Kanunda da açıkça düzenlendiği üzere haksız fiilin temel unsurları kusurlu ve hukuka aykırı bir fiil, zarar ve zarar ile kusurlu fiil arasında kurulacak illiyet bağıdır. TBK 50 maddesi gereği ise "Zarar gören, zararını ve zarar verenin kusurunu ispat yükü altındadır." diye belirtilmiştir. Tüm bu anlatımlar kapsamında, dava konusu olay, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 49 vd. maddelerinde düzenlenmiş bulunan haksız fiilden kaynaklanan tazminat davasıdır. Kusurlu ve hukuka aykırı bir fiille başkasına zarar veren, bu zararı gidermekle yükümlüdür." Kanunda da açıkça düzenlendiği üzere haksız fiilin temel unsurları kusurlu ve hukuka aykırı bir fiil, zarar ve zarar ile kusurlu fiil arasında kurulacak illiyet bağıdır. Bu anlatımla somut olayda iddia edilen haksız fiilden kaynaklanan davalarda dairemiz görevli değildir....
Şirketi aleyhine 30/04/2014 gününde verilen dilekçe ile haksız fiilden kaynaklanan maddi tazminat istenmesi üzerine mahkemece yapılan yargılama sonunda; tazminat davasının kısmen kabulüne dair verilen 15/07/2015 günlü kararın Yargıtayca incelenmesi davacı vekili tarafından süresi içinde istenilmekle temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra tetkik hakimi tarafından hazırlanan rapor ile dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği görüşüldü. Dava haksız fiilden kaynaklanan maddi tazminat istemine ilişkindir. Mahkemece, davanın kısmen kabulüne karar verilmiş; hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Davacı vekili, ... ili, ... ilçesi, ... köyünde Hazineye ait taşınmazı davacının kiralayarak kabak ektiğini, davalı şirketin 2012 yılında taşınmaz üzerinde doğalgaz çalışmaları sırasında davacının ekili kabaklarına zarar verdiğini belirterek uğranılan maddi zararın tazminini talep etmiştir....
Söz konusu madde hükmüne göre "Malik, kazı ve yapı yaparken komşu taşınmazlara, onların topraklarını sarsmak veya tehlikeye düşürmek ya da üzerlerindeki tesisleri etkilemek suretiyle zarar vermekten kaçınmak zorundadır. Komşuluk hukuku kurallarına aykırı yapılar hakkında taşkın yapılara ilişkin hükümler uygulanır.” Bir kimsenin kendi taşınmazında yaptığı hafriyat veya inşaat nedeniyle komşusunun taşınmazına bir zarar vermiş veya onu zarara maruz bırakmışsa, bu zararın hoşgörü sınırlarını aşıp aşmadığını aramaya gerek yoktur. Komşuluk hukukundan kaynaklanan tazminat davalarında öncelikle davalının eylemi ile davacının zararı arasında illiyet bağı bulunup bulunmadığının tespit edilmesinden sonra varsa davacının uğramış olduğu zararın miktarının bilirkişi aracılığı ile tespit edilmesi, tazminatın bu zarara göre tayin ve takdir edilmesi gerekir. Hemen belirtmek gerekir ki, tazminat miktarı hiçbir zaman zararı aşamaz....
İş kazalarından kaynaklanan maddi ve manevi tazminat davalarında zararlandırıcı olaya neden oldukları ileri sürülen kişi veya kişilerin kusur oranlarının kesin olarak tespiti hem maddi hem de manevi tazminat miktarını doğrudan etkilemesi bakımından önem taşımaktadır. Zira maddi tazminat davalarında sigortalının kazanç kaybının hesaplanmasında sigortalının kusuru oranında tespit olunan kazanç kaybından indirim yapılacağı gibi manevi tazminat davalarında hükmedilecek manevi tazminat miktarının takdirinde tarafların kusur durumu mahkemece öncelikle dikkate alınacaktır. İnsan yaşamının kutsallığı çevresinde işveren, işyerinde işçilerin sağlığını ve işgüvenliğini sağlamak için gerekli olanı yapmak ve bu husustaki şartları sağlamak ve araçları noksansız bulundurmakla yükümlü olduğu İş Kanununun 77.maddesinin açık buyruğudur....
Maddesi gereği re'sen kamu düzenine aykırılık yönünden yapılan inceleme neticesinde: Dava, maddi ve manevi tazminat davasıdır. İstinaf istemi ise bu dava dolayısıyla verilen ihtiyati haciz kararına itirazın reddi kararına yöneliktir. Yargıtay 21. ve Yargıtay 4.HD'nin çeşitli kararlarına konu olduğu üzere zarar haksız eylemden kaynaklandığından tazminat haksız eylemin gerçekleştiği tarihte muaccel hale gelmektedir. İhtiyati haczin talep edildiği, davanın ilk açıldığı aşamada zararın miktarının net olarak belirlenmesini beklemek hakkaniyetle bağdaşmaz. Geçici hukuki koruma yollarından biri olan ihtiyati hacizde yakın ispat koşulunun gerçekleştiğini kabul etmek gerekir. Yapılacak iş, tedbirde ölçülülük ilkesinde uygun olarak ihtiyati hacze karar vermekten ibarettir. (Yargıtay 4.HD'nin 28/11/2022 tarih ve 2022/8964 Esas, 2022/15530 Karar sayılı kararı) İlk derece mahkemesince de bu esaslara uygun olarak karar verildiği anlaşılmaktadır....
İhtisas Kurulu tarafından davacının % 16,2 oranında sürekli iş göremezliğe uğradığının tespit edildiği, işbu oranın (%16,2) hükme esas alındığı ve hükme esas alınan hesaba ilişkin bilirkişi raporunda bu oran üzerinden zarar hesabı yapılmış ise de belirlenen zarardan davacıya Kurum tarafından belirlenen % 16,2 oranındaki maluliyete göre bağlanan gelirin ilk peşin sermaye değerinin rücu edilebilir kısmının tenzil edilmediği anlaşılmaktadır. İş kazasından kaynaklanan maddi tazminat davaları nitelikçe Kurumca karşılanmayan zararların tazmini davaları olup Kurum sigortalısının % 10 ve üzerinde işgöremezlik oranını tespit ederse ona iş kazası sigorta kolundan gelir bağlayacak ve bağladığı bu geliri olayda(iş kazasında) kusuru olan ilgililerden rücuen tahsil edecektir. İş kazasından kaynaklanan maddi tazminat davalarında ise rücuen tahsile konu bu Kurum ödemesinin tenzili gerekecektir....
Şti vd aleyhine 19/09/2011 gününde verilen dilekçe ile maddi tazminat istenmesi üzerine mahkemece yapılan yargılama sonunda; davanın kısmen kabulüne dair verilen 12/11/2012 günlü kararın Yargıtay’ca incelenmesi davalılar vekilleri tarafından süresi içinde istenilmekle temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra tetkik hakimi tarafından hazırlanan rapor ile dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği görüşüldü. 1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı kanıtlarla yasaya uygun gerektirici nedenlere, özellikle delillerin değerlendirilmesinde bir isabetsizlik görülmemesine göre davalılardan ...Elek. İnş. Nak. San ve Tic. Ltd. Şti'nin temyiz itirazları reddedilmelidir. 2-Davalılardan... Genel Müdürlüğü'nün temyizine gelince; dava, davalı idarenin idari eyleminden kaynaklanan maddi tazminat istemine ilişkindir. Mahkemece, davanın kısmen kabulüne karar verilmiş; hüküm, davalılar tarafından temyiz edilmiştir. Davacı, davalı idarenin ve yüklenici firma olan ... Elek....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE; Dava, haksız eylem nedeniyle açılan maddi tazminat istemine ilişkindir. Dava dilekçesi kapsamında ifade edilen ve tazminat isteminin dayanağı şeklinde özetlenen olayda davalının haksız eyleme konu yıkım işini gerçekleştiren kişi sıfatıyla tazminata mahkum edilmesinin talep edildiği anlaşılmaktadır. Torul ASCM 2015/186 E. Sayılı dosyasında kesinleşen hüküm dahilinde şikayet konusu yıkımın davalı (sanık) tarafından gerçekleştirildiğine işaret edilmiş olmakla huzurdaki tazminat davasının dayanağı haksız eyleme dayandırıldığından ceza mahkemesindeki maddi tespitin bağlayıcı olduğunun kabulüyle husumet ehliyeti açısından bir eksiklik bulunmadığı anlaşılmıştır. 6098 sayılı TBK'nin 49. maddesine göre; “Kusurlu ve hukuka aykırı bir fiille başkasına zarar veren, bu zararı gidermekle yükümlüdür. Zarar verici fiili yasaklayan bir hukuk kuralı bulunmasa bile, ahlaka aykırı bir fiille başkasına kasten zarar veren de, bu zararı gidermekle yükümlüdür.”...
Zarar gören ancak haksız fiil nedeniyle uğradığı gerçek zararını haksız fiil sorumlularından isteyebilir. Zarar ; kişinin isteği dışında gerek malvarlığında ve gerekse kişi varlığında meydana getirilen bir eksilmedir. Miktarı ise malvarlığında hukuka aykırı tecavüzün meydana gelmeden önceki ve sonraki durumları arasındaki fark olarak tanımlanabilir. Malvarlığındaki eksilmenin saptanması için zarar bırakıcı eylemden sonra meydana gelen durum ile bu davranış yapılmasa idi gösterecek olduğu durumun karşılaştırılması gerekir. Zararın varlığı ile tutarının belirlenmesi tazminatın saptanmasından önceki bir evredir ve onun dayanağını oluşturur. Tazminat miktarı hiçbir zaman meydana gelen gerçek zarar tutarını aşmamalıdır. Zarar gören oluşan zararın üstünde bir yarar sağlayamaz. Haksız eylem sonucunda zarar görenin kurtulduğu giderler ve harcamalar doğrudan doğruya ve kendiliğinden oluşan yarar niteliğinde olup tazminat hesabında dikkate alınmalıdır....
Karar, süresi içerisinde davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir. 1-Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir. 2-Borçlar Kanunu'nun 47. maddesi hükmüne göre (6098 sayılı TBK m. 56), hakimin özel halleri göz önünde tutarak manevi zarar adı ile hak sahibine verilmesine karar vereceği bir para tutarı adalete uygun olmalıdır. Manevi tazminat, zarara uğrayanda, manevi huzuru gerçekleştirecek ve tazminata benzer bir fonksiyonu da olan özgün bir nitelik taşır. Manevi tazminat bir ceza olmadığı gibi, mamelek hukukuna ilişkin zararın karşılanmasını da amaç edinmemiştir. Zarar görenin zenginleşmemesi, zarar sorumlusunun da fakirleşmemesi gerekmektedir....
