"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi K A R A R Dava; taraflar arasında sözleşmeden kaynaklanan, sebepsiz iktisap hükümlerine göre tazminat istemine ilişkin bulunduğundan, 2797 sayılı Yargıtay K.nun 14.maddesi gereğince temyiz incelemesi 13.Hukuk Dairesine ait bulunmaktadır. Yukarıda belirtilen nedenle dosyanın görevli sözü edilen Yüksek Daire Başkanlığına gönderilmesine, 31.03.2008 tarihinde oybirliği ile karar verildi....
Uyuşmazlık, sebepsiz zenginleşmeden kaynaklı alacak talebine ilişkindir. Somut olayda; Hazine'ye ait taşınmazın davalı Belediye tarafından dava dışı ...'ye ihale yoluyla, ... tarafından da adi yazılı satım sözleşmesi ile davacıya satıldığı hususunda bir uyuşmazlık bulunmamaktadır. Uyuşmazlık, sebepsiz zenginleşme hükümleri gereğince davacının davaya konu arsa bedelini davalı Belediye'den talep edip edemeyeceği noktasında toplanmaktadır. Sebepsiz zenginleşme, haklı bir sebep olmaksızın bir başkasının malvarlığından ya da emeğinden yararlanma olarak tanımlanır. Sebepsiz zenginleşme için, bir taraf zenginleşirken diğer tarafın fakirleşmesi, zenginleşme ile fakirleşme arasında nedensellik bağının bulunması ve zenginleşmenin hukuken geçerli bir nedene dayalı olmaması gerekir. Sebepsiz zenginleşme kurumunun temel özelliklerinden biri "şahsilik" prensibidir. Bu ilke gereğince kim haksız yere zenginleşmişse davanın o kişiye karşı yöneltilmesi gerekir....
Davalı vekili ilk derece mahkemesine vermiş olduğu cevap dilekçesinde özetle; taşınmazın cebri icra ile satıldığını, davacının sebepsiz zenginleşme iddiasının muhatabının kendisi olmadığını, müvekkili yönünden sebepsiz zenginleşmenin söz konusu olmadığını ve talebin zamanaşımına uğradığını savunmuştur. İlk derece mahkemesi tarafından yapılan yargılama sonucunda; davacının talebinin TMK. 723 vd ve 994- 995 maddeleri çerçevesinde eski malike karşı açılmış tazminat davası niteliğinde olduğu, TMK. 994- 995 maddelerinin tabi olduğu 5 yıllık zamanaşımının dolmadığı, taşınmazla ilgili tüm işlemleri gerçekleştiren şahısların davacı şirketin sahibi ve yöneticileri olduğu, davacı yönünden aktif husumet bulunduğu anlaşıldığından davalının zamanaşımı ve husumet itirazının ayrı ayrı reddine karar verilmiştir. HUKUKİ SEBEPLER ve GEREKÇE: Taraflar arasındaki dava, TMK 723, 994 ve 995 maddelerine dayalı sebepsiz zenginleşmeden kaynaklanan alacak istemine ilişkindir....
Davalı vekili ilk derece mahkemesine vermiş olduğu cevap dilekçesinde özetle; taşınmazın cebri icra ile satıldığını, davacının sebepsiz zenginleşme iddiasının muhatabının kendisi olmadığını, müvekkili yönünden sebepsiz zenginleşmenin söz konusu olmadığını ve talebin zamanaşımına uğradığını savunmuştur. İlk derece mahkemesi tarafından yapılan yargılama sonucunda; davacının talebinin TMK. 723 vd ve 994- 995 maddeleri çerçevesinde eski malike karşı açılmış tazminat davası niteliğinde olduğu, TMK. 994- 995 maddelerinin tabi olduğu 5 yıllık zamanaşımının dolmadığı, taşınmazla ilgili tüm işlemleri gerçekleştiren şahısların davacı şirketin sahibi ve yöneticileri olduğu, davacı yönünden aktif husumet bulunduğu anlaşıldığından davalının zamanaşımı ve husumet itirazının ayrı ayrı reddine karar verilmiştir. HUKUKİ SEBEPLER ve GEREKÇE: Taraflar arasındaki dava, TMK 723, 994 ve 995 maddelerine dayalı sebepsiz zenginleşmeden kaynaklanan alacak istemine ilişkindir....
Bu durumda taraflar ifa yükümlülüğünden kurtulur ve karşı tarafa verdiklerini de sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre geri isteyebilirler.Somut olayda, mahkemece taraflar arasındaki eser sözleşmesinin davacı taraça feshedildiğinden bahisle sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre tarafların verdiklerini iade etmesi gerektiği ilkesinden hareketle davacı tarafından davalıya ödenen bedelin iadesine karar verilmesinde usul yasa ve dosya kapsamına aykırı bir durum bulunmadığı anlaşılmakla, davalı vekilinin istinaf başvurusunun reddine karar vermek gerekmiştir....
“…Sebepsiz zenginleşme alacaklıya, ikinci derecede ( tali nitelikte ) bir dava hakkı temin eder. Malvarlığındaki azalmanın başka asli nitelikteki davalarla önlenmesi mümkün ise, sebepsiz zenginleşme davası gündeme gelemez…” (Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 17.02.2010 T. 2010/13-93 E. 2010/88 K.) Talep edilen alacak veya tazminat haksız fiilden kaynaklanıyorsa kusurlu bir hareketle veya kusursuz sorumluluğu gerektiren bir nedenle doğan zarara ilişkindir. Sözleşmeye dayanıyorsa bir irade açıklamasına dayalıdır. Her iki hâlde de bunun bir sebebe dayanmadığı ileri sürülemez. Sebepsiz zenginleşmede ise haksız iktisap, geçerli olmayan veya tahakkuk etmemiş yahut varlığı sona ermiş bir nedene ya da borçlu olunmayan şeyin hataen verilmesine dayalıdır. Sözleşme ilişkisinin bulunduğu hâllerde bu zenginleşme irade açıklamasına, haksız fiilde ise sorumluluk gerektiren ve Kanunlarda haksız fiil olarak düzenlenen bir eyleme dayalı olduğundan zenginleşmenin sebepsiz olduğundan söz edilemez....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO: 2021/441 Esas KARAR NO: 2023/536 DAVA: Tazminat (Sözleşmeden Kaynaklanan) DAVA TARİHİ: 12/07/2021 KARAR TARİHİ: 06/09/2023 Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Sözleşmeden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: DAVA:Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili ve davalı arasında 15/07/2014 tarihinde------ İli, ------ İlçesi, ------- ada ------ parsel numarasında kayıtlı ------- nolu bağımsız bölüme ilişkin adi yazılı şekilde Gayrimenkul Satış vaadi sözleşmesi imzalandığını, taşınmazın teslim tarihini 2014 Ağustos ayı içinde herhangi bir olarak belirlendiğini, ancak teslim süresinin uzadığını, tapu devrinin de ödeme palanı uyarınca ödemenin gerçekleştiği tarihten 2 ay sonra 11/02/2016 tarihinde de gerçekleştirilmediğini, müvekkilinin taşınmaz bedelini ödeyerek sözleşmeden kaynaklı edimini ifa etiğini, davalının ise satış vaadi sözleşmesinde belirlenen 30/02/2015 tarihinde gerçekleştirmesi gereken teslim edimini...
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO: 2021/441 Esas KARAR NO: 2023/536 DAVA: Tazminat (Sözleşmeden Kaynaklanan) DAVA TARİHİ: 12/07/2021 KARAR TARİHİ: 06/09/2023 Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Sözleşmeden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: DAVA:Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili ve davalı arasında 15/07/2014 tarihinde------ İli, ------ İlçesi, ------- ada ------ parsel numarasında kayıtlı ------- nolu bağımsız bölüme ilişkin adi yazılı şekilde Gayrimenkul Satış vaadi sözleşmesi imzalandığını, taşınmazın teslim tarihini 2014 Ağustos ayı içinde herhangi bir olarak belirlendiğini, ancak teslim süresinin uzadığını, tapu devrinin de ödeme palanı uyarınca ödemenin gerçekleştiği tarihten 2 ay sonra 11/02/2016 tarihinde de gerçekleştirilmediğini, müvekkilinin taşınmaz bedelini ödeyerek sözleşmeden kaynaklı edimini ifa etiğini, davalının ise satış vaadi sözleşmesinde belirlenen 30/02/2015 tarihinde gerçekleştirmesi gereken teslim edimini...
Bu durumda taraflar sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre karşılıklı olarak verdiklerini iade ile yükümlüdürler. Hukuken geçersiz sözleşmeden kaynaklanan bu nitelikteki bir uyuşmazlığın sebepsiz zenginleşme kurallarına göre çözümlenip tasfiye edilebilmesi için öncelikle sebepsiz zenginleşmenin kapsamını tespitteki ilke ve esasların açıklanmasında yarar vardır. Geçerli bir sebebe dayanmaksızın bir kişinin mal varlığından diğerinin mal varlığına kayan değerlerin eksiksiz iadesi denkleştirici ... düşüncesine dayanır. Denkleştirici ... ilkesi ise, haklı bir sebep olmaksızın başkasının mal varlığından istifade ederek kendi mal varlığını artıran kişinin elde ettiği bu kazanımı geri verme zorunda olduğunu ve gerçek bir eski hale getirme yükümlülüğü bulunduğunu ifade eder. Bilindiği gibi ülkemizde yaşanan enflasyon uzun yıllar boyu ... oranlarda seyretmiş ve paramızın değeri (alım gücü) de bununla ters orantılı olarak devamlı düşmüştür....
Dördüncü şart; vukubulan iktisabın (çoğalmanın) sebepsiz iktisap kuralları dışında, özel bir hukuk kuralına dayanılarak iadesi mümkün olmamalıdır. Zira böyle bir imkan varsa artık sebepsiz iktisap kuralları değil, sözü edilen özel kurallar uygulanır. İadenin; istihkak davası, haksız inşaat sebebiyle tazminat davası, sözleşmenin ifası davası, sözleşmeden dönme sebebiyle iade davası, vekaletsiz iş görmeye dayanan iade davası gibi yollarla gerçekleştirilmesi mümkünse, artık sebepsiz iktisap kurallarına başvurulamaz (Tekinay/Akman/Burcuoğlu/Altop, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 7.Baskı, İstanbul 1993, s. 734-738). Bu durumda somut olayda, davacı 3....
