HD, 01.04.2013, 7919/4515 E/K) Hukuk Genel Kurulu, maddi ve manevi tazminatın ödetilmesi talebi ile açılan bir alacak davasında davacının "davalıların taşınır taşınmaz mallarıyla üçüncü kişilerdeki ve bankalardaki hak ve alacakları üzerine ihtiyati tedbir konulmasına karar verilmesi" istemini yalnız uyuşmazlık konusu hakkında tedbir talep edilebileceği, para alacağına dair uyuşmazlık konusu hakkında tedbir talep edilebileceği, para alacağına dair uyuşmazlıklarda ihtiyati tedbir değil, ihtiyati haciz istenebileceği, ihtiyati tedbir talebinin koşulları bulunmadığı gerekçesi ile reddeden ve kararı özel dairece bozulan yerel mahkemenin direnme kararının temyiz incelemesinde, işin esasına geçilmeden önce dava dilekçesindeki açık talep dikkate alındığında, istemin ihtiyati tedbir mi, yoksa ihtiyati haciz niteliğinde mi olduğu hususunu ön sorun olarak tartışmış, "özellikle dikkat edilmesi gereken hususun, diğer geçici hukuki korumaların alanına giren konularda ihtiyati tedbire karar verilmemesi...
(Y.12.HD-21.09.2000- E-11527/K-13244) İhtiyati haczin; icrai hacze dönüşünceye kadar alacaklının borçludaki alacağının ödenmesini tehlikeye düşürmeden sağlayan bir tedbir niteliğinde olduğu dikkate alınarak, mahkemece, davacının ihtiyati haciz isteminde bulunduğu miktarın sadece yasada belirtilen ihtiyati haciz istemi koşulları yönünden değerlendirilmesi gerekir. (Y.11.HD.04.11.2004.E-12561/K-10833) İhtiyati haciz kararı geçici bir tedbirdir. Bu nedenle ihtiyati tedbir kararı ihtiyati hacze bir etkisi olmaz. Ancak, bu tedbir kararı ihtiyati haczi de etkileyecek biçimde tavzih edilmişse, bu mahkeme kararı uygulanarak, şikayetin kabulüyle haciz ve muhafaza işlemlerinin iptaline karar vermek gerekir.( Y.12.HD. 12.07.2005.E-12108/K-15401) Konunun daha iyi anlaşılabilmesi için ihtiyati haciz ile ihtiyati tedbir arasında ki farklara da değinmek gerekmektedir....
- K A R A R - Davacı vekili dava dışı borçluya ait bağımsız bölümün satışından sonra düzenlenen sıra cetvelinde müvekkilinin alacağının gösterilmediğini; müvekkilinin avukat olup, dava dışı borçlunun vekaletini üstlendiği döneme ilişkin ücret alacağının bulunduğunu, bu alacağın tahsili için girişilen dava sırasında bedeli paylaşıma konu taşınmazın tapu kaydına alacağın tahsilini temin için ihtiyati tedbir konulduğunu, borçlunun da muvazaalı borçlanmalara giriştiğini ileri sürerek davalının alacağının muvazaalı olduğunun tesbitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı vekili davacının geçerli bir haczi bulunmadığından sıra cetveline itiraz davası açmak için aktif dava ehliyeti ve hukuki yararı olmadığını bildirerek davanın reddi gerektiğini savunmuştur. Mahkemece davacı lehine tapuya ihtiyati tedbir şerhi verildiği; mal üzerinde geçerli bir haczi bulunmayan davacının davasının reddine karar verilmiş; hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir....
Asliye Hukuk Mahkemesi TÜRK MİLLETİ ADINA Davacı, davalının 01/04/2011 tarihinden itibaren malulen emekliliğinin hukuken geçerliliğinin tespitine, davalı Kurumun 66/61846118-13884982 sayılı ve 01/10/2015 tarihinde tebliğ edilen idari kararın iptali ile maaş kesintilerinin ihtiyatı tedbir ile durdurulması ve bu kesintilerin durdurulmasına karar verilmesini istemiştir. İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmesi üzerine davalı Kurum vekilince istinaf kanun yoluna başvurulmuştur. Bölge Adliye Mahkemesince davalı Kurum vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir. Bölge Adliye Mahkemesi kararının davalı Kurum vekilince temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okundu, işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar verildi....
Asliye Hukuk Mahkemesi nezdinde tapu iptali ve tescil davası açtıkları, yargılamanın devamı sırasında mahkemece, taşınmazın tapu kaydına ihtiyatı tedbir şerhi konulduğu ve ... 1. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 1975/466 esas sayılı dosyası üzerinden görülen dava neticesinde, ... mirasçılarının açtığı tapu iptali ve tescil davasının kabulüne karar verilip kesinleşmesinden sonra mahkemece, dava konusu taşınmazın tapu kaydı üzerine konulan ihtiyati tedbirin kaldırılıp, karar gereğince işlem yapılması için Tapu Sicil Müdürlüğü'ne yazılan müzekkere üzerine, taşınmazdaki ihtiyati tedbir şerhinin kaldırıldığı, ancak kesinleşmiş mahkeme kararı gereğince, ... mirasçıları adına tescil işlemi yapılmayarak, 12/48 oranındaki payın ... adına tapuda yaşamaya devam ettiği, taşınmazın 1985 yılında, Mülga Arsa Ofisi Genel Müdürlüğü tarafından kamulaştırılması üzerine, ...'...
İSTİNAF SEBEPLERİ : Davalı Kurum vekili; Uyuşmazlığın esasını çözecek tedbir kararı verilemeyeceğini, ihtiyati tedbir talebinin koşullarının oluşmadığını belirterek mahkeme kararının kaldırılmasını istemiştir. G E R E K Ç E : İhtiyatı tedbirin şartları 6100 Sayılı Hukuk Muhakemesi Kanunu’nun 389/1. maddesinde genel olarak düzenlenmiştir. Bu yasa hükmüne göre, mevcut durumda meydana gelebilecek değişme nedeniyle hakkın elde edilmesinin önemli ölçüde zorlaşacağından ya da tamamen imkânsız hale geleceğinden veya gecikme sebebiyle bir sakıncanın yahut ciddi bir zararın doğacağından endişe edilmesi hallerinde, uyuşmazlık konusu hakkında ihtiyati tedbir kararı verilebilir. İhtiyati tedbirde asıl olan, ihtiyati tedbire esas bir hakkın varlığı ve bir ihtiyati tedbir sebebinin bulunmasıdır....
Geçici hukuki koruma kararlarından olan ihtiyati tedbir kararı verirken hakim, asıl uyuşmazlığı çözecek içerikte bir karar vermemelidir. Bununla birlikte, ihtiyati tedbire karar verilirken tarafların çıkar dengesini ve ihtiyati tedbirin amacını hakimin gözetmesi gerekli ve zorunludur. Kanun koyucu, ihtiyati tedbir hakkında karar verecek olan hakime geniş bir takdir alanı bırakmışsa da; hakim, her somut olayda, ihtiyati tedbir şartlarının gerçekleşip gerçekleşmediğini dikkatlice incelemeli ve hangi yasal sebebe ve hangi somut duruma göre ihtiyati tedbir kararı verdiğini kararında belirtmelidir. İhtiyati tedbir şartları mevcut değilse, Kanun'un öngördüğü ölçüde ispat edilememişse veya yaklaşık da olsa ispatı yargılamayı gerektiriyorsa ihtiyati tedbir isteminin reddine karar verilmelidir. HMK'nın 389. maddesindeki şartların mevcut olması ve talep halinde ise hakim, ihtiyati tedbire davanın her aşamasında karar verebilir....
İSTİNAF SEBEPLERİ : Davalı Kurum vekili; Uyuşmazlığın esasını çözecek tedbir kararı verilemeyeceğini, ihtiyati tedbir talebinin koşullarının oluşmadığını belirterek mahkeme kararının kaldırılmasını istemiştir. G E R E K Ç E : İhtiyatı tedbirin şartları 6100 Sayılı Hukuk Muhakemesi Kanunu’nun 389/1. maddesinde genel olarak düzenlenmiştir. Bu yasa hükmüne göre, mevcut durumda meydana gelebilecek değişme nedeniyle hakkın elde edilmesinin önemli ölçüde zorlaşacağından ya da tamamen imkânsız hale geleceğinden veya gecikme sebebiyle bir sakıncanın yahut ciddi bir zararın doğacağından endişe edilmesi hallerinde, uyuşmazlık konusu hakkında ihtiyati tedbir kararı verilebilir. İhtiyati tedbirde asıl olan, ihtiyati tedbire esas bir hakkın varlığı ve bir ihtiyati tedbir sebebinin bulunmasıdır....
Tazminat davası ihtiyati haczi koyan mahkemede dahi görülür.” hükmü yer almaktadır. İncelenen yasa maddeleri gerekçesine göre, ihtiyatı haciz “Alacaklının, bir para alacağının zamanında ödenmesini güvence (garanti) altına almak için, mahkeme kararı ile, borçlunun mallarına önceden geçici olarak el konulması”dır. Amaç bakımından ihtiyati haciz, bir alacağın tahsilini temine sağlayanbir vasıtadır. İhtiyati hacizde, ihtiyaten haczedilen mal ve haklar, alacaklının açtığı veya yaptığı veya açmayı yahut yapmayı düşündüğü dava veya icra takibinin konusu değildir. Konuları bakımından, ihtiyati haciz sadece taşınır ve taşınmaz mallarla alacak ve haklara ilişkin olabilmektedir. 4949 sayılı yasa ile değişik İİK 265 maddesi; gereğince, Borçlu kendisi dinlenmeden verilen ihtiyati haczın dayandığı sebeplere, mahkemenin yetkisine ve teminata karşı 7 gün içinde itiraz edebilir....
Maddesinin 4 bendinde " Tazminat davası ihtiyati haczi koyan Mahkemede dahi görülür" hükmüne amirdir. İhtiyati haciz geçici koruma tedbirinin 2004 sayılı İcra İflas Kanunun 257 ve devamı maddelerinde düzenlendiği, ihtiyati haczin istenebileceği Mahkemeler konusunda Hukuk Muhakemeleri Kanununa atıf yapıldığı ancak İhtiyati haciz nedeniyle meydana gelen tazminat istemlerinin ancak İhtiyati haczi koyan Mahkemede görüleceği, 2004 sayılı İcra İflas Kanunu, 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununa göre özel norm niteliğinde olduğu, bu bilgilerden hareketle; ihtiyati haczin Bursa 3. Asliye Ticaret Mahkemesinin .../... D iş Kararı ile verildiği ve Bursa 17. İcra Müdürlüğünce infaz edildiği, davalının cevap dilekçesi ile ilk itiraz olarak ileri sürülen yetki itirazının yerinde olduğu kanaatine varılarak mahkememizin yetkisizliğine, yetkili mahkemenin Bursa 3....
