Hizmet kusurundan kaynaklanan zararlar yönünden İdari Yargılama Usulü Hakkındaki Kanunu'nun 2. maddesi gereğince, idare aleyhine tam yargı davasının, idari yargı yerinde açılması gereklidir. Esasen 2918 sayılı KTK'nun hukuki sorumluluğa ilişkin 85. ve devamı maddelerinde araç işleteninin sorumluluğu düzenlenmiş olup idarenin hizmet kusurundan kaynaklanan sorumluluğu ise bu yasa kapsamı dışında tutulmuştur. (aynı nitelikte karar için bknz. Yargıtay Hukuk Genel Kurulu 06/04/2021 T., 2018/17-826 E., 2021/426 K. Numaralı kararı.) Somut olayda, davalı idare aleyhinde hizmet kusuruna dayanılarak dava açılmıştır. Bu durumda mahkemece, davalı ........... .......... aleyhine açılan bu davada yargı yolunun caiz olmaması nedeniyle usulden reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir....
Açılan davada Karayolları Genel Müdürlüğü'nün hizmet kusurunun bulunduğunun iddia edildiği, bu nedenle, bu davalı aleyhine maddi tazminat davası açıldığı tartışmasızdır. Hizmet kusurundan kaynaklanan tazminat davalarına bakmakla görevli mahkemeler idare mahkemeleridir. Tüm dosya kapsamı ve deliller, incelenen Ankara ... Müdürlüğünün ... Esas sayılı dosyası kaspamı hep birlikte dikkate alındığında; davacının sigortalısına ödediği tutarın rücuen tahsili istemli dava açtığı, davalı olarak yer alan Karayolları Genel Müdürlüğü hakkında tazminat istemli dava açılmış ise de, davalının ancak hizmet kusuru çerçevesinde sorumluluğunun söz konusu olabileceği, bu sorumluluğa da ancak idari yargı yerinde gidilebileceği, mahkememizde açılan dava yönünden öncelikle dava şartları yönünden değerlendirme yapılmasının zorunlu olduğu anlaşılmakla, dava şartı yokluğu nedeniyle davanın usulden reddine yönelik aşağıdaki şekilde karar verilmesi gerekmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı mahkemenin görevsizliğine dair verilen hükmün süresi içinde davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü: K A R A R- Davacı vekili, müvekkiline kasko sigortalı aracın yoldaki çukur nedeni ile takla atıp hasarlandığı için davacının ödemek zorunda kaldığı 11.650 TL nin davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir. Davalı vekili, davanın reddini savunmuştur. Mahkemece, iddia, savunma ve toplanan kanıtlara göre; hizmet kusurundan kaynaklanan davaların idari yargıda görülmesi gerektiği gerekçesi ile mahkemenin görevsizliğine, görevli mahkemenin görevli mahkemenin idare mahkemeleri olduğuna karar verilmiş; hüküm, davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı mahkemenin görevsizliğine dair verilen hükmün süresi içinde davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü: -K A R A R- Davacı vekili, müvekkiline kasko sigortalı aracın uyarıcı levha ve aydınlatması olmayan yoldaki keskin virajda takla atıp hasarlandığı için davacının ödemek zorunda kaldığı 11.650,00 TL'den 4.450,50 TL'sinin davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir. Davalı vekili, davanın reddini savunmuştur. Mahkemece, iddia, savunma ve toplanan kanıtlara göre; hizmet kusurundan kaynaklanan davaların idari yargıda görülmesi gerektiği gerekçesi ile mahkemenin görevsizliğine, karar verilmiş; karar, davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki rücuan tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerle verilen görevsizlik kararının süresi içinde davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü: -K A R A R- Davacı vekili, müvekkili şirkete kasko sigortalı aracın, yol üzerinde bulunan kaldırım taşlarına çarparak hasarlandığını, sigortalı araçta meydana gelen 7.350,00 TL hasar bedelinin müvekkili tarafından sigortalısına ödendiğini, yolun bakım ve onarımından davalı belediyenin sorumlu olduğunu belirterek TTK'nun 1301. maddesi gereğince ödenen bedelinin ödeme tarihinden itibaren işleyecek faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir. Mahkemece, idare aleyhine açılan hizmet kusurundan kaynaklanan davaların idari yargı yerinde ikame edilmesi gerektiği gerekçesiyle davanın usulden reddine karar verilmiş; hüküm, davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir....
Dava, TTK.’nun 1301. maddesinden kaynaklanan rücuen tazminat istemine ilişkindir. Belediyeler kamu tüzel kişileri olup, görmekle yükümlü bulundukları kamu hizmetleri sırasında verdikleri iddia olunan zararlardan dolayı sorumlulukları özel hukuk hükümlerine tabi değildir. Kamu tüzel kişilerinin, yasalar tarafından kendilerine verilen görev ve yetkileri kullanırken oluşan zararlar niteliği itibariyle hizmet kusurundan kaynaklanmakta olup, bu zararların tazmini amacıyla anılan idarelere karşı hizmet kusurlarına dayanılarak İdari Yargılama Usulü Hakkındaki Kanun’un 2. maddesi hükmü uyarınca, idari yargı yerinde tam yargı davası ikame edilmesi gerekmektedir....
Dava, TTK.’nun 1301. maddesinden kaynaklanan rücuen tazminat istemine ilişkindir. Belediyeler kamu tüzel kişileri olup, görmekle yükümlü bulundukları kamu hizmetleri sırasında verdikleri iddia olunan zararlardan dolayı sorumlulukları özel hukuk hükümlerine tabi değildir. Kamu tüzel kişilerinin, yasalar tarafından kendilerine verilen görev ve yetkileri kullanırken oluşan zararlar niteliği itibariyle hizmet kusurundan kaynaklanmakta olup, bu zararların tazmini amacıyla anılan idarelere karşı hizmet kusurlarına dayanılarak İdari Yargılama Usulü Hakkındaki Kanun’un 2. maddesi hükmü uyarınca, idari yargı yerinde tam yargı davası ikame edilmesi gerekmektedir....
Dava kasko sigorta sözleşmesinden kaynaklanan rücuan tazminat istemine ilişkindir. Belediyeler kamu tüzel kişileri olup, görmekle yükümlü bulundukları kamu hizmetleri sırasında verdikleri iddia olunan zararlardan dolayı sorumlulukları özel hukuk hükümlerine tabi değildir. Kamu tüzel kişilerinin, yasalar tarafından kendilerine verilen görev ve yetkileri kullanırken oluşan zararlar niteliği itibariyle hizmet kusurundan kaynaklanmakta olup, bu zararların tazmini amacıyla anılan idarelere karşı hizmet kusurlarına dayanılarak İdari Yargılama Usulü Hakkındaki Kanun’un 2. maddesi hükmü uyarınca idari yargı yerinde tam yargı davası ikame edilmesi gerekmektedir....
Görevin hiç veya gereği gibi yerine getirilmemesi hizmet kusuru niteliğindedir. Anlatılan olay doğrultusunda davalının hizmet kusuruna dayanılarak tazminat istendiği anlaşılmaktadır. İdarenin hizmet kusurundan doğan zararlardan dolayı; İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2/1-b maddesi gereğince İdare’ye karşı idari yargı yerinde tam yargı davası açılması gerekir. Görev sorunu, açıkça veya hiç ileri sürülmese de kendiliğinden (re’sen) dikkate alınır. Mahkemece uyuşmazlığın çözümünde idari yargı yerinin görevli olduğu benimsenerek yargı yolu bakımından dava dilekçesinin reddine karar verilmesi gerekirken, işin esası incelenerek karar verilmiş olması usul ve yasaya uygun düşmediğinden hükmün bozulması gerekmiştir. SONUÇ: Temyiz edilen kararın yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, bozma nedenine göre diğer temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına 30/04/2015 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Mahkemece; kamu görevlisinin görevi sırasında kusurundan kaynaklanan davaların idare aleyhine açılması gerektiğinden, davalı Polis Memuru ... aleyhine açılan davanın husumet nedeniyle reddine, maddi tazminat isteminin kısmen kabulüne karar verilmiştir. Davalı ..., kamu kurumu niteliğinde olup; davaya konu edilen zarar, kamusal görevin yerine getirilmesi sırasında meydana geldiği iddiasına dayandırılmıştır. İdarenin hizmet kusuru niteliğindeki eylemi sonucu meydana gelen zararlardan dolayı; İdari Yargılama Usulü Yasası’nın 2/1-b maddesi gereğince idareye karşı, idari yargı yerinde tam yargı davası açılması gerekir. Görev sorunu, açıkça veya hiç ileri sürülmese de kendiliğinden (re’sen) dikkate alınır. Mahkemece, yargı yolu yönünden dava dilekçesinin reddine karar verilmesi gerekirken, işin esasına girilerek incelenmesi usul ve yasaya aykırı bulunduğundan kararın bozulması gerekmiştir....
