İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ : Mahkemece iddia, savunma ve dosya kapsamına göre; "Mahkememize ait 2019/351 Esas sayılı dosyasının dosyamız arasına alınarak incelenmiştir. Dosyanın yapılan incelemesinde; dava taraflarının aynı olduğu, davamıza konu teminat mektubunun iadesi talebinin bu dosyada da bulunduğu davanın teminat mektubunun iadesi ve bu teminat mektubu için ödenen komisyon bedelinin tahsili talebine yönelik olduğu, dosya kapsamında verilen kararın Yargıtay 13. Hukuk Dairesinin 29/05/2019 tarih 2016/18028 esas ve 2019/6754 karar sayılı ilamı ile bozulduğu bu dosya kapsamında davamıza da konu teminat mektubunun iadesi talebinin bulunmasına rağmen bu hususta karar verilmemiş olmasının bozma gerekçeleri arasında gösterildiği, bu dosyanın derdest olduğu anlaşılmıştır....

- K A R A R - Davacı vekili, davacı ile davalı işletme arasında, Milas-Bodrum Havaalanı Başmüdürlüğü ve Küçük Sungurtepe Radar ile Kıyı Kışlacık D.VOR İstasyonuna Özel Güvenlik Hizmeti satın alınması işi için sözleşme akdedildiğini, sözleşme ile belirlenen sürenin 31.12.2012 tarihinde sona erdiğini, teminat olarak Garanti Bankası'nın 17.12.2010 tarih 703012 mektup numaralı 595.000,00 TL bedelli kesin teminat mektubunun verildiğini, SGK’dan 11.03.2013 tarihli ilişiksiz belgesi teslim edildiğini, sözleşme kapsamında yükümlülüğün %100 yerine getirildiğini, "sözleşmede borç bulunmadığı takdirde teminat mektubunun iadesi istenir" şeklinde düzenleme olduğunu ileri sürerek, teminat mektubunun hükümsüzlüğünün tespiti ile iadesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı vekili, davanın reddini istemiştir....

- K A R A R - Dava; davacının davalıya borçlu olmadığının tespiti ile bayilik sözleşmesi uyarınca davalıya verilmiş olan teminat mektubuna yönelik muarazanın men'i ile bayilik sözleşmesinin feshi ve teminat mektubunun iadesi istemine ilişkindir. Davalı vekili; taraflar arasındaki bayilik sözleşmesinin 5. maddesi uyarınca davacının yıl sonuna kadar en az 150.000-TL mal satın alacağı taahhüdü ile bağlantılı olarak dava konusu teminat mektubunun alındığını, davacının sözleşme hükümlerini yerine getirmemesi nedeniyle teminat mektubunun nakte çevrilmesi talebinin sözleşmeye uygun olduğunu belirterek, davanın reddini savunmuştur....

Tur. arasında davalı yüklenici Şirkete ihale edilen “...Genel Müdürlüğü Bilişim ve Veri Teknolojileri Merkez Binası İnşaatı Yapım işi kapsamında yapılacak olan Elektrik, Mekanik, Elektronik, Elektromekanik v.b. imalatlarının yapımı işini” üstlendiği anlaşılmakta olup 18/02/2011 tarihli sözleşmenin 4. Maddesindeki "Taşeronun Yapacağı işler ve Sorumluluklar" bölümünün 26. maddesinin 30. Bendi gereğince peşinatın teminatını teşkil etmek üzere davalıya ... Bankası'nın, 25/02/2011 tarih ve 81810001354 numaralı 900.000-TL bedelli, teminat mektubunun tevdi edildiği dosya kapsamında çekişmesizdir. Dosyamızda anılan bankanın İkitelli/Organize Sanayi Ticari Şubesine yazılan müzekkere cevabından; dava konusu Banka Teminat mektubunun 30/06/2011 tarihinde ve 900.0000-TL ödeme yapılarak nakde çevrildiği anlaşılmıştır....

Mahallelerinde Parke Taşı Döşenmesi" işi için müvekkili tarafından davalı BUSKİ'ye verilmiş olan teminat mektubunun müvekkile iadesine, yargılama gideri ve vekalet ücretinin davalı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir....

- K A R A R - Davacı vekili, müvekkili ile davalı şirket arasında imzalanan bayilik sözleşmesinin sözlü olarak sonlandırılmasına ve davalı şirketin müvekkili şirketten bir alacağı bulunmamasına rağmen davalı şirketin müvekkiline önce 14.000,02 TL bedelli bir fatura gönderdiğini, faturanın iade edilerek davalı tarafa verilen teminat mektubunun iadesi talep edildiğinde davalı şirket tarafından borcun 16.308,65 TL olduğunun ve ödenmemesi halinde teminat mektubunun nakte çevrileceğinin ihtar edildiğini belirterek, müvekkilinin borçlu olmadığının tespiti ile teminat mektubunun iadesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı vekili, müvekkili şirket tarafından davacıya teslim edilen konsinye malların bedeli ödenmediğinden ve bakiye cari hesap alacağı bulunduğundan, alacağı için davacı şirkete ait teminat mektubunun 16.308,65 TL olarak nakte çevrildiğini savunarak, davanın reddini istemiştir....

Aynı yasanın 390/3 maddesi, ''Tedbir talep eden taraf, dilekçesinde dayandığı ihtiyati tedbir sebebini ve türünü açıkca belirtmek ve davanın esası yönünden kendisinin haklılığını yaklaşık olarak ispat etmek zorundadır.'' düzenlemesini içermektedir. Somut olayda, talep eden vekili tarafından karşı yanın edimlerini yerine getirmediğinden sözleşmenin haklı olarak fesih edildiğini ileri sürmektedir. Balik sözleşmesine ilişkin karşı yanın alacaklarının teminatını teşkil eden teminat mektubunun paraya çevrilmesinin engellenebilmesi için davacının feshinin haklı olduğuna ,karşı yanın sözleşmeden doğacak talep hakkının bulunmadığı konusunda yaklaşık ispatı sağlayacak delil sunulması gerekmektedir. Talep dilekçesinin ekinde bulunan bayilik sözleşmesi, teminat mektubu ve talep eden tarafından gönderilen ihtarnameler dışında bir belge sunulmamıştır....

DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:Dava; davacı tarafından satış acenteliği sözleşmesi gereğince davalıya verilen 5.000,00 TL bedelli teminat mektubunun iadesi istemine ilişkindir....

Yakıt lehine verilmiş olan 150.000-TL ve 170.000-TL bedelli teminat mektuplarının iade edilmesi ihtar edildiği görülmüştür. Taraflara ait ticari defter ve kayıtlar ile dava dışı şirketler olan ... A.Ş ve ... Tur Ltd.şirketine ait ticari defter ve kayıtlar üzerinde yapılan denetime ve hüküm kurmaya elverişli 30.05.2022 tarihli bilirkişi raporuna göre, davacı ile davalı arasında dava tarihi itibariyle karşılıklı olarak herhangi bir borç/alacak bakiyesinin bulunmadığı, dava konusu teminat mektubunun davalı defterlerinde kayıtlı olduğu ancak teminat mektubunun iadesi ile ilgili davalı defterlerinde herhangi bir muhasebe kaydına rastlanmadığı, dava dışı şirketler olan ... A.Ş ve ... Tur Ltd.şirketine ait ticari defter ve kayıtlarında dava konusu teminat mektubunun kayıtlı olduğuna dair tespit yapılamadığının rapor edildiği görülmüştür....

ATM'nin ... esas sayılı dosyası celbedilerek incelenmiş, ... tarafından ... şirketine karşı açılan haksız fesih nedeniyle alacak, kar kaybı, teminat mektuplarının haksız olarak nakde çevrildiği ve iade edilmediğinden bahisle tazminat ve mektupların iadesi taleplerine ilişkin olduğu, eldeki davanın ise davacı ile davalı banka arasındaki garanti ilişkisi kapsamında, davacının teminat mektubunun tazmini talebinin haksız olarak reddedildiği iddiasına ilişkin olduğu anlaşılmakla, anılan dosyanın bekletici mesele yapılması talebi reddedilmiştir. Davacı ile davalı banka arasında 27/10/2017 tarihli avans teminat mektubuna dayalı garanti ilişkisi kurulmuştur. Anılan teminat mektubu incelendiğinde, mektubun geçerliliğinin geciktirici koşula bağlandığı anlaşılmaktadır. Bu koşul; dava dışı ... şirketi hesabına teminat mektubu bedelinin depo edilmesidir. Davacı taraf, ... ile aralarındaki sözleşme ilişkisine istinaden bu şirkete 5.352.906,00-TL avans ödemesi yapmıştır....