Hukuk Dairesi Taraflar arasındaki 6292 sayılı Kanun uyarınca bedelsiz iade edilen taşınmazın, davalı adına oluşan tapu kaydının iptali ile tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda: Davanın kabulüne ilişkin ilk derece mahkemesinin kararına karşı davalı vekilinin istinaf başvurusu üzerine ... Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesince istinaf isteminin kabulü ile HMK’nun 353/1-b-3 maddesi uyarınca kaldırılarak esas hakkında yeniden karar verilmesine dair yukarıda gün ve sayıları yazılı kararının duruşmalı olarak Yargıtay'ca incelenmesi davacı vekilince verilen dilekçe ile istenilmiş olmakla, duruşma için belirlenen 09/11/2021 günü taraf vekillerinin yüzlerine karşı duruşmaya başlanarak sözlü açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki kağıtlar okunup uyuşmazlık anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü: - K A R A R - Dava, 6292 sayılı Kanun uyarınca bedelsiz iade edilen taşınmazın, davalı adına oluşan tapu kaydının iptali ile tescil istemine ilişkindir....
Hukuk Dairesi Taraflar arasındaki 6292 sayılı Kanun uyarınca bedelsiz iade edilen taşınmazın, davalı adına oluşan tapu kaydının iptali ile tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda: Davanın kabulüne ilişkin ilk derece mahkemesinin kararına karşı davalı vekilinin istinaf başvurusu üzerine ... Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesince istinaf isteminin kabulü ile HMK’nun 353/1-b-3 maddesi uyarınca kaldırılarak esas hakkında yeniden karar verilmesine dair yukarıda gün ve sayıları yazılı kararının duruşmalı olarak Yargıtay'ca incelenmesi davacı vekilince verilen dilekçe ile istenilmiş olmakla, duruşma için belirlenen 09/11/2021 günü taraf vekillerinin yüzlerine karşı duruşmaya başlanarak sözlü açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki kağıtlar okunup uyuşmazlık anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü: - K A R A R - Dava, 6292 sayılı Kanun uyarınca bedelsiz iade edilen taşınmazın, davalı adına oluşan tapu kaydının iptali ile tescil istemine ilişkindir....
Dolayısıyla, eldeki tapu iptali ve tescil davasının hukuki dayanağı ve sebebi 6292 sayılı Kanun’un 7. maddesindeki bedelsiz iade müessesesidir. Nitekim davacılar, dava öncesinde bu istemle idareye başvurduklarını, bir kısım taşınmazların kullanıcısı olduklarından bedeli karşılığında satıldığını, ancak taşınmazların bedelsiz iadesi gerektiğini belirterek, ödedikleri bedelin faizi ile birlikte iadesini talep etmektedirler....
Davacı tapu iptali ve tescil isteminde bulunsa da maddi olayları ileri sürmek taraflara, hukuki nitelendirme yapmak ve uygulanacak kanun maddelerini belirlemek hakime aittir (6100 s.lı HMK 33 m). İddianın ileri sürülüş şekline göre dava davacılar lehine henüz sicile yansıtılmamış olan mülkiyet hakkının doğmuş olması nedeniyle, tapu iptali ile tescil niteliğinde olmayıp zaten mevcut olan ve tapu sicilinde kayıtlı olan dayanak tapu kaydı uyarınca bedelsiz iadeye ilişkin idari işlemlerin icrasına yöneliktir. Dolayısıyla işin esasının da idare hukuku ilkelerine göre incelemeye uygun olduğu; davanın kökeninde, çözüme kavuşturulmamış mülkiyet, kadastro vs. gibi hukuki ilişkinin bulunmadığı görülmektedir....
Mahkemece yapılan yargılama sonunda; davanın kabulüne, çekişmeli 2710 parsel sayılı taşınmazda davalılar ... ve ... adlarına kayıtlı 538625/4794660 hisseye ilişkin tapu kayıtlarının iptali ile bu payların davacı ... adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiş; hükmün davalar vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesince davalılar vekilinin istinaf başvurusunun kabulüne, Kemer 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 13.02.2018 tarihli ve 2014/471 Esas, 2018/29 Karar sayılı hükmünün HMK'nin 353/(1)-b-2 maddesi uyarınca kaldırılmasına, davanın yeniden esasına ilişkin olarak; davanın reddine karar verilmiş ve bu karar davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Eldeki dava; 6292 sayılı Kanun'un 7. maddesi uyarınca bedelsiz iade edilmek suretiyle oluşan tapu kaydının yolsuz şekilde oluştuğu iddiasına dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir....
Ancak bu kararlardan infaz edilerek tapuda Hazine adına tescil edilen taşınmazlar ise, ilgilileri tarafından bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren iki yıl içinde idareye başvurulması hâlinde, bedelsiz olarak önceki kayıt maliklerine veya kanuni mirasçılarına iade edilir.” hükmüne yer verilmiştir. Somut olayda; davacı, 6292 sayılı Kanun'un 7.maddesinde öngörülen bedelsiz iade talepli olarak tapu iptali ve tescil, olmadığı taktirde tazminat istemli ve terditli olarak dava açmış olup, davacının ilk talebi hakkında karar verilmeden ikinci talebe geçilemeyeceği kuşkusuzdur. Öte yandan davacının ilk talebi, 6292 sayılı Kanun'un 7. Maddesine dayalı olarak açılan tapu iptali ve tescil (bedelsiz iade) istemine ilişkindir. Bu dava, bünyesinde mülkiyet ihtilafı barındıran klasik tapu iptali ve tescil davası niteliğinde olmayıp, çekişmeli taşınmaz yönünden 6292 sayılı Kanun' un 7....
Hukuk Dairesi Taraflar arasındaki 6292 sayılı Yasa'nın 7. maddesine dayanan tapu iptali tescil (bedelsiz iade), olmadığı taktirde tapu kaydının mahkeme kararı ile iptal edilmesi nedeniyle uğranılan zararın 4721 sayılı TMK'nın 1007. maddesi uyarınca tazmini davasından dolayı yapılan yargılama sonunda: Davanın davalı ... yönünden pasif husumet yokluğu nedeni ile reddine, davalı Hazine yönünden bedelsiz iade isteminin reddine, tazminat isteminin kabulüne ilişkin verilen ilk derece mahkemesinin kararına karşı, davacı ve davalı Hazine vekillerinin istinaf başvurusu üzerine Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 8....
Davacılar tapu iptali ve tescil isteminde bulunsa da maddi olayları ileri sürmek taraflara, hukuki nitelendirme yapmak ve uygulanacak kanun maddelerini belirlemek hakime aittir (HMK mad. 33). İddianın ileri sürülüş şekline göre dava davacılar lehine henüz sicile yansıtılmamış olan mülkiyet hakkının doğmuş olması nedeniyle, tapu iptali ile tescil niteliğinde olmayıp zaten mevcut olan ve tapu sicilinde kayıtlı olan dayanak tapu kaydı uyarınca bedelsiz iadeye ilişkin idari işlemlerin icrasına yöneliktir....
Konuya ilişkin olarak yukarıda değinilen kanun hükümleri ve davacının eldeki davadaki talebi ile bunun dayanağı birlikte irdelendiğinde; dava konusu taşınmazın 6292 sayılı Kanun kapsamında bedelsiz olarak iade şartlarını taşıyıp taşımadığı, idareye başvurup başvurmadığı hususlarının saptanması ve sonrasında dayanak tapunun 7/1-a ve b bentlerinde belirtilen nitelikleri taşıyıp taşımadığı, tapu kaydı belirtilen nitelikleri taşısa bile, taşınmazın bedelsiz iade edilebilecek nitelikte olup olmadığı, taşınmazın yerine rayiç bedelin ödenmesi ya da rayiç bedele uygun taşınmaz verilip verilmeyeceği yönünden ayrıca bir belirleme yapılması şeklindeki faaliyetlerin birer idari işlem olduğunun kabulü gerekmektedir. Davacı tapu iptali ve tescil isteminde bulunsa da maddi olayları ileri sürmek taraflara, hukuki nitelendirme yapmak ve uygulanacak kanun maddelerini belirlemek hakime aittir(6100 s.lı HMK 33 m)....
Konuya ilişkin olarak yukarıda değinilen kanun hükümleri ve davacının eldeki davadaki talebi ile bunun dayanağı birlikte irdelendiğinde; dava konusu taşınmazın 6292 sayılı Kanun kapsamında bedelsiz olarak iade şartlarını taşıyıp taşımadığı, idareye başvurup başvurmadığı hususlarının saptanması ve sonrasında dayanak tapunun 7/1-a ve b bentlerinde belirtilen nitelikleri taşıyıp taşımadığı, tapu kaydı belirtilen nitelikleri taşısa bile, taşınmazın bedelsiz iade edilebilecek nitelikte olup olmadığı, taşınmazın yerine rayiç bedelin ödenmesi ya da rayiç bedele uygun taşınmaz verilip verilmeyeceği yönünden ayrıca bir belirleme yapılması şeklindeki faaliyetlerin birer idari işlem olduğunun kabulü gerekmektedir. Davacı tapu iptali ve tescil isteminde bulunsa da maddi olayları ileri sürmek taraflara, hukuki nitelendirme yapmak ve uygulanacak kanun maddelerini belirlemek hakime aittir (6100 s.lı HMK mad.33)....
