Asliye Hukuk Mahkemesinin 2013/15 E sayılı tasarrufun iptali dava dosyasında, davalı tarafın 07.02.2013 tarihli ihtiyati tedbir niteliğinde ihtiyati haciz olarak müvekkiline ait taşınmazı haczettirdiğini, haczedilen taşınmazın “İstanbul İli, Bakırköy İlçesi, ......
Ne tasarrufun iptali davası, ne de TBK m. 19 gereğince İİK’nin 283. maddesinin kıyasen uygulanması istemli muvazaa davası TTK’nın 4. maddesinde belirtilen mutlak ya da nispi ticari dava niteliğine haiz olduğundan 6100 sayılı HMK’nin 2. maddesi gereğince genel görevli Asliye Hukuk Mahkemesi’nin görev alanında kalmaktadır." şeklinde karar verilerek görevli mahkemenin Asliye Hukuk Mahkemesi olduğu belirlenmiştir. Yine emsal nitelikte ki Yargıtay 17. Hukuk Dairesinin 09/04/2018 tarih, 2016/8983 E. ve 2018/3951 K. sayılı kararında da " ... Dava, İİK'ın 277 ve devamı maddelerine dayalı tasarrufun iptali istemine ilişkindir. Tasarrufun iptali, davaları mutlak ticari dava niteliğinde olmayıp şahsi nitelikte ve borçlunun tasarruflarına yönelik bulunduğundan asliye hukuk mahkemelerinin görevine girmektedir." şeklinde karar verilmiştir....
Somut olayda dava dilekçesindeki ileri sürüş biçimine göre dava hukuksal nitelikçe Türk Borçlar Kanununun 19 maddesinin özüne ve sözüne uygun muvazaa nedeniyle iptal istemine ilişkindir. Kural olarak 3.kişiler, danışıklı işlem nedeniyle hakları zarara uğratıldığı takdirde tek taraflı veya çok taraflı olan bu hukuki işlemlerin geçersizliğini ileri sürebilir. Çünkü danışıklı bir hukuki işlem ile 3.kişilere zarar verilmesi onlara karşı işlenmiş bir haksız eylem niteliğindedir. Muvazaa davası borçlunun yaptığı tasarrufi işlemlerin gerçekte hiç yapılmamış olduğunu tesbit ettirmeyi amaçlar. Davacının bu davadaki amacı alacağını tahsil edebilmek için muvazaa nedeniyle temelde geçersiz olan işlemin hükümsüzlüğünü sağlamaktır. Muvazaaya dayalı iptal davasında davacı muvazaalı işlemle kendisinin zararlandırıldığını ileri sürmektedir....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ TARİHİ: 18/12/2020 NUMARASI: 2020/653 2020/696 DAVA: Tasarrufun İptali (İİK 277 Ve Devamı) Taraflar arasındaki davada İstanbul Anadolu 7. Asliye Ticaret Mahkemesi ile İstanbul Anadolu 26. Asliye Hukuk Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü: K A R A R Dava, tasarrufun iptaline ilişkindir. İstanbul Anadolu 26. Asliye Hukuk Mahkemesince, "... Taraflar arasındaki uyuşmazlığın temelinin çek ve bonoya dayandığı anlaşılmakla TTK md. 4 uyarınca mutlak ticari dava olduğundan aşağıdaki şekilde hüküm kurmak gerekmiştir...." gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir. İstanbul Anadolu 7. Asliye Ticaret Mahkemesince ise, "......
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ TARİHİ: 01/04/2021 NUMARASI: 2020/580 2021/383 DAVA: Tasarrufun İptali (İİK 277 Ve Devamı) Taraflar arasındaki davada İstanbul Anadolu 5. Asliye Ticaret Mahkemesi ile İstanbul Anadolu 26. Asliye Hukuk Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü: K A R A R Dava, tasarrufun iptaline ilişkindir. İstanbul Anadolu 26. Asliye Hukuk Mahkemesince, "... Dava ve birleşen davalar, İİK md277 kapsamında limited şirkette hisse devri şeklindeki tasarrufun iptali davasıdır. Limited şirkette hisse devri TTK md.4 kapsamında kaldığından, mutlak ticari dava hakkında aşağıdaki şekilde hüküm kurmak gerekmiştir. Ayrıca hükümden sonra Mahkememizde birleşen İstanbul Anadolu 2. ASHM'ne ait 2014/270 E. Sayılı dosyada sehven hüküm kurulmadığı anlaşılmıştır....
-TL'lik ipotek tesis edilmiş bulunduğunun anlaşıldığını, müvekkili-alacaklı bankanın, ihtiyati hacizden 10 ay önce yapılmış olan bu ipotek tesisi işleminin "ipotek veren şirketin doğmuş ve doğacak tüm borçlarının teminatı olarak" yapıldığının 31.08.2009/21260 nolu resmi senetle sabit bulunduğunu öğrendiğini, oysa İİK.m.279. f.l. b.l uyarınca "borçlunun teminat göstermeği evvelce taahhüt etmiş olduğu haller müstesna olmak üzere borçlu tarafından mevcut bir borcu temin için yapılan rehin..." işleminin, bu işlem "borcunu ödemeyen bir borçlu tarafından hacizden evvelki bir sene içinde yapılmışsa batıl" olacağını; şu halde, olayda, ihtiyati hacizden 10 ay önce üçüncü kişiler lehine yapılmış olan ipotek tesisi işleminin ihtiyati hacizden evvelki bir sene içinde yapılmış bir tasarruf olmakla iptale tabi bulunduğu, bu nedenle dava konusu tasarrufun İİK.m.280 uyarınca da iptal edilmesi gerektiğini ileri sürerek, 31.08.2009/... yev. nolu tapu işlem belgesi (resmi senet) ile yapılan tasarrufun iptaline...
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi Taraflar arasındaki tasarrufun iptali davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne dair verilen hükmün süresi içinde davalılar ... ile ... vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü: -K A R A R- Hükmüne uyulan Dairemizin bozma ilamında özetle; davanın İİK'nin 277 vd maddelerine dayalı olarak açılmış tasarrufun iptali istemine ilişkin olduğu, İİK'nin 278.maddesinde düzenlenen iptal nedenleri için açıklanan haciz veya aciz yahut iflastan evvelki 2 senelik süre, bu maddede öngörülen akrabalık ve bedel farkından dolayı iptal ile borçlunun kendisine yahut 3.bir şahıs menfaatine kaydı hayat şartıyla irat ve intifa hakkı tesis ettiği akitler ve ölünceye kadar bakma akitleri için belirlenen bir süre olup İİK'nin 280.maddesinde sayılan iptal nedenleri için uygulanamayacağı, Aynı Yasanın 280.maddesinde sayılan iptal nedenleri için ise 5 yıllık hak düşürücü süre (...
Ancak, bu maddelerde iptal edilebilecek bütün tasarruflar, sınırlı olarak sayılmış değildir. Kanun, iptale tabi bazı tasarruflar için genel bir tanımlama yaparak hangi tasarrufların iptale tabi olduğu hususunun tayinini hakimin takdirine bırakmıştır (İİK.md.281). Bu yasal nedenle de, davacı tarafından İİK.nun 278, 279 ve 280. maddelerden birine dayanılmış olsa dahi, mahkeme bununla bağlı olmayıp, diğer maddelerden birine göre iptal kararı verebilir (Y.H.G.K.25.11.1987 Tarih, 1987/15-380 Esas ve 1987/872 Karar sayılı ilamı). Genelde denilebilir ki, borçlunun iptal edilebilecek tasarrufları, alacaklılarından mal kaçırılmasına yönelik olarak yapılan ivazsız veya aciz halinde yapılan tasarruflar ile alacaklılarına zarar verme kastıyla yapılan tasarruflardır....
Mahkemece tapu iptal ve tescil davası ile tasarrufun iptali dava dosyasını tefrik ederek öncelikle tapu iptal ve tescil davasının sonucunu beklemesi, tapu iptal ve tescil davasının sonucuna göre de tasarrufun iptali davasının değerlendirilmesi gerekirken yargılama usulleri farklı olan tapu iptal ve tescil davası ile tasarrufun iptali davasının beraberce görülerek karar verilmesi usul ve yasaya aykırıdır. 2-Bozma neden ve şekline göre tüm davalılar vekilinin sair temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına karar verilmiştir. SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle hükmün resen BOZULMASINA; (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalılar vekilinin sair temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, duruşmada vekille temsil olunmayan davalılar yararına vekalet ücreti takdirine yer olmadığına, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalılara geri verilmesine 17/03/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
Bu durumda, sözü geçen madde hükmü yönünden iptal kararı verilmesi gerekirken, İİK 277 ve devamı maddeleri yönünden iptal koşullarının oluşmadığına ilişkin mahkeme kabulünde isabet bulunmamaktadır. HMK 353/1-b/2. maddesinde, yargılamada eksiklik bulunmamakla beraber kanunun olaya uygulanmasında hata edilip te yeniden yargılama yapılmasına ihtiyaç duyulmadığı hallerde düzeltilerek yeniden esas hakkında karar verileceği düzenlenmiştir. İptali talep edilen ipoteğin vaz edildiği taşınmaz, Çatalca İcra Müdürlüğü'nün ... talimat sayılı dosyasında, 25.07.2008 tarihinde yapılan ihale sonucu davalı ...'a 142.000,00-TL bedel ile ihale edilmiş; bu ihale bedelinden ipotek alacağı olan 139.585,00-TL mahsup edilmiştir....
