Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme Dava, muris muvazaası hukuki nedenine dayalı miras payı oranında tapu iptali ve tescil, olmadığı takdirde tenkis istemine ilişkindir. 6.2. İlgili Hukuk 6.2.1. Yerleşmiş Yargıtay içtihatlarında ve 01.04.1974 tarihli 1/2 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararında açıklandığı üzere görünürdeki sözleşme tarafların gerçek iradelerine uymadığından, gizli bağış sözleşmesi de Türk Medeni Kanunu'nun (TMK) 706., Türk Borçlar Kanunu'nun (TBK) 237. (Borçlar Kanunu'nun (BK) 213.) ve Tapu Kanunu'nun 26. maddelerinde öngörülen şekil koşullarından yoksun bulunduğundan, saklı pay sahibi olsun veya olmasın miras hakkı çiğnenen tüm mirasçılar dava açarak resmi sözleşmenin muvazaa nedeni ile geçersizliğinin tespitini ve buna dayanılarak oluşturulan tapu kaydının iptalini isteyebilirler....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL, TENKİS,ECRİMİSİL Taraflar arasında görülen davada: Davacı, miras bırakan babası ....'ın, kendi birikimiyle davalı boşandığı eşi... adına çekişme konusu 15439 ada 1 sayılı parselde bulunan 23 no'lu bağımsız bölümün ½ payını satın aldığını ileri sürerek tapu iptali ve tescile ;olmadığı takdirde tenkise karar verilmesini istemiş; yargılama aşamasında ,ecrimisil isteğini atiye bıraktığını bildirmiştir. Davalı, davanın reddini savunmuştur. Mahkemece, 25.12.2012 tarihli oturumda ara kararla tapu iptali ve tescil isteği reddedilmiş;davacının saklı payının ihlal edilmediği gerekçesiyle tenkis isteği yönünden davanın reddine ve ecrimisil isteği bakımından atiye terk edildiği gerekçesiyle karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir. Karar, davacı tarafından süresinde temyiz edilmiş olmakla; Tetkik Hakimi ...'in raporu okundu, düşüncesi alındı....
Öyleyse, Mahkemece, tapu iptal ve tescil isteği bakımından davanın reddine karar verilmesi gerekirken, kabulüne karar verilmiş olmasının yasal olduğu söylenemez. Ancak, davada tapu iptal ve tescil isteği kabul edilmediği takdirde tenkis isteğinde de bulunulduğu; bu durumda, çekişme konusu 3 parça taşınmazın, davalılar adına tesciline ilişkin işlem yönünden, koşulların varlığı halinde tenkis hükümlerinin uygulanması gerekeceği açıktır.Ne var ki, mahkemece bu yönde bir araştırma ve değerlendirme yapılmaksızın neticeye gidildiği görülmektedir. ... Hal böyle olunca açıklanan ilkeler doğrultusunda gerekli araştırma ve incelemenin yapılması, sonucuna göre tenkis isteği yönünden bir karar verilmesi gerekirken, yanılgılı değerlendirmeyle yazılı şekilde tapu iptal ve tescil isteği yönünden davanın kabulüne karar verilmiş olması doğru değildir." gerekçesiyle bozulmuş, bozmaya uyularak yapılan yargılama sonucunda davanın reddine karar verilmiştir....
Mahkemece, dava tarihi itibariyle davalıların tapu kayıt maliki olmadıkları gerekçesi ile ... ada ... ve... ada ... parsel sayılı taşınmazlar yönünden davanın reddine, tenkis isteğinin ise TMK M. 571/I hükmü uyarınca hak düşürücü süre yönünden reddine, ... ada ... parsel sayılı taşınmazda (...) nolu bağımsız bölüme ilişkin vekalet görevinin kötüye kullanılması hukuksal nedenine dayalı tapu iptali ve tescil davasının kabulüne ilişkin verilen karar Dairece; “ ... parsel sayılı taşınmaz yönünden mirasbırakan ...’ye ait olmadığı gerekçesiyle davanın reddine dair verilen kararın onanmasına; ... parsel sayılı taşınmaza ilişkin terditli istek olan tazminat bakımından gerekli araştırma ve incelemenin yapılması, ... parsel sayılı taşımaz yönünden ise vekâlet görevinin kötüye kullanılması açısından araştırma ve inceleme yapılarak sonucuna göre karar verilmesi gerektiğine” değinilerek kısmen onanmış, kısmen bozulmuş, mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda ... parsel sayılı taşınmaza...
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : TENKİS Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay’ca incelenmesi istenilmekle, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu: GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ: Yargıtay bozma ilamında özetle; “Davanın muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı tapu iptali-tescil, olmadığı takdirde tenkis isteğine ilişkin olduğu, mahkemece tapu iptali ve tescil isteğinin kabulüne karar verildiği, dava konusu taşınmazların muris tarafından davalılara rücu şartlı hibe yolu ile temlik edildiği, bu nedenlerle tapu kaydının iptal edilmesinin mümkün olmadığı, ancak tenkis hükümlerinin uygulanabileceği belirtilerek tenkis isteği bakımından gerekli araştırma yapılmak suretiyle sonucuna göre karar verilmesi” gereğine değinilmiştir. Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda tenkis davasının kabulüne karar verilmiş; hüküm, davalı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ Taraflar arasında görülen tapu iptali ve tescil, olmazsa, tenkis davası sonunda, yerel mahkemece saklı paya tecavüz bulunmadığı gerekçesiyle tenkis isteğinin reddine, temlikin muvazaalı olduğu gerekçesiyle tapu iptali ve tescil isteğinin kabulüne ilişkin olarak verilen karar, davalı tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla; dosya incelendi, Tetkik Hakimi ... 'ın raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü. -KARAR- Dava, muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı tapu iptali ve tescil olmazsa, tenkis istemine ilişkindir. Davacılar, miras bırakan ...'nin 816, 1190 ve 1191 parsel sayılı taşınmazlarını davalıya temlik ettiğini, işlemlerin mirasçıdan mal kaçırma amaçlı ve muvazaalı olduğunu ileri sürerek, miras payları oranında tapuların iptali ile adlarına tescil olmazsa, tenkise karar verilmesini istemişlerdir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ Taraflar arasında görülen tapu iptali, tescil, tenkis davası sonunda, yerel mahkemece tapu iptali ve tescil isteğinin reddine, tenkis isteği yönünden davanın kabulüne ilişkin olarak verilen karar davalılar vekili tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi ...'ın raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü; -KARAR- Dava, muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı tapu iptali ve tescil, olmadığı takdirde tenkis isteğine ilişkindir. Davacılar, mirasbırakanları Hatice Karaca’nın 32, 197 ve 348 parsel sayılı taşınmazları ile 490 parsel sayılı taşınmazdaki payını satış suretiyle davalı torunlarına temlik ettiğini, temliklerin muvazaalı olduğunu ve saklı paylarının ihlal edildiğini ileri sürerek, tapu iptali ve tescile, olmadığı takdirde tenkise karar verilmesini istemişlerdir....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL KANUN YOLU : TEMYİZ Dava, kadastro öncesi nedene dayalı olarak tapu iptali ve tescil, mümkün olmadığı takdirde tenkis istemiyle açıldığı, mahkemece verilen önceki günlü hükmün davacının temyizi üzerine Dairemizin 21.05.2018 tarih 2015/18109- 2018/3354 Esas ve Karar sayılı ilamıyla "tapu iptali ve tescili istemine yönelik temyiz itirazlarının yerinde olmadığı ancak davacının tenkis talebi yönüyle olumlu ya da olumsuz bir hüküm kurulmadığı" belirtilerek bozulduğu, yerel mahkemece bozmaya uyularak yapılan yargılama sırasında davalılar vekilinin taşınmazlar üzerine konulan ihtiyati tedbirin kaldırılması istemi hakkında mahkemece reddine dair verilen 12.12.2018 tarihli ara kararın temyiz edildiği, diğer bir anlatımla Bozma ilamına uyularak yapılan yargılamanın konusunun tenkis olduğuna ve ihtiyati tedbir kararı hakkında yapılan temyiz isteminin de inceleme görevinin Yargıtay Birinci Başkanlık...
Hukuk Dairesinin 12.12.2013 tarihli ve 2013/8301 E., 2013/17861 K. sayılı ilâmında; miras bırakanın bedelini üçüncü kişiye ödeyerek sicil kaydının davalı adına tescilinin sağlanması gizli bağış (elden bağış) niteliğinde olup, 01.04.1974 tarih ve 1/2 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararının uygulama yeri olmadığı gözetildiğinde, mahkemece tapu iptali ve tescil isteğinin reddine karar verilmiş olması bu gerekçe ile sonucu itibariyle doğru olduğundan, davacının bu yöne değinen temyiz itirazları yerinde görülmemiş, temliki işlem gizli bağış (elden bağış) suretiyle yapıldığına göre, koşullarının bulunması halinde tenkise tabi olacağı kuşkusuz olduğundan terditli olan tenkis isteği yönünden bir değerlendirme yapılarak sonucuna göre karar verilmesi gerektiğinden kararın bozulmasına karar verilmiştir. B....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ-TESCİL, TENKİS Taraflar arasında görülen tapu iptali ve tescil, tenkis davası sonunda, Mahkemece, davanın kısmen kabulüne ilişkin olarak verilen karar davalı tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi ...’in raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü; -KARAR- Dava, tapu iptali ve tescil olmazsa tenkis istemine ilişkindir. Davacı, 57 parseldeki, 3. kat 7 nolu dairenin 1/2 payını annesi ...'ın 15/10/1998 tarihli resmi senet ile ... Derneğine bağışladığını seneler sonra öğrendiğini, ...'ın 22/12/2010 tarihinde öldüğünü,bağış işlemi ile saklı payının tecavüze uğradığını, murisin başka mal varlığı olmadığını ileri sürerek tapu kaydının iptali ile adına tesciline, mümkün olmaması halinde saklı payı oranında tenkise karar verilmesini istemiştir....
