ın, diğer mirasçılarını mirastan mahrum etmek amacıyla, birbirine çok yakın tarihlerde çekişmeli taşınmazlarını muvazaalı olarak doğrudan ya da 3.kişileri aracı kılarak davalılara aktardığını, daha önce davacılar Muhammet Basri ve Faruk'un bir kısım mirasçılarla birlikte açtıkları muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı davayı takip etmediklerinden açılmamış sayılmasına karar verildiğini, diğer mirasçılar yönünden muvazaa iddiası sabit görülerek (2005/96 E -119 K) kabul edilip kararın kesinleştiğini ileri sürerek, miras payları oranında tapuların iptal ve tescilini istemişlerdir. Davalılar, davanın reddini savunmuşlardır. Mahkemece, davalı ... yönünden davanın husumet yokluğundan reddine, diğer davalılara yönelik davanın muvazaa iddiası sabit görülerek 5, 8, 34, 35, 46-60, 87, 95, 99, 177, 178, 188, 192 ve 257 parsel sayılı taşınmazların tapularının iptali ile davacıların miras payları oranında tesciline karar verilmiştir....
Diğer yandan, gerek 6098 sayılı BK'nın 19. maddesinde düzenlenen muvazaa davaları ve gerekse de İİK'nın 277 ve devamı hükümlerinde düzenlenen iptal davaları; tasarrufa konu malların (unsurların) aynı ile ilgili olmayıp; alacaklıya, alacağını temin imkanı sağlayan nispi nitelikte bir dava türüdür. Tasarrufa konu mallar üzerine ihtiyati haciz konulabileceği ise, yasa da ayrıca düzenlenmiştir.(İİK. m.281/2) Yukarıda yapılan açıklamalar gereğince somut olay değerlendirildiğinde; eldeki TBK'nın 19.maddesi kapsamında muvazaa hukuksal nedenine dayalı tasarrufun iptali davasında, devrinin yapıldığı iddia olunan taşınmazın aynına ilişkin bir uyuşmazlık bulunmadığından ve dava para alacağına ilişkin bulunduğundan, ilk derece mahkemesinin ihtiyati tedbir ara kararında ve ihtiyati tedbire itiraz üzerine verilen itirazın reddi ara kararında isabet bulunmamaktadır....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ, HUKUKİ SEBEPLER ve GEREKÇE: Taraflar arasındaki dava, Tasarrufun İptali (TBK. 19. madde) istemine ilişkindir. 04.06.1958 gün ve 15/6 sayılı İBK'da da belirlendiği gibi, HMK'nın 24/1, 25, 26, 30 ve 33. maddeleri gereğince hakim, tarafların ileri sürdükleri maddi vakıalar, bunlara bağlı netice-i taleplerle bağlı ve fakat hukuki tavsiflerle bağlı olmayıp, kanunları re'sen uygulamakla ve neticeye vardırmakla yükümlüdür. Bu nedenle davanın dava tarihi itibariyle yürürlükte bulunan 6098 sayılı TBK'nın 19. maddesinde düzenlenmiş muvazaa iddiasına dayalı iptal istemine ilişkin olduğu kabul edilerek inceleme ve değerlendirmeler bu çerçevede yapılmıştır. Muvazaa nedenine dayalı, davalı borçlunun maaşını aldığı dava dışı kamu kurumu tarafından yapılan maaş haczi sırasına itiraz davalarında iddia, kural olarak, borçlu ile davalı alacaklının anlaşmalı (muvazaalı) biçimde borç ilişkisi oluşturarak, diğer alacaklılardan mal kaçırma amacı güttükleri noktasındadır....
İİK 277. maddesinde sözü edilen iptal davaları borçlu tarafından geçerli olarak yapılmış bazı tasarrufların hükümsüz kılınması için açılır. Oysa muvazaa davası borçlunun yaptığı tasarrufi işlemlerin gerçekte hiç yapılmamış olduğunu tespit ettirmeyi amaçlar. Kural olarak muvazaa nedeniyle hakları ihlal olunan ve zarar gören 3. kişiler tek taraflı veya çok taraflı hukuki işlemlerin geçersizliğini ileri sürebilirler. Muvazaaya dayalı iptal davasında, davacı muvazaalı işlemle kendisinin zararlandırıldığını ileri sürmektedir. İİK 277 ve izleyen maddelerinde düzenlenen iptal davası açma hakkı davacının genel hükümlere, muvazaaya dayanarak dava açmasına engel değildir. Davacının iddiasını kanıtlaması halinde davacının tasarruf üzerinde haciz ve satışını isteyebilmesi yönünden hüküm kurulması gerekecektir. (Yargıtay 17....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :..........Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki muvazaa hukuksal nedenine dayalı iptal davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine dair verilen hükmün süresi içinde davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği düşünüldü: -K A R A R- Davacı vekili, müvekkili ile davalı....... arasında boşanma ve mal rejimi tasfiyesi davası devam ederken dava konusu ....... plakalı aracı muvazaalı olarak annesi diğer davalı .....'ye devrettiğinden muvazaalı satışın iptalini talep etmiştir. Davalı borçlu....... vekili, davacının kesinleşmiş bir alacağı olmadığından davaaçma hakkı bulunmadığını, aracın gerçek sahibinin diğer davalı anne olduğunu vergi indiriminden yararlanmak için borçlu adına adına alandığını haksız açılan davanın reddi gerektiğini savunmuştur. Diğer davalı, duruşmalara gelmemiş ve cevap dilekçesi sunmamıştır....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki muvazaa hukuksal nedenine dayalı iptal davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine dair verilen hükmün süresi içinde davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği düşünüldü: -K A R A R- Davacı vekili, davalı ...'ın davacının eski eşi olduğunu, davacı ve davalının evlilik birliği içerisinde edinmiş olduğu taşınmazları aralarındaki boşanma davasının kesinleşmesinden ve davalının bu kararı öğrenmesinden hemen sonra aynı hastanede çalışan arkadaşlarına devrettiğini satışların mal kaçırmak, katılma payını azaltmak amacı ile yapılan muvazaalı satışlar olduğunu belirterek dava konusu taşınmazların tapu kayıtlarının iptali ile davalı ... adına tapuya tesciline karar verilmesini talep etmiştir. Davalı ... vekili, davanın reddini savunmuştur. Diğer davalılar cevap dilekçesi sunmamıştır....
E)DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, muvazaa nedenli tasarrufun iptali istemine ilişkindir. İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiş, karar davalı vekili tarafından istinaf edilmiştir. Dava dilekçesindeki iddianın ileri sürülüş biçimi ve açıklamalara göre, davanın niteliği itibari ile TBK'nun 19. maddesinde tanımını bulan muvazaa hukuksal nedenine dayalı iptal davası olduğu anlaşılmaktadır. Uygulamada anılan sözleşmeler gerek özü, gerekse işleyişi açısından, genelde muvazaa, özelde ise nam-ı müstear olarak nitelendirilmektedir. Yüzeysel bakıldığında iptal davaları ile muvazaa davaları arasında bir benzerlik görülmekte ise de, bu benzerlik her iki davanın güttüğü amaçtan öte gitmemektedir....
BK'nun 19. maddesine göre muvazaa nedeniyle açılan iptal davalarında zamanaşımı söz konusu olmaz ve İİK'nın 277 vd. maddelerine göre açılan iptal davalarında aranılan aciz belgesi muvazaaya dayanan iptal davalarında aranmaz. Davacı vekili dava dilekçesinde açıkça muvazaa hukuksal nedenine dayandığından aciz belgesi ve hak düşürücü süre eldeki davada uygulanmayacaktır....
Dava dilekçesinde açıkça; çekişmeye konu temlikin mirastan mal kaçırma amaçlı ve muvazaalı olduğunun yanı sıra ehliyetsizlik hukuksal nedenine de dayanıldığı açıktır. Mahkemece, muvazaa iddiası yönünden inceleme, araştırma ve değerlendirme yapılarak sonuca gidilmiştir. Ne var ki; ileri sürülen ehliyetsizlik iddiası yönünden yeterli bir araştırma ve inceleme yapıldığını söyleyebilme olanağı yoktur. ......
Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme Dosya içeriğine, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık, TBK'nın 19. maddesinde tanımını bulan muvazaa hukuksal nedenine dayalı muvazaalı işlemin iptali istemine ilişkindir. 2. İlgili Hukuk 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun (6098 sayılı Kanun) 19. maddesi. 3. Değerlendirme 1. Temyiz olunan nihai kararların bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür. 2....
