"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi Taraflar arasındaki banka teminat mektubunun iadesi vedepo edilmesi davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik verilen hükmün süresi içinde davacı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. - K A R A R - Davacı vekili, taraflar arasında imzalanan sözleşmenin uyarınca işin tam ve eksiksiz olarak yerine getirilmesine rağmen teminat mektubunun iade edilmediğini, müvekkilinin 2012 Ağustos ayı hak edişi ile 2012 yılı Eylül ayı hak edişinin ödenmediğini ileri sürerek teminat mektubunun iadesi ile fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 30.000,00 TL hak ediş alacağının tahsilini talep ve dava etmiş, 19.11.2015 tarihli ıslah yoluyla alacağını 39.251,76 TL’ye artırmıştır. Davalı vekili, davacının sözleşme yükümlülüklerini yerine getirmediğini savunarak davanın reddini istemiştir....
Ancak bu yükümlülüklerden devreden işverenin sorumluluğu devir tarihinden itibaren iki yıl ile sınırlıdır.Bu iki yıllık süre geçtiği gibi,davacıya karşı açılan veya davalıya karşı açılan işçi alacağı davası bulunmadığı,ayrıca davacı tarafça dosyaya sunulan taraflar arasındaki sözleşme ile sözleşmenin ekleri olan idari şartname,hizmet işleri genel şartnamesi, birim fiyat teklifi cetveli ve teklif mektubu, iş sağlığı ve güvenliği yönetmeliğinde teminat mektubunun iadesi için işçilerden ibraname alınması gerekmediği, yukarıda belirtildiği gibi Mahkememize bildirilen bir işçilik davası da bulunmadığı görülmektedir.Sözleşmede teminat mektubunun iadesi için gerekli olan ilişiksizlik belgesinin de sunulmuş olduğu anlaşılmakla bu durumda 120.000,00 TL lik teminat mektubunun iadesi gerekmektedir....
Şubesi’ne ait 12.10.2007 tarihli 32.000,00 YTL miktarlı teminat mektubunun boşta kaldığı gerekçesiyle iadesine karar verilmesini talep etmiş olup davalılar vekilinin teminat mektubunun iadesi konusunda mahkemesince bir karar verilmek üzere dosyanın mahalline iadesi gerekmiştir. SONUÇ:Yukarıda açıklanan nedenlerle teminat mektubunun iadesi hususunda bir karar verilmek üzere dosyanın mahalline GERİ ÇEVRİLMESİNE, teminatın iadesi hususundaki talep karara bağlandıktan sonra, temyiz incelemesinin yapılması için dosyanın duruşmanın bırakıldığı 20.01.2009 tarihinden önce yeniden Dairemize gönderilmesine, 11.11.2008 gününde oybirliğiyle karar verildi....
İDDİA VE SAVUNMANIN ÖZETİ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Bank Asya adına olan 825.000,00- TL bedelli teminat mektubunun tehiri icraya ilişkin olarak ihtiyati tedbir amaçlı olarak Gaziantep 1. Asliye Ticaret Mahkemesine 2011/23 Esas sayılı dosyasına sunulduğunu, teminat mektubunun sunulduğu mahkeme dosyası ile mektubu icra müdürlüğü dosyasına gönderen mahkemenin dosya numaralarının birbirinden farklı olması nedeni ile teminat mektubunun taraflarına iadesi talebinin reddi kararının kaldırılması gerektiğini, teminat mektubu hangi iş için verildi ise o işin teminatını kapsadığını, teminat mektubunun kendisinin haczinin mümkün olmadığını, ayrıca mektubu düzenleyen bankanın faaliyet izni kaldırıldığından, teminat mektubunun hükümsüz olduğunu söyleyerek teminat mektubunun iadesi talebinin reddi kararının kaldırılmasını istemiştir....
Şubesince düzenlenen lehtarı davacı ve 07.02.2010 tarihine kadar süreli olan, 35.340,00 TL tutarlı teminat mektubunun davacıya iadesi de istenmiştir. Davalı vekili, sözü edilen teminat mektubunun davanın yargılaması aşamasında davacıya iade olunduğunu savunmuş olmasına karşın, teminat mektubunun iadesine ilişkin yazılı delil sunmamıştır. Davacı taraf ise, teminat mektubunun geri verilmediğini bildirmiştir. Mahkemece, teminat mektubunun davacıya iade olunup olunmadığı ya da keşideci bankaya geri verilip verilmediği araştırılmamıştır. Teminat mektubunun davanın yargılaması aşamasında iade edilmesi durumunda; buna ilişkin davanın konusu kalmayacağından teminat mektubu iadesi davasında mahkemece, “davanın konusu kalmadığından karar verilmesine yer olmadığına” ve bu davayla ilgili dava tarihindeki tarafların haklılık durumu değerlendirilerek yarglıma giderlerinin hükmedilmesine karar verilmesi gerekmektedir....
Dosya kapsamında toplanan deliller ve yapılan bilirkişi incelemesi sonucu alınan asıl ve ek raporlar içeriğinden dava konusu teminat mektubunun davacı yönünden hükümsüzlüğünün tespitine karar verilmesi gerektiği, dava dilekçesinde de teminat mektubunun iadesinin mümkün olmaması halinde hükümsüzlüğünün tespitine karar verilmesinin talep edildiği anlaşılmaktadır. Mahkemece davada teminat mektubunun hükümsüzlüğünün tespitine karar verilmesinin talep edildiği dikkate alınarak davacı açısından teminat mektubunun hükümsüzlüğünün tespitine karar verilmesi gerekirken, teminat mektubunun iptali ve hükümsüzlüğüne karar verilmesi ve Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 31. Hukuk Dairesi tarafından da davalı vekilinin istinaf talebinin reddine karar verilmesi doğru olmayıp kararın bozulması gerekir ise de, yapılan bu yanlışlığın giderilmesi yeniden yargılamayı gerektirmediğinden Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 31....
İSTİNAF SEBEPLERİ: Davacı vekili istinaf dilekçesinde; teminat mektubunun 18/12/2019 tarihinde hükümsüz hale geldiğini, davanın ise 20/09/2019 tarihinde açıldığını, davanın açıldığı tarihte hukuki yararın mevcut olduğunu, fakat teminat mektubunun nakde çevrilmesine yönelik bir talep gelmediğinden dava sırasında hükümsüz hale geldiği, davanın bu şekilde konusuz kaldığı, bu nedenle HMK m.331 uyarınca davanın açıldığı tarih itibariyle müvekkilinin haklılığı dikkate alınarak yargı giderlerinin ve vekalet ücretinin davalı tarafa tahmiline karar verilmesi gerektiğini ileri sürerek kararın kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir. GEREKÇE: Dava, teminat mektubunun iadesi istemine ilişkindir....
iş mahkemelerinde açtığı davalar henüz sonuçlanmadığından teminat mektubunun iadesi ile ilişkin koşulların gerçekleşmediği, bu sebeple teminat mektubu ve tahsil edilen bedellerin davacıya iadesi talebinin reddine karar verilmesini, yargılama gideri ve vekalet ücretinin davacıya yükletilmesini talep etmişlerdir....
DELİLLER VE GEREKÇE : Dava, taraflar arasındaki "BAG-YG (OG) Elektrik Dağıtım Şebekelerinde arıza Onarım ve Bakım İşleri İçin Teklif Birim Fiyatlı Hizmet Alım Sözleşmesi"ne istinaden verilen Vakıf Katılım Bankası A.Ş.’nin... numaralı 18.03.2021 tarihli 165.312,00 TL bedelli teminat mektubunun iadesi isteğine ilişkindir. Davacı yüklenici, davalı iş sahibidir. Teminat mektubunun amacı, yüklenicinin iş verenden aldığı iş nedeniyle, işveren aleyhine oluşacak maddi zararları karşılamak olup, teminat mektubu ile banka veya finans kuruluşu, başkasının edimi nedeniyle oluşacak rizikoyu taahhüt altına almaktadır. Bu nedenle teminat mektubunun teminat kapsamına aldığı rizikonun gerçekleşip gerçekleşmediği veya gerçekleşme ihtimalinin değerlendirilmesi gerekir. Teminat mektubu özelliği gereği teminat fonksiyonlarının devam ettiği sürece iadesi talep edilemez ve teminat mektuplarının iadesi şartlarının da sözleşme yazılı hükümlere göre belirlenmesi gerekir....
Dosyadaki bilgi ve belgelere göre , Mahkemece ,teminat mektubunu tanzim eden Yapıkredi Bankası Diyarbakır Şubesine yazılan müzekkereye , teminat mektubunun risk çıkışının 02/01/2018 tarihinde yapıldığı, mektubu iade edenin kimlik bilgilerinin kayıt altına alınmadığı, ancak mektup ekinde T3 A.Ş. nin 11/01/2014 tarihli teminat mektubunun iadesi yazısının aslının mevcut olduğu şeklinde cevap verildiği ,buna göre davalının ,teminat mektubunu tanzim eden bankaya 11/01/2014 tarihinde ibraz ettiği ,ilgili bankanın yazı cevabından anlaşılmaktadır. Dosyadaki bilgi ve belgelere göre ,davacı şirket ,dava açmadan önce teminat mektubunu düzenleyen (ihbar olunan) T6 Diyarbakır Şubesine başvurarak teminat mektubunun iade edilip edilmediğini yönünden gerekli araştırmayı yaptığına ilişkin bir delil ibraz etmemiştir.Nitekim ,dava dilekçesinde davalıya da bu hususta şifahi başvurular yapıldığı beyan edilmiştir....
