"İçtihat Metni" Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı tazminat davasına dair karar, davalı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla, dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü. Dava, kiracının açtığı kira sözleşmesinden kaynaklanan tazminat istemine ilişkindir. Mahkemece, davanın kısmen kabulüne karar verilmiş, hüküm davalı tarafından temyiz edilmiştir. 6100 sayılı HMK'nın 4/1-a maddesinde, Sulh Hukuk Mahkemeleri, dava konusunun değer veya tutarına bakılmaksızın; Kiralanan taşınmazların, 9/6/1932 tarihli ve 2004 sayılı İcra ve İflas Kanun'una göre ilamsız icra yoluyla tahliyesine ilişkin hükümler ayrık olmak üzere, kira ilişkisinden doğan alacak davaları da dâhil olmak üzere tüm uyuşmazlıkları konu alan davalar ile bu davalara karşı açılan davaları görürler, hükmüne yer verilmiştir. Somut olayımızda; dava, kira sözleşmesinden kaynaklanmakta olup dava 26.06.2014 tarihinde açılmıştır....
DAVA : İtirazın İptali (Ticari Nitelikteki Taşınmaz Kira Sözleşmesinden Kaynaklanan) DAVA TARİHİ : 12/08/2020 KARAR TARİHİ : 17/12/2020 KARAR YAZIM TARİHİ : 26/12/2020 Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Ticari Nitelikteki Taşınmaz Kira Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: İDDİA VE SAVUNMA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle: Davalı ..... MAĞAZACILIK SAN.VE TİC.LTD.ŞTİ. ile müvekkili şirket arasındaki mağaza kiralamaya ilişkin cari ilişki gereği müvekkil şirket, davalı şirketten 37.910,25TL alacaklı olduğunu, davalı şirket, 2012 yılında ... AVM de kira sözleşmesi akdetmiş ve alt kiralama yöntemiyle mağazasını müvekkil şirketin işletmesine bıraktığını, AVM tarafından düzenlenen kiralama faturaları davalı şirket adına düzenlenmekte, davalı şirket ise bu kira tutarlarını müvekkil şirkete fatura etmektedir....
Tüm dosya kapsamı yukarıdaki açıklamalar ışığında değerlendirildiğinde; taraflar arasındaki uyuşmazlık, taşınmaz kiralama sözleşmesinden kaynaklanmakta olup; 01/10/2011 tarihinde yürürlüğe giren 6100 sayılı HMK.'nun 4/1-a maddesinde, kira ilişkisinden doğan alacak davaları da dahil olmak üzere kira sözleşmesinden kaynaklanan tüm uyuşmazlıkları konu alan davalar ile bu davalara karşı açılan davalara bakma görevi, dava konusunun değer ve tutarına bakılmaksızın Sulh Hukuk Mahkemesi'ne ait olduğu düzenlenmiştir. Açıklanan nedenlerle; davaya bakma görevinin Antalya Sulh Hukuk Mahkemesi'ne ait olduğu ve dava şartlarından olan görev hususunun yargılamanın her aşamasında re'sen gözetilmesi gerektiği anlaşıldığından davanın göreve ilişkin dava şartı noksanlığı nedeniyle usûlden reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2022/47 KARAR NO : 2022/69 DAVA : Menfi Tespit (Taşınmaz Kira Sözleşmesinden Kaynaklanan) DAVA TARİHİ : 18/01/2022 KARAR TARİHİ : 21/01/2022 Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Taşınmaz Kira Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı, dava dilekçesinde özetle; davalının dükkanında kiracı olduğunu, kiralarını düzenli olarak ödediğini, ... yılı ... ayında kira sözleşmesini karşılıklı olarak feshettiklerini, kendisinin eşyalarını boşalttığını, buna rağmen davalının aleyhine icra takibi başlattığını, Antalya ... Dairesinin ... Esas sayılı dosyası nedeniyle davalıya borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Mahkemelerin görevi kanunla düzenlenir....
Dava dilekçesinin içeriğine göre dava, taşınmaz kira sözleşmesinden kaynaklanan kira alacağı ve tahliyeye yönelik başlatılan takibe yapılan itirazın iptali talebine yöneliktir. 6100 sayılı HMK'nun "Sulh hukuk mahkemelerinin görevi" başlığı altındaki 4. maddesinde de "(1) Sulh hukuk mahkemeleri, dava konusunun değer veya tutarına bakılmaksızın; a) Kiralanan taşınmazların, 09.06.1932 tarihli ve 2004 sayılı İcra ve İflas Kanununa göre ilamsız icra yoluyla tahliyesine ilişkin hükümler ayrık olmak üzere, kira ilişkisinden doğan alacak davaları da dâhil olmak üzere tüm uyuşmazlıkları konu alan davalar ile bu davalara karşı açılan davaları.... görürler" hükmüne yer verilmiştir. (1086 sayılı HUMK'nun 8/II-1 maddesinde de dava konusu şeyin değerine bakılmaksızın, kira sözleşmesine dayanan her türlü tahliye, akdin feshi yahut tespit davaları, bu davalarla birlikte açılmış kira alacağı ve tazminat davaları ve bunlara karşılık olarak açılan davaların Sulh Hukuk Mahkemelerinde görüleceği şeklinde benzer...
Davacının fesh edilen kira sözleşmesinden kaynaklanan alacağını isteyebilmesi için eski borçlarının ibrasını düzenleyen protokolün feshinin haklı olup olmadığının belirlenmesi gerekir. Davacı protokolün sözleşmede ciro üzerinden kararlaştırılan kira bedelinin ödenmemesi nedeniyle fesh edildiğini ileri sürmüştür. Davalı ise ödediğini savunmuştur. Ne varki mahkemece feshin haklı olup olmadığı üzerinde durulmamıştır. Öncelikle yapılması gereken tarafların delilleri çerçevesinde protokolün 2. maddesine göre tahakkuk eden kira bedellerinin ödenip ödenmediği üzerinde durularak sonucuna göre karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi doğru değildir. Diğer yandan davacı protokolün fesh edilmesi nedeniyle önceki kira sözleşmesinden kaynaklanan alacağının tahsilini istediğine göre kira sözleşmesinde imzası olmayan davalı ... ...'ın bu borçtan sorumlu tutulması da doğru değildir. Hüküm bu nedenle bozulmalıdır....
Asliye Hukuk Mahkemesi tarafından yapılan yargılama sonunda; davacının sigortalısının halefi olarak davalıdan rücuen tazminat isteminde bulunduğu, davacının sigortalısı olan şirket ile davalı arasında kira ilişkisi bulunduğu ve kira ilişkisinden doğan uyuşmazlıkta HMK'nun 4/a maddesi gereği Sulh Hukuk Mahkemesi'nin görevli olduğu gerekçesiyle, davanın görev yönünden reddine, kararın kesinleşmesinden sonra talep halinde dosyanın Sulh Hukuk Mahkemesi'ne gönderilmesine karar verilmiş; davacı vekilinin başvurusu ile dosya, temyize konu kararı veren mahkemeye gelmiştir. Mahkemece, davacının sigortalısının halefi olarak açtığı davada, BK'nun 58. maddesindeki (yeni TBK'nun 69. Md.) yapı malikinin sorumluluğu gereği dava açıldığı ve uyuşmazlığın kira sözleşmesinden kaynaklanmadığı, davanın genel hükümlere göre ilk açıldığı ... 16. Asliye Hukuk Mahkemesi'nde görülmesi gerektiği gerekçesiyle, mahkemenin görevsizliğine karar verilmiş; hüküm, davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir....
Yukarıda yapılan açıklama ve sözü edilen kurallarla birlikte somut olay değerlendirildiğinde: dayanak sözleşme eser ve kira sözleşmesi hükümlerini içeren yap-işlet-devret sözleşmesi olup, davacı taşınmaz kendisine teslim edilip, kira ilişkisi kurulduğu tarihten sonra taşınmazı kullanması engellendiği iddiası ile tazminat istendiği için uyuşmazlık, sözleşmenin kira hükümlerine tabi bölümü yönünden çıkmış olduğundan, davaya bakmaya sulh hukuk mahkemesi görevli olup, asliye hukuk mahkemesi görevli değildir. Hal böyle olunca mahkemece görevsizlik kararı verilmesi gerekirken davanın esası hakkında karar verilmesi yanlış olmuştur. Dairemizce ilk derece mahkemesi kararı hem maddi olay, hem de hukuka uygunluk bakımından incelenmiş olup tüm dosya kapsamı, toplanan deliller ve yasal gerektirici nedenlere göre, ilk derece mahkemesi kararında belirtilen eksiklikler tespit edilmiştir....
davacı ile davalı şirket arasında her ne kadar garanti sözleşmesi akdedilmiş ve uyuşmazlığın garanti sözleşmesinden kaynaklandığı davalı tarafça ileri sürülmüş ise de davalı şirketin davacı ile dava dışı şirket arasında akdedilen kira sözleşmesine garantör sıfatı ile garanti sözleşmesini imza altına aldığı, davacı yanın alacak isteminin garantör olunan kira sözleşmesine dayalı kira bedellerine ilişkin olduğu, kira sözleşmesine dayalı ödenmeyen kira bedelleri yönünden başlatılan icra takibine davalı yanın itirazı üzerine huzurdaki davanın ikame edildiği, bu hali ile temel ilişkinin kira sözleşmesi olduğu, taşınır kira sözleşmesinden ve bu sözleşmeye bağlı olarak garantörlük ilişkisinden kaynaklı istem yönünden uyuşmazlığın çözümünde 6098 sayılı TBK'nın kira sözleşmesi hükümlerinin uygulanmasının gerektiği anlaşılmış olup iş bu dava kapsamında Sulh Hukuk Mahkemelerinin görevli olduğu sonucuna varılmakla; HMK'nın 114/1-c ve HMK'nın 115/2 maddesi uyarınca davanın usulden reddine ..."...
SULH HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 21/04/2021 NUMARASI : 2020/402 ESAS 2021/556 KARAR DAVA KONUSU : Tazminat (Taşınmaz Kira Sözleşmesinden Kaynaklanan) KARAR : TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacı ile davalı arasında imzalanan 01/10/2011 tarihli kira sözleşmesinin mevcut olduğunu, davalının bu kira sözleşmesine binaen taşınmazda kiracı olarak oturmakta olduğunu, kira sözleşmesinin Bursa 21....
