DELİLLER: İddia, savunma, tapu kayıtları, keşif, tanık beyanları, bilirkişi raporu ve dosyada mevcut diğer bilgi ve belgeler. İSTİNAF NEDENLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: HMK'nun 355. maddesi uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebepler ve kamu düzeni ile sınırlı olarak yapılan istinaf incelemesinde; Dava, tapu iptali ve yol olarak terkin olmadığı takdirde geçit hakkı kurulması talebine yöneliktir. Kayseri 5.Sulh Hukuk Mahkemesinin 2011/1512 Esas 2011/1553 Karar sayılı dosyasının (eskisi Kayseri 2. Sulh Hukuk Mahkemesinin aynı esas karar sayılı dosyası) incelenmesine; davacının Mehmet Oruç, davalılarının Ali ve T1, olduğu 195 ada 60 parsel sayılı taşınmaza ilişkin tapu iptal ve tescil olduğu, yapılan yargılama sonunda dava konusu yerin eskiden beri yol olması dolayısıyla davanın reddine karar verildiği anlaşılmıştır....
Ayrıca, mahkemece kurulan geçit ile bozma kararında zikredilen “derelerin, Türk Medeni Kanunu ile 3402 sayılı Kadastro Kanununun ilgili hükümleri gereğince devletin hüküm ve tasarrufu altındaki ve kamu malı niteliğinde yerlerden olduğu, kişiler yararına özgülenemeyeceği, bu gibi yerlerin tescil ve sınırlandırmaya tabi olmadığına” ilişkin yasa hükümlerine aykırı şekilde dere ile ilgili olarak herhangi bir hüküm kurulmadığı gibi, dere kimse yararına özgülenmiş değildir. Dolayısıyla, mahkemece kurulan geçit ile anılan yasa hükümleri, dolayısıyla geçit davalarında uygulanan kesintisizlik ilkesi ihlal edilmiş değildir. Sadece taşınmazı yararına geçit kurulan davacının da başkaları gibi bu dere üzerinden köprü yapmak suretiyle ulaşım sağlayabileceği öngörülmüştür. Aşkın kullanım söz konusu olduğu takdirde zarar gören ilgili kişi veya kurumlarca geçit sahibi aleyhine her zaman hukuki yollara başvurulabileceği de aşikardır....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Tapu İptali Ve Tescil KARAR Davacı şirket vekili tarafından geçit hakkı tesisi amacına yönelik olarak kadastro sırasında tespit dışı bırakılan taşınmazın Hazine adına tescili ile geçit hakkı tesisi istenildiğine ve zilyetliğe dayanılmadığına göre, hükme yöneltilen temyiz itirazlarının incelenmesi Yüksek Yargıtay (14.) Hukuk Dairesine ait olması icap eder. Ne var ki; anılan Dairece uyuşmazlık hakkında görevsizlik kararı verilmek suretiyle dava dosyası Dairemize gönderilmiş bulunduğundan, hükme yöneltilen temyiz itirazlarını inceleyecek Dairenin Yüksek Başkanlar Kurulunca belirlenmek üzere dosyanın Yüksek Yargıtay Birinci Başkanlığına GÖNDERİLMESİNE, 16.03.2011 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
Zira bu alternatifte davacının geçit ihtiyacı 3126 ve 3127 parseller arasında fedakarlık denkleştirilerek karşılanmaktadır. O halde mahkemece davacıya 3127 parsel malikleri hakkında dava açmak üzere uygun bir süre verilmeli ve eldeki dava dosyası ile açılacak dava dosyası birleştirilmen, 3127 parsel maliklerinin savunmaları da saptanarak davacının geçit ihtiyacı olanaklı görülürse 3126 ve 3127 parsellerin ortak sınırından karşılanmalıdır. Mahkemece bilirkişinin üçüncü alternatifi olarak sunduğu seçenek üzerinde durulmaksızın davanın eksik inceleme ve araştırmayla yazılı olduğu şekilde kabulü doğru olmamış, kararın bu nedenle bozulması gerekmiştir. Sonuç: Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz olunan hükmün (BOZULMASINA), 28.11.2006 gününde oybirliği ile karar verildi....
Uygulama ve doktrinde genellikle bunlardan ilkine "Mutlak geçit ihtiyacı" veya "Geçit yoksunluğu", ikincisine de "Nispi geçit ihtiyacı" ya da "Geçit yetersizliği" denilmektedir. Geçit hakkı verilmesine ilişkin davalarda, bu hak taşınmaz leh ve aleyhine kurulacağından leh ve aleyhine geçit istenen taşınmaz maliklerinin tamamının davada yer alması zorunludur. Ancak, yararına geçit istenen taşınmaz paylı mülkiyete konu ise dava paydaşlardan biri veya birkaçı tarafından açılabilir. Geçit tesisi davalarında başlangıçta davacı tarafından öngörülemediğinden dava dilekçesinde talep edilen yer dışındaki güzergahlardan da geçit kurulması gerekebilir....
Hukuk Dairesi MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Davacılar vekili tarafından, davalı aleyhine 18.09.2012 gününde verilen dilekçe ile geçit hakkı, tapu iptali ve tescil talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 19.01.2016 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı ... vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: _ K A R A R _ Dava, tescil ve geçit hakkı tesisi istemlerine ilişkindir. Davacılar vekili, müvekkillerinden ... Ltd. Şti’nin 310 parsel sayılı taşınmaz, ...’un 332 parsel sayılı taşınmazın 1/2 hissesine malik olduklarını, diğer müvekkili ... Ltd....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescil, mümkün olmadığı takdirde geçit hakkı kurulması davasından dolayı mahal mahkemesinden verilen yukarıda gün ve sayısı yazılı hükmün; Dairemizin 19/10/2020 gün ve 2016/17243 Esas, 2020/6340 Karar sayılı ilamı ile onanmasına karar verilmişti. Süresi içinde davalı vekili tarafından kararın düzeltilmesi istenilmiş olmakla, dosya içerisindeki bütün evrak incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Mahkemece yapılan yargılamaya toplanan delillere ve Dairemizce de benimsenen mahkeme kararının gerekçesine göre hüküm usul ve yasaya uygun bulunmuş, temyiz istemi bu gerekçelerle karşılanarak onanmıştır. Dairemizin onama ilamında düzeltilmesi gereken bir yön bulunmadığından, HUMK’nun 440. maddesindeki nedenlerden hiçbirisine uymayan karar düzeltme isteminin reddi gerekmiştir....
GEÇİT HAKKI 4721 S. TÜRK MEDENİ KANUNU [ Madde 747 ] "İçtihat Metni" Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 20.11.2003 gününde verilen dilekçe ile geçit hakkı istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 2.5.2006 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı Mehmet ve davalı Ünzüle vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: Dava, Türk Medeni Kanunun 747.maddesine dayanılarak açılmış, geçit hakkı kurulması istemine ilişkindir. Mahkemece davacıya ait 985 parsel yerine davalıların 762 ve 763 parselleri üzerinden geçit kurulmuş, hükmü davalılar temyiz etmiştir. Lehine geçit tesis edilen 985 parsel ile aleyhine geçit kurulan 762 ve 763 parseller arasında "dere" bulunmaktadır....
bedelinin; karar kesinleştiğinde tapu maliki davalı T7'ya tapu kaydındaki hissesi oranında ÖDENMESİNE, -Geçit hakkının TMK' nun 748/3 ve 1012 maddesi ile tapu sicil tüzüğünün "irtifak hakları ve taşınmaz yükünün tescili" başlıklı 30. maddesi gereğince kütük sayfasında ayrılan özel sütuna TESCİLİNE," karar verilmiştir....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE HUKUKİ SEBEP : Dava, Türk Medeni Kanunu'nun 747. maddesi gereğince geçit hakkı kurulması istemine ilişkindir. Bu tür davalar ülkemizde arazi düzenlenmesinin sağlıklı bir yapıya kavuşmamış olması ve her taşınmazın yol ihtiyacına cevap verilmemesi nedeniyle zorunlu olarak açılmaktadır. Geçit hakkı verilmesiyle genel yola bağlantısı olmayan veya yolu bulunsa bile bu yol ile ihtiyacı karşılanamayan taşınmazın genel yolla kesintisiz bağlantısı sağlanır. Uygulama ve doktrinde genellikle bunlardan ilkine “mutlak geçit ihtiyacı” veya “geçit yoksunluğu”, ikincisine de “nispi geçit ihtiyacı” ya da “geçit yetersizliği” denilmektedir. Öte yandan, zorunlu geçit hakkı, mülkiyet hakkının kanundan doğan dolaylı bir sınırlaması olduğundan bu tür sınırlamalar ancak mülkiyet hakkına konu taşınmazlar için söz konusu olabilir. Taşınmaz mallarda mülkiyet hakkı, kural olarak o taşınmazın tapu siciline tescil edilmesi ile doğar....
