Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki kamulaştırma bedeli olarak yatırılan paranın sebepsiz zenginleşme hükümlerine dayalı olarak tahsili davasının yapılan yargılaması sonunda; ilk derece mahkemesince verilen kararın istinaf incelemesi üzerine bölge adliye mahkemesinin yukarıda gün ve sayıları yazılı hükmünün Yargıtayca incelenmesi davacı idare vekilince istenilmiş olmakla, dosyadaki belgeler okunup uyuşmazlık anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü; -K A R A R- Talep; Maddi hatanın düzeltilmesi istemini ilişkindir....
Mahkemece, sebepsiz zenginleşme hükümleri uygulanarak davanın kabulüne karar verilmiştir Davacı, dava dilekçesinde, borçlu olmadığı halde ödemek zorunda kaldığı bedelin sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre iadesini talep etmektedir. Buna göre taraflar arasındaki uyuşmazlık sebepsiz zenginleşmeden kaynaklanan alacağın tahsili istemine ilişkindir....
O nedenle talep olmasa dahi vekaletsiz iş görme veya sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre alacağın tahsilinin mümkün olup olmadığı resen incelenerek sonucuna göre karar verilmesi gerekli olup bu durum taleple bağlılık ilkesine de aykırılık teşkil etmez. Bununla birlikte, sebepsiz zenginleşmeye dayalı olarak iade isteminde bulunulabilmesi için, bir tarafın malvarlığının diğer tarafın malvarlığı aleyhine çoğalması gerekir. Buna göre sebepsiz zenginleşmeden söz edilebilmesi için bir taraf zenginleşirken diğerinin fakirleşmesi, zenginleşme ve fakirleşme arasında uygun nedensellik bağının bulunması ve zenginleşmenin hukuken geçerli bir nedene dayalı olmaması gerekir. Zenginleşen, başkasının malvarlığından veya emeğinden haklı bir sebep olmaksızın elde ettiği zenginleşmeyi geri vermek zorundadır. (TBK m.77/1) Bunun için de, öncelikle iade borcunun kapsamı belirlenmeli, fakirleşme ve zenginleşme zamanı tespit edilmelidir....
Dava Borçlar Kanununun Genel Hükümlerine göre açılmış sebepsiz zenginleşme nedeniyle yapılan masrafların tahsili isteğine ilişkindir. Öyle ise mahkemece Asliye Hukuk Mahkemesinin görevine girdiği gerekçesi ile görevsizlik kararı verilmesi gerekirken davanın esası hakkında hüküm kurulması doğru görülmemiştir. Bozma nedenine göre davalının temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine gerek görülmemiştir. Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428. maddesi gereğince BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 24.5.2010 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
Dosya kapsamına, toplanan delillere, mevcut deliller mahkemece takdir edilerek karar verilmiş olmasına ve takdirde de bir isabetsizlik bulunmamasına, faydalı masrafların sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre daha sonra da istenebileceğinin anlaşılmasına göre yerinde görülmeyen temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan hükmün ONANMASINA ve taşınmazların satış bedelinden payına düşecek paranın %09.9 oranında hesaplanacak onama harcının temyiz edenden alınmasına, 18.12.2012 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
Dosya kapsamına ve bozma kararı gereğince işlem yapılarak hüküm verilmiş bulunmasına faydalı masrafların sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre her zaman tahsil edebileceğinin anlaşılmasına göre yerinde olmayan temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna ve bozma gereklerine uygun olan hükmün ONANMASINA ve taşınmaz malın satış bedelinden payına düşecek paranın %09.9 oranında hesaplanacak onama harcından peşin alınan 18.40.-TL’nın mahsubu ile bakiyesinin temyiz edenden alınmasına 19.04.2012 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi KARAR Dava, harici araç satış sözleşmesi gereğince satışı kararlaştırılan aracın devrinin yapılmadığı iddiasına dayalı aracın mülkiyetinin devri olmadığı takdirde ödenen bedelin ve yapılan masrafların tahsili istemine ilişkin olup, mahkemece sebepsiz zenginleşme hükümleri uygulanmak suretiyle hüküm kurulmuştur. Davanın açıklanan niteliğine göre hükmü temyizen inceleme görevi, yürürlükte bulunan işbölümü uyarınca Yargıtay 3. Hukuk Dairesinindir. Ne var ki, dosyanın görevsizlik kararı üzerine Dairemize gönderildiği anlaşıldığından görevli dairenin belirlenmesi için dava dosyasının Yargıtay Hukuk İşbölümü İnceleme Kurulu’na gönderilmesine karar vermek gerekmiştir. SONUÇ: Görevli dairenin belirlenmesi için dava dosyasının Yargıtay Hukuk İşbölümü İnceleme Kurulu’na GÖNDERİLMESİNE, 28/05/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Mahkemece, sebepsiz zenginleşme hükümleri uygulanarak davanın kabulüne karar verilmiştir. Davacı, dava dilekçesinde, borçlu olmadığı halde ödemek zorunda kaldığı bedelin sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre iadesini talep etmektedir. Buna göre taraflar arasındaki uyuşmazlık sebepsiz zenginleşmeden kaynaklanan alacağın tahsili istemine ilişkindir....
Ancak, davacı şirket her ne kadar kira sözleşmesinde kiracı olarak yer almasada dosya kapsamına alınan tadilat faturalarında şirket olarak isminin yer alması ve masrafların şirket hesabından karşılandığına ilişkin iddiaları karşısında, davacının bu davayı sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre davalıya yönelttiği kabul edilmelidir. Her ne kadar davacı, vekaletsiz iş görme hükümlerine dayanmış isede hukuki vasıflandırma hakime ait olup, sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre davacının yaptığını iddia ettiği masrafları zenginleşen taraftan talep etme hakkı vardır....
"İçtihat Metni" Bayındır Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki uyuşmazlık davalıların dava dışı kişiye haricen sattığı taşınmaza davacının üçüncü kişiyle yaptığı sözleşme sonucu, davacı tarafından yapılan inşaat bedelinin satıştan dönülmesi nedeniyle davalılardan talep edilmesine ilişkin olup, sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre kararın temyizen incelenmesi görevi Yargıtay 3.Hukuk Dairesine aittir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenle dosyanın görevli Yargıtay Yüksek 3.Hukuk Dairesi Başkanlığına GÖNDERİLMESİNE, 24.2.2011 gününde oybirliğiyle karar verildi....
