Ancak, bu kişilerden taşınmazlarına karşılık daha önce yer verilenlere veya bedeli ödenenlere iade işlemi yapılmaz” hükmü düzenlenmiştir. Bu yasal düzenlemeler ile tapu ve kadastro veya imar mevzuatına göre oluşan ve ilgilileri adına tapuya kaydedilen taşınmazlardan nitelik yitirdiği gerekçesiyle orman sınırı dışına çıkartılan taşınmazlar hakkında verilen tapu iptali ve tescil kararı kesinleşmiş ve infaz edilerek Hazine adına tescil edilmiş olan taşınmazlar, ilgililerinin 2 yıl içinde başvurusu halinde aynı maddenin dördüncü fıkrasındaki şartları taşımamaları halinde yalnızca önceki kayıt maliklerine veya kanunî mirasçılarına iade edilecektir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL Taraflar arasında görülen tapu iptali, tescil davası sonunda, yerel mahkemece davanın, kısmen kabulüne ilişkin olarak verilen karar davalı ... ve ......... tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi ... 'in raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü; -KARAR- Dava, tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir. Davacı, 1300 ada 607 parsel sayılı taşınmazda paydaş iken davalı ...'ın baskı ve tehditleri ile taşınmazı temellük ettiğini müteahhitle anlaştığını ancak payını vermediğini, ayrıca annesi ............'nin payının ...'a bedelsiz temlik edildiğini ileri sürerek tapu kaydının iptali ve mirasçılar adına tapuya tesciline karar verilmesini istemiştir. Davalılardan ............ ve ....... davayı kabul etmişlerdir. Davalı ... davacının ............'...
Kanunun 2/B maddesi kapsamında Hazine adına orman sınırları dışına çıkarıldığı gerekçesi ile tapu iptali ve tescil davası açıldığını, taşınmaz tapusunun iptali ile Hazine adına tesciline karar verildiğini, kararın kesinleşerek tapunun Hazine adına tescil edildiğini, dava konusu yerin 6292 ... Yasa'nın 7/1-a maddesi kapsamında davacıya iadesi gereken yer olduğunun tespiti ile hissenin tapusunun iptali ile davacı adına tesciline, aksi takdirde taşınmazın hissesinin önceki maliki olan davacıya iadesi gereken taşınmaz olduğunun tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı ... Hazinesi vekili cevap dilekçesinde taşınmazın 6292 ... Yasa kapsamında değerlendirilmesinin mümkün olmadığını ileri sürerek davanın reddini istemiştir. İlk derece mahkemesi; "önceden davacı adına kayıtlı bulunan ve tapusu iptal edilip Hazine adına hükmen tescil edilen taşınmaz hissesinin 6831 ......
Maddesine göre bedelsiz iade talebi niteliğinde olup, bedelsiz iade talebi yönünden, dava konusu taşınmazların 6292 sayılı Kanun kapsamında bedelsiz olarak iade şartlarını taşıyıp taşımadığı, idareye başvurup başvurmadığı hususlarının saptanması ve sonrasında dayanak tapunun 7/1- a ve b bentlerinde belirtilen nitelikleri taşıyıp taşımadığı, tapu kaydı belirtilen nitelikleri taşısa bile, taşınmazın bedelsiz iade edilebilecek nitelikte olup olmadığı, taşınmazın yerine rayiç bedelin ödenmesi ya da rayiç bedele uygun taşınmaz verilip verilmeyeceği yönünden ayrıca bir belirleme yapılması şeklindeki faaliyetlerin birer idari işlem olduğunun kabulü gerekmektedir. Dolayısıyla işin esasının da idare hukuku ilkelerine göre incelemeye uygun olduğu; davanın kökeninde, çözüme kavuşturulmamış mülkiyet, kadastro vs. gibi hukuki ilişkinin bulunmadığı görülmektedir....
DAVA: Dava, 6292 sayılı yasa kapsamında bedelsiz iade suretiyle tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir. DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE : Dosya kapsamından, davacılar vekili tarafından Beykoz İlçesi Elmalı Mah. Çobanyastığı Çıkmazında yer alan taşınmazın davacı T2 tarafından Mahir EROL'dan satın alındığını ve uzun süredir zilyetliklerinde bulunduğunu, 6292 sayılı Yasanın 7. Maddesinin 1. Fıkrası gereğince müvekkillerinin eski tapu kayıt malikinin halefi olduğunun ve 6292 sayılı Yasaya göre taşınmazın bedelsiz olarak davacılar adına tescilini talep etmiştir....
Ancak, bu kişilerden taşınmazlarına karşılık daha önce yer verilenlere veya bedeli ödenenlere iade işlemi yapılmaz” hükmü düzenlenmiştir. Bu yasal düzenlemeler ile tapu ve kadastro veya imar mevzuatına göre oluşan ve ilgilileri adına tapuya kaydedilen taşınmazlardan nitelik yitirdiği gerekçesiyle orman sınırı dışına çıkartılan taşınmazlar hakkında verilen tapu iptal ve tescil kararı kesinleşmiş ve infaz edilerek Hazine adına tescil edilmiş olan taşınmazlar, ilgililerinin 2 yıl içinde başvurusu halinde aynı maddenin dördüncü fıkrasındaki şartları taşımamaları halinde yalnızca önceki kayıt maliklerine veya kanuni mirasçılarına iade edilecektir....
Kanun kapsamında bedelsiz olarak iade şartlarını taşıyıp taşımadığı, idareye başvurulup başvurulmadığı hususlarının saptanması ve sonrasında dayanak tapunun 7/1-a ve b bentlerinde belirtilen nitelikleri taşıyıp taşımadığı, tapu kaydı belirtilen nitelikleri taşısa bile, taşınmazların bedelsiz iade edilebilecek nitelikte olup olmadığı, taşınmazların yerine rayiç bedellerinin ödenmesi ya da rayiç bedele uygun taşınmaz verilip verilmeyeceği yönünden ayrıca bir belirleme yapılması şeklindeki faaliyetlerin, birer idari işlem olduğunun kabulü gerekmektedir. Davacılar, tapu iptali ve tescil isteminde bulunmuş ise de, maddi olayları ileri sürmek taraflara, hukuki nitelendirme yapmak ve uygulanacak kanun maddelerini belirlemek hakime aittir (6100 ... HMK 33 m)....
Ancak bu kararlardan infaz edilerek tapuda Hazine adına tescil edilen taşınmazlar ise, ilgilileri tarafından bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren iki yıl içinde idareye başvurulması hâlinde, bedelsiz olarak önceki kayıt maliklerine veya kanuni mirasçılarına iade edilir." hükmüne yer verilmiştir. HUKUKİ DEĞERLENDİRME: 6292 sayılı Kanun'a göre bedelsiz olarak iade edilecek taşınmazların hangileri olduğu Kanunun 7. maddesinde açıkça kurala bağlanmış olup, bu madde uyarınca, iki durumda bedelsiz iade mümkündür. Bunlardan birincisi, tapuda halen kişiler adına kayıtlı olan taşınmazlardan Hazine adına orman sınırı dışına çıkarıldığı gerekçesiyle tapu kütüklerine 2/A veya 2/B belirtmesi bulunan veya konulan taşınmazlar bedelsiz olarak iade edilebilecektir....
Yukarıda metnine yer verilen 6292 sayılı Kanunun 7.maddesi uyarınca bedelsiz iade hakkının doğabilmesi için herşeyden önce tapu ve kadastro veya imar mevzuatına göre ilgilileri adına usulüne uygun oluşturulmuş ve tapuda tescil edilmiş bir taşınmazın bulunması ve bu taşınmazın Hazine adına orman sınırı dışına çıkarılarak tapu kütüğüne 2/A veya 2/B belirtmesinin konulması gerekmektedir. Olayda ise, … Asliye Hukuk Mahkemesi'nin E:… esas sayısında açılan tapu iptal davasında verilen … tarihli ve K:… sayılı karar ile uyuşmazlık konusu taşınmazın usulüne uygun olarak tespit ve tescil edilmediği gerekçesiyle tapu kaydının iptal edildiği görülmüştür....
. 6292 sayılı Kanunun 7. maddesinde, bedelsiz olarak iade edilecek taşınmazların nitelikleri açıkça ifade edilmiş olup; Kanunun lafzından, "Hazine adına orman sınırı dışına çıkarıldığı gerekçesiyle Hazine tarafından açılan davalar sonucunda tapuları iptal edilen ve 2/A veya 2/B niteliğinde Hazine adına tescil edilen taşınmazların" iade kapsamında olduğu; orman vasfında olduğu gerekçesiyle tapuları iptal edilen ve orman vasfıyla Hazine adına tescil edilen taşınmazların (daha sonradan Hazine adına orman sınırları dışına çıkarılmış olsa dahi) ise, iade edilecek taşınmazlar arasında sayılmadığı anlaşılmaktadır....
