Somut olay, tapunun beyanlar sütununa tescil imkanı veren yasal düzenlemelerden hiçbirine uymamaktadır. Ne var ki, çoğun içinde az da vardır kuralı gereğince, muhdesatın mülkiyetinin aidiyetinin tespiti ve tapunun beyanlar sütununa tescili isteğinin, muhdesatı meydana getirenin tespiti isteğini de kapsadığı kabul edilmelidir. Bu tür davalarda, güncel hukuki yararın mevcut olması ve iddianın kanıtlanması durumunda, muhdesatın davacı tarafça meydana getirildiğinin tespiti isteğinin kabulüne, muhdesatın mülkiyetinin aidiyeti ve tapunun beyanlar sütununa tescili isteğinin ise reddine karar verilmesi gerekir....
Yargılamaya katılan davalılar, davanın reddini savunmuşlar, mahkemece 3402 sayılı Kadastro Kanununun 19/2 maddesi uyarınca kadastro tespiti sırasında muhdesatın kütüğün beyanlar hanesinde gösterilebileceği, ancak muhdesatın elbirliği mülkiyetine tabi taşınmazda beyanlar hanesinde gösterilmesine gerek olmadığı, ortaklığın giderilmesi davasında mülkiyetin iştirakçilerden birine ait olduğunun tespit edilebileceği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir. Hükmü, davacı temyiz etmiştir. Dava, muhdesatın beyanlar hanesine yazılması istemine ilişkindir. 22.12.1995 tarihli ve 1/3 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararında vurgulandığı üzere, Eşya Hukukunda “muhdesat” kavramından bir arazi üzerinde arz malikinden başkasına veya yalnızca bir paydaşa ait yapı ve tesisler ile bağ ve bahçe şeklinde dikilen ağaçları anlaşılmalıdır. Muhdesat, sahibine arazi mülkiyetinden ayrı bağımsız bir mülkiyet veya sınırlı bir ayni hak sağlamaz. Muhdesat sahibinin hakkı sadece şahsi bir haktır....
Dava; tapu kaydının beyanlar hanesine zilyet olduğu şerhinin yazılması niteliğindedir. Çekişmeli taşınmazın bulunduğu yerde 1942-1943 yılları arasında yapılıp kesinleşen orman kadastrosu, 26.12.1980 tarihinde ilan edilerek kesinleşen aplikasyon ve 1744 Sayılı Yasanın 2. madde uygulaması, 1996 yılında yapılıp kesinleşen 3302 Sayılı Yasanın 2/B madde uygulaması vardır....
Muhdesat, sahibine arazi mülkiyetinden ayrı, bağımsız bir mülkiyet veya sınırlı bir ayni hak sağlamaz. Muhdesat sahibinin hakkı, sadece şahsi bir haktır (TMK 722. 724. 729). Ne var ki; TMK'nun 1012 maddesi hükmün göre; malikin rızasıyla, kamu hukukundan kaynaklanan kısıtlamalar, Tapu Sicil Tüzüğü'nün belirlediği ayrık durumlar ve özel kanun hükümlerinde saklı hallerde tapu kütüğünün beyanlar hanesine muhtesatle ilgili şerh verilebilir. Başka bir anlatımla, tapu kütüğünün beyanlar hanesine "beyanda” bulunulabilmesi için Medeni Kanun veya ilgili özel yasalarda bir düzenlemenin bulunması gerekir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Muhdesatın Tespiti ve Tapunun Beyanlar Hanesine Şerhi Taraflar arasında görülen ve yukarıda açıklanan davada yapılan yargılama sonunda Mahkemece, davanın kısmen kabulüne ve kısmen reddine karar verilmiş olup hükmün davalı kayyım vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, Dairece dosya incelendi, gereği düşünüldü. K A R A R Davacı vekili, dava konusu ...ili Bülbül Mahallesine kain 294,54 m2 yüzölçümüne sahip 312 ada 10 parsel üzerine biri 4 katlı, diğeri 3 katlı bina, iş yeri-yapı ve eklentilerinin davacı tarafından meydana getirildiğinin tespiti ile yapının beyanlar hanesine şerh verilmesini talep etmiştir. Davalı ... kızı ...’ye kayyım atanmış olup, beyanda bulunulmamıştır....
Kaldı ki, ıslah yoluyla muhdesat belirtme istemini kayıt iptal ve tescil davasına dönüştüren davacı 26.09.2003 tarihli dilekçesiyle düzelterek davayı açmaktaki gerçek iradesini 1823 parsel üzerinde bulunan zeytin ağaçlarının kütüğün beyanlar hanesine şerh verilmesi olarak açıkladığından, davanın bir tapu iptal, tescil davası olarak kabulü olanaklı değildir....
Davacı, 2/B şerhi ile orman sınırları dışına çıkarılarak Hazine adına tapuya kaydedilen taşınmazın kendi kullanımında olduğunu öne sürerek beyanlar hanesine yönelik dava açmıştır. Diğer bir anlatımla, talep mülkiyete yönelik olmayıp kullanım hakkının kendisinde olduğunun belirlenmesi ve tapunun beyanlar hanesine işlenmesine yöneliktir....
Köyü çalışma alanında bulunan 13282 ada 25 parsel sayılı 3.151,07 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, kadastro tutanağının beyanlar hanesine, 6831 sayılı Yasa'nın 2/B maddesi uyarınca orman sınırları dışına çıkarıldığı ve ....'nin fiili kullanımında bulunduğu şerhi yazılarak tarla vasfıyla Hazine adına tespit edilmiştir. Davacı..., taşınmazın bir bölümünün kendi fiili kullanımında bulunduğu iddiasına dayanarak dava açmıştır....
Mahkemece; Orman Yönetiminin davasının reddine, Hazinenin davasının kabulüne ve dava konusu parselin tespitinin iptali ile Hazine adına tapuya tesciline, 2/B alanında kaldığının tapunun beyanlar hanesine şerh verilmesine, ayrıca taşınmaz üzerinde bulunan 35-40 yaşlarında 150 adet incir ağacının davalı tarafından dikildiği hususunun beyanlar hanesinde belirtilmesine karar verilmiş, hüküm davacı ... Yönetimi tarafından esasa, Hazine tarafından ise kişi adına verilen muhdesat şerhine yönelik olarak temyiz edilmiştir. Dava dilekçesindeki açıklamaya göre dava, kadastro tespitine itiraz niteliğindedir. Çekişmeli taşınmazın bulunduğu yerde tespit tarihinden önce 1968 yılında kesinleşen orman kadastrosu bulunmaktadır. Daha sonra 2004 yılında yapılıp dava tarihinde kesinleşmeyen aplikasyon ve 2/B madde uygulaması vardır....
Ancak; taşınmazın beyanlar hanesine davalılar lehine kullanıcı şerhi verilmesi kararlaştırılmış ise de verilen karar bu yönden usûl ve kanuna aykırıdır. Şöyle ki; çekişmeli taşınmaz 1988 yılında yapılan ... kadastrosu ve 2/B uygulama çalışmalarında kesinleşen 2/B sahası dışında kalan yer olup, hakkında 3402 sayılı Kadastro Kanununun Ek-4.maddesi gereğince tutanak düzenlenmediğinden beyanlar hanesine zilyedlik veya fiili kullanım şerhi verilemez ise de kadastro tespit tarihi olan 2013 tarihi itibariyle çekişmeli taşınmaz üzerinde ev, yapı, ağaç..vb. var ise taşınmazın beyanlar hanesine ancak muhdesat şerhi verilebilir. Bu husus değerlendirilmeden taşınmazın davalıların kullanımında olduğuna ilişkin kullanıcı şerhi verilmiş olması doğru görülmemiştir....
