olayın tazminat hukuku veya genel hukuk kuralları çerçevesinde iş kazası olduğuna ilişkin tespit talebinin kabulüne karar verilmiştir. Kamu hukuku alanına giren sosyal güvenlik hukukunun hizmet akdiyle çalışanlar yönünden başlıca kaynağını oluşturan 506 sayılı Yasa Sosyal Sigortalar Kurumu’na yükümlülükler getiren bir sosyal güvenlik sözleşmesi veya topluluk sigortası bulunmadığı takdirde kural olarak ...Milli sınırları içerisinde ve ..’de tescilli işyerleri ve işverenler ile yasa kapsamındaki işçiler için uygulanabilir....
"İçtihat Metni"BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ : Hukuk Dairesi DAVA TÜRÜ : SOSYAL GÜVENLİK HUKUKU İLE İLGİLİ TESPİT DAVALARI İLK DERECE MAHKEMESİ : İş Mahkemesi Y A R G I T A Y K A R A R I Yargıtay Büyük Genel Kurulunun dairelerin iş bölümüne ilişkin 20.01.2017 tarihli ve 2017/1 sayılı kararı, 27.01.2017 tarihli ve 29961 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak 01.02.2017 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Danıştay Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair 6723 sayılı Kanun 23.07.2016 tarih ve 29779 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak aynı tarihte yürürlüğe girmiştir. Taraflar arasındaki uyuşmazlığın niteliğine ve Yargıtay Büyük Genel Kurulunun anılan kararına göre, Kurum işleminin iptali ile 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 81. maddesi kapsamındaki teşvik indiriminden faydalandırılma istemine ilişkin davalar hakkında verilen hüküm ve kararların temyiz incelemesi, Yargıtay 10. Hukuk Dairesinin görev alanı içerisine girmektedir....
