ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 19/06/2020 NUMARASI : 2017/518 E - 2020/323 K DAVA KONUSU : Alacak KARAR : Yukarıda tarafları ve konusu yazılı bulunan dava ile ilgili olarak,ilk derece mahkemesince verilen kararın istinaf edilmesi sebebiyle, dava dosyası üzerinde yapılan inceleme sonunda; GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı dava dilekçesinde özetle; taraflar arasında imzalanan bakım, onarım sözleşmesi kapsamında, çalışan işçilere Asgari Ücret Komisyonu tarafından belirlenen ücretin ödendiğini, 2016 yılında asgari ücretin arttığını, müvekkili üzerindeki sözleşme yükümlülüğünün bu nedenle arttığını, sözleşmenin güncel koşullara uyarlanması gerektiğini, bu hususta ihtarname gönderildiğini, fiyat farkının sözleşme gereği değiştirilemeyeceği yönünde cevap alındığını, oysaki talebin sözleşmenin yenilenmesi olduğunu beyan ederek, ilgili sözleşmenin B.K. 138. maddesi uyarınca yeniden uyarlanmasına, müvekkiline ödenecek bedellerin 01/01/2016 tarihinden itibaren başlatılacak şekilde yeniden belirlenmesine...
Başka bir deyişle, denkleştirici adalet kuralı gereğince iadeye karar verilirken, satış bedeli olarak verilen paranın alım gücünün, ifanın imkânsız hale geldiği tarihteki alım gücüne uyarlanması zorunluluğu bulunmaktadır. Somut olayda, davaya konu 23/12/2004 tarihli sözleşmede taraflarca satış bedeli gösterilmemiş, yalnızca davalı tarafından davacıya 50.000.000.000.- TL ( sıfır atılmadan önceki ) bedelli teminat senedi verildiği belirtilmiştir . Anılan sözleşmede taraflarca satış bedeli gösterilmediği için, mahkemece, sözleşmenin düzenlendiği 23/12/2004 tarihi itibariyle davaya konu edilen taşınmazın piyasa rayiç bedelinin keşif yapılarak konusunda uzman bilirkişi kurulu aracılığıyla belirlenmesi gerekmektedir. Sözleşme tarihi itibari ile taşınmazın piyasa rayiç bedeli tespit edildikten sonra bu değer teminat senedinde yazılı rakamdan düşük ise bu düşük bedelin, yüksek çıkar ise teminat senedinde yazılı rakamın denkleştirici adalet kuralına göre uyarlanması gerekecektir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Tapu İptali ve Tescil Davacı-karşı davalı ..., dahili davacılar ... ve müşterekleri ile davalı-karşı davacı ... aralarındaki tapu iptali ve tescil davasının kısmen kabulüne ve kısmen reddine dair ......
Sözleşmenin yeni durumlara uyarlanması yapılırken önce sözleşmede, daha sonra kanunda bu hususta intibak (uyarlama) hükümlerinin bulunup bulunmadığına bakılır. Sözleşmede ve kanunda hüküm bulunmadığı takdirde sözleşmenin değişen hal ve şartlara uydurulmasının gerekip gerekmeyeceği incelenir. Bazen de sözleşmede olumlu ve olumsuz intibak (uyarlama) kaydı bulunmakla beraber, bu kayda dayanılarak sözleşmenin kayıtla birlikte aynen uygulanmasını talep etmek TMK. nun 2/2 maddesi hükmü anlamında hakkın kötüye kullanılması manasına gelebilir. Böyle bir durumda sözleşmedeki intibak kaydına rağmen edimler arasında aşırı bir isabetsizlik çıkmışsa uyarlama yine yapılmalıdır. İşlem temelinin çöküşüne ilişkin uyuşmazlıkların giderilmesinde kaynak olarak TMK.nun 1, 2 ve 4.maddelerinden yararlanılacaktır. İşlem temelinin çöktüğünün dikkate alınması dürüstlük kuralının gereğidir. Diğer bir anlatımla durumun değişmesi halinde sözleşmede ısrar etmek dürüstlük kuralına aykırı bir tutum olur....
DAVA : Sözleşmenin Uyarlanması DAVA TARİHİ : 22/10/2022 KARAR TARİHİ : 13/02/2023 KARAR Y.TARİHİ : 14/02/2023 Mahkememizde görülmekte olan Sözleşmenin Uyarlanması davasının yapılan açık yargılaması sonucunda; İDDİA : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin ......
Şti. arasında akdedilen sözleşmenin tarafı olmadığını, anılan sözleşmenin karşılıklı edimlerin ifasıyla sona erdiğini, bu halde sözleşmenin objektif kazanç miktarı ile miktarının saptanması, sözleşmenin 9. maddesinin uyarlanması şeklinde bir istem türünün, tazminat olarak nitelendirilen bir davanın ikame edilmesinin mümkün olmadığını, davalıya isnat edilmeye çalışılan somut dayanaktan yoksun, sadece diğer davalı ...'un kayın biraderi olması şeklindeki bir gerekçeye dayalı taleplerin kabul edilemeyeceğini, davalının şirketin pazarlama bölümünde görevli olduğunu, dava dilekçesinde ifade edilen maddi vakıalarla alakası olmadığını, kendisine izafe edilebilecek hiçbir sorumluluğun bulunmadığını savunarak davanın reddini istemiştir. Davalı ... vekili, dava dilekçesinde kullanılan muvazaa deyiminin izahı ve davacı tarafın hukuki nedenlerine açıklık getirilmesi gerektiğini, davalının dava dilekçesinde bahsi geçen davacı ... ile Mid Otomotiv Ltd....
Davanın konusunun, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi dolayısıyla ve sözleşmeden kaynaklı yüklenicinin sözleşme gereği alması gerekli taşınmazın tapu kaydının iptali ile tescili talebini içerir tapu iptal ve tescil davası, birleşen davanın konusunun da eser sözleşmesinden kaynaklı inşaat ipoteği tesisi, birleşen diğer davanın konusunun da eser sözleşmesinden kaynaklı sözleşmenin iptali, sözleşmenin iptali dolayısıyla tapu iptal ve tescil, bu talep kabul görmediği takdirde tazminat istemine ilişkin alacak davası olup, her ne kadar mahkemece alacağa hükmedilmiş ise de temelde davanın tapu iptal ve tescile ilişkin olduğu, taşınmazın aynına ilişkin olması nedeni ile kesinleşmeden takibe konulmasının da mümkün olmadığı anlaşılmakla ilk derece mahkemesince takibin iptaline yönelik verilen karar usul ve yasaya uygun olduğundan, davalının istinaf talebinin HMK 353(1)-b/1 maddesi gereğince esastan reddine, Dairemizce oy birliği ile karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur....
Davacı, kira parasının günün değişen ekonomik koşulları nedeniyle sözleşmede olması gereken hak ve menfaatler dengesinin kiralayan aleyhine değişerek çekilmez hale geldiği iddiası ile kira parasının uyarlanması için bu davayı açmıştır. Hukukumuzda sözleşmeye bağlılık esas olmakla birlikte sözleşmenin yapıldığı anda mevcut olan edimler arası denge sonradan şartların değişmesiyle birlikte taraflardan biri aleyhine katlanamayacak oranda bozulduğu takdirde hakim sözleşmeye müdahale edebilir. Kural böyle olmakla birlikte kira bedelinin değişen ekonomik koşullara uyarlanması ancak uzun süreli sözleşmelerde ve bitimine uzun süre olan ve kira tesbiti davası açılamayacak durumlarda istenebilir. Somut uyuşmazlıkta taraflar arasındaki kira sözleşmesi 1.4.2003 başlangıç tarihli olup, 5 yıl sürelidir. Davacı 2008/7198-13623 eldeki davayı 26.4.2007 tarihinde açmış olup, dava tarihi itibariyle sözleşmenin bitimine 1 yıldan az bir süre kalmıştır....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Sözleşmenin uyarlanması Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı sözleşmenin uyarlaması davasına dair karar, davacı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla, dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü. Dosya kapsamına, toplanan delillere, mevcut deliller mahkemece takdir edilerek karar verilmiş olmasına ve takdirde de bir isabetsizlik bulunmamasına göre yerinde görülmeyen temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan hükmün ONANMASINA ve aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edenden alınmasına, 19.12.2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
tüm edimlerini eksiksiz olarak ifa ettiğini, taraflar arasında akdedilen Yap-İşlet-Devret Sözleşmesi uyarınca müvekkili şirket lehine 30 yıl süre ile yapılan bu bina üzerinde irtifak hakkı tanındığını, sözleşmenin 6.maddesinde de aylık irtifak bedelinin ve artış oranlarının belirlendiğini, müvekkil şirketin bahse konu sözleşmenin 3.maddesinde belirtildiği şekilde bu yere otel ve işyeri yaptığını, sözleşmenin 11.maddesinden aldığı hakla kiraya verdiğini, bu işyerlerinden elde etmiş olduğu kiralar ile irtifak bedelini aylık olarak ödemeye çalıştığını, ancak, (Covid-19) salgını ve alınan önlemler sebebiyle bu irtifak bedelini ödemekte çok büyük zorluklar çektiğini, Yap-İşlet-Devret Sözleşmesine konu irtifak bedelinin değişen durum ve koşullara uyarlanması gerektiğini ileri sürerek, Üsküdar 5.Noterliğinin 6267 Yevmiye numaralı ile İstanbul İli, Şişli İlçesi, Cumhuriyet Mahallesi, 147 Pafta, 1009 Ada, 1043 Parsel sayılı taşınmaza ilişkin Yap-İşlet-Devret Sözleşmesine konu; Mart 2020...
