- KARAR - Davacı vekili, müvekkilinin paydaşı olduğu taşınmaz üzerinde inşaat yapmak üzere dava dışı .... ile arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi yapıldığın, müvekkilinin daire farkı nedeniyle arsa payı devri yanında 29.000,00 TL ödemeyi kabul ederek bono verdiğini, sözleşme öncesi görüşmelerin yüklenici adına davalılar ... ve ... ile yapıldığını, davalıların kendilerini dava dışı yüklenici olarak tanıttıklarını, sözleşmenin yüklenici adına vekaletten davalı ... tarafından imzalandığını, anılan kişilerin aynı zamanda davalı şirketin temsilcisi ve ortakları olduklarını, daha sonra müvekkilinin borçlu olduğu miktardan mahsup edilmek üzere ...plakalı aracın 19.000,00 TL bedel ile davalı şirkete devredildiğini, devir bedelinin alınmadığını, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin arsa maliki ile yükleniciler arasında yapılan sözleşmeyle feshedilerek tarafların bir birini ibra ettiğini, verilen bonoların geri alındığını, diğer şirketlere verilen araçların iadesinin kararlaştırıldığını...
Mahkemece, davalı arsa maliki ile dava dışı yüklenici arasındaki arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin; davacı ile davalı arasındaki temlik sözleşmesinin geçerli olmadığı gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiştir. Hükmü, davacı vekili temyiz etmiştir. Dava, arsa sahibi ile yüklenici arasındaki arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi gereğince yükleniciden bağımsız bölüm temlik alan davacının tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir. Somut uyuşmazlıkta, davacı, dava dışı yüklenici ... ile davalı arsa maliki arasında 17.09.2004 günü düzenlenen adi yazılı arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi uyarınca yükleniciye bırakılan çekişme konusu taşınmazı 20.02.2010 günlü adi yazılı temlik sözleşmesiyle temlik aldığından adına tescilini istemiştir. Arsa maliki ile yüklenici arasındaki arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi gereği taşınmaz dava dışı yükleniciye bırakılmıştır....
İlk derece mahkemesince; "…Somut olayda eldeki davanın, taraflar arasında akdedilen arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi uyarınca eksik/ayıplı işlerin bedeli ve cezai şartın tahsili istemine ilişkin olmasına; taraflar arasında, arsa sahibi davacı ve yüklenici davalı Siz Yapı Ltd....
Dava, taraflar arasındaki arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanmaktadır. Her ne kadar dava tarihi itibariyle yürürlükte bulunan 6502 sayılı Yasa'nın .../...-(l) bendi ile tüketici işlemi kapsamına eser sözleşmeleri alınmışsa da, somut olayda olduğu gibi arsasına karşılık bağımsız bölüm alacak olan arsa sahibinin ticari veya mesleki olmayan amaçlarla hareket ettiğinden sözedilemeyeceği, amacının salt kişisel ihtiyaçları için kullanma, tüketme amacını aştığı, Yasa'nın .../... (k) bendindeki "tüketici" tanımına uymadığı anlaşılmaktadır. Bünyesinde taşınmaz satış vaadi ve inşaat sözleşmesi olan arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinde, arsa sahibi açısından güdülen amaç kullanmak için konut edinmek değildir. Güdülen amaç, arsasının değerlenmesini sağlayacak yapının arsa üzerine yapılmasıdır....
Arsa sahibi davalılar ile dava dışı yüklenici şirket arasında düzenlenen arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin .../a maddesi hükmü yüklenici şirkete, “sözleşmenin devri” yetkisi vermemektedir. Dava dışı yüklenici şirket ile kooperatif arasında yapılan sözleşme hükümlerine göre yüklenici şirketin, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi ile kendisine kalan %55 hissesinin %...'ini üzerinde bırakacağı, %50'sini kooperatife devredeceği sözleşmenin taraflarınca kabul edilmiştir. Buna göre, yüklenici dava dışı şirket, sözleşmenin tarafı olmaktan çıkmamıştır. Sadece arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin konusu olan inşaatın yapımı işini davacı kooperatife bırakmıştır. Sözleşmenin devrinde devreden taraf sözleşmenin tarafı olmaktan çıkar ve devralan sözleşmenin tarafı olur....
Davacı, dava dışı arsa sahibi ... ve davalı arsa sahibi ... ile davalı yüklenici arasında düzenlenen arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi uyarınca yükleniciye bırakılması kararlaştırılan bağımsız bölümü yüklenicinin temlik ettiği ...'den temlik aldığını ileri sürerek bağımsız bölümün tapu kaydının iptali ile adına tesciline karar verilmesini istemiştir. Mahkemece, dava konusu taşınmazın tapu kaydının iptali ile davacı adına tesciline ilişkin istemin reddine, bedel iadesi talebinin kabulüne 77.000,00 TL'nin ...'den tahsili ile davacıya verilmesine karar verilmiştir. Hükmü, taraf vekilleri temyiz etmiştir. Davadaki istemin dayanağı, davalı yüklenici ile davalı ... ve dava dışı arsa sahibi arasında düzenlenen arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi ve yüklenicinin davacıya şahsi hakkını devretmesine ilişkin “alacağın devri” (temlik) sözleşmesidir. Burada öncelikle arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi ve bu sözleşmenin hüküm ve sonuçları üzerinde durulması gerekmektedir....
Mahkemece, iddia, savunma, benimsenen bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre; davacıların murisi ile davalılar arasında arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi düzenlendiği, arsa malikine isabet eden bağımsız bölümlerde 35.300,00 TL, ortak alanlarda arsa payına göre 7.329,92 TL eksik imalâtlar bulunduğu gerekçesiyle, davanın kısmen kabulü ile takibin 42.629,92 TL asıl alacak üzerinden devamına karar verilmiştir. Kararı, davalılar vekili temyiz etmiştir. 1- Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davalılar vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazları yerinde görülmemiştir. 2-Dava, taraflar arasında imzalanan arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi uyarınca eksik imâlat bedelinin tahsili için başlatılan icra takibine vaki itirazın iptali istemine ilişkindir....
Mahkemece, iddia, savunma, bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin bir bütün olduğu, iki taşınmazı ilgilendirdiği, davalı kooperatifin dava konusu ...ada ... parsel sayılı taşınmazın inşaat işinin yapılması için 60668 ada 4 parsel sayılı taşınmazdaki inşaat işini alan dava dışı kişiye devretmiş olmakla önceki davacı ile yapmış olduğu arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesini eylemli olarak feshettiği, davacının yapmış olduğu iş karşılığını arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesindeki haklarını devrettiği dava dışı kişiden aldığı, dava konusu taşınmazın tapu kaydının davacı ile herhangi bir akdi ilişkisi bulunmayan davalı ... adına kayıtlı olduğu gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir. Kararı, davacı vekili temyiz etmiştir. Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davacı vekilinin temyiz itirazları yerinde görülmemiştir....
Ancak, kanunun sistematiği nazara alındığında Kanunda zikredilen eser sözleşmelerinden kastın; ticari ve mesleki olmayan amaçlarla, salt kişisel ihtiyaçları için kullanma ve tüketme amacıyla gerçek ve tüzel kişi ile tüketici arasında yapılan eser sözleşmeleri olduğu anlaşılmaktadır. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmeleri, 818 sayılı BK'nın 155 vd. maddelerinde düzenlenen eser sözleşmelerinin kendine özgü bir türüdür. Bu sözleşmelerin bir tarafı arsa sahibi diğer tarafı yüklenicidir. Bu tür sözleşmelerde arsa sahibinin Tüketici Kanununda 3/1-(k) maddesindeki tüketici tanımına uymadığı anlaşılmaktadır. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinde arsa sahibi açısından güdülen amaç, kullanmak için konut edinmek değil arsasını değerlendirmektir. Bu nedenle, arsa sahibinin arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi imzalarken güttüğü saikin 6502 sayılı Kanunda tanımlanan tüketicinin saikinden farklı olduğu gözden kaçırılmamalıdır....
Sözleşme konusu taşınmaz üzerine arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi yapılabilmesi ve yapılan sözleşmenin paydaşları ve yükleniciyi bağlayıcı olması için tüm paydaşlarca ya da yetkili temsilcilerince sözleşmenin imzalanmış olması veya yapılan sözleşmeye "Onay" verilmesi zorunludur. Somut olayda, davacı arsa sahibi ile davalı yüklenici kooperatif arasında düzenlenen 14.07.1999 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi, sözleşmeye konu parselin tüm paydaşlarının katılımı sağlanmadığından geçersizdir. Geçersiz sözleşmenin ifası istenemeyeceğinden taraflar birbirlerine verdiklerini TBK'nın 77. maddesi hükmüne dayanarak sebepsiz zenginleşme kurallarına göre geri talep edebilirler....
