"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : TAZMİNAT -KARAR- Mahkeme kararındaki nitelendirmeye göre dava; aile konutu iddiasına dayalı tapu iptali tescil ve aile konutu şerhi yazılması istemine ilişkindir. Yargıtay Büyük Genel Kurulunun 21.01.2013 tarih ve 1 sayılı kararı ile aynen kabul edilen ve 26.01.2013 günü Resmi Gazetede yayımlanarak 01.02.2013 tarihinde yürürlüğe giren hukuk dairelerine ilişkin işbölümü uyarınca temyiz incelemesi Yargıtay 2.Hukuk Dairesine ait bulunmaktadır. Hal böyle olunca, yukarıda açıklanan nedenlerle, dosyanın ilgisi yönünden 2.Hukuk Dairesi Başkanlığına GÖNDERİLMESİNE,9.12.2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : AİLE KONUTU ŞERHİ KONULMASI -KARAR- Mahkeme kararındaki nitelendirmeye göre dava; aile konutu iddiasına dayalı tapu iptali tescil istemine ilişkindir. Yargıtay Büyük Genel Kurulunun 21.01.2013 tarih ve 1 sayılı kararı ile aynen kabul edilen ve 26.01.2013 günü Resmi Gazetede yayımlanarak 01.02.2013 tarihinde yürürlüğe giren hukuk dairelerine ilişkin işbölümü uyarınca temyiz incelemesi Yargıtay 2.Hukuk Dairesine ait bulunmaktadır. Hal böyle olunca, yukarıda açıklanan nedenlerle, dosyanın ilgisi yönünden 2.Hukuk Dairesi Başkanlığına GÖNDERİLMESİNE,5.12.2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi DAVA TÜRÜ :Boşanma Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen ve yukarıda tarih numarası gösterilen hüküm nafakalar ve "aile konutu" yönünden temyiz edilmekle evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü. Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere ve özellikle aile konutu olduğu iddia edilen taşınmaz hakkında açılan tapu iptali ve tescil, aile konutu şerhi konulmasına yönelik bir dava ve hüküm bulunmamasına göre yerinde bulunmayan temyiz isteğinin reddiyle usul ve kanuna uygun olan hükmün ONANMASINA, aşağıda yazılı onama harcının temyiz edenlere yükletilmesine peşin alınan harcın mahsubuna ve 67.20'şer TL. temyiz başvuru harçları peşin alındığından başkaca harç alınmasına yer olmadığına, işbu kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere oybirliğiyle karar verildi.07.06.2010(Pzt)...
İddianın ileri sürülüş biçimine göre, davacı kadının tapu iptal ve tescil talebinin yasal dayanağının Türk Borçlar Kanununun 19. maddesi olduğu anlaşılmaktadır. Nitekim mahkemece de dava "muvazaalı olarak devredildiği iddia olunan taşınmaza ilişkin tapu kaydının iptali" olarak belirlenmiştir. Bu talebin yanında ayrıca Aile mahkemelerinin görev alanında kalan "aile konutu şerhi" talebinin de bulunması, tapu iptal ve tescil talebinin yasal dayanağını değiştirmez. Başka bir ifadeyle TBK'nın 19. maddesine dayalı olarak "muvazaa sebebiyle tapu iptal ve tescil" şeklindeki talebi, TMK'nın 194. maddesine dayanan "aile konutu olduğu ve eşin açık rızası alınmadan devredildiği iddiasıyla taşınmazın tapusunun iptali ve eş adına tescili" talebine dönüştürmez. Bu nedenle davacının "tapu iptal ve tescil" talebine ilişkin uyuşmazlıkta, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunun 1. ve devamı maddeleri uyarınca Aile Mahkemesi görevsiz olup, genel mahkemeler görevlidir....
Öte yandan şayet tapu iptal edilip yeniden ölen eş adına tescil edilirse, mirasçı konumundaki sağ kalan eş, elbirliği (TMK. m. 640/2, 701) halinde paydaş (malik) konumuna geleceğinden ve elbirliği hali devam ettiği sürece kendisinin rızası olmadan tapuda devir işlemi yapılamayacağından (TMK.m.702/2), artık TMK.nun 194/3 maddesi gereğince tapu kaydına aile konutu şerhi verilmesine de gerek kalmayacaktır. Dolayısıyla aile konutu şerhi davasının devamı yönünden hukuki bir yarar kalmamıştır. Mahkemenin aile konutu şerhi davası yönünden verdiği hüküm sonucu itibariyle doğrudur.Ancak yukarıda ayrıntılı şekilde açıklandığı üzere tapu iptal ve tescil davasının konusu ve davacın hukuki yararı devam etmektedir. Mahkemece, tapu iptal ve tescil davası yönünden yargılamaya devamla, yapılan soruşturma toplanan delilere göre davanın esası hakkında bir karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde karar verilmesi bozmayı gerektirmektedir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi DAVA TÜRÜ :Tapu İptali ve Tescil - Aile Konutu Şerhi Konulması Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm davacı tarafından temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü: 1- Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuna uygun sebeplere ve özellikle delillerin takdirinde bir yanlışlık görülmemesine göre, davacının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yersizdir. 2- Dava Türk Medeni Kanununun 194. maddesine dayalı tapu iptali ve tescil ile aile konutu şerhi konulmasına ilişkin olup, toplanan delillerden; tarafların davanın devamı sırasında 16.02.2016 tarihinde kesinleşen kararla boşandıkları, bu sebeple dava konusu taşınmazın aile konutu olma niteliğini kaybettiği anlaşılmaktadır....
Bu düzenleme ile malik olmayan eşe, aile konutu ile ilgili tapu kütüğüne şerh verilmesini isteme hakkı tanınmış, eşlerin aile konutu ile ilgili bazı hukuksal işlemlerinin diğer eşin rızasına bağlı olduğu kuralı getirilerek eşlerin hukuki işlem özgürlüğü “aile birliğinin’’ korunması amacıyla sınırlandırılmıştır. Tapu kaydında aile konutu şerhi bulunmasa dahi aile konutuna ilişkin olarak; eşlerden biri diğer eşin açık rızası bulunmadıkça aile konutuyla ilgili kira sözleşmesini feshedemeyecek, aile konutunu devredemeyecek ve aile konutu üzerindeki hakları sınırlayamayacaktır. Malik olmayan eşin izni için şekil şartı bulunmamakla birlikte, iznin açık olması gerekmektedir. Açık rızanın varlığını ispat yükü ise aile konutu ile ilgili tasarrufta bulunana aittir. 15. TMK’nın 194. maddesinde öngörülen sınırlandırma, taşınmazın tapu kaydına aile konutu şerhi konulduğu için değil, konut aile konutu vasfı taşıdığı için getirilmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Tapu İptali Ve Tescil K A R A R Taraflar arasındaki uyuşmazlık TMK.nun 194. maddesine dayalı olarak açılan üçüncü kişiye muvazaalı devir sebebi ile tapu iptali ile diğer davalı eş adına tescil ve aile konutu şerhi verilmesine ilişkin bulunduğuna göre, hükme yöneltilen temyiz itirazlarının incelenmesi Yüksek Yargıtay (2.) Hukuk Dairesine ait olmakla gereği için dosyanın anılan Daire Başkanlığına GÖNDERİLMESİNE, 22.02.2011 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
TMK’nın 194. maddesinde öngörülen sınırlandırma, taşınmazın tapu kaydına aile konutu şerhi konulduğu için değil, konut aile konutu vasfı taşıdığı için getirilmiştir. Bu sebeple taşınmazın tapu kaydında aile konutu şerhi bulunmasa bile o konut aile konutu özelliğini taşır. Türk hukuk sisteminde tapu kayıtlarının oluşumunda “illilik”, diğer bir anlatımla “hukuki sebebe bağlılık” prensibi esas alınmış olup, bu prensip uyarınca tescilin geçerli ve haklı bir sebebe dayanması zorunluluğu bulunmaktadır. Hukuki sebebe dayanmayan işlemler geçerli değildir. TMK’nın 1024. maddesi bu tescili yolsuz tescil olarak ifade eder. Bu durumda; Türk Medeni Kanunu’nun 194, maddesi uyarınca malik olan eş tarafından diğer eşin açık rızası alınmadan aile konutu üzerindeki hakların sınırlandırılması durumunda yapılan bu işlemin “geçerli” kabul edilemeyeceği emredici hüküm gereğidir. Diğer eşin geçerli olmayan işlemin iptali için dava açabileceği kuşkusuzdur....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk (Aile) Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Tapu İptali ve Tescil - Aile Konutu Şerhi Konulması Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm davacı kadın tarafından temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü: Davacı, dava konusu olan taşınmazın aile konutu olduğunu, davalı eşi ...'nın bu taşınmazı ...'e sattığını, bu işleme rızasının bulunmadığı, satış işleminin Türk Medeni Kanunu'nun 194. maddesine aykırı olduğunu belirterek aile konutu hukuki sebebine dayalı taşınmazın tapu kaydının iptali ile davalı eş ... adına tescilini ve aile konutu şerhinin konulmasını talep etmiş, mahkemece yapılan yargılama sonunda ise davanın kanıtlayamadığı gerekçesiyle reddine karar verilmiştir. Dosya kapsamından, tapu iptali ve tescili istenen taşınmaz davalı eş ... adına kayıtlı iken, ...'nın bu taşınmazı 19.11.2013 tarihinde dava dışı ...'...
